Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV - Phạm Văn Thương

PHỊNG GIÁO DỤC & ĐT PHÙ CÁT 
Truờng: THCS CÁT TƯỜNG 
LÞch sư 7 
GV: PHẠM VĂN THƯƠNG 
Chĩc c¸c em cã mét giê häc tèt 
NhiƯt liƯt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o 
3/15/2022 
1 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu hỏi : 
Đường lối chống giặc của nhà Trần trong 3 cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên ? 
1 
ĐÁP ÁN 
	 - Chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng . 
	- Thực hiện kế sách “ vườn không nhà trống ” 
	- Chờ thời cơ để phản công . 
	- Chủ động mai phục . 
2 
Chương IV: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (THẾ KỈ XV ĐẦU THẾ KỈ XVI) 
 Bài 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV 
1.Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ 
3 
2.Âm mưu xâm lược và chính sách cai trị của nhà Minh 
3.Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
Chào mừng thầy cơ đến dự giờ 
1 
1.Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ 
- Nhà Minh xâm lược nước ta trong hoàn cảnh nào ? 
- Đứng trước tình hình đó quân dân nhà Hồ đã có những hành động gì ? Kết quả ra sao ? 
4 
5 
1.Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ 
- Mặc dù nhà Hồ đã chiến đấu anh dũng và kiên cường nhưng do không đoàn kết được toàn dân , cuói cùng đã bị thất bại  nhà Hồ sụp đổ . 
- Lợi dụng tình thế khó khăn của nước ta đầu thời Hồ , 11-1406 quân Minh do Trương Phụ dẫn đầu kéo vào xâm lược nước ta . 
6 
Quan sát hướng tấn công của quân Minh vào Đại Việt trên lược đồ 
. Lạng Sơn 
. Thanh Hố 
 Đa Bang 
Lai Châu . 
 Tháng 4-1407 
 Tây Đơ 
. Hà Tĩnh 
Lược đồ cuộc kháng chiến của nhà Hồ 
Sơng Hồng 
Sơng Đà 
( Mộc Thạch ) 
( Trương Phụ ) 
 Nơi ta phịng thủ 
 Quân giặc tấn cơng 
 Quân ta rút lui 
Chú giải 
22-1-1407 
 Đơng Đơ 
7 
22 
?) Có phải nhà Minh xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không? Vìø sao? 
?) Tại sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng? 
8 
Quân Minh mượn cớ khôi phục lại nhà Trần để xâm chiếm đô hộ nước ta 
Do không đoàn kết được toàn dân , cuối cùng đã bị thất bại  nhà Hồ sụp đổ . 
9 
CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Cách đánh của nhà Trần chống giặc Mơng - Nguyên 
Cách đánh của nhà Hồ chống giặc Minh 
Đường lối kháng chiến chống giặc Mơng – Nguyên của nhà Trần và của nhà Hồ trong kháng chiến chống giặc Minh cĩ gì khác nhau ? 
10 
CÂU HỎI THẢO LUẬN 
- Khơng biết dựa vào dân , khơng đồn kết được tồn dân , chiến đấu đơn độc 
Cách đánh của nhà Trần chống giặc Mơng - Nguyên 
Cách đánh của nhà Hồ chống giặc Minh 
- Dựa vào dân , đồn kết tồn dân , “ Lấy ít đánh nhiều , lấy yếu đánh mạnh ” . 
- Vừa đánh cản giặc vừa rút lui để bảo tồn lực lượng , buộc giặc phải theo cách đánh của ta 
Đường lối kháng chiến chống giặc Mơng – Nguyên của nhà Trần và của nhà Hồ trong kháng chiến chống giặc Minh cĩ gì khác nhau ? 
ĐÁP ÁN 
11 
12 
2.Âm mưu xâm lược và chính sách cai trị của nhà Minh 
Trình bày được âm mưu xâm lược và chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta 
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế 
- Nhà Minh biến nước ta thành quận huyện của Trung Quốc 
- Thi hành chính sách đồng hoá triệt để ở tất cả các mặt , tàn phá các công trình văn hoá , lịch sử , đốt sách 
2.Âm mưu xâm lược và chính sách cai trị của nhà Minh 
13 
14 
Hãy nhận xét về chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta ? 
