Bài giảng môn Lịch sử Lớp 8 - Tiết 39, Bài 25: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (Tiếp theo) - Nguyễn Thị Hằng

Giỏo viờn hướng dẫn : Cụ Nguyễn Thị Hằng 
Gỏo sinh giảng : Trần Văn Cảnh 
môn lịch sử 8 
Trýờng THCS Hồng Thỏi TP Tuyờn Quang 
Tiết 39 - Bài 25 
kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873 - 1884) 
( Tiếp theo ) 
II) thực dân pháp đá nh bắc kì lần thứ hai . nhân dân bắc kì tiếp tục kháng chiến trong những năm 1882 - 1884 
1. Thực dân Pháp đá nh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882) 
Âm mưu của thực dân pháp sau khi ký với triều đỡnh hiệp ư ớc giáp tuất ? 
- Quyết tâm chiếm bắc kỳ lần thứ 2, và biến nứơc ta thành thuộc đ ịa của pháp . 
? Vậy duyên cơ nào ? Pháp đã dựa vào đâu để quay lại xâm chiếm bắc kỳ sau 10 năm chờ đ ợi ? 
- Pháp đã lấy cớ là triều đỡnh Huế vi phạm đ iều ư ớc giáp Tuất (1874) và Pháp đã quay trở lại xâm chiếm bắc kỳ . 
a. Âm mưu 
? Trước bối cảnh mà pháp quyết tâm chiếm bằng đư ợc bắc kỳ thỡ tỡnh hỡnh nước ta lúc đ ó nh ư thế nào ? 
- Nhân dân liên tục phản đ ối , nh à nước rối ren , kinh tế kiệt quệ , giặc cướp nổi lên khắp nơi . 
1. Thực dân Pháp đá nh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882) 
b. Diễn biến 
? Thực dân Pháp tiến đá nh bắc kỳ lần thứ 2 nhằm thực hiện mục đ ích gỡ ? 
a. Âm mưu 
- Tỡnh hỡnh nước pháp đ ang phát triển CNTB ở gia đoạn 2 đ ộc quyền tự do cạnh tranh . 
- Nước Pháp đ ang thiếu nguồn cung cấp nguyên liệu chính vỡ vậy Pháp muốn mở rộng thi truờng , giáo giết đ ẩy mạnh xâm lược bắc kỳ lần thứ 2. 
Thực dân Pháp đá nh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882) 
b. Diễn biến 
Quõn Phỏp đỏnh thành Hà Nội 
Sông Hồng 
Chiến trường Hà Nội 1873; 1882 
b. Diễn biến 
- 3 - 4 -1882 quân pháp do Ri-vi-e chỉ huy kéo vào thành Hà Nội . 
- Ngày 25 - 4 - 1882, Ri-vi-e gửi tối hậu th ư cho Tổng đ ốc Hoàng Diệu buộc phải nộp thành . 
- Pháp nổ súng tấn công . 
- Quân ta anh dũng chống tr ả. 
c. Kết qu ả 
- Thành mất . Hoàng Diệu tự tử . 
“ Thần là một kẻ th ư sinh , biết đâu việc binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái chức vụ qu á quan trọng . Làm sao tin đư ợc lòng giặc , nên thần lo sửa soạn đề phòng . Việc chưa xong th ì binh Pháp kéo đ ến . Thần trộm nghĩ , Hà Nội là cuống họng của Bắc Kì, nên thần thường tâu về triều xin thêm binh , nhưng lại bị Bệ hạ quở trách ... Một mình thề với Long thành , nguyện theo Nguyễn Tri Phương nơi suối vàng vậy ” . 
hoàng diệu 
(1829 - 1882) 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp . 
Nhân dân Hà Nội đã làm gì khi quân Pháp tiến đá nh Bắc Kì lần thứ hai ? 
- Tại Hà Nội : 
 + Nhân dân phối hợp với quân triều đì nh , tự đ ốt nh à, tạo thành bức tường lửa chặn giặc 
 + Tụ tập thành đ ội ngũ chuẩn bị đá nh giặc . 
