Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 49, Bài 23: Kinh tế, văn hóa thế kỷ XVI-XVIII (Bản hay)

BAỉI 23: KINH TEÁ, VAấN HOAÙ THEÁ KYÛ XVI-XVIII. 
TIEÁT 49: II/ VAấN HOAÙ. 
Đì nh làng Đì nh Bảng – Bắc Ninh 
Lễ hội nơI thăng hoavăn hóa dân tộc 
 Đá nh đu 
 Đ ấu vật 
 Các hoạt đ ộng trong lễ hội 
Đ ua thuyền 
 Đá nh cờ người 
 Chọi gà 
 Chọi trâu 
Giáo sỹ A- lec-xăng -đơ Rôt 
Từ đ iển Việt - Bồ – La tinh 
 Qu ê ở huyện Vĩnh Bảo ( Hải Phòng ), đỗ Trạng nguyên , làm quan triều Mạc rồi từ quan về dạy học , người đươ ng thời quen gọi là Trạng Trình . 
 Là một học gi ả uyên bác , nh à triết học , nh à th ơ lớn , làu thông kim cổ , biết đư ợc mệnh trời . 
Ô ng có tấm lòng cao thượng,muốn “lo trước những việc lo của thiên hạ” 
 Nguyễn Bỉnh Khiêm 
 (1491-1585) 
 Giai thoại về Nguyễn bỉnh Khiêm 
 Đỗ Trạng nguyên năm 1535, làm quan tới tước Trình tuyên hầu ( Trạng Trình ). Uyên thâm nhiều lĩnh vực đ ặc biệt là về lí số , chiêm tinh . Nhiều câu nói của ô ng đư ợc nhân dân tin theo gọi là “ Sấm Trạng Trình ”. 
 Tương truyền Nguyễn Công Trứ phục mệnh vua Minh Mạng đi khai khẩn đ ất hoang ở Hải Phòng . Nguyễn Công Trứ ra lệnh đào 1 con sông qua làng Trung Am là qu ê trạng Trình . Con sông theo đư ờng thẳng sẽ qua đ ền Nguyễn Bỉnh Khiêm . Vì thế dân làng kêu xin đ ừng phá đ ền . Nhưng lệnh vua to hơn thần mà Trạng Trình chỉ là thần nên cứ lệnh phá. 
 Lính theo lệnh vào đ ền bê ban thờ và bát hương ra th ì thấy dưới bát hương có tấm bia đá, vội bê về trình Nguyễn Công Trứ . Doanh Đ iền sứ bước xuống đ ọc trên bia khắc: Minh Mệnh thập tứ 
 Thằng Trứ phá đ ền 
 Phá đ ền th ì phải làm đ ền 
 Nào ai đ ụng đ ến doanh đ iền nh à bay. 
 Năm ấy chính là năm Minh Mệnh thứ 14. NCT sợ run và khiếp hãi về sức hiểu biết “ Thiên cơ” hàng trăm năm sau của Trạng Trình vội cho sửa sang lại đ ền đ ẹp đẽ, uy nghiêm hơn trước . 
 Đào Duy Từ ( 1572-1634) 
- Qu ê Tĩnh Gia - Thanh Hóa 
Là nh à Th ơ lớn , nh à văn hóa vừa là nh à quân sự có tài 
 + Người có công lớn với chúa Nguyễn ( Xây dựng Lũy Thầy ). 
 + Ô ng Tổ của nghề hát Tuồng ( Hát Bội ) 
 Hoa văn , hình ả nh đ iêu khắc 
Tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay 
chèo 
Tuồng 
Múa rối nước 
Hát ả đào 
 Nghệ thuật sân khấu