Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 18: Sinh quyển. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của sinh vật (Bản hay)

 ÑÒA LYÙ 10 
KIỂM TRA 
 Em hãy cho biết thổ nhưỡng (đất) là gì? 
- Thổ nhưỡng quyển là gì? 
 Caùc em vöøa xem nhöõng hình aûnh gì? 
Bài 18 
SINH QUYEÅN - CAÙC NHAÂN TOÁ 
AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN SÖÏ PHAÙT TRIEÅN 
VAØ PHAÂN BOÁ CUÛA SINH VAÄT 
Ti ết 21 
BÀI 18: 
I . Sinh quyển 
 Khái niệm. 
 Giới hạn phân bố 
II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của sinh vật. 
 Khí hậu 
 Đất 
 Địa hình 
 Sinh vật 
 Con người 
Sinh quyển-Các nhân tố ảnh hưởng tới sự 
phát triển và bố của sinh vật. 
I. SINH QUYỂN 
1. Khái niệm : 
 - Sinh quyển là một quyển của Trái Đất trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống (gồm thực vật, động vật, vi sinh vật) .  
Chiều dày của sinh quyển được giới 
hạn như thế nào? 
 2. Giới hạn phân bố của sinh quyển 
- Giới hạn của sinh quyển gồm: 
 + Phần thấp của khí quyển 
 + Toàn bộ thủy quyển 
 + Lớp phủ thổ nhưỡng 
 + Lớp vỏ phong hóa 
2. Giới hạn phân bố của sinh quyển 
- Chiều dày phụ thuộc vào giới hạn phân bố sinh vật 
+ Giới hạn phía trên là nơi tiếp giáp tầng ô dôn của khí quyển (22km-25km) 
+ Giới hạn phía dưới xuống tận đáy đại dương (sâu nhất >11km), ở lục địa xuống tới đáy của lớp vỏ phong hóa. 
Sinh vật ở vùng ôn đới lạnh 
Đồng rêu và địa y 
Sấu 200 năm tuổi ở rừng Cúc phương Việt nam 
Cây bao báp châu Phi 
Rừng nhiệt đới 
Rừng ôn đới lạnh 
Tê giác một sừng 
Qua các hình ảnh vừa xem các em thấy sự phân bố của sinh vật phụ thuộc vào các nhân tố nào ? 
Sự phân bố sinh vật phụ thuộc nhiều vào các nhân tố tự nhiên 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN 
VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
1. KHÍ HẬU 
2. ĐẤT 
3. ĐỊA HÌNH 
 4. SINH VẬT 
 5. CON NGƯỜI 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
1. KHÍ HẬU 
Nhân tố khí hậu ảnh hưởng như thế nào 
đối với sự phát triển và phân bố 
của sinh vật? 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
1. KHÍ HẬU 
Khí hậu ảnh hưởng trực tiếp thông qua nhiệt độ; nước, độ ẩm không khí; ánh sáng 
H oạt động cặp 
Nước và độ ẩm không khí : độ ẩm, nước thuận lợi sinh vật phát triển mạnh 
Ánh sáng: Quyết định quá trình quang hợp của cây xanh 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
 Nhiệt độ : Mỗi loài thích nghi với một giới hạn nhiệt 
 nhất định. Nơi có nhiệt độ thích hợp, sinh vật sẽ 
 phát triển nhanh và thuận lợi 
Tạo sao lại có nhiều cây chen chúc nhau mọc thành nhiều tầng như vậy ? 
Rừng đước 
Cây sống trong sa mạc 
Lạc đà trong sa mạc 
Chim cánh cụt 
Gấu trắng Bắc Cực 
 Nhiệt độ tăng có ảnh hưởng trực tiếp đến các hệ sinh 
thái tự nhiên, làm suy giảm đa dạng sinh học, làm ảnh 
hưởng đến năng suất, chất lượng của các sản phẩm cây 
trồng, vật nuôi. 
 Tuy nhiên, thời tiết ấm lên cũng làm cho diện tích đất 
nông nghiệp ở vùng ôn đới được mở rộng, cây trồng 
 phát triển tốt hơnNhưng bên cạnh đó mưa nhiều gây 
ngập lụt làm ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt 
HOẠT ĐỘNG NHÓM 
Nhóm 1: Nhân tố đất ảnh hưởng như thế nào đối với sự 
phát triển và phân bố của sinh vật? 
Nhóm 2: Nhân tố địa hình ảnh hưởng như thế nào đối với sự 
phát triển và phân bố của sinh vật? 
