Bài giảng môn Ngữ Văn Lớp 8 - Tiết 45: Ôn dịch thuốc lá - Nguyễn Khắc Viện

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ!CHÀO CÁC EM HỌC SINH LỚP 8/2RỪNG LÀ LÁ PHỔI CỦA THẾ GIỚI!OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45Nguyeãn Khaéc VieänGiới thiệu chung:1. Tác giả: Nguyễn Khắc Viện (1913 – 1997), là một bác sĩ giỏi, có tinh thần học hỏi và nghị lực phi thường. Chết vì bệnh lao.3. Xuất xứ: SGK/1202. Thể loại: Vaên baûn nhaät duïng thuyeát minhmoät vaán ñeà khoa hoïc xaõ hoäi.II. Đọc – hiểu văn bản:1. Nhan đề văn bản:- “Ôn dịch”: 	+ bệnh lan truyền rộng + tiếng chửi rủa- “Thuốc lá”: Cách nói tắt của cụm từ tệ nghiện thuốc lá.- Dấu phẩy đặt giữa 2 từ để ngắt giọng, bộc lộ ý nghĩa vừa căm tức vừa ghê sợ.Thuốc lá! Mày là đồ ôn dịch!* Nghệ thuật : Tác giả mượn lời nói so sánh của Trần Hưng Đạo nhằm gây ấn tượng mạnh, làm nổi bật vấn đề.	+ Dâu như sức khoẻ con người.	+ Tằm ví như khói thuốc lá. Tằm ăn lá tới đâu biết tới đó còn khói thuốc lá gặm nhấm dần dần nên con người chủ quan, khinh suất và rốt cuộc bị thuốc lá đánh gục.OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)Em haõy neâu xuaát xöù cuûa vaên baûn “OÂn dòch, thuoác laù”?Theá naøo laø oân dòch?Bố cụcTừ đầu“cả AIDS”:Thôngbáo vềnạn dịchthuốc lá.Tiếp theo “phạmpháp”:Tác hạicủa thuốc lá.Còn lại: Kiến nghị chống thuốc lá.1. Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: THUỐC LÁ !MÀYLÀĐỒÔN DỊCH !OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)2. Theå loaïi:3. Boá cuïc:4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: I. Giôùi thieäu chung:II. Ñoïc-Hieåu vaên baûn:1. Ñoïc, tìm hieåu chuù thích: Nhöõng tin töùc naøo ñöôïc thoâng baùo trong phaàn môû baøi vaên baûn “OÂn dòch, thuoác laù”? Thoâng tin naøo ñöôïc neâu thaønh chuû ñeà cho vaên baûn naøy? OÂn dