Bài giảng Mĩ thuật 6 bài 24: Thường thức Mỹ Thuật Giới thiệu một số tranh dân gian Việt Nam

Bài 24 : Thửụứng thửực Myừ ThuaọtGIễÙI THIEÄUmoọt soỏ tranh daõn gian vieọt namNGễ TIẾN SỸTRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH – TP BUễN MA THUỘTBài 24Một số tranh dân gian Việt NamTìm hiểu về hai dòng tranh dân gian Việt Nam Tranh dân gian có từ lâu đời, tranh do tập thể nhân dân sáng tạo nên, thường được bán ra hàng loạt vào dịp Tết nên còn được gọi là tranh Tết . Ngoài hai dũng tranh chớnh là Đụng Hồ Và Hàng Trống cũn cú nhiều vùng sản xuất tranh như Làng Sình Huế, Kim Hoàng Hà Tây,và một số dân tộc vùng cao ở phía Bắc và phía Nam .- Hai dũng tranh chớnh:Đụng HồHàng TrốngBài 24Một số tranh dân gian Việt NamTìm hiểu về hai dòng tranh dân gian Việt Nam I. gà đại cát (tranh Đông Hồ)Ii. Chợ quê (tranh Hàng Trống)Iii. đám cưới chuột (tranh Đông Hồ)iV. Phật bà quan âm (tranh Hàng trống)Bài hụm nay chỳng ta tỡm hiểu 4 bức tranh của hai dũng tranh Đụng Hồ và Hàng TrốngBài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.GÀ ĐẠI CÁTĐÁM CƯỚI CHUỘTBài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.1. GÀ ĐẠI CÁTNờu đặc điểm, bố cục, màu săc và chất liệu của bức tranh Gà đại cỏt?-Laứ loaùi tranh thụứ. Tranh veừ moọt chuự gaứ troỏng coự daựng oai veọ, huứng duừng,tửụùng trửng cho sửù thũnh vửụùng vaứ ủửực tớnh maùnh meừ cuỷa ngửụứi ủaứn oõng. -Tranh ủửụùc in treõn giaỏy doự queựt maứu ủieọp,boỏ cuùc haứi hoaứ thuaọn maột.Hỡnh veừ vaứ maứu saộc ủụn giaỷn coự tớnh caựch ủieọu cao.Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.1. GÀ ĐẠI CÁT Bức tranh thuộc đề tài chúc tụng, được bố cục thành hai phần:- Phần chữ: “ Đại cát ” có ý chúc mừng mọi người, mọi nhà đón xuân tốt lành. Theo sách “Văn âm Quảng ký ” , gà trống tượng trưng cho tháng giêng, và mùng một đầu tháng. - Phần hình: Theo quan niệm xưa , tiếng gà trống gáy âm vang đến đỉnh núi cao, xua tan đêm tối, khiến ma quỷ phải lánh xa. Ngày Tết đầu năm, nhân dân có tục dán tranh gà ở cửa để cấm ma quỷ và mong tốt lành. Gà trống oai vệ, hùng dũng biểu tượng cho sự thịnh vượng và năm đức tính tốt mà nam giới cần có: “văn, võ, dũng, nhân, tín”Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.1. GÀ ĐẠI CÁT-Đề tài : Chỳc tụng “ Đại cát ” có ý chúc mừng mọi người, mọi nhà đón xuân tốt lànhHỡnh ảnh gà trống tượng trưng cho sự thịnh vượng và những đức tớnh tốt : Văn, vừ, dũng, nhõn, tớn+Cỏi mào đỏ như mũ trạng nguyờn là “Văn”+Chõn gà cú cựa sắc nhọn như kiếm để đấu chọi là “Vừ”+Thấy địch thủ dũng cảm, khụng sợ, đấu trọi đến cựng là “Dũng”+Kiếm được mồi cựng gọi nhau ăn goi là ”Nhõn”+Hằng ngày ,gà gỏy bỏo canh khụng bao giờ sai là ”Tớn” Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.2. ĐÁM CƯỚI CHUỘT1. GÀ ĐẠI CÁTNờu đặc điểm, bố cục, màu sắc và chất liệu của bức tranh Gà đại cỏt?Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.2. ĐÁM CƯỚI CHUỘT-ẹaõy laứ bửực tranh ủaởc saộc caỷ veà noọi dung vaứ ngheọ thuaọt.Nhaốm ủaỷ kớch teọ tham nhuừng,ửực hieỏp daõn chuựng cuỷa taàng lụựp thoỏng trũ phong kieỏn xửa. -Caựch saộp xeỏp boỏ cuùc haứng ngang,daứn ủeàu.Hỡnh thửực dieón taỷ hụùp lyự,hoựm hổnh taùo cho bửực tranh haứi hửụực vaứ sinh ủoọng.1. GÀ ĐẠI CÁT- Hình vẽ đơn giản,rõ ràng, nét viền to khoẻ nhưng không thô cứng- Màu sắc ít nhưng vẫn sinh động tươi tắn .Chữ trong tranh vừa minh hoạ cho chủ đề vừa làm bố cục tranh chặt chẽ hơn .Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam I. TèM HIEÅU VEÀ HAI BệÙC TRANH ẹOÂNG HOÀ.2. ĐÁM CƯỚI CHUỘT1. GÀ ĐẠI CÁT Bức tranh thuộc đề tài trào lộng, châm biếm, phê phán thói hư, tật xấu trong xã hội. Bức tranh còn có tên khác là “Trạng chuột vinh quy” , diễn tả một đám rước vui vẻ với kèn, trống, cờ quạt, mũ mãng, cân đai chỉnh tề.”Chuột anh” cưỡi ngựa hồng đi trước, “Chuột nàng” ngồi kiệu theo sau. Đám rước diễn ra rất long trọng trong không khí trang nghiêm nhưng thực ra họ nhà chuột vẫn lo sợ , ngơ ngác, thấp thỏm vì còn có Mèo . Muốn được yên thân, họ nhà chuột phải dâng lẽ vật hậu hĩnh, đúng với sở thích của mèo. Bức tranh ra đời trong xã hội phong kiến, mà đến nay vẫn mang đầy ý nghĩa. Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấNờu đề tài và kể tờn màu sắc , nhõn vật trong tranh ?Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấBức tranh “Chợ quê” thuộc đề tài sinh hoạt, vui chơi. Hình ảnh trong tranh là những gì gần gũi, quen thuộc với cuộc sống của người nông dân.Chợ là gương mặt kinh tế của một xã hội. Tuy vậy, chợ quê khác với thành phố. Chợ quê Việt Nam ngày xưa còn mang cả sắc thái văn hoá: ngoài việc trao đổi, mua bán hàng hoá, đây còn là nơi gặp gỡ, hẹn hò, nhắn gửi... cho nên trong dân dian thường nói “đi chơi chợ”.Tranh chợ quê cho ta một khái niệm về sinh hoạt kinh tế của một đất nước nông nghiệp lạc hậu. Người dân còn lam lũ, đói nghèo lộ trên gương mặt. Trong chợ, ngoài cảnh mua bán còn cảnh đánh bạc, người ăn xin, kẻ cắp, thầy bói... Các hạng người được nghệ nhân bày ra, lột tả cả tinh thần một cách hàm súc.Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấChụù queõ: - Phaỷn aựnh chaõn thửùc caỷnh sinh hoaùt cuỷa noõng thoõn Vieọt Nam. - Caực nhaõn vaọt trong tranh ủeàu ủửụùc dieón taỷ raỏt sinh ủoọng,ủụn giaỷn maứ ủaày ủuỷ,gaàn guừi. - Neựt veừ thanh maỷnh tinh teỏ,caựch dieón taỷ nhaõn vaọt coự thaàn thaựi, saộc maứu tửụi nguyeõn cuỷa phaồm nhuoọm taùo neõn sửù soỏng ủoọng.Nguời bán hàngNguời mua hàngNguời bán hàngNguời giàăn xinKẻ cắpPhụ nữTrẻ conKẻ đánh bạcQuán ănNguời trẻNguời xem bóiBài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấ2. PHẬT BÀ QUAN ÂMNờu đề tài và kể tờn màu sắc và cỏch sắp xếp nhõn vật trong tranh ?Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấ2. PHẬT BÀ QUAN ÂMBức tranh thuộc đề tài tôn giáo, thờ cúng, ngoài nội dung có tính chất tín ngưỡng còn có ý nghĩa khuyên răn mọi người làm điều thiện theo thuyết cảu đạo Phật. Bức tranh diễn tả Đức Phật ngự trên toà sen toả ánh hoàng quang rực rỡ, đứng hầu hai bên là Tiên Đồng và Ngọc Nữ.Bức tranh Có màu sắc tươi tắn, cách vẽ màu có vờn đậm nhạt (cách cản màu, cách tô màu truyền thống của dòng tranh Hàng Trống.) tạo được độ đậm nhạt của màu trong mỗi nét bút nên tranh có độ sâu, huyền ảo của không khí thần tiên. Cách sắp xếp bố cục cân đối, hài hoà, trang trọng. Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam II. TèM HIỂU VỀ HAI BỨC TRANH HÀNG TRỐNG1. CHỢ QUấ2. PHẬT BÀ QUAN ÂM-Tranh tụn giỏo thờ cỳngTranh cú màu sắc tươi tắn,cỏch vẽ màu cú vờn đậm nhạt .Cỏch sắp xếp bố cục cõn đối hài hào -Cỏch tụ màu truyền thống của dũng tranh ,tạo được độ đậm nhạt của màu trong mỗi nột bỳt nờn tranh cú độ sõu,huyền ảo của khụng khớ thần linh- Cỏch diễn tả nột mềm mại, :cỏch sắp xờp bố cục nhịp nhàng,cõn đối.. Bài 24Một số tranh dân gian Việt NamMỘT SỐ BỨC TRANH KHÁC CỦA HAI DềNG TRANH TRấNBài 24Một số tranh dân gian Việt Namiii. Kết luận chungMặc dù tranh Đông Hồ và Tranh Hàng Trống có đặc trưng riêng về phong cách tạo hình, kĩ thuật biểu đạt và đối tượng phục vụ, song quá trình phát triển, chúng ảnh hưởng qua lại nhau, nhằm bổ sung và phục vụ tốt hơn nhu cầu thẩm mĩ và tín ngưỡng của khách hàng. Khi tiếp xúc với tranh Hàng Trống, tranh Đông Hồ có thêm đề tài mới, nhất là tranh thờ, tranh truyện và tranh tứ bình với bút pháp điêu luyện hơn, công thức hơn và chịu ảnh hưởng rõ nét của nghệ thuật Trung Quốc. Ngược lại tranh Hàng Trống cũng bổ sung thêm những đề tài mới từ tranh Đông Hồ để tạo nên sự đa dạng cho dòng tranh này.Bài 24Một số tranh dân gian Việt Nam bài tậpSưu tầm cỏc bài viết và tranh về đề tài trũ chơi dõn gianChuẩn bị ĐDHT bài sau “Đề tài mẹ của em”