Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 23: Kinh tế, văn hóa thế kỷ XVI-XVIII - Đinh Hồng Nhung

Xin chào mừng quý thầy cô và các em học sinh! 
Đến với tiết học hôm nay 
GV: Đinh Hồng Nhung - Trường THCS thị trấn Than Uyên - 
 Lai Châu 
Lịch sử lớp 7 
từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII trên dải đất Đại Việt đã xảy ra những cuộc chiến tranh: 
+ CT Nam –Bắc triều:1527-1592 
+ Đầu thế kỉ XVII, thế lực họ Nguyễn hình thành. 
+ CT Trịnh-Nguyễn: từ 1627-1672: đánh nhau 7 lần không phân thắng bại, lấy sông Gianh làm ranh giới phân chia đất nước. 
+ Đến cuối thế kỉ XVIII, phong trào nông dân Tây Sơn mới thống nhất được đất nước 
Bình Phước 
Tây 
Ninh 
Bình 
 Dương 
Đồng 
Nai 
Bà Rịa – Vũng Tàu 
TP Hồ Chí Minh 
Long An 
Hà Tiên 
Mỹ Tho 
TRẤN 
BIÊN 
PHIÊN 
TRẤN 
PHỦ GIA ĐỊNH 
Quan s¸t l­îc ®å, em h·y 
 x¸c ® Þnh dinh TrÊn Biªn 
 vµ dinh PhiÕn TrÊn thuéc 
 nh÷ng tØnh nµo hiÖn nay? 
Nguyễn Hữu Cảnh (1650- 1700). 
ông được coi là người xác lập chủ quyền cho người Việt tại vùng đất Sài Gòn - Gia Định vào năm 1698. 
Dệt La Khê 
Gốm Thổ Hà 
Gốm Bát Tràng 
Rèn sắt Nho Lâm 
Mía đường 
Rèn sắt Hiền Lương-Phú Bài 
Gốm Thæ Hµ 
 Hình 51: Bình gốm Bát Tràng ( Năm 1627) 
 Đây là loại men sớm nhất được sử dụng tại Bát Tràng từ thế kỉ 14 . Men lam là men gốm được cộng thêm với gốc màu là ôxít côban . Thợ Bát Tràng sử dụng men lam đồng thời với kĩ thuật dùng bút lông làm công cụ vẽ trên đồ gốm . Men lam không để để trần như men nâu mà bao giờ cũng được phủ lớp men mầu trắng bóng , có độ thuỷ tinh hoá cao sau khi nung . Men lam có sắc độ từ xanh chì đến xanh sẫm . Bên cạnh điểm tương đồng với các loại bình gốm hoa lam sản xuất ở lò Chu Đậu ( Hải Dương ), gốm hoa lam Bát Tràng ngay ở thời kì đầu đã có những nét riêng về dáng và về hoạ tiết trang trí . Những bát , âu , lọ , chân đèn gốm hoa lam của Bát Tràng thế kỉ 14–15 có nét chung dễ nhận là lối vẽ phóng bút , dù là vẽ phong cảnh , hoa dây lá hay vẽ rồng . 
Chân đèn gốm tráng men lam, một loại men nổi tiếng của Bát Tràng ( ảnh chụp tại Bảo tàng lịch sử Việt Nam ) 
Tượng nghê bằng gốm do thợ gốm làng Bát Tràng làm thời Cảnh Hưng . 
Một chiếc đỉnh bằng gốm tráng men trang trí đắp nổi rồng và nghê do thợ làng Bát Tràng chế tạo vào năm 1736, thời Cảnh Hưng . 
Trong các cuộc khai quật trước đây ở ngoài khơi cù lao Chàm , các chuyên gia đã trục vớt từ con tàu cổ bị chìm dưới đáy đại dương được 340.000 cổ vật , trong đó , có 250.000 món đồ còn nguyên vẹn với trên 40 loại hình khác nhau , chủ yếu là gốm sứ Chu Đậu , là đồ gốm thương mại nổi tiếng của Việt Nam thời bấy giờ ( thế kỷ 15). Hai trong số hàng chục loại gốm Chu Đậu gây ấn tượng , trở thành sản phẩm nổi tiếng , được ưa chuộng nhất với người sành đồ cổ là bình gốm hoa lam ( còn gọi là bình củ tỏi ) và bình Tỳ Bà ... 