“ Trương Phụ đi đến đâu là giết hại , hoặc chất thây thành núi , hoặc moi ruột quấn vào cây , rán thịt người lấy mỡ , hoặc nướng đốt làm trị chơi , thậm chí cĩ kẻ mổ bụng moi thai cắt lấy hai đầu để ứng lệnh . Ở Kinh lộ và các nơi dân cịn sĩt thì bị bắt hết làm nơ tì và bị chuyển bán mà tan tác bốn phương cả ”. 
 ( Đại Việt sử kí tồn thư ) 
Nhà Minh đã thi hành chính sách thống trị vô cùng tàn bạo , thâm độc đối với nhân dân ta , đối với đất nước Đại Việt : 
15 
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn 
Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ 
Dối trời lừa dân đủ muơn nghìn kế 
Gây binh kết ốn trải 20 năm 
Bại nhân nghĩa nát cả đất trời 
Nặng thuế khố sạch khơng đầm núi 
 Độc ác thay , trúc Nam Sơn khơng ghi hết tội . 
Dơ bẩn thay , nước Đơng Hải khơng rửa hết mùi ”. 
 ( Bình Ngơ đại cáo ) 
Tội ác và chính sách thâm độc đó được Nguyễn Trãi viết trong Bình Ngô Đại Cáo : 
	 “ Độc ác thay , trúc Nam Sơn không ghi hết tội 
	 Dơ bẩn thay , nước Đông Hải không rửa hết mùi ” 
16 
3.Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
Trong thời kì này có những cuộc khởi nghĩa nào của quý tộc Trần đã nổ ra ? 
17 
Biển Đơng 
Lào 
. Nghệ An 
. Quảng Ninh 
. Phú Thọ 
Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh 
Trung Quốc 
. Thái Nguyên 
. Thanh hĩa 
TRẦN NGUYÊN KHANG 
TRẦN NGUYÊN THƠI 
PHẠM TẤT ĐẠI 
. Đơng Triều 
. Bắc Giang 
PHẠM NGỌC 
Nơi diễn 
ra các 
cuộc khởi 
nghiã 
. Ninh Bình 
TRẦN NGỖI 
TRẦN QUÝ KHỐNG 
Hải phịng 
PHẠM CHẤN, 
TRẦN NGUYỆT HỒ 
LÊ NGÃ 
18 
a. Cuộc khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407-1409) 
19 
b.Cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khoáng(1409-1414) 
 CÂU HỎI THẢO LUẬN NHĨM 
Nhĩm 1 + Nhĩm 2 : Dựa vào lược đồ đã cho . Hãy hồn thành Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi . 
Nhĩm 3 + Nhĩm 4 : Dựa vào lược đồ đã cho . Hãy hồn thành Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khống . 
Biển Đơng 
Lào 
. Lạng Sơn 
. Nghệ An 
Bơ Cơ (Nam Định ) 
Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi 
. Ninh Bình 
. Hải Phịng 
Sơng Đà 
Sơng Hồng 
 Căn cứ nghĩa quân 
 Nơi ta phịng thủ 
 T a tấn cơng 
 Doanh trại giặc 
. Ninh Bình 
 . Thanh Hĩa 
. Hĩa Châu 
. Thuận Hĩa 
.Nam Định 
. Phú Thọ 
Biển Đơng 
. Lạng Sơn 
................ 
.............. 
 .......... 
 ........ 
 ...... 
 .. 
Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khống 
 Nơi ta phịng thủ 
 Quân giặc tấn cơng 
 Quân ta rút lui 
Nhĩm 1 + Nhĩm 2 : Dựa vào lược đồ đã cho . Hãy hịan thành Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi . 
Nhĩm 3 + Nhĩm 4 : Dựa vào lược đồ đã cho . Hãy hịan 
thành Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khống . 
