Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Tiết 21, Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII (Bản hay)

 Kính chào các 
thầy cô đến dự giờ 
? Nêu những nét nổi bật về văn hóa - giáo dục thời Lý ? 
? Quan sát một số bức tranh sau đây , em hãy nhận xét về nghệ thuật thời Lý ? 
Kiểm tra bài cũ : 
Chùa một cột 
Văn Miếu 
MỘT SỐ THÀNH TỰU THỜI LÝ 
QuốcTử Giám 
Rồng thời Lý 
Đền thờ 8 vị vua Lý 
Đầu rồng thời Lý 
CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
 (THẾ KỈ XIII- XIV)  
TiÕt 21 : BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I / NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
HS cần biết được : 
1. Bối cảnh thành lập của triều Trần 
2. Những nét chính về tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần 
3. Những nét chính về luật pháp thời Trần . 
TIẾT 22 - Bài 13 :  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập : 
- Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu . 
- Kinh tế khủng hoảng , mất mùa , dân li tán , nhiều nơi nổi dậy đấu tranh , 
“ Bấy giơ ̀ nhà vua vẫn cư ́ tiến hành mọi việc thô ̉ mộc không ngừng , nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp , cũng gia ̉ vơ ̀ làm ngơ đê ̉ bưng bít đi , chỉ ham thích của cải . Các bầy tôi ( quan lại ) đều bắt chước , tranh nhau bán quan buôn ngục , ngoài ra không còn nghi ̃ đến việc gì ”. 
“ Chính sự ngày một đổ nát , đói kém xảy ra luôn luôn . Mhân dân cùng quẫn , khốn khó , giặc cướp nổi lên ở nhiều nơi ” 
( Khâm định Việt sư ̉ thông giám cương mục ) 
TIẾT 22 - Bài 13 :  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập : 
- Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu , 
- Kinh tế khủng hoảng , mất mùa , dân li tán , nhiều nơi nổi dậy đấu tranh , 
- Tháng 12 năm Ất Dậu ( đầu năm 1226), Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh 
=> Nhà Trần thành lập 
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua , tồn tại trong 215 năm : 
	 - Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm 
	- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm 
	- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm 
	- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm 
	- Lý Thần Tông (1128-1138): 10năm 
	- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm 
	- Lý Cao Tông (1176-1210) :35 năm 
	- Lý Huệ Tông (1211-1224): 14 năm 
	- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm 
 Trần Cảnh ( năm 1226 ) 
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần Cảnh , điện tiền chỉ huy sứ Trần Thủ Độ nhấn mạnh : “ Hiện nay giặc cướp đều nổi , họa hoạn ngày một tăng  nhà Lý suy yếu , thế nước nghiêng đổ nguy ngập . Nữ chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới ủy thác cho chàng ” 
 “ Khâm định Việt sử thông giám cương mục ” 
TIẾT 22 - Bài 13  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập . 
2/ Nhà Trần cũng cố chế độ phong kiến tập quyền 
CÁC VUA HÙNG DỰNG NƯỚC Ở PHONG CHÂU 
Đền Hùng 
TRIỀU NGÔ ĐÓNG ĐÔ Ở CỔ LOA 
 Cổ Loa 
 TRIỀU ĐINH TIỀN LÊ ĐÓNG ĐÔ Ở HOA LƯ 
Hoa Lư 
T haê ng Long 
 TRIỀU LÝ (1009 – 1225 ), ĐÓNG ĐÔ Ở THĂNG LONG 
 TRIỀU TRẦN ( 1226 – 14000 ) ĐÓNG ĐÔ Ở THĂNG LONG. 
Thăng Long 
 --- 
Thời Tiền Lê 
Ñ Ìo ngang 
 --- 
Thời Lý 
 Ñaûo cån cá 
 ------- 
 Thời Trần 
Ñeøo H¶i V©n 
Ngµy nay 
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII 
Thăng Long 
TIẾT 22 - Bài 13  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập . 
