Bài giảng Lập trình C - Chương 1: Khái niệm cơ bản C

Khái niệm cơ bản CChương 1Mục TiêuPhân biệt sự khác nhau giữa Câu lệnh, Chương trình và Phần mềmBiết được quá trình hình thành ngôn ngữ CBiết được khi nào dùng C và tại saoNắm được cấu trúc ngôn ngữ CHiểu rõ khái niệm giải thuật (algorithms)Vẽ lưu đồ (flowchart)Sử dụng được các ký hiệu dùng trong lưu đồPhần mềm, chương trình, câu lệnhSoftwareProgram 2Program 1 Commands Commands CommandsBắt đầu CC – Dennis RitchieB – Ken ThompsonBPCL – Martin RichardsCác lĩnh vực ứng dụng của C C được dùng để lập trình hệ thống Một chương trình hệ thống làm thành một phần hệ điều hành hoặc các tiện ích hỗ trợ của hệ điều hành Hệ điều hành (Operating Systems), trình thông dịch (Interpreters), trình soạn thảo (Editors), trình Hợp Ngữ (Assembly) được gọi là chương trình hệ thống Hệ điều hành UNIX được phát triển dựa vào C Có các trình biên dịch dành cho hầu hết các loại hệ thống PCNgôn ngữ cấp trung Ngôn ngữ cấp caoNgôn ngữ hợp ngữCNgôn ngữ có cấu trúc C cho phép tổng hợp mã lệnh và dữ liệu Nó có khả năng tập hợp và ẩn đi tất cả thông tin, lệnh khỏi phần còn lại của chương trình để dùng cho những tác vụ riêng Chương trình C có thể được chia nhỏ thành những hàm (functions) hay những khối mã (code blocks).Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Đặc điểm của CC có 32 từ khóaNhững từ khóa này kết hợp với cú pháp của C hình thành ngôn ngữ CCác quy tắc được áp dụng cho các chương trình C Tất cả từ khóa là chữ thường Ðoạn mã trong chương trình C có phân biệt chữ thường, chữ hoa, do while khác DO WHILE Từ khóa không thể dùng đặt tên biến (variable name) hoặc tên hàm (function name) main(){/* This is a sample Program*/ int i,j; i=100; j=200; : }Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc chương trình Cmain()Chương trình C được chia nhỏ thành những đơn vị gọi là hàm Không kể có bao nhiêu hàm trong chương trình, Hệ điều hành luôn trao quyền điều khiển cho hàm main() khi một chương trình C được thực thi.Theo sau tên hàm là dấu ngoặc đơn Dấu ngoặc đơn có thể có chứa hay không chứa những tham sốLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc chương trình C (tt.)Dấu phân cách {}Sau phần đầu hàm là dấu ngoặc xoắn mở { Nó cho biết việc thi hành lệnh trong hàm bắt đầu Tương tự, dấu ngoặc xoắn đóng } sau câu lệnh cuối cùng trong hàm chỉ ra điểm kết thúc của hàmLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc chương trình C (tt.)Dấu kết thúc câu lệnh  ;Một câu lệnh trong C được kết thúc bằng dấu chấm phẩy ; Trình biên dịch C không hiểu việc xuống dòng, khoảng trắng hay tabMột câu lệnh không kết thúc bằng dấu chấm phẩy sẽ được xem như dòng lệnh lỗi trong CLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc chương trình C (tt.)/*Dòng chú thích*/Những chú thích thường được viết để mô tả công việc của một lệnh đặc biệt, một hàm hay toàn bộ chương trình Trình biên dịch sẽ bỏ qua phần chú thíchTrong trường hợp chú thích nhiều dòng, nó sẽ bắt đầu bằng ký hiệu /* và kết thúc là */Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26 Tất cả trình biên dịch C đều chứa một thư viện hàm chuẩn Một hàm được viết bởi lập trình viên có thể được đặt trong thư viện và được dùng khi cần thiết Một số trình biên dịch cho phép thêm hàm vào thư viện chuẩn Một số trình biên dịch yêu cầu tạo một thư viện riêngThư viện CLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Biên dịch và thi hành chương trình Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Các bước lập trình giải quyết vấn đềPhòng họcRời phòng học Ðến cầu thang Xuống tầng hầm Ði đến quán ăn tự phục vụ CafeteriaGiải thuật gồm một tập hợp các bước thực hiện nhằm giải quyết một vấn đề. Thí dụ sau đây mô tả một giải thuật Ðây là các bước thực hiên khi một người muốn đi đến quán ăn tự phục vụ từ phòng họcLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Giải quyết một vấn đềÐể giải quyết một vấn đềHiểu vấn đề rõ ràng Thu thập thông tin thích hợp Xử lý thông tinÐạt được kết quả Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Mã giả (Pseudocode)Không là mã thật. Một phương pháp viết giải thuật sử dụng một tập hợp các từ tương tự mã thậtMỗi đoạn mã giả phải bắt đầu với một từ BEGINÐể hiển thị giá trị nào đó, từ DISPLAY được dùngMã giả kết thúc với từ ENDBEGINDISPLAY ‘Hello World !’ENDLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Lưu đồ (Flowcharts)Lưu đồ là một hình ảnh minh hoạ cho giải thuật STARTDISPLAY ‘Hello World !’STOPLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Biểu tượng trong lưu đồ Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Lưu đồ cộng hai sốLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26 Cấu trúc IFBEGININPUT numr = num MOD 2IF r=0	Display “Number is even”END IFENDYesNoLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26 Cấu trúc IFELSEBEGININPUT numr=num MOD 2IF r=0 DISPLAY “Even Number”ELSE DISPLAY “Odd Number”END IFEND YesNoLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Ða điều kiện sử dụng AND/ORBEGININPUT yearsWithUsINPUT bizDoneIF yearsWithUs >= 10 AND bizDone >=5000000	DISPLAY “Classified as an MVS”ELSE	DISPLAY “A little more effort required!”END IFEND Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc IF lồng nhauBEGININPUT yearsWithUsINPUT bizDoneIF yearsWithUs >= 10 	IF bizDone >=5000000	DISPLAY “Classified as an MVS”	ELSE 	DISPLAY “A little more effort required!”END IFELSE	DISPLAY “A little more effort required!”END IFEND Lập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26Cấu trúc IF lồng nhau (tt.)STARTINPUT bizDoneYearsWithUs >= 10 bizDone > 5000000DISPLAY “A Little more effort required”STOPNOYESNOYESDISPLAY “A Little more effort required”DISPLAY “Classified as an MVS”INPUT YearsWithUsLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26 Vòng lặpBEGINcnt=0WHILE (cnt < 1000)DO	DISPLAY “Scooby”	cnt=cnt+1END DOEND YesNoLập trình cơ bản C/Chương 1/ of 26