Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 28, Bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần - Phạm Văn Dược

Giáo viên thực hiện: PHẠM VĂN DƯỢC 
TRƯỜNG THCS TÂN HỒNG 
LỊCH SỬ 7 
LỊCH SỬ 7 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
 Chọn phương án đúng:  Câu hỏi 1 : Nguyên nhân cơ bản dẫn đến sự phát triển của nông nghiệp nước ta ở thời Trần là do: 
Kiểm tra bài cũ 
Đ ất nư ớ c hòa bình, không còn chiến tranh 
Nhân dân hăng hái tăng gia sản xuất 
C. Nhà nước có chính sách khuyến khích sản xuất, 
 mở rộng diện tích trồng trọt 
D. Kĩ thuật canh tác tiên tiến 
Câu hỏi 2: Dưới thời Trần, các phường nghề thủ công 
được lập ra chủ yếu ở: 
A. Vân Đồn 
B. Phố Hiến 
C. Hội An 
D.Thăng Long 
XÃ 
 HỘI 
THỜI TRẦN 
Thống trị 
 Bị trị 
Vua , vương hầu , quý tộc 
 Quan lại , địa chủ 
Thương nhân , thợ thủ công 
 Nông dân , tá điền 
 Nông nô , nô tì 
 Các tầng lớp, giai cấp trong xã hội thời Trần. 
Câu hỏi 3 : Em hãy kể tên những tầng lớp, giai cấp trong xã hội thời Trần sau chiến tranh ? 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
ĐỜI SỐNG VĂN HÓA 
TÍN 
NGƯỠNG 
CỔ 
TRUYỀN 
ĐẠO 
PHẬT 
NHO 
GIÁO 
SINH 
HOẠT 
VĂN 
HÓA 
TẬP 
QUÁN 
SỐNG 
ĐA DẠNG, PHONG PHÚ, MANG ĐẬM BẢN SẮC VĂN HÓA DÂN TỘC 
- Phát triển tục 
thờ cúng tổ tiên, 
các anh hùng 
dân tộc 
 Phát triển nhưng 
không bằng thời 
Lý, nhiều người 
đi tu, chùa chiền 
mọc nhiều nơi 
 Phát triển mạnh 
địa vị Nho giáo 
ngày càng cao 
và được trọng 
 dụng 
 Duy trì và 
phát triển: 
ca hát, nhảy múa, 
chèo, tuồng, 
các trò chơi ..... 
- Giản dị, đi chân 
đất, áo, quần 
đơn giản ..... 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
 Đa dạng, phong phú, mang đậm bản sắc dân tộc. 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
 Hình thức: 
 Phong phú (chữ Hán, chữ Nôm) 
 Nội dung: 
 Yêu nước, tự hào dân tộc rạng rỡ văn hóa 
 Đại Việt. 
2.Văn học 
Kháng chiến quân Mông – Nguyên thắng lợi vẻ vang kích thích lòng tự hào dân tộc 
THẢO LUẬN NHÓM 
 Tại sao văn học thời Trần mang đậm lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc ? 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
2.Văn học 
3. Giáo dục và khoa học - kĩ thuật 
a. Giáo dục 
- Quốc Tử Giám mở rộng việc đào tạo . 
- Mở rộng trường công, trường tư. 
- Tổ chức nhiều kì thi. 
- Nhà giáo tiêu biểu: Thầy Chu Văn An. 
 Phát triển mạnh trong mọi lĩnh vực: Lịch sử, quân sự, y học, thủ công nghiệp. 
Giáo dục phát triển tuyển chọn được nhiều nhân tài cho đất nước. 
b. Khoa học - kĩ thuật 
Tuệ Tĩnh - ông tổ của ngành thuốc Nam 
 Tuệ Tĩnh là danh y Việt Nam đã mở đường cho sự nghiên cứu thuốc nam, xây dựng nền móng cho y học dân tộc của nước nhà. Ông đã tổng hợp và để lại nhiều bài thuốc, kinh nghiệm quý báu chữa bệnh tật. 
