Bài giảng Đại số Lớp 8 - Chương 3 - Bài 6: Giải bài toán bằng cách lập phương trình - Nguyễn Tân Thành

Năm học 2011 - 2012 
nhiệt liệt chào mừng 
các thầy cô giáo 
Phòng gd-đt quảng trạch 
Trường thcs PHù HOá 
 Gv : Nguyễn Tân Thành  Đơn vị : Trường THCS Phù Hoá 
Giải : 
2x + 4(36 -x) = 100 
 2x + 144 - 4x = 100  -2x = -44 
 x = 22 
Vậy tập nghiệm của phương trình là: S = {22} 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
 Ba mươi sáu con 
 Một trăm chân chẵn 
 Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó ? 
Có liên hệ gì với nhau không ? 
kiểm tra bài cũ 
Giải phương trình : 2x + 4(36 -x) = 100. 
Có giúp ta giải đư ợc bài toán thứ nhất không ? 
Làm thế nào để chuyển bài toán thứ nhất về bài toán thứ hai ? 
Cách làm đó còn gọi là gì ? 
Tiết 50 
Giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Dat van de 
Trong thửùc teỏ , nhieàu ủaùi lửụùng bieỏn ủoồi phuù thuoọc laón nhau . Neỏu kyự hieọu moọt trong nhửừng ủaùi lửụùng laứ x thỡ caực ủaùi lửụùng khaực coự theồ bieồu dieón dửụựi daùng moọt bieồu thửực cuỷa bieỏn x . 
1. Bieồu dieón moọt ủaùi lửụùng bụỷi bieồu thửực chửựa aồn . 
Vớ duù 1: Goùi x (km/h) laứ vaọn toỏc cuỷa oõ toõ . Khi ủoự : 
 Quaừng ủửụứng oõtoõ ủi ủửụùc trong 5 giụứ laứ : 
 Thụứi gian ủeồ oõtoõ ủi ủửụùc quaừng ủửụứng 100 km laứ : 
5 x (km) 
100 
x 
(h) 
 x (km/h ) 
 5 giờ 
 km 
5 x (km) 
100 (km) 
 giờ 
100 
x 
(h) 
 Gi ả sử hàng ngày bạn Tiến dành x phút để chạy. Hãy viết biểu thức với biến x biểu thị : 
Quãng đư ờng Tiến chạy đư ợc trong x phút , nếu chạy với vận tốc trung bình 180 m/ph 
Vận tốc trung bình của Tiến ( tính theo km/h ), nếu trong x phút Tiến chạy đư ợc quãng đư ờng 4500 m 
?1 
4500 
x 
m 
ph 
4,5 
x 
60 
km 
h 
270 
x 
km 
h 
la ứ : 180 x (m) 
laứ : 
270 
x 
km 
h 
ẹoồi ra km: 4500 m = 
ẹoồi ra giụứ : x phuựt = 
4,5 km 
x 
60 
h 
Đđv 
VD, ?1 
 a)Viết thêm 5 vào bên trái số x th ì 
 số mới bằng : 
 Gọi x là số tự nhiên có hai ch ữ số . Hãy lập biểu thức biểu thị số tự nhiên có đư ợc bằng cách : 
 Ví dụ : x =12 viết 5 vào bên trái ta 
 đư ợc : 512 
= 500 + 12 
1. Bieồu dieón moọt ủaùi lửụùng bụỷi bieồu thửực chửựa aồn . 
Gọi x là số tự nhiên có hai ch ữ số . 
Viết thêm ch ữ số 5 vào bên trái số x 
 A. 50 + x 
B. 500 + x 
C. 5 + x 
 500 + x 
B 
 Ví dụ : x =12 viết 5 vào bên phải ta 
 đư ợc : 125 
= 120 + 5 
Viết thêm ch ữ số 5 vào bên phải số x 
= 10. 12 + 5 
b)Viết thêm 5 vào bên phải số x th ì 
 số mới bằng : 
A. 100 x + 5 
B. x + 5 
C. 10 x + 5 
C 
10 x + 5 
?2 
?2 
?2 
Bổ trợ 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
 Ba mươi sáu con 
 Một trăm chân chẵn 
 Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó ? 
2. Vớ duù veà giaỷi baứi toaựn baống caựch laọp phửụng trỡnh 
 Vớ duù 2 ( Baứi toaựn coồ ) 
 Tóm tắt : 
 Số chân gà + số chân chó = 100 chân 
Tính số gà? số chó ? 
 Số gà + số chó = 36 con 
Giaỷ sửỷ goùi x (con ) laứ soỏ gaứ 
100 
Soỏ choự laứ bao nhieõu ? 
Soỏ choự laứ : 36 – x (con) 
Soỏ chaõn gaứ laứ bao nhieõu ? 
Soỏ chaõn gaứ laứ: 2x ( chaõn ) 
Soỏ chaõn choự laứ bao nhieõu ? 
Soỏ chaõn choự laứ : 4(36-x )(chaõn) 
Ta có phương trình : 2x + 4(36 – x) = 100 
vd2 
BAỉI GIAÛI 
* Goùi soỏ gaứ laứ x ( con).ẹieàu kieọn 
 x nguyeõn dửụng , x < 36 
 Soỏ choự laứ : 36 – x (con) 
 Soỏ chaõn gaứ : 2x ( chaõn ) 
 Soỏ chaõn choự : 4(36 – x) ( chaõn ) 
 Tổng số chân là 100 nên ta có 
 phương trình : 2x+4(36-x)= 100 
* Giaỷi phửụng trỡnh : 
 2x + 4(36 – x) = 100 
  2x + 144 – 4x = 100 
  - 2x = - 44 
  x = 22 
* x=22 tho ả mãn đ iều kiện của ẩn . 