2/ Nhà Trần cũng cố chế độ phong kiến tập quyền 
- Bộ máy nhà nước được phân làm 3 cấp 
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần 
VUA 
 (THÁI THƯỢNG HOÀNG) 
ĐẠI THẦN VĂN 
ĐẠI THẦN VÕ 
12 LỘ 
PHỦ 
CHÂU, HUYỆN 
HƯƠNG, XÃ 
Cấp trung gian 
Triều đình 
Cấp cơ sở 
TIẾT 22 - Bài 13  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập . 
2/ Nhà Trần cũng cố chế độ phong kiến tập quyền 
Bộ máy nhà nước được phân làm 3 cấp : 
* Cấp triều đình 
* Cấp trung gian 
* Cấp cơ sở 
Vua 
Thái thượng hoàng 
Quan văn 
( Họ Trần ) 
Quan võ 
( Họ Trần ) 
Các cơ quan 
Các chức quan 
Quốc sử viện 
Thái Y viện 
Tôn nhân phủ 
Hà đê sứ 
Khuyến nông sứ 
Đồn điền sứ 
12 lộ 
( Chánh An phó phủ sứ ) 
Phủ 
(Tri phủ ) 
Châu – Huyện 
(Tri châu - tri huyện ) 
Xã 
( Xã quan ) 
Vua 
Quan văn 
Quan võ 
24 lộ - phủ ( Tri pủ - tri châu ) 
Huyện 
Hương - xã 
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI TRẦN 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI lý 
? So với bộ máy nhà nước thời Lý , thời Trần có gì giống và khác ? Nhận xét ? 
TIẾT 22 - Bài 13  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập . 
2/ Nhà Trần cũng cố chế độ phong kiến tập quyền 
Bộ máy nhà nước được phân làm 3 cấp : 
* Cấp triều đình 
* Cấp trung gian 
* Cấp cơ sở 
 Bộ máy nhà nước được tổ chức quy cũ và chặt chẽ hơn . 
Đền thờ vua Trần ở Tức Mặc Nam Định 
TIẾT 22 - Bài 13  NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
1/ Nhà Trần được thành lập . 
2/ Nhà Trần cũng cố chế độ phong kiến tập quyền 
3/ Luật pháp thời Trần 
- Ban hành bộ luật mới là : “ Quốc triều hình luật ” 
 - Cơ quan pháp luật được tăng cường và hoàn thiện . Thẩm hình viện là cơ quan chuyên xét xử kiện cáo 
 Vua đi thăm các địa phương 
Di tích đền nha ̀ Trần 
 1/ Ai là người có trong việc thành lập triều Trần : 
a. Trần Quốc Tuấn 
b. Trần Thủ Độ 
c. Trần Cảnh 
d. Trần Quốc Toản 
 Chïa Phæ Minh 
B 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
2 / Ai là vị vua đầu tiên của triều đại nhà Trần ? 
Trần Kinh 
Trần Cảnh 
Trần Thừa 
Trần Thuyên 
Đ 
3/ Việc nhà Trần lên thay nhà Lý có ý nghĩa : 
Tạo điều kiện cho sự tồn tại của một nền quân chủ 
Làm cho chế độ phong kiến suy yếu 
Chứng tỏ nhà Trần mạnh hơn nhà Lý 
Củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền thêm vững mạnh 
Đ 
4. M oät cheá ñoä ñaëc bieät chæ coù ôû trieàu nhaø Traàn : 
a. Cheá ñoä laäp Thaùi töû sôùm . 
b. Cheá ñoä Thaùi thöôïng hoaøng . 
c. Cheá ñoä laäp nhieàu hoaøng haäu . 
5.Điền vào chỗ trống : 
Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta là  
Được viết dưới thời  
 Đến thời Trần , ban hành bộ luật mới  
.. 
 So với pháp luật thời Lý , luật pháp thời Trần  
.. 
 hình thư 
Lý ù 
Quốc triều 
và hoàn thiện hơn . 
hình luật 
tăng cường 
Hướng dẫn về nhà : 
- Học bài . 
 Chuẩn bị : Phần II/ Nha ̀ Trần 
 xây dựng quân đội va ̀ phát triển kinh tê ́ ( SGK/ 52). 
? Qua hình 27 SGK em có nhận xét như thế nào về quân 
 đội nhà Trần ? 
? Nhà Trần có những biện pháp gì để phát triển kinh tế ? 
 Kính chào các thầy cô 
 và các em .