  Ðó là một tài liệu có giá trị lớn cho sự thừa kế và phát huy vốn cũ y dược của nhân dân ta, thật là một cống hiến rất lớn của ông. 
Súng thần cơ 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
2.Văn học 
3. Giáo dục và khoa học - kĩ thuật 
a. Giáo dục 
- Quốc Tử Giám mở rộng việc đào tạo . 
- Mở rộng trường công, trường tư. 
- Tổ chức nhiều kì thi. 
- Nhà giáo tiêu biểu: Thầy Chu Văn An. 
 Phát triển mạnh trong mọi lĩnh vực: Lịch sử, quân sự, y học, thủ công nghiệp. 
b. Khoa học - kĩ thuật 
Có nhiều công trình khoa học, cải tiến kĩ thuật có giá trị chứng tỏ tài năng và sự sáng tạo của nhân dân Đại Việt 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
2.Văn học 
3. Giáo dục và khoa học - kĩ thuật 
a. Giáo dục 
b. Khoa học - kĩ thuật 
4. Nghệ thuật, kiến trúc và điêu khắc 
 - Kiến trúc : Nhiều công trình kiến trúc quy mô lớn, có giá trị 
-Vĩnh Phúc 
TIẾT 28 BÀI 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN  II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA . 
1. Đời sống văn hóa 
2.Văn học 
3. Giáo dục và khoa học - kĩ thuật 
a. Giáo dục 
b. Khoa học - kĩ thuật 
4. Nghệ thuật, kiến trúc và điêu khắc 
- Kiến trúc : Nhiều công trình kiến trúc quy mô lớn, có giá trị 
- Điêu khắc : Trau chuốt, uy nghiêm 
 Sư Tử 
Tượng Trần Nhân Tông bằng đá trong vườn tháp Huệ Quang ( Yên Tử). 
Hổ ở Lăng Trần Thủ Độ 
 Tượng thú 
Lăng Trần Hiến Tông 
Hình đầu rồng men lục Thời Trần 
 ( thế kỉ XIV-XV) 
Hình rồng Thời Lý 
Quan sát hình và so sánh đầu rồng thời Trần với thời Lý ? 
 Về nhà học bài , làm bài tập ở sách bài tập 
 Chuẩn bị bài 16 “ Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV” 
 + Tình hình kinh tế , xã hội 
Hướng dẫn học ở nhà 
 Bài học đến đây là kết thúc 
Thân ái chào tạm biệt, chúc các em học giỏi chăm ngoan 
BÀI TẬP VỀ NHÀ: 
NỘI DUNG 
THỜI LÝ 
THỜI TRẦN 
BTVN: LẬP BẢNG SO SÁNH THÀNH TỰU VĂN HÓA 
THỜI LÝ VÀ THỜI TRẦN 
- Soạn bài mới(3 c âu hỏi ở cuối mục 1,2,3 ) 
- Tìm hiểu tình hình kinh tế và xã hội cuối thời Trần 
- Vẽ H39 ở SKG vào vở 
. 
1. THỜI TRẦN SỬ DỤNG LOẠI CHỮ NÀO SAU ĐÂY? 
a. CHỮ NÔM 
b. CHỮ HÁN 
c. CHỮ HÁN VÀ CHỮ NÔM 
d. CHỮ QUỐC NGỮ 
2.TÁC PHẨM “HỊCH TƯỚNG SĨ”NỔI TIẾNG CỦA 
TÁC GIẢ NÀO? 
a. TRẦN QUANG KHẢI 
b. LÝ THƯỜNG KIỆT 
c. TRƯƠNG HÁN SIÊU 
d. TRẦN HƯNG ĐẠO 
BÀI TẬP : 
3. NHÀ NHO NỔI TIẾNG THỜI TRẦN LÀ AI? 
a.TRẦN NHÂN TÔNG 
b. TRẦN HƯNG ĐẠO 
c. PHẠM SƯ MẠNH 
d. CHU VĂN AN 
4. DƯỚI THỜI TRẦN CÁC CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC SAU ĐÂY ĐƯỢC XÂY DỰNG Ở NHỮNG ĐỊA PHƯƠNG NÀO ? Hãy nối hai cột lại cho đúng? 