- Tại các đ ịa phương : Nhân dân tích cực đắp đ ập , cắm kè trên sông , làm hầm chông , cạm bẫy ngăn bước tiến của giặc Pháp 
? Tr ư ớc tinh thần kháng chiến của nhân dân Bắc kì, Ri-vi-e đã phải làm gì? 
=> Ri-vi-e cho quõn từ Nam Địnhtrở về Hà Nội 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp 
Cầu Giấy 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp 
- Ngày 19/5/1883, hơn 500 tên đ ịch kéo ra Cầu Giấy , lọt vào trận đ ịa mai phục -> Nhiều sĩ quan và lính Pháp bị giết trong đó có Ri-vi-e . 
? Sau trận Cầu Giấy , thực dân Pháp và triều đ ỡ nh Huế có thái độ nh ư thế nào ? 
Triều đỡnh Huế 
- Chủ trương thương lượng . 
- Tự Đức mất , nội bộ triều 
 đỡnh lục đ ục . 
Phỏp 
Quõn Phỏp hoang mang , định bỏ chạy 
- Phỏp tấn cụng Thuận An 
Tại sao thực dân Pháp không nhượng bộ triều đì nh Huế sau khi Ri-vi-e bị giết ở trận Cầu Giấy năm 1883? 
3. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ. 
T r ỡ nh bày cuộc tấn công của quân Pháp vào Thuận An? 
a. Thực dân Pháp tấn công Thuận An 
- Ngày 18/8/1883, Pháp tấn công Thuận An. 
Phỏp tấn cụng Thuận An - cửa ngừ Kinh thành Huế 
CHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885 
3 . Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ. 
a. Thực dân Pháp tấn công Thuận An 
- Ngày 18/8/1883, Pháp tấn công Thuận An 
- Đ ến đêm ngày 20/8 Pháp đổ bộ lên khu vực này . 
- 25/8/1883 Triều đ ỡnh Huế xin đỡnh chiến - > Kớ hi ệ p nước Hỏc-măng ( Hiệp ư ớc Quý Mùi ) 
Đ ất bảo hộ 
 Đ ất 
 nửa 
 bảo 
 hộ 
 Đât thuộc Pháp 
Vùng đ ất cai quản của triều đì nh Huế 
Nội dung Hiệp ư ớc Hác-măng 
- Triều đì nh chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi vùng Trung Kì để nhập vào đ ất Nam Kì thuộc Pháp . Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh đư ợc sáp nhập vào Bắc Kì. 
- Triều đì nh chỉ đư ợc cai quản vùng đ ất Trung Kì, nhưng mọi việc đ ều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế . 
- Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đì nh , nắm các quyền trị an và nội vụ . 
- Mọi việc giao thiệp với nước ngoài ( kể cả với Trung Quốc ) đ ều do người Pháp nắm. Triều đì nh Huế phải rút quân đ ội ở Bắc Kì về Trung Kì. 
3. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ. 
a. Thực dân Pháp tấn công Thuận An 
- Ngày 18 - 8 - 1883, Pháp tấn công Thuận An 
- 25 - 8 - 1883 Triều đỡnh Huế xin đỡnh chiến -> Kớ hiệp ước Hỏc-măng ( Hiệp ước Quý Mựi ) 
 - Thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc kỳ và Trung kỳ. 
 ? Vậy trong hiệp ước Hỏc-măng có nội dung như thế nào? 
 ? Vậy sau khi làm chủ được tỡnh thế của cuộc chiến thỡ Pháp buộc triều đỡnh Huế ký thờm Hiệp ước gỡ ? 
 - 6 - 6 - 1884 Pháp buộc chiều đỡnh Huế ký thờm hiệp ước Pa-tơ-nốp. 
Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt 
 Vùng 
 đ ất 
 cai 
 quản 
 của 
 triều 
 đì nh 
 Huế 
Đ ất bảo hộ 
 Đ ất thuộc Pháp 
3. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ. 
a. Thực dân Pháp tấn công Thuận An 
b. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt 
- K hoản 1: N ước V iệt N am thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp trong mọi việc giao thiệp với ngoại quốc và bảo hộ người V iệt N am ở ngoài nước . 