Nghệ An 
20 
Biển Đơng 
Lào 
. Lạng Sơn 
. Nghệ An 
Bơ Cơ (Nam § Þnh ) 
Lai Châu . 
Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi 
(10- 1407) 
. Ninh Bình 
. Hải Phịng 
Sơng Đà 
Sơng Hồng 
 Căn cứ nghĩa quân 
 Nơi ta phịng thủ 
 Ta tấn cơng 
 Doanh trại giặc 
21 
Biển Đơng 
. Lạng Sơn 
 1411 
Thanh Hĩa 
.Nam Định 
. Phú Thọ 
Lược đồ cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khống 
Trung Quốc 
. Ninh Bình 
Thuận Hĩa 
. Hĩa Châu 
Sơng Đà 
Sơng Hồng 
................ 
.............. 
 .......... 
 ........ 
 ....... 
 .. 
 Nơi ta phịng thủ 
 Quân giặc tấn cơng 
 Quân ta rút lui 
Nghệ An 
(8 – 1413) 
22 
a.Cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi(1407-1409) 
-10- 1407 , Trần Ngỗi tự xưng gián định Hoàng Đế . 
-12 – 1408 đánh tan 4 vạn quân Minh ở BôCô ( NamĐịnh ) 
b.Cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Khoáng(1409-1414) 
- 1409,Trần Quý Khoáng lên ngôi lấy hiệu Trùng Quang Đế . 
- Cuộc khởi nghĩa phát triển từ Thanh Hóa vào đến Hóa Châu .) 
* Kết quả : Các cuộc khởi nghĩa lần lượt bị đàn áp 
23 
CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Hãy trình bày đặc điểm , nguyên nhân thất bại và ý nghĩa 
lịch sử của những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
(Theo mẫu sau )? 
Đặc điểm 
Nguyên nhân 
thất bại 
Ý nghĩa lịch sử 
Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
24 
CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Hãy trình bày đặc điểm , nguyên nhân thất bại và ý nghĩa 
lịch sử của những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
(Theo mẫu sau )? 
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM 
Đặc điểm 
Nguyên nhân 
thất bại 
Ý nghĩa lịch sử 
Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần 
Nổ ra sớm , liên tục , mạnh mẽ nhưng thiếu sự phối hợp 
Thiếu sự liên kết , chưa tạo nên một phong trào chung , nội bộ những người lãnh đạo cĩ mâu thuẫn 
Là ngọn lửa nuơi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta 
25 
26 
 ?) Trình bày âm mưu và các chính sách cai trị của nhà Minh ? 
 ?) Trình bày các cuộc nghĩa của quý tộc nhà Trần . 
CỦNG CỐ 
CỦNG CỐ 
1.Trong cuộc tranh luận : “ Vì sao quân Minh xâm lược nước ta ?” , Có hai ý kiến trái ngược nhau : 
Vì nhà Hồ cướp ngôi nhà Trâng . Quân Minh muốn giúp nhà Trần khôi phục lại ngai vàng 
Vì muốn xâm lược nước ta . Bằng chứng là khi vừa chiếm được Thăng Long , chúng đã liều lĩnh tuyên bố : “ An Nam vốn là quận Giao Chỉ ” nên “ xin cho nội thuộc như cũ ” 
ĐÁP ÁN: b 
27 
CỦNG CỐ 
2. Hai câu thơ sau : 
	“ Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn , 
	 Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ .” 
Hai câu thơ trên nói về tội ác của quân xâm lược nào ? 
a. Quân Tống 	b. Mông - Nguyên 
 c. Minh 	 
ĐÁP ÁN: C 
28 
	 1/Bài tập : 
 - Học bài cũ 
 - Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh trong những năm đầu bị đơ hộ 
 - Làm bài tập bài 18 
	 2/ Chuẩn bị bài mới : 
 - Đọc thơng tin: Bài 19: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427) sưu tầm tranh ảnh , những mẩu chuyện về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn . 
29 
 DẶN DỊ 
 Hết . 
 CHÚC QUÍ THẦY CƠ 
 Mạnh khỏe,hạnh phúc ! 
 Xin chân thành cảm ơn .