Vậy số gà là 22 (con), 
 số chó là 36 -22 = 14 (con) 
Tóm tắt các bước giải 
Bước 1. Lập phương trình : 
Chọn ẩn số và đ ặt đ iều kiện thích hợp cho ẩn số ; 
Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2. Giải phương trình . 
Bước 3. Tr ả lời : 
 Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào tho ả mãn đ iều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận 
Vớ duù 2 ( Baứi toaựn coồ ) ( sgk ) 
Bai giai vd2 
Sau khi giải xong “ bài toán cổ ” thầy giáo yêu cầu học sinh cả lớp giải lại bài toán bằng cách chọn ẩn x là số chó . 
 Bạn Vội nói với bạn Vàng nh ư sau : 
BàI tập tình huống 
Bạn Vội nói nh ư vậy đ úng hay sai ? 
ý kiến của em nh ư thế nào ? 
Mình chỉ việc thay ch ữ “gà” thành ch ữ “ chó ” và ngược lại ch ữ “ chó ” thành ch ữ “gà” trong bài giải trên là đư ợc . 
Bạn Vội nói nh ư vậy là sai . 
Vì gà có 2 chân còn chó có 4 chân . 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
 Ba mươi sáu con 
 Một trăm chân chẵn 
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó ? 
Giải phương trình : 2x + 4(36 -x) = 100. 
Có giúp ta giải đư ợc bài toán thứ nhất không ? 
Làm thế nào để chuyển bài toán thứ nhất về bài toán thứ hai ? 
Tiết 50 
Giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Nghiệm của phương trình là số gà ở bài toán thứ nhất 
Để chuyển bài toán thứ nhất về bài toán thứ hai ta lập phương trình . 
OCHU 
Cách làm đó còn gọi là gì ? 
Giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Cảm ơn các bạn! 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
Thứ tự thực hiện 
kq 
D a t d i e u k i e n 
B i e u d i e n 
C h o n a n s o 
L A P P H U O N G T R I N H 
G I A I P H U O N G T R I N H 
T H O A M A N 
K E T L U A N 
N G H I E M 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
(11 ch ữ) Đây là việc sau khi chọn ẩn số ? 
(8 ch ữ) Đây là công việc đ ầu tiên khi giải bài toán bằng cách lập phương trình ? 
(7 ch ữ) Đây là công việc cuối cùng khi giải bài toán bằng cách lập phương trình ? 
(15 ch ữ) Đây là công việc tìm ra nghiệm của phương trình 
(7 ch ữ) Những nghiệm nh ư thế nào so với đ iều kiện th ì đư ợc chọn ? 
(14 chữ)Đây là bước rất quan trọng trong việc giải bài toán bằng cách lập phương trình 
(6 ch ữ) Đây là gi á trị tìm đư ợc của ẩn . 
(8 ch ữ) Đây là từ còn thiếu trong dấu  
 các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết . 
Ve nha 
đ i-ô-phăng 
Hướng dẫn học ở nh à 
Nắm đư ợc các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình . 
Vận dụng để giải các bài tập 34,35,36 ( sgk -tr25,26) 
Bài 43,44,46 (sbt-tr11) 
Đ ọc bài : Giải bài toán bằng cách lập phương trình ( tiếp ) 
Chao tam biet 
Baứi 34 ( sgk ) 
Maóu soỏ cuỷa moọt phaõn soỏ lụựn hụn tửỷ soỏ cuỷa noự 3 ủụn vũ . Neỏu taờng caỷ tửỷ vaứ maóu cuỷa noự theõm 2 ủụn vũ thỡ ủửụùc phaõn soỏ mụựi baống ẵ . Tỡm phaõn soỏ ban ủaàu . 
Goùi maóu soỏ cuỷa phaõn soỏ ban ủaàu laứ x ( ủieàu kieọn : x nguyeõn , khaực 0) 
Tửỷ cuỷa phaõn soỏ ủaừ cho laứ : x-3 
Maóu cuỷa phaõn soỏ mụựi laứ : x+2 
Tửỷ cuỷa phaõn soỏ mụựi laứ : x-3+2 = x-1 
Vỡ phaõn soỏ mụựi baống ẵ neõn ta coự phửụng trỡnh : 
Hửụựng daón 
x-1 
x+2 
= 
1 
2 
Chao tam biet 
Bai 34 
Bài 35 tr25 ( sgk ): 
Học kì một , số học sinh giỏi của lớp 8A bằng 1/8 số học sinh của lớp.Sang học kì hai,có thêm 3 bạn phấn đ ấu trở thành học sinh giỏi nữa , do đó số học giỏi bằng 20% số học sinh cả lớp.Hỏi lớp 8A có bao nhiêu học sinh ? 
Tóm tắt 
Số HS giỏi HKI =1/ 8 số HS cả lớp 
Số HS giỏi HKII = Số HS HKI +3 
Số HS giỏi HKII =20% só HS cả lớp 
Số HS cả lớp ? 
Bai35 
Cảm ơn các quý thầy cô ! 
đã tham gia tiết học hôm nay! 
Cảm ơn các em học sinh lớp 8 1