 K hoản 3: Tại các tỉnh nằm trong giới hạn từ giáp N am k ỡ đ ến giáp N inh Bỡ nh , các quan lại triều đỡ nh sẽ tiếp tục cai trị nhân dân nh ư cũ , trừ các việc thương chính , công chính cùng các việc cần có chủ trương , nhất trí , cần có kỹ sư Pháp hay người Châu  u giúp . 
Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt 
Đât bảo hộ 
 Đ ất thuộc Pháp 
Hiệp ư ớc Hác-măng 
 Vùng 
 đ ất 
 cai 
 quản 
 của 
 triều 
 đì nh 
 Huế 
Đ ất bảo hộ 
 Đ ất thuộc Pháp 
cai 
quản của 
Vùng đ ất 
 triều 
 đì nh 
 Huế 
Việt Nam là nước thuộc đ ịa nửa phong kiến 
Việt Nam là nước thuộc đ ịa 
Hiệp ư ớc Hác-măng (1883) 
Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt (1884) 
Giống 
Khác 
Bảng so sánh nội dung chủ yếu của các Hiệp ư ớc Hác-măng (1883) và Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt (1884) 
- Triều đì nh chỉ đư ợc cai quản vùng đ ất Trung Kì, nhưng mọi việc đ ều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế . 
- Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đì nh , nắm các quyền trị an và nội vụ . 
- Mọi việc giao thiệp với nước ngoài ( kể cả với Trung Quốc ) đ ều do người Pháp nắm. Triều đì nh Huế phải rút quân đ ội ở Bắc Kì về Trung Kì. 
- Triều đì nh chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi vùng Trung Kì để nhập vào đ ất Nam Kì thuộc Pháp . Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh đư ợc sáp nhập vào Bắc Kì. 
- Ranh giới khu vực Trung Kì đư ợc đ iều chỉnh : sáp nhập thêm 3 tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh ở phía Bắc và tỉnh Bình Thuận ở phía Nam. 
3. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ. 
a. Thực dân Pháp tấn công Thuận An 
b. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt 6/6/1884 
c. Hệ qu ả 
? Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt đư ợc kí kết dẫn đ ến hệ qu ả gì? 
- Chấm dứt sự tồn tại của triều đại phong kiến nh à Nguyễn . 
- Việt Nam trở thành nước thuộc đ ịa nửa phong kiến . 
Tại sao Pháp không gi ữ nguyên bản Hiệp ư ớc Hác-măng mà lại kí tiếp bản Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt với triều đì nh ? 
3. Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt . Nh à nước phong kiến Việt Nam sụp đổ 
-> Nới rộng một số đ iều khoản để lấy lòng vua quan nh à Nguyễn . 
-> Sự nham hiểm của Pháp : muốn sử dụng nh à nước phong kiến Nguyễn làm tay sai ( công cụ thống trị ) 
Bài tập 
 Hãy nối thời gian ( cột A) với sự kiện ( cột B) sao cho đ úng : 
A 
Thời gian 
1. Ngày 3/4/1882 
2. Ngày 25/4/1882 
3. Ngày 19/5/1883 
4. Ngày 18/8/1883 
5. Ngày 25/8/1883 
6. Ngày 6/6/1884 
B 
Sự kiện lịch sử 
a) Trận Cầu Giấy , Ri-vi-e bỏ mạng 
b) Quân Pháp đổ bộ lên Hà Nội 
c) Hiệp ư ớc Hác-măng 
d) Hiệp ư ớc Pa- tơ-nốt 
e) Ri-vi-e gửi tối hậu th ư cho Tổng đ ốc Hoàng Diệu 
g) Pháp đá nh chiếm các pháo đài ở Thuận An 
 Học nội dung bài đã học 
 Tr ả lời câu hỏi cuối bài 
 đ ọc trước bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong ... 
Hướng dẫn về nh à 
Cảm ơn 
quý thầy, cụ giỏo 
đến dự giờ thăm lớp 
Chúc Cô giáo mạnh khoẻ