Một cảnh Thăng Long – Kẻ Chợ những năm 1680 
 Mét sè ng­êi ph­¬ng T©y ® Õn n­íc ta bÊy giê m« t¶: “ C¸c phè KÎ Chî ( Th¨ng Long) ® Òu réng , ® Ñp ; nhiÒu phè l¸t g¹ch. Phè x¸ bu«n b¸n nhén nhÞp nhÊt lµ vµo ngµy mång mét vµ ngµy r»m ©m lÞch . Mçi phè b¸n mét thø hµng ho¸”, “ nhê con s«ng C¸i ( s«ng Hång ) ch¶y qua ven kinh thµnh , thuyÒn chë hµng ho¸ qua l¹i rÊt ®« ng ”. 
	 	 ( Trang 111 . SGK LÞch sö 7) 
 “ Héi An lµ thµnh phè c¶ng lín nhÊt ë §µ ng Trong . C¸c hµng ho¸ tõ Qu¶ng Nam,B×nh Khang,Diªn Kh¸nh ® Òu theo ®­ êng thuû,®­êng bé tËp trung vÒ Héi An ”. 
 ( Trang 112. SGK LÞch sö 7) 
 Thành phố Ca cho ( Kẻ Chợ ) có thể sánh với nhiều đô thị ở châu Á,nhưng đông dân hơn , ngày mồng một và rằm âm lịch là phiên chợ , nhân dân các làng lân cận gánh hành hóa kĩu kịt đến chợ , đông không thể tưởng tượng nổi . Mỗi thứ hàng hóa bán ở từng phố riêng ” ( Bê-rơn - Thương nhân Anh ) 
“ Kinh đô nước này (ý nói Thăng Long) có thể lớn bằng Pa- ri và dân số cũng tương đương . Tôi đã đến đây nhiều lần . Kinh đô nằm trên bờ một con sông gọi là sôngCái . Thuyền bè nhiều đến nỗi ghé thuyền vào bờ rất khó khăn ” ( Một giáo sĩ tả Thăng Long năm 1658) 
Đàng Ngoài 
Đàng Trong 
 Gia Định 
Thăng Long ( Kẻ Chợ ) 
Phố Hiến ( Hưng Yên ) 
Hội An 
Thanh Hà 
Dấu tích phố thị Thanh Hà xưa ( Huế ) 
Rạch Bến Nghé – Gia Định 
“ Hải cảng đẹp nhất , nơi thương nhân ngoại quốc thường lui tới buôn bán là hải cảng thuộc tỉnh Cac-ci-am ( Quảng Nam, tức Hội An)”( Giáo sĩ Bô-ri năm 1618) 
Qua đó em đánh giá thế nào về 
đô thị nước ta thế kỉ XVI-XVII?  
Bµi tËp 
Em h · y cho biết những nội dung nào dưới đây phản ánh tình hình nông nghiệp ở Đàng Ngoài ? 
Ruộng đất bỏ hoang , nông dân phiêu tán . 
Diện tích canh tác tăng ; đời sống nhân dân được cải thiện 
Thực hiện chính sách khai hoang , mở mang làng , ấp  
Không chăm lo đến thủy lợi , diện tích đất canh tác bị bỏ hoang 
Trò chơi ô chữ 
KQ 
L 
A 
K 
H 
Ê 
R 
E 
N 
S 
Ă 
T 
S 
Ô 
N 
G 
C 
A 
I 
P 
H 
Ô 
H 
I 
Ê 
N 
S 
Ơ 
N 
N 
A 
M 
1 
2 
3 
4 
5 
Câu số 1 : Gồm 5 ô 
Tên một làng dệt nổi tiếng 
ở Hà Tây ? 
1 
Câu số 2 : Gồm 6 ô 
Tên một nghề thủ công nổi tiếng 
ở Nho Lâm ( Nghệ An ) 
2 
Câu số 3 : Gồm 7 ô 
Tên gọi khác của sông Hồng 
ở thế kỷ thứ XVII ? 
3 
Câu số 4 : Gồm 7 ô 
Đây là đô thị lớn thứ 2 
ở Đàng Ngoài 
4 
Câu số 5 : Gồm 6 ô 
Đây là vùng khó khăn nghiêm trọng 
ở Đàng Ngoài ở thế kỷ XVII-XVIII 
5 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ : 
- Về nhà học nắm lại tình hình kinh tế nước ta ở thế kỉ XVI – XVIII. 
- Trả lời câu hỏi SGK trang 112. 
- Đọc trước phần II-VĂN HÓA: 
- Cho biết chữ Quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào ? 
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ! 
CHÚC THẦY CÔ VÀ CÁC EM DỒI DÀO SỨC KHỎE 
 CÔNG TÁC VÀ HỌC TẬP TỐT!