Tháp Phổ Minh 
Thành Tây Đô 
Hoàng Thành 
 Thăng Long 
 Nam Định 
 Thanh Hoá 
1. THỜI TRẦN SỬ DỤNG LOẠI CHỮ NÀO SAU ĐÂY? 
a. CHỮ NÔM 
 b. CHỮ HÁN 
c. CHỮ HÁN VÀ CHỮ NÔM 
d. CHỮ QUỐC NGỮ 
2.TÁC PHẨM “HỊCH TƯỚNG SĨ” NỔI TIẾNG CỦA 
TÁC GIẢ NÀO? 
a. TRẦN QUANG KHẢI 
b. LÝ THƯỜNG KIỆT 
c. TRƯƠNG HÁN SIÊU 
d. TRẦN HƯNG ĐẠO 
BÀI TẬP : 
3. THÁP PHỔ MINH LÀ CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC CỦA TRIỀU ĐẠI NÀO? 
a. NGÔ 
b. TRẦN 
c. LÝ 
d. ĐINH-TIỀN LÊ 
4. NHÀ NHO NỔI TIẾNG THỜI TRẦN LÀ AI? 
a. TRẦN NHÂN TÔNG 
b. TRẦN HƯNG ĐẠO 
c. PHẠM SƯ MẠNH 
d. CHU VĂN AN 
5. THEO EM, NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HOÁ NÀO THỜI TRẦN CÒN SỬ DỤNG ĐẾN NGÀY NAY? 
a. TÍN NGƯỠNG, LỄ HỘI VĂN HÓA DÂN GIA N 
b. CHỮ TƯỢNG HÌNH, ĐẠO GIÁO 
c. MỘT SỐ THÀNH TỰU VĂN HÓA - KHOA HỌC CƠ BẢN: QUÂN SỰ, VĂN HỌC, Y HỌC, ĐẠO PHẬT 
d. CÂU a, c ĐÚNG 
d 
1. THỜI TRẦN SỬ DỤNG LOẠI CHỮ NÀO SAU ĐÂY? 
a. CHỮ NÔM 
 b. CHỮ HÁN 
c. CHỮ HÁN VÀ CHỮ NÔM 
d. CHỮ QUỐC NGỮ 
2.TÁC PHẨM “HỊCH TƯỚNG SĨ” NỔI TIẾNG CỦA 
TÁC GIẢ NÀO? 
a. TRẦN QUANG KHẢI 
b. LÝ THƯỜNG KIỆT 
c. TRƯƠNG HÁN SIÊU 
d. TRẦN HƯNG ĐẠO 
BÀI TẬP : 
