Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Tiết 100: Viết đoạn văn trình bày luận điểm - Trường THCS Mường Nhà
Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. Trong đoạn văn trình bày luận điểm, câu chủ đề thường được đặt ở vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn dịch), câu chủ đề thường được đặt ở vị trí cuối cùng (đối với đoạn quy nạp).
- Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lí để làm nỗi bật luận điểm.
BÀY LUẬN ĐIỂMChỉ ra cỏc luận cứ trong đoạn văn?“ Ở màn đầu chương XIII, cảnh nhà vợ chồng địa chủ Nghị Quế, Ngụ Tất Tố cho bưng vào đấy một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con. [...] Quỏi thay là Ngụ Tất Tố . Mới xem ai cũng thấy vợ chồng địa chủ cũng chỉ là như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc, tưởng người lành hoặc kẻ bất lương cũng khụng khỏc gỡ lắm trong việc nuụi chú con. Thằng chồng le te, cho chú ăn cơm, ụn tồn hỏi về chú, rồi xem tướng chú. Hắn sung sướng. vợ hắn và hắn bự khỳ () với nhau trờn cõu chuyện chú con. Ấy thế rồi là đựng đựng giở giọng chú mỏ ngay với mẹ con chị Dậu đứng đấy. Đoạn này, khỏ lắm, bỏc Tố ạ! Cho thằng nhà giàu rước chú vào nhà, nú mới càng hiện chất chú đểu của giai cấp nú ra.” (Nguyễn Tuân, Truyện “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố)I/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : b, Đoạn văn b : * Bài tập 2Luận cứ 1: NTT cho chị Dậu bưng vào nhà nghị Quế một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con.Luận cứ 2: Vợ chồng Nghị Quế bự khỳ với nhau trờn cõu chuyện chú con như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc.Luận cứ 3: Rồi đựng đựng giở chuyện chú mỏ ra với mẹ con chị Dậu.Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMdabcSƠ ĐỒ LẬP LUẬNLuận cứ 1: NTT cho chị Dậu bưng vào nhà nghị Quế một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con.Luận cứ 2: Vợ chồng Nghị Quế bự khỳ với nhau trờn cõu chuyện chú con như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc.Luận cứ 3: Rồi đựng đựng giở chuyện chú mỏ ra với mẹ con chị Dậu.Cõu chủ đề: “ Cho thằng nhà giàu giai cấp nú ra.”Cho thằng nhà giàu rước chú vào nhà, nú mới càng hiện chất chú đểu của giai cấp nú raRồi đựng đựng đựng giở giọng chú mỏ ra với mẹ con chị Dậu.NTT cho chị Dậu bưng vào nhà nghị Quế một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con.Vợ chồng Nghị Quế bự khỳ với nhau trờn cõu chuyện chú con như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc.Nếu thay đổi trật tự sắp xếp cỏc luận cứ trong đoạn văn thỡ hiệu quả đoạn văn sẽ ảnh hưởng như thế nào?- Cỏch sắp xếp luận cứ của tỏc giả rất chặt chẽ nờn khụng thể đổi, đảo tuỳ tiện. Nếu sắp xếp ngược lại sẽ làm cho luận điểm mờ nhạt, lỏng lẻo hơn. “ Ở màn đầu chương XIII, cảnh nhà vợ chồng địa chủ Nghị Quế, Ngụ Tất Tố cho bưng vào đấy một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con. [...] Quỏi thay là Ngụ Tất Tố . Mới xem ai cũng thấy vợ chồng địa chủ cũng chỉ là như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc, tưởng người lành hoặc kẻ bất lương cũng khụng khỏc gỡ lắm trong việc nuụi chú con. Thằng chồng le te, cho chú ăn cơm, ụn tồn hỏi về chú, rồi xem tướng chú. Hắn sung sướng. vợ hắn và hắn bự khỳ () với nhau trờn cõu chuyện chú con. Ấy thế rồi là đựng đựng giở giọng chú mỏ ngay với mẹ con chị Dậu đứng đấy. Đoạn này, khỏ lắm, bỏc Tố ạ! Cho thằng nhà giàu rước chú vào nhà, nú mới càng hiện chất chú đểu của giai cấp nú ra.” (Nguyễn Tuân, Truyện “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố)I/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : b, Đoạn văn b : * Bài tập 2Luận cứ 1: NTT cho chị Dậu bưng vào nhà nghị Quế một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con.Luận cứ 2: Vợ chồng Nghị Quế bự khỳ với nhau trờn cõu chuyện chú con như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc.Luận cứ 3: Rồi đựng đựng giở chuyện chú mỏ ra với mẹ con chị Dậu.Cõu chủ đề: “ Cho thằng nhà giàu giai cấp nú ra.”Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMNhững cụm từ: “Chuyện chú con”, “giọng chú mỏ”,“thằng nhà giàu rước chú vào nhà”, “chất chú đểu của giai cấp nú” được xếp cạnh nhau nhằm mục đớch gỡ? Mục đớch: xoỏy vào luận điểm, vào vấn đề, vừa làm cho bản chất thỳ vật của bọn địa chủ hiện ra, vựa thể hiện thỏi độ khinh bỉ của người phờ bỡnh.“ Ở màn đầu chương XIII, cảnh nhà vợ chồng địa chủ Nghị Quế, Ngụ Tất Tố cho bưng vào đấy một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con. [...] Quỏi thay là Ngụ Tất Tố . Mới xem ai cũng thấy vợ chồng địa chủ cũng chỉ là như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc, tưởng người lành hoặc kẻ bất lương cũng khụng khỏc gỡ lắm trong việc nuụi chú con. Thằng chồng le te, cho chú ăn cơm, ụn tồn hỏi về chú, rồi xem tướng chú. Hắn sung sướng. vợ hắn và hắn bự khỳ () với nhau trờn cõu chuyện chú con. Ấy thế rồi là đựng đựng giở giọng chú mỏ ngay với mẹ con chị Dậu đứng đấy. Đoạn này, khỏ lắm, bỏc Tố ạ! Cho thằng nhà giàu rước chú vào nhà, nú mới càng hiện chất chú đểu của giai cấp nú ra.” (Nguyễn Tuân, Truyện “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố)I/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : b, Đoạn văn b : * Bài tập 2Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMSƠ ĐỒ LẬP LUẬNCho thằng nhà giàu rước chú vào nhà, nú mới càng hiện chất chú đểu của giai cấp nú raRồi đựng đựng đựng giở giọng chú mỏ ra với mẹ con chị Dậu.NTT cho chị Dậu bưng vào nhà nghị Quế một cỏi rổ nhỳn nhớn bốn chú con.Vợ chồng Nghị Quế bự khỳ với nhau trờn cõu chuyện chú con như mọi người khỏc thớch chú, yờu gia sỳc.Tỏc dụng của cỏch lập luận đú trong đoạn văn?- Tỏc dụng chứng minh, làm rừ luận điểm: Bản chất chú mỏ của giai cấp địa chủ.Đoạn văn được lập luận theo cỏch nào?- Cỏch lập luận theo lối tương phản: Đặt chú bờn người, đặt cảnh xem chú, quớ chú, vồ vập mua chú, sung sướng, bự khỳ về chú bờn cạnh giọng chú mỏ với người bỏn chú (chị Dậu). Nờu đỏnh giỏ của em về cỏch lập luận này?- Cỏch đưa ra luận cứ rất hấp dẫn, thỳ vị Như vậy qua việc tỡm hiểu vớ dụ 2, em rỳt ra được bài học gỡ khi trỡnh bày luận điểm?*GHI NHỚ: 3 SgkDiễn đạt trong sỏng, hấp dẫn để sự trỡnh bày luận điểm cú sứcthuyết phục.I/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : b, Đoạn văn b : * Bài tập 2Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMGhi nhớ: Khi trình bày luận điểm trong đoạn văn nghị luận, cần chú ý: - Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. Trong đoạn văn trình bày luận điểm, câu chủ đề thường được đặt ở vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn dịch), câu chủ đề thường được đặt ở vị trí cuối cùng (đối với đoạn quy nạp). - Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lí để làm nỗi bật luận điểm. -Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có sức thuyết phục. b, Đoạn văn b : 2. Ghi nhớI/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : * Bài tập 2Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMII/ Luyện tậpa, “Trước hết là cần phải trỏnh cỏi lối viết “rau muống” nghĩa là lằng nhằng “trường giang đại hải”, làm cho người xem như là “chắt chắt vào rừng xanh.” (Hồ Chớ Minh, Cỏch viết)b, “Ngoài việc đam mờ viết, cỏi thớch thứ hai của Nguyờn Hồng là được truyền nghề cho bạn trẻ.” (Nguyễn Tuõn)I/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập :* Bài tập 1:a, Đoạn văn a : b, Đoạn văn b : * Bài tập 22. Ghi nhớ1, Bài tập 1: Đọc hai cõu văn sau và diễn đạt ý mỗi cõu thành một luận điểm ngắn gọn, rừ.a.