Bài giảng Đại số Lớp 8 - Tiết 54: Ôn tập chương 3 - Vũ Thị Thanh Hường

KÝnh chµo c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh ! 
Tr­êng THcs 
Cao thµnh 
Phßng gd-®t huyÖn øng hßa 
 - 8B - §oµn kÕt - Ch¨m ngoan - Häc tèt 
THø n¨m 
NGµY 01 
TH¸NG 3 
N¡M 2012 
Ng­êi thùc hiÖn : Vò ThÞ Thanh H­êng 
 Thø Năm ngµy 01 th¸ng 3 n ă m 2012 
Tiết 54: Ôn tập chương III 
 Ph ươ ng tr ình b ậc nh ất m ột ẩn ( TIẾT 1) 
 T¸i hiÖn c¸c 
kiÕn thøc ®· häc 
 Củng cố và nâng cao kĩ năng 
giải phương trình bậc nhất một ẩn 
1 
2 
3 
4 
5 
8 
9 
10 
6 
7 
 C©u hái ? 
 ThÕ nµo lµ hai ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ ng ? 
Nh©n hai vÕ cña mét ph­¬ng tr×nh víi cïng mét biÓu thøc chøa Èn th × cã thÓ kh«ng ®­ îc ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ ng . Em h·y cho mét vÝ dô ? 
Víi ® iÒu kiÖn nµo cña a th × ph­¬ng tr×nh ax+b =0 lµ mét ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt ?( a vµ b lµ hai h»ng sè ) 
Mét ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn cã mÊy nghiÖm ? 
Khi gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu , ta ph¶i chó ý ® iÒu g×? 
H·y nªu c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh . 
« may m¾n ! 
C©u6. H·y nªu c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
Bước 1: Lập phương trình 
- Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số ; 
- Biễu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
- Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2: Giải phương trình . 
Bước 3 : Trả lời : Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào thoã mãn điều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận 
C©u 1: ThÕ nµo lµ hai ph­¬ng tr×nh 
t­¬ng ®­¬ ng ? Nªu c¸c qui t¾c biÕn ® æi ph­¬ng tr×nh ? 
+ Hai ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ ng lµ hai ph­¬ng tr×nh cã cïng mét tËp hîp nghiÖm . 
+ Cã hai qui t¾c biÕn ® æi ph­¬ng tr×nh : 
 Qui t¾c chuyÓn vÕ . 
 Qui t¾c nh©n víi mét sè . 
C©u4 . Mét ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn cã mÊy nghiÖm ? 
Ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn ax + b = 0 ( a ≠ 0) lu«n cã mét nghiÖm duy nhÊt . 
C©u5. Khi gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu , ta ph¶i chó ý ® iÒu g×? 
Khi gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu ta ph¶i chó ý: 
- § Æt ® iÒu kiÖn thÝch hîp cho Èn . 
 - Chän nghiÖm tháa m·n ® iÒu kiÖn cña Èn 
C©u 3. Víi ® iÒu kiÖn nµo cña a th × ph­¬ng tr×nh 
ax + b = 0 lµ mét ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt ? 
Ph­¬ng tr×nh ax + b = 0 lµ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt khi a ≠ 0 
C©u 2 . Nh©n hai vÕ cña mét ph­¬ng tr×nh víi cïng mét biÓu thøc chøa Èn th × cã thÓ kh«ng ®­ îc ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ ng . Em h·y cho vÝ dô . 
 Néi dung chÝnh cña ch­¬ng III:  Ph ươ ng tr ình b ậc nh ất m ột ẩn 
 M ở đầu v ề ph ươ ng tr ình (PT Một ẩn ) 
 P T 
T íc h 
 PT c h ứa 
ẩn ở 
 m ẫu 
Gi ải bài to¸n bằng c©ch lập ph ươ ng tr ình 
PT 
 b ậc nh ất m ột ẩn 
 v à c ác h gi ải 
PT 
Đư a 
được v ề d ạng 
 ax + b = 0 
 ( a 0) 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
 Néi dung chÝnh cña ch­¬ng III:  Ph ươ ng tr ình b ậc nh ất m ột ẩn 
 M ở đầu v ề ph ươ ng tr ình (PT Một ẩn ) 
 P T 
T íc h 
A (x). B (x ) =0 
 PT c h ứa 
ẩn ở 
 m ẫu 
Gi ải bài to¸n bằng c©ch lập ph ươ ng tr ình 
PT 
 b ậc nh ất m ột ẩn 
ax+b =0 
 a 0 
 v à c ác h gi ải 
PT 
Đư a 
được v ề d ạng 
 ax + b = 0 
 a 0 
 Thø Năm ngµy 01 th¸ng 3 n ă m 2012 
Nªu c¸c b­íc gi¶i ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu ? 
? 
B­íc 1: T×m ® iÒu kiÖn x¸c ® Þnh cña ph­¬ng tr×nh . 
B­íc 2: Qui ® ång mÉu hai vÕ cña ph­¬ng tr×nh råi khö mÉu . 
B­íc 3: Gi¶i ph­¬ng tr×nh võa nhËn ®­ îc . 
