Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 25: Phong trào Tây Sơn (Chuẩn kiến thức)

Qu©n bé 
Chó gi¶i 
 N¬i kiÓm so¸t cña 3 anh em T©y S¬n : 
NguyÔn Nh¹c ( Quy Nh¬n ) 
NguyÔn HuÖ ( Phó Xu©n ) 
NguyÔn L÷ ( Gia § Þnh ) 
----- : Ranh giíi quèc gia  ngµy nay 
L­îc ® å T©y S¬n khëi nghÜa chèng c¸c thÕ lùc phong kiÕn vµ ch«ng qu©n x©m l­îc n­íc ngoµi 
6/1786 
1786 
1, H¹ thµnh Phó Xu©n - tiÕn ra B¾c diÖt hä TrÞnh . 
- Th¸ng 6 / 1786: NguyÔn HuÖ h¹ thµnh Phó Xu©n 
 Chính quyền họ Trịnh bị lật đổ như thế nào ? 
TIẾT 55 
Bµi 25: Phong trµo T©y S¬n 
- Nguyễn Huệ rút quân về Nam và để Nguyễn Hữu Chỉnh ở lại Nghệ An bảo vệ Bắc Hà 
Sau khi cử Chỉnh ở lại Nghệ An. Anh em nhà Tây Sơn đã làm gì khi trở về Nam? 
III/ Tây Sơn lật đổ chính quyền họ 
 Trịnh : 
1/Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà 
 diệt họ Trịnh : 
2/ Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản 
 Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà : 
Sau khi bàn giao chính quyền cho vua lê 
để đảm bảo an ninh cho tình hình Bắc Hà 
Khi Tây Sơn rút về Nam Nguyễn Huệ đã 
Làm gì ? 
 Chia nhau trấn giữ vùng đất Đàng Trong 
Chó gi¶i 
 N¬i kiÓm so¸t cña 3 anh  em T©y S¬n : 
NguyÔn Nh¹c ( Quy Nh¬n ) 
NguyÔn HuÖ ( Phó Xu©n ) 
NguyÔn L÷ ( Gia § Þnh ) 
-.--.--: Ranh giíi quèc gia ngµy nay 
NguyÔn Nh¹c 
NguyÔn HuÖ 
NguyÔn L÷ 
L­îc ® å T©y S¬n khëi nghÜa chèng c¸c thÕ lùc phong kiÕn vµ chèng qu©n x©m l­îc n­íc ngoµi 
TIẾT 55 
Bµi 25: Phong trµo T©y S¬n 
Tình hình Bắc Hà như thế nào sau khi quân Tây Sơn rút về Nam? 
 Con cháu họ Trịnh nổi loạn . Lê Chiêu Thống bạc nhược phải mời Chỉnh giúp sức 
Sau khi giúp vua Lê đánh tan tàn dư họ Trịnh Chỉnh có thái độ gì ? 
Nguyễn Hữu Chỉnh cho xây dựng 
 lực lượng chống Tây Sơn . 
III/ Tây Sơn lật đổ chính quyền họ 
 Trịnh : 
1/Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà 
 diệt họ Trịnh : 
2/ Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản 
 Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà : 
- Nguyễn Huệ rút quân về Nam và để Nguyễn Hữu Chỉnh ở lại Nghệ An bảo vệ Bắc Hà 
Mưu đồ trên đuợc bộc lộ qua câu thơ của chỉnh : 
 Đường trời mở rộng thênh thênh , 
 Ta đây cũng một triều đình kém ai . 
“ Qu©n T©y S¬n rót vÒ , B¾c Hµ rèi lo¹n. N¹n ® ãi hoµnh hµnh , nh©n d©n cùc khæ , vua Lª Chiªu Thèng kÕ vÞ Lª HiÓn T«ng bÊt lùc chèng chäi víi c¸c thÕ lùc hä TrÞnh , do TrÞnh Bång ® øng ® Çu , ® ang cè søc phôc dùng c¬ ® å cò . Dùa vµo sù gióp ® ì cña NguyÔn H÷u ChØnh ( sau khi qu©n T©y S¬n rót ®· ë l¹i B¾c Hµ), Chiªu Thèng ®¸ nh b¹i qu©n TrÞnh , ® èt ph¸ phñ chóa . Trong nh©n d©n tuyªn truyÒn nhau c©u ® èi : 
Thiªn h¹ mÊt chu«ng chïa , chu«ng chïa ®· mÊt , ® Ønh yªn sao ®­ îc 
Hoµng Th­îng ® èt phñ chóa , phñ ® èt råi th × ® iÖn còng tr ¬ 
 NguyÔn H÷u ChØnh nh©n c¬ héi ® ã léng quyÒn , chèng l¹i T©y S¬n , cho ng­êi vµo ® ßi l¹i NghÖ An.” 