- Cần trỏnh lối viết dài dũng khú hiểuTiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMI/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận II/ Luyện tập1, Bài tập số 1 “Tụi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm. Tế Hanh đó ghi được đụi nột rất thần tỡnh về cảnh sinh hoạt chốn quờ hương. Người nghe thấy cả những điều khụng hỡnh sắc, khụng thanh õm như “mảnh hồn làng” trờn “cỏnh buồm giương”, như tiếng hỏt của hương đồng quyến rũ con đường quờ nho nhỏ. Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi thường ta chỉ thấy một cỏch mờ mờ, cỏi thế giới những tỡnh cảm ta đó õm thầm trao cho cảnh vật: sự mỏi mệt say sưa của con thuyền lỳc trở về bến, nỗi khổ đau chất chứa trờn toa tàu nặng trĩu, những vui buồn sầu tủi của một con đường.” (Hoài Thanh, Thi nhõn Việt Nam) 2, Bài tập số 2: Đoạn văn sau đõy trỡnh bày luận điểm gỡ và sử dụng cỏc luận cứ nào? Hóy nhận xột về cỏch sắp xếp luận cứ và cỏch diễn đạt của đoạn văn.- Luận điểm: Tụi thấy Tế Hanh là một người tinh lắmLuận cứ:+ Tế Hanh đó ghi lại đụi nột thần tỡnh về cảnh sinh hoạt chốn quờ hươngTế Hanh đưa ta vào một thế giới......con đường- Cỏc luận cứ được sắp xếp theo trỡnh tự tăng tiếnTiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMI/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập* Bài tập 1* Bài tập 22. GHI NHỚ: SgkII/ Luyện tập1, Bài tập số 12, Bài tập số 23, Bài tập số 3: Viết cỏc đoạn văn ngắn triển khai ý cỏc luận điểm sau:a, Học phải kết hợp làm bài tập thỡ mới hiểu bài.b, Học vẹt khụng phỏt triển được năng lực suy nghĩ.Đoạn văn mẫu: Làm bài tập chớnh là thực hành bài học lớ thuyết. Nú làm cho kiến thức lớ thuyết được nhận thức lại sõu hơn. Làm bài tập cũn giỳp cho việc nhớ kiến thức dễ dàng hơn. Bờn cạnh đú việc giải cỏc bài tập cũn là rốn luyện cỏc kĩ năng của tư duy, đặc biệt là tư duy phõn tớch, tổng hợp so sỏnh.... Vỡ vậy, nhất thiết phải kết hợp với làm bài tập thỡ sự học mới đầy đủ và vững chắc.Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMI/Trỡnh bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận 1. Bài tập* Bài tập 1* Bài tập 2*GHI NHỚ: SgkII/ Luyện tập1, Bài tập số 12, Bài tập số 23, Bài tập số 3 4, Bài tập số 4: Để làm sỏng tỏ luận điểm “Văn giải thớch cần phải viết cho dễ hiểu”, em sẽ đưa ra những luận cứ nào? Những luận cứ ấy cần được sắp xếp theo một trỡnh tự như thế nào để tăng hiệu quả thuyết phục của đoạn văn?Tiết 100: VIẾT ĐOẠN VĂN TRèNH BÀY LUẬN ĐIỂMKhi trỡnh bày luận điểm trong văn nghị luận cầnchỳ ýDiễn đạt trong sỏng, hấp dẫn đểsự trỡnh bày luậnđiểm cú sứcthuyết phục.Thể hiện rừ ràng, chớnh xỏc nội dungcủa luận điểm trong cõu chủ đề theo cỏch diễn dịch hoặc quy nạpKhi trỡnh bày luận điểm trong văn nghị luận cầnchỳ ýTỡm đủ luận cứ cầnthiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lớ làm nổi bật luận điểm. Diễn đạt trong sỏng, hấp dẫn đểsự trỡnh bày luậnđiểm cú sứcthuyết phục.Tỡm đủ luận cứ cầnthiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lớ làm nổi bật luận điểm. Diễn đạt trong sỏng, hấp dẫn đểsự trỡnh bày luậnđiểm cú sứcthuyết phục.* HỌC SINH YẾU – KẫM:Nắm vững nội dung bài, học thuộc ghi nhớ, làm bài tập cũn lại.Tỡm những đoạn văn trỡnh bày theo phộp diễn dịch, quy nạp* HỌC SINH KHÁ- GIỎI: Ngoài những yờu cầu trờn. Viết đoạn văn trỡnh bày theo phộp diễn dịch, quy nạp*Chuẩn bị bài Luyện tập xõy dựng và trỡnh bày luận điểmHƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐIChõn thành cảm ơn quý Ban giỏm khảo và cỏc em
File đính kèm:
- tiet_100_van_8.ppt