Nhóm 3: Nhân tố sinh vật ảnh hưởng như thế nào đối với sự 
phát triển và phân bố của sinh vật? 
Nhóm 4: Nhân tố con người ảnh hưởng như thế nào đối với sự 
phát triển và phân bố của sinh vật? 
Tìm hiểu 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
2. ĐẤT 
Các đặc tính lý, hóa và độ phì của đất ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phân bố thực vật 
Rừng đước 
3. ĐỊA HÌNH 
Các vành đai thực vật theo độ cao ở dãy núi An- pơ ( Châu Âu ) 
 - Ñoä cao, höôùng söôøn, ñoä doác cuûa ñòa hình aûnh höôûng ñeán söï phaân boá sinh vaät vuøng nuùi. 
- Vaønh ñai sinh vaät thay ñoåi theo ñoä cao. 
- Löôïng nhieät, aåm ôû caùc höôùng söôøn khaùc nhau neân ñộ cao baét ñaàu vaø keát thuùc cuûa caùc vaønh ñai sinh vaät khaùc nhau. 
4. SINH VẬT 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
Thöïc vaät cung caáp vaät chaát höõu cô 
Vi sinh vaät 
Phaân huûy 
Chaát muøn cho ñaát 
Reã caây laøm cho caùc 
lôùp ñaù bò raïn nöùt 
Giun, kieán laøm thay ñoåi tính chaát cuûa ñaát 
Mối quan hệ giữa thực vật và động vật 
Thực vật là nơi cư trú của động vật. 
Cỏ 
Thỏ 
Hổ 
Vi sinh vật 
Mối quan hệ giữa thực vật và động vật 
Thực vật và động vật có mối quan hệ chặt chẽ . 
Thöùc aên 
4. SINH VẬT 
+ §éng vËt cã quan hÖ víi thùc vËt vÒ n¬i c­ tró 
vµ nguån thøc ¨n, do ®ã thùc vËt cã sù ¶nh h­ëng 
®Õn sù ph©n bè, ph¸t triÓn cña sinh vËt. 
+ NhiÒu loµi ®éng vËt ¨n thùc vËt lµ thøc ¨n cña 
®éng vËt ¨n thÞt, v× vËy c¸c loµi ®éng vËt ¨n thùc 
vËt vµ ®éng vËt ¨n thÞt ph¶i cïng sèng trong mét 
m«i tr­êng sinh th¸i nhÊt ®Þnh. 
5. CON NGƯỜI 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
¶ nh h­ëng ®Õn ph¹m vi ph©n bè 
cña sinh vËt (më réng hay thu hÑp) 
5. CON NGƯỜI 
Tu bổ chăm sóc, bảo vệ có hiệu quả sẽ làm tăng phạm vi phân bố 
Khai thác bừa bãi, không qui hoạch làm thu hẹp phạm vi phân bố 
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT 
Trồng rừng 
 Dieän tích röøng Vieät Nam 
1943 cả nước coù 14,3 trieäu ha röøng töï nhieânche phuû 38% dieän tích caû nöôùc. 
 1983 dieän tích röøng töï nhieân laø 7,2 trieäu ha. 
2005 dieän tích röøng cuûa caû nöôùc laø 12,7 trieäu ha, che phuû 38% dieän tích caû nöôùc. 
Đốt rừng 
Phá rừng 
Đất trống đồi trọc 
Các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng 
Sếu đầu đỏ 
Tê giác hai sừng 
Hươu sao 
 TỔNG KẾT 
Sinh quyển là gì?  Sự phân bố của sinh vật phụ thuộc vào các nhân tố nào?  
Sinh vật không phân bố đều trong chiều dày của sinh quyển 
 Sinh quyển là một quyển của Trái Đất, trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống ( gồm thực vật, động vật, vi sinh vật) 
Giới hạn phân bố của sinh quyển phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố tự nhiên: khí hậu, địa hình, đất đai, sinh vật . 
* Häc bµi n¾m kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc 
* Trả lời caâu hỏi 1, 2, 3 - SGK - trang 73 
* ChuÈn bị bài 19: Sự phân bố sinh vật và đất trên Trái Đất 
	 Tìm hiểu : 
- Sù ph©n bè cña sinh vËt vµ ®Êt theo vÜ ®é. 
- Sù ph©n bè cña sinh vËt vµ ®Êt theo ®é cao. 
HÖÔÙNG DAÃN TÖÏ HOÏC ÔÛ NHAØ