 §¹i C­¬ng LÞch sö ViÖt Nam- TËp 1- Trang 420-421 
Tr­¬ng H÷u Quýnh - Phan §¹i Do·n - NguyÔn C¶nh Minh 
2. NguyÔn H÷u ChØnh m­u ph¶n – NguyÔn HuÖ thu phôc B¾c Hµ 
M­u ® å nµy ®­ îc béc lé trong mét c©u th ¬ cña ChØnh : 
 “ §­ êng trêi më réng thªnh thªnh , 
 Ta ®©y còng mét triÒu ®× nh kÐm ai ” 
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ NguyÔn H÷u ChØnh ? 
TIẾT 55 
Bµi 25: Phong trµo T©y S¬n 
Trước thái độ của Chỉnh , Quang Trung có biện pháp gì ? Kết quả ra sao ? 
- Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh , nhưng sau đó lại có mưu đồ riêng . 
III/ Tây Sơn lật đổ chính quyền họ 
 Trịnh : 
1/Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà 
 diệt họ Trịnh : 
2/ Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản 
 Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà : 
- Nguyễn Hữu Chỉnh cho xây dựng lực lượng chống Tây Sơn . 
- Nguyễn Huệ rút quân về Nam và để Nguyễn Hữu Chỉnh ở lại Nghệ An bảo vệ Bắc Hà 
TIẾT 55 
Bµi 25: Phong trµo T©y S¬n 
- Đuợc nhân dân , nhiều sĩ nổi tiếng giúp đỡ - Lực lượng Tây Sơn hùng mạnh 
Chính quyền phong kiến Lê – Trịnh thối , 
 nát 
Từ khi dưng cờ khởi nghĩa năm 1771 đến giữa năm 1788 Tây Sơn đã tiêu diệt đuợc 
Quân Nguyễn ở Đàng Trong và lật đổ chính quyền Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài 
Thắng lợi đó Có ý nghĩa gì ? 
Chấm dứt tình trạng chia cắt đất nước 
Từ thực tế trên thấy tình hình không thể kéo dài Nguyễn Huệ đã quýet định làm gì ? Kết quả ra sao ? 
- Năm 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc Hà lần II để diệt Nhậm và xây dựng chính quyền ở Bắc Hà . 
Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà ? 
III/ Tây Sơn lật đổ chính quyền họ 
 Trịnh : 
2/ Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản 
 Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà : 
- Nguyễn Huệ rút quân về Nam và để Nguyễn Hữu Chỉnh ở lại Nghệ An bảo vệ Bắc Hà 
- Nguyễn Hữu Chỉnh cho xây dựng lực lượng chống Tây Sơn . 
- 1787 Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm 
ra Bắc diệt Chỉnh , nhưng sau đó lại có 
mưu đồ riêng . 
- Ý nghĩa : 
Vài nét về Nguyễn Hữu Chỉnh 
Chỉnh vốn là môn hạ của Hoàng Ngũ Phúc , rồi trở thành bộ tướng của Hoàng Đình Bảo ( con nuôi Hoàng Ngũ Phúc ) . Khi Bảo bị kiêu binh giết , Chỉnh đem gia quyến chạy vào hàng Tây Sơn và khuyên Tây Sơn nên đem gấp quân ra đánh chiếm Phú Xuân . Tiếp đó , Chỉnh được NGuyên Huệ giao việc chỉ huy một đạo thủy quân tiến ra Thăng Long . Khi trở về Nam , Tây Sơn không muốn cho Chỉnh về theo . Lo ngại Chỉnh có phản trắc , Nguyễn Huệ cho Chỉnh ở lại Nghệ An giúp Nguyễn VĂn Duệ  Quả nhiên , sau khi Tây sơn rút về Nam , Chỉnh ra sức xây dựng thế lực riêng và mưu đồ phản bội Tây Sơn . 