B­íc 4: ( KÕt luËn ) trong tÊt c¶ c¸c gi ¸ trÞ cña Èn t×m ®­ îc ë b­íc 3, c¸c gi ¸ trÞ nµo tháa m·n ® iÒu kiÖn x¸c ® Þnh chÝnh lµ c¸c nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh ®· cho . 
 Néi dung chÝnh cña ch­¬ng III:  Ph ươ ng tr ình b ậc nh ất m ột ẩn 
 M ở đầu v ề ph ươ ng tr ình (PT Một ẩn ) 
 P T 
T íc h 
A (x). B (x ) =0 
 PT c h ứa 
ẩn ở 
 m ẫu 
Gi ải bài to¸n bằng c©ch lập ph ươ ng tr ình 
PT 
 b ậc nh ất m ột ẩn 
ax+b =0 
 a 0 
 v à c ác h gi ải 
PT 
Đư a 
được v ề d ạng 
 ax + b = 0 
 a 0 
 Thø Năm ngµy 01 th¸ng 3 n ă m 2012 
C©u6. H·y nªu c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
Bước 1: Lập phương trình 
- Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số ; 
- Biễu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
- Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2: Giải phương trình . 
Bước 3 : Trả lời : Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào thoã mãn điều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận 
1. PT đưa được về dạng PT bậc nhất mét Èn . 
 2 . PT chøa Èn ë mÉu . 
3 . PT tÝch . 
4 . PT bËc nhÊt mét Èn . 
5 . PT đưa được về PT tÝch 
Bµi tËp1: 
X¸c ® Þnh d¹ng cña mçi PT? 
 a, ( x + 2)( 3 - 2x ) = 0 
b , 3 - 2x = 0. 
c, 
d, t 2 - 4 t - 5 = 0 
e. 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
Bµi 2: 
B¹n S¬n gi¶i ph­¬ng tr×nh 	 (1) nh ­ sau : 
 x 2 - 5x = 5(x-5) 
 x 2 - 5x = 5x - 25 
 x 2 -10x + 25 = 0 
 (x-5) 2 = 0 
 x = 5 
B¹n Hµ lµm nh ­ sau : 
 (1) 
 H·y cho biÕt ý kiÕn cña em vÒ hai lêi gi¶i trªn . 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Bµi tËp 50(a,d)-SGK Trang 33 
Gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh : 
a) 3 – 4x(25 – 2x) = 8x 2 + x -300 
d) 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
§¸p ¸n bµi 50(a,d) 
 x = 3 
d) x = 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Bµi tËp 51(a,c)-SGK Trang 33 
Gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh sau b»ng c¸ch ®­a vÒ 
ph­¬ng tr×nh tÝch : 
a) (2x+1)(3x-2)=(5x-8)(2x+1) 
c) (x+1) 2 =4(x 2 -2x+1) 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
§¸p ¸n bµi 51(a,c) 
c) 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Bµi tËp 52(c)-SGK Trang 33 
Gi¶i ph­¬ng tr×nh sau : 
c) 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
§¸p ¸n bµi 52(c) 
c) ĐKXĐ: x ≠±2 
* Phương trình vô số nghiệm . 
 HD gi ải ph­¬ng tr×nh b µi 53 SGK trang 34 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
H­íng dÉn bµi 54 SGK trang 34 . 
 Mét ca n« xu«i dßng tõ bÕn A ® Õn bÕn B mÊt 4 giê vµ ng­îc dßng tõ bÕn B vÒ bÕn A mÊt 5 giê . TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai bÕn A vµ B, biÕt r»ng vËn tèc cña dßng n­íc lµ 2 km/h. 
{¥ 
A 
B 
v a 
v b 
V n­íc = 2km/h 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
VËn tèc 
(km/h) 
Thêi gian 
(h) 
Qu·ng ®­ êng(km ) 
Can« xu«i dßng 
Ca n« ng­îc dßng 
 Gäi vËn tèc thùc cña can« khi n­íc yªn lÆng lµ x (km/h), x> 0 
 Th × vËn tèc can« khi xu«i dßng : qu·ng ®­ êng dµi : 
VËn tèc can« khi ng­îc dßng : qu·ng ®­ êng dµi : 
Ta cã PT: 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
H­íng dÉn «n tËp vÒ nh µ: 
+ C¸c d¹ng ph­¬ng tr×nh vµ c¸ch gi¶i . 
+ Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh . 
 Bµi tËp : 50, 51 , 52, vµ 54 , 55 trang 33 – 34 SGK, 
 Xem thªm c¸c bµi trong SBT ®Ó tham kh¶o vµ luyÖn n©ng cao . 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n! 
 - TËp thÓ líp 8B - §oµn kÕt - Ch¨m ngoan - Häc giái 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
 Thø năm ngµy 01 th¸ng 3 năm 2012 
 «n tËp ch­¬ng iii : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 
 TiÕt 54 
®¹i sè 8 
Bµi tËp bæ sung: 
T×m gi ¸ trÞ cña m ®Ó ph­¬ng tr×nh : 
(m -3)x + 4 = 7x - 1 
nhËn x = -1 lµm nghiÖm : 
Bµi gi¶i : 
V× x = -1, nªn ta cã : 
(m - 3).(-1) + 4 = 7.(-1) - 1 
 - m + 3 + 4 = - 7 - 1 
 - m+ 7 = - 8 
 - m = - 15 
 m = 15