Bài giảng Đại số Lớp 8 - Chương 2 - Bài 4: Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức - Trần Thị Nhàn

quy đồng mẫu thức nhiều phân thức 
Tiết 26 
Trường thcs thọ nghiệp 
Kiểm tra bài cũ: 
Hãy phát biểu tính chất cơ bản của phân thức đại số ? 
Cho hai phân thức: và . Dùng tính chất cơ bản của phân thức hãy biến đổi chúng thành hai phân thức có mẫu thức giống nhau. 
( M là một đa thức khác đa thức 0 ) 
(N là một nhân tử chung) 
Môn Toán 8: Đại số  Tiết 26: Đ 4 Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức 
Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức là biến đổi các phân thức đã cho thành những phân thức mới có cùng mẫu thức và lần lượt bằng các phân thức đã cho. 
Mẫu thức chung ký hiệu là: MTC 
y) 
y)(x 
(x 
y 
x 
y) 
(x 
y) 
(x 
y) 
.(x 
y 
x 
+ 
- 
+ 
= 
+ 
- 
+ 
= 
- 
. 
1 
1 
y) 
y)(x 
(x 
y 
x 
y) 
y).(x 
(x 
y) 
.(x 
y 
x 
+ 
- 
- 
= 
- 
+ 
- 
= 
+ 
1 
1 
Quy đồng mẫu thức nhiều phân thức là biến đổi các phân thức đã cho thành những phân thức mới có cùng mẫu thức và lần lượt bằng các phân thức đã cho. 
Mẫu thức chung ký hiệu là: MTC 
MTC = 
y 
x 
y) 
(x 
y) 
(x 
y) 
.(x 
y 
x 
+ 
= 
+ 
- 
+ 
= 
- 
. 
1 
1 
y 
x 
y) 
y).(x 
(x 
y) 
.(x 
y 
x 
- 
= 
- 
+ 
- 
= 
+ 
1 
1 
(x – y)(x+y) 
(x – y)(x+y) 
(x – y)(x+y) 
(x – y)(x+y) 
Cho hai phân thức: và . Có thể chọn mẫu thức chung là: 12x 2 y 3 z hoặc 24x 3 y 4 z hay không ? Nếu được thì mẫu thức chung nào đơn giản hơn ? 
?1 
Ví dụ: 
Tìm mẫu thức chung của hai phân thức và 
Cho hai phân thức: và . Có thể chọn mẫu thức chung là: 12x 2 y 3 z 24x 3 y 4 z hay không ? Nếu được thì mẫu thức chung nào đơn giản hơn ? 
?1 
Ví dụ: 
Tìm mẫu thức chung của hai phân thức và 
2 
6x 2 yz 
4xy 3 
5 
1 
5 
4x 2 – 8x + 4 
6x 2 – 6x 
Cho hai phân thức: và . Có thể chọn mẫu thức chung là: 12x 2 y 3 z 24x 3 y 4 z hay không ? Nếu được thì mẫu thức chung nào đơn giản hơn ? 
?1 
Ví dụ: 
Tìm mẫu thức chung của hai phân thức và 
Nhân tử 
Bằng số 
Lũy thừa 
Của x 
Lũy thừa 
Của (x – 1) 
Mẫu thức 
4x 2 – 8x + 4 = 4(x – 1) 2 
4 
(x – 1) 2 
Mẫu thức 
6x 2 – 6x = 6x(x – 1) 
6 
x 
x - 1 
 MTC 
12 
BCNN(4,6) 
x 
(x – 1) 2 
12 
x 
(x – 1) 2 
Khi quy đồng mẫu thức nhiều phân thức, muốn tìm mẫu thức chung ta có thể làm như sau: 
1) Phân tích mẫu thức của các phân thức đã cho thành nhân tử; 
2) Mẫu thức chung cần tìm là một tích mà các nhân tử được chọn như sau: 
 Nhân tử bằng số của mẫu thức chung là tích các nhân tử bằng số ở các mẫu thức của các phân thức đã cho. (Nếu các nhân tử bằng số ở các mẫu thức là những số nguyên dương thì nhân tử bằng số của mẫu thức chung là BCNN của chúng); 
 Với mỗi lũy thừa của cùng một biểu thức có mặt trong các mẫu thức, ta chọn lũy thừa với số mũ cao nhất. 
Ví dụ: 
Giải: 
MTC = 12x(x – 1) 2 
12x(x – 1) 2 = 4(x – 1) 2 . 3x 
12x(x – 1) 2 = 6x(x – 1) .2(x – 1) 
x 
3 
. 
1) 
- 
(x 
4 
1 .3x 
2 
= 
1) 
- 
1) .2(x 
- 
6x(x 
1) 
- 
5 .2(x 
= 
1) 
- 
(x 
12x 
3x 
2 
= 
1) 
- 
(x 
4 
1 
2 
= 
1) 
- 
(x 
12x 
1) 
- 
10(x 
2 
= 
1) 
- 
6x(x 
5 
= 
6x 
x 
6 
5 
2 
- 
4 
8x 
x 
4 
1 
2 
+ 
- 
Quy đồng mẫu thức hai phân thức và 
4 
8x 
x 
4 
1 
2 
+ 
- 
6x 
x 
6 
5 
2 
- 
Muốn quy đồng mẫu thức nhiều phân thức ta có thể làm như sau:- Phân tích các mẫu thức thành nhân tử rồi tìm mẫu thức chung;- Tìm nhân tử phụ của mỗi mẫu thức;- Nhân cả tử và mẫu của mỗi phân thức với nhân tử phụ tương ứng. 
Quy đồng mẫu thức hai phân thức: và 
?2 
Giải: 
x 2 – 5x = 
x(x – 5) 
2x – 10 = 
2(x – 5) 
MTC = 2x(x – 5) 
Nhân tử phụ của mẫu thức thứ nhất là: 2 
Nhân tử phụ của mẫu thức thứ hai là:x 
?3 
Quy đồng mẫu thức hai phân thức: và 
Quy đồng mẫu thức hai phân thức: và 
?2 
= 
Quy đồng mẫu thức các phân thức sau 
a) 
b) 
Hướng dẫn học ở nhà 
 Xem lại cách tìm mẫu thức chung, các bước quy đồng mẫu thức và các ví dụ trong bài. 
 Làm các bài tập: 14, 15, 16, 17 trang 43 (SGK) 
 13, 14 trang 18 (SBT) 
Khi quy đồng mẫu thức, bạn Tuấn đã chọn MTC = x 2 ( x - 6)( x + 6), còn bạn Lan bảo rằng: “Quá đơn giản ! MTC = x - 6 ”. Đố em biết bạn nào chọn đúng? 
Hướng dẫn: Cách 1: Tìm MTC như ?2 
 Cách 2: Thực hiện rút gọn phân thức rồi tìm MTC 
Bài 17 trang 43 (SGK): Đố. Cho hai phân thức: , 
Phòng GD - ĐT huyện xuân trường  Trường THCS xuân tân 
giờ học kết thúc 
Xin chân thành cảm ơn !