Bấy giờ tình hình Bắc Hà lại lộn xộn . Dân chúng chán ghét triều đình Lê Chiêu Thống thối nát . Nhân cơ hội này , các phe cánh họ Trịnh lại nổi lên rr[ồi kéo vào Thăng Long uy hiếp vua Lê . Chiêu Thống vội viết thư vaod Nghệ An gọi Nguyễn Hữu Chỉnh ra giúp . Chỉnh đánh bại liên tiếp các phe cánh của họ Trịnh rồi trở về đóng trong phủ chúa , bắt đầu lộng hành , tự ý giải quyết mọi việc không cần đến vua Lê . Cuối năm 1787 , Nguyễn Huệ sai các tướng kéo quân ra Bắc bắt được Chỉnh bỏ củi đem về Thăng Long xử tử 
Vốn là một võ tướng có tài , sống vào thời kì “ vua Lê – Chúa Trịnh “ thối nát cực độ , nội bộ tầng lớp thống trị phân hóa sâu sắc , Nguyễn Hữu Chỉnh không theo chúa Trịnh mà chạy sang hàng ngũ Tây Sơn . Sự tính toán của Chỉnh , một mặt phản ánh tính chất cơ hội của kẻ hoạt đầu thời loạn , nhưng khách quan mà xét , đó là hành động tích cực trong cả cuộc đời Chỉnh . Trước khí thế của phong trào nông dân , lại chịu sự chỉ huy của Nguyễn Huệ , Chỉnh đã có những đóng góp nhất định trong buổi đầu quân Tây Sơn kéo ra Bắc Hà . Nhưng dần dần , gặp hoàn cảnh , Chỉnh lộ rõ bản chất cơ hội , gian hùng , tự mình li khai đối lập với phong trào tây Sơn . Vả chăng , Chỉnh cũng không che giấu bản chất của mình khi nghĩ rằng “ cờ đã đến tay “ : 
 “ Đường đời mở rộng thênh thênh 
 Ta đây cũng một triều đình kém ai “ 
1785 
Chó gi¶i 
 Ranh giêi Gi÷a ®» ng  trong vµ ®» ng ngoµi 
 Qu©n thuû 
 Qu©n bé 
Chó gi¶i 
 N¬i kiÓm so¸t cña 3 anh em T©y S¬n : 
NguyÔn Nh¹c ( Quy Nh¬n ) 
NguyÔn HuÖ ( Phó Xu©n ) 
NguyÔn L÷ ( Gia § Þnh ) 
----- : Ranh giíi quèc gia  ngµy nay 
L­îc ® å T©y S¬n khëi nghÜa chèng c¸c thÕ lùc phong kiÕn vµ ch«ng qu©n x©m l­îc n­íc ngoµi 
6/1786 
1786 
 Bµi tËp 
§ iÒn c¸c sù kiÖn lÞch sö vµo c¸c mèc thêi gian sau sao cho ® óng víi phong trµo T©y S¬n 
Niªn ®¹i 
 Sù kiÖn lÞch sö 
1771 
1777 
1785 
1786 
Khëi nghÜa n«ng d©n T©y S¬n bïng næ 
NghÜa qu©n T©y S¬n lËt ®æ chÝnh quyÒn chóa NguyÔn ë §µ ng Trong 
NguyÔn HuÖ chØ huy qu©n T©y S¬n tiªu diÖt qu©n Xiªm ë R¹ch GÇm – Xoµi Mót 
NghÜa qu©n T©y S¬n lËt ®æ chÝnh quyÒn hä TrÞnh ë §µ ng Ngoµi 
 Bµi tËp 
§ iÒn c¸c sù kiÖn lÞch sö vµo c¸c mèc thêi gian sau sao cho ® óng víi phong trµo T©y S¬n 
Niªn ®¹i 
 Sù kiÖn lÞch sö 
1771 
1777 
1785 
1786 
1. Sau chiÕn th¾ng R¹ch GÇm - Xoµi Mót , môc  tiªu tÊn c«ng tr­íc tiªn cña qu©n T©y S¬n lµ ®©u? Em h·y chän ®¸p ¸n ® óng . 
