Bài giảng Giáo dục công dân lớp 10 - Bài 5 - Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng

 Bài 5 - Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Trường THPT Hà Huy Tập – Tổ xã hội IIGv: Dương Thành HânKiểm tra bài cũ - Thế nào là mâu thuẫn ? - Vì sao nói : mâu thuẩn là nguồn gốc vận động, phát triển của sự vật hiện tượng ??Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Hãy chỉ ra thuộc tính ( số lượng, khối lượng, thể tích, tính chất ) của các sự vật sau : 1. đường 2. muối bột 3. chanh 4. nước tinh khiết ?1. Khái niệm chất và lượng:Hoạt động nhómNhóm 1 Hãy chỉ ra thuộc tính của đườngNhóm 2 Hãy chỉ ra thuộc tính của muốiNhóm 3 Hãy chỉ ra thuộc tính của chanhNhóm 4 Hãy chỉ ra thuộc tính của nướcSố lượngKhối lượngThể tíchTính chấtSự vật Thuộc tính Muối Chanh Nước Đường 1 túi 1 túi 5 quả 1 chai 500gr 250gr 150gr 350ml vị ngọt vị mặn vị chua không vị Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Trong các thuộc tính nêu trên, thuộc tính nào tiêu biểu, đặc trưng cho sự vật hiện tượng ??1. Khái niệm chất và lượng Tính chất là thuộc tính tiêu biểu, đặc trưng cho sự vật hiện tượng. Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Chất là gì ??1. Khái niệm chất và lượng Lượng là gì ??Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượnga. Chất Là khái niệm dùng để chỉ những thuộc tính cơ bản, vốn có của SV&HT, tiêu biểu cho SV&HT đó ( tính chất, đặc điểm, bản chất ), phân biệt nó với các khác. Là khái niệm dùng để chỉ những thuộc tính cơ bản, vốn có của SV&HT biểu thị trình độ phát triển (cao, thấp), quy mô (lớn nhỏ), tốc độ vận động (nhanh, chậm ), số lượng (ít, nhiều )của SV&HT.b.Lượng 1. Khái niệm chất và lượngBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượngBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Bản tin trên nói lên điều gì ?? Bản tin trên nói lên: số lượng ( lượng ) của các mặt hàng xuất khẩu: dày da, dệt may, hàng thủ công mỹ nghệ 2 tháng đầu năm 2006 tăng so với đầu năm 2005. Hàng nông sản,trừ cao su tăng kỉ lục,các mặt hàng khác tăng nhẹ .1. Khái niệm chất và lượngBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng Hãy chỉ ra chất và lượng của các sự vật sau: a. 1 thỏi đồng nặng 2 kg. b.1 hình chữ nhật có cạnh dài: 15 cm, cạnh ngắn : 10 cm . c. Lớp 10 C1 có 40 học sinh .?Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng a. * Lượng : Số lượng: 1 thỏi . Khối lượng 2 kg. * Chất: Tính chất của Đồng (nhiệt độ nóng chảy: 1083 độ C) b. * Lượng: Cạnh dài: 15 cm, cạnh ngắn: 10cm. * Chất : Tính chất của hình chữ nhật ( 2 cặp cạnh song song và bằng nhau ) c. *Lượng : 40 học sinh. *Chất : Tập trung nhiều học sinh có kết quả học tập khá giỏi ( kết quả của cấp THCS) .Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Trong thế giới khách quan có những sự vât, hiện tượng nào không có chất hoặc lượng ??.11. Khái niệm chất và lượng Chất và lượng trong mỗi sự vật, hiện tượng có thể tách rời nhau không ??.2Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng Chất và lượng là những thuộc tính vốn có của sự vật, hiện tượng, chúng thống nhất với nhau, không thể có chất tồn tại ngoài lượng và ngược lại .Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng:a.Sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất:2. Quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất:b. Chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới tương ứng:Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng2. Quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chấtHoạt động nhómNhóm 1 Sự biến đổi về lượng diễn ra theo cách thức nào ?Nhóm 2 Sự biến đổi về lượng đóng vai trò như thế nào đối với sự biến đổi về chất ?Nhóm 3 Sự biến đổi về chất diễn ra theo cách thức nào ?Nhóm 4 Sự biến đổi về chất đóng vai trò như thế nào đối với sự biến đổi về lượng ?Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượngSự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi chất Chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới tương ứng . Cách thức biến đổi+ Lượng biến đổi từ từ, trong giới hạn (độ ), thì chất cũ không thay đổi + Khi lượng thay đổi đến điểm giới hạn (điểm nút ), thì chất thay đổi (chất mới ra đời thay thế chất cũ, sự vật mới ra đời thay thế sự vật cũ). Chất biến đổi đột biến Vai trò của sự biến đổiLượng thay đổi là điều kiện tất yếu để chất thay đổi . Chất biến đổi là kết thúc 1 giai đoạn biến đổi về lượng,cái mới ra đời thay thế cái cũBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Độ là gì ?? Điểm nút là gì ?? Độ 	 Độ là giới hạn mà trong đó sự biến đổi về lượng chưa làm thay đổi chất của sự vật hiện tượng . Điểm nút Điểm nút là điểm giới hạn mà tại đó sự thay đổi về lượng làm thay đổi chất của sự vật hiện tượng .Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng2. Quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chấtSự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chấtb. Chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới tương ứngBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng1. Khái niệm chất và lượng2. Quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chấtSự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chấtb. Chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới tương ứngVậy cách thức chung nhất của sự vận động và phát triển của SVHT ? ? Cách thức chung nhất của sự vận động và phát triển của SVHT là : Sự biến đổi dần dần về lượng dẫn đến sự biến đổi nhanh chóng về chất và ngược lại . Bài 5. Cách thức vận động và phát triển của sự vật hiện tượng Sơ đồ sự biến đổi về lượng và chất : Chất đổi Lượng biến đổi, chất chưa Chất mới, lượng mới biến đổi Độ cũ Điểm nút Độ mớiBài 5. Cách thức vận động và phát triển của sự vật hiện tượng Để tạo ra sự biến đổi về chất, nhất thiết phải tạo ra sự biến đổi về lượng đến một giới hạn nhất định. Vì vậy, trong học tập và rèn luyện, chúng ta cần phải kiên trì, nhẫn nại, không coi thường việc nhỏ, mọi hành động nôn nóng hoặc nửa vời đều không đem lại kết quả như mong muốn .Bài học kinh nghiệm?	Bài 5. Cách thức vận động và phát triển của sự vật hiện tượng Bài tập 	1- Những con số sau nói lên điều gì ? a. Khí Oxi được cấu tạo bởi hai nguyên tử Oxi. b. Dân số Việt Nam hiện nay khoảng 86,4 triệu người . c. Trường THPT Hà Huy Tập có 12 lớp 10 . d. Đồng nóng chảy ở 1083 độ C .2- Ở đoạn văn sau đây, ý nào nói về lượng,ý nào nói về chất, ý nào nói về độ,ý nào nói về điểm nút, ý nào nói về sự vật mới. a. Cách mạng tháng 8 năm1945, là kết quả của cuộc đấu tranh của nhân dân ta suốt 15 năm từ sau ngày thành lập Đảng (1930). b.Cách mạng tháng Tám năm1945, là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân . c.Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm1945 đã dẫn đến nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời .Bài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Đáp án 	 Bài tập 1 a. Số lượng nguyên tử cấu tạo nên phân tử ôxi. b. Số lượng dân số nước ta hiện nay. c. Số lượng lớp 10 của trường HHT. d. Tính chất của Đồng => Chất . Bài tập 2 a. - Lượng : 15 năm - Độ ( giới hạn ): từ 1930 đến trước tháng 8 năm 1945 . - Điểm nút : Tháng Tám 1945. b. Chất ( bản chất của cuộc cách mạng tháng Tám là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ). c. Sự vật mới ra đời ( nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ). LượngBài 5. Cách thức vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng Dặn dò	- Về nhà học bài và làm các bài tập còn lại ở cuối bài . - Chuẩn bị trước Bài 6: Khuynh hướng pháttriển của sự vật hiện tượng.