3. THÁP PHỔ MINH LÀ CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC CỦA TRIỀU ĐẠI NÀO? 
a. NGÔ 
b. TRẦN 
c. LÝ 
d. ĐINH-TIỀN LÊ 
4. NHÀ NHO NỔI TIẾNG THỜI TRẦN LÀ AI? 
a. TRẦN NHÂN TÔNG 
b. TRẦN HƯNG ĐẠO 
c. PHẠM SƯ MẠNH 
d. CHU VĂN AN 
5. THEO EM, NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HOÁ NÀO THỜI TRẦN CÒN SỬ DỤNG ĐẾN NGÀY NAY? 
a. TÍN NGƯỠNG, LỄ HỘI VĂN HÓA DÂN GIA N 
b. CHỮ TƯỢNG HÌNH, ĐẠO GIÁO 
c. MỘT SỐ THÀNH TỰU VĂN HÓA - KHOA HỌC CƠ BẢN: QUÂN SỰ, VĂN HỌC, Y HỌC, ĐẠO PHẬT 
d. CÂU a, c ĐÚNG 
d 
Đền thờ Trần Hưng Đạo ở Nam Định 
Thờ cúng tổ tiên 
Chùa Yên Tử ( Quảng Ninh ) 
Phối cảnh tổng thể khu vực đặt tương đồng Phật hoàng Trần Nhân Tông 
Thờ Khổng Tử ở Văn Miếu 
 Văn Miếu 
Quốc Tử Giám 
CA HÁT 
NHẢY MÚA 
MÚA RỐI NƯỚC 
ĐUA THUYỀN 
“..Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm quên ngủ, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa xẻ thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, cũng nguyện xin làm.”. 
QUỐC CÔNG TIẾT CHẾ 
HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG 
TRẦN QUỐC TUẤN 
 "Chương Dương cướp giáo giặc 
Hàm Tử bắt quân thù 
 Thái bình nên gắng sức 
 Non nước ấy ngàn thu" 
PHÒ GIÁ VỀ KINH 
 Trần Quang Khải 
 Đến chơi sông chừ ủ mặt , Nhớ người xưa chừ lệ chan . Rồi vừa đi vừa ca rằng :“ Sông Đằng một dải dài ghê , Sóng hồng cuồn cuộn tuôn về bể Đông . Những phường bất nghĩa tiêu vong , Khách cũng nối tiếp mà ca rằng :“ Anh minh hai vị thánh quân , Sông đây rửa sạch mấy lần giáp binh . Giặc tan muôn thuở thanh bình , Bởi đâu đất hiểm cốt mình đức cao .”  ( Trích Phú sông Bạch Đằng – Trương Hán Siêu ) 
Tín ngưỡng 
 c ổ truyền 
Tập quán sống 
Đời sống văn hoá 
Đạo phật 
Nho gi áo 
Sinh hoạt văn hoá dân gian 
Phát triển nhưng không bằng thời Lý. Nhiều người đi tu, chùa chiền mọc nhiều nơi 
Duy trì và phát triển: 
ca hát, nhảy múa, chèo tuồng, các trò chơi 
Giản dị 
đi chân đất, áo quần đơn giản 
Phát triển: tục thờ cúng tổ tiên, các anh hùng dân tộc 
 Phát triển m ạnh 
địa vị Nho giáo ngày càng cao và được trọng dụng. 
Kể tên một vài tín ngưỡng trong nhân dân ? 
? So sánh đạo phật thời Trần với thời Lý ? 
? So sánh Nho giáo thời Trần với thời Lý? Tại sao lại như vậy? 
? Thời Trần có những hình thức sinh hoạt 
 văn hóa nào ? 
Tìm những dẫn chứng về tập quán sống giản dị của nhân dân ta ? 
Em có nhận xét gì về đời sống 
 văn hoá của nhân dân ta dưới thời Trần? 
Phát triển phong phú đa dạng, mang đậm bản sắc dân tộc 
VĂN HÓA 
TÍN 
NGƯỠNG 
CỔ 
TRUYỀN 
ĐẠO 
PHẬT 
NHO 
GIÁO 
SINH 
HOẠT 
VĂN 
HÓA 
TẬP 
QUÁN 
SỐNG 
ĐA DẠNG, PHONG PHÚ, MANG ĐẬM BẢN SẮC VĂN HÓA DÂN TỘC 
- Phát triển: tục 
thờ cúng tổ tiên, 
các anh hùng 
dân tộc 
 Phát triển nhưng 
Không bằng thời 
Lý, nhiều người 
đi tu, chùa chiền 
mọc nhiều nơi 
 Phát triển mạnh 
địa vị nho giáo 
ngày càng cao 
và được trọng 
 dụng 
 Duy trì và 
phát triển: 
ca hát, nhảy múa, 
chèo, tuồng, 
các trò chơi ..... 
- Giản dị, đi chân 
đất, áo, quần 
đơn giản ..... 
Em có nhận xét gì về đời sống văn hoá của nhân dân ta dưới thời Trần?