A, H¹ thµnh Phó Xu©n 
B, KÐo qu©n ra B¾c – gi¶i phãng Th¨ng Long 
C, Ra B¾c diÖt ChØnh 
D, Ra Th¨ng Long diÖt NhËm 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
2.1 - NguyÔn Hô ª ® em qu©n ra B¾c lÇn II lµ ®Ó : 
 1, Më réng vïng chiÕm ® ãng n©ng cao thanh thÕ 
 2, TiÕp tôc gióp ® ì nh µ Lª (Lª chiªu Thèng ) cai trÞ 
 B¾c Hµ 
 3, DÑp mÇm lo¹n ë Th¨ng Long ( NhËm ) ng¨n chÆn 
 nguy c¬ c¸t cø . 
2.2 - NguyÔn HuÖ nªu danh nghÜa Phï Lª diÖt TrÞnh trong thêi gian nµo ? 
Gi÷a 1786 3. 1788 
1787 4. 1789 
2. Em h·y chän ®¸p ¸n ® óng . 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
Khëi nghÜa T©y S¬n 
- Nguyªn nh©n bïng næ 
- D­íi ¸ ch bãc lét cña chØnh quyÒn nh µ NguyÔn § êi sèng nh©n d©n c¬ cùc  m©u thuÈn gi÷a c¸c tÇng líp nh©n d©n víi chÝnh quyÒn nh µ NguyÔn ngµy cµnh lªn cao . 
- L·nh ®¹o khëi nghÜa 
- 3 anh em : NguyÔn Nh¹c, NguyÔn HuÖ , NguyÔn L÷ 
DiÔn biÕn 
1771 
1773 
Tõ 1776 ->1783 
1/1785 
6/1786 
Gi÷a 1786 
1787 
1788.... 
.... 
- LËp c¨n cø T©y S¬n th­îng ®¹o ( An Kh ª - Gia Lai) 
- NghÜa qu©n T©y S¬n kiÓm so¸t phÇn lín phñ Quy Nh¬n 
- NghÜa qu©n T©y S¬n 4 lÇn ®¸ nh vµo Gia § Þnh 
- NguyÔn HuÖ tiÕn qu©n vµo Gia § Þnh ®¸ nh qu©n Xiªm – TrËn R¹ch GÇm – Xoµi Mót . 
- NguyÔn HuÖ : H¹ thµnh Phó Xu©n 
- NguyÔn HuÖ kÐo qu©n ra b¾c gi¶i phãng Th¨ng Long 
- NguyÔn HuÖ sai NhËm tiÕn ra b¾c diÖt ChØnh 
- NguyÔn HuÖ ra Th¨ng Long diÖt NhËm 
3. Dựa vào kiến thức bài học hoàn thành vào bảng sau : 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
1. Nguyên nhân nào dẫn đến thắng lợi trong quá trình lật đổ các thế lực phong kiến của nghĩa quân Tây Sơn ? 
A, Do các thế lực phong kiến Nguyễn , 
 Trịnh – Lê suy yếu . 
B, Được sự ủng hộ của nhân dân , các sĩ 
 phu yêu nước . 
C, tài năng Nguyễn Huệ cung bộ chỉ huy 
 nghĩa quân . 
D, Tất cả các câu trên đều đúng . 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
2. Ý nghĩa lịch sử lịch sử của phong trào Tây  Sơn 1771 - 1788 
A, Đập tan các thế lực phong kiến phản động . 
B, Thống nhất đất nước . 
C, Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân . 
D, Cả 3 câu trên đều đúng . 
 Ch©n dung NguyÔn HuÖ 
DẶN DÒ 
Học thuộc bài . 
 hoàn thành bảng thống kê vào vở 
 Tập trình bày diến trên lược đồ . 
 Xem bài cũ 
 chuẩn bị bài mới : 
 Xem trước nội dung phần III - bài 25 
Trả lời các câu hỏi : 
  Vì sao quân ta rút khỏi Thăng Long.? 
  Việc Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế có ý nghĩa gì ? 
  Vì sao vua Quang Trung quyết định tiêu diệt quân thanh 
 vào dịp tết Kỉ Dậu ? 
  Vua Quang Trung chuẩn bị cho cuộc đại phá Quân Thanh 
 như thế nào ? 
C¶m ¬n quý thÇy c« gi¸o 
 vµ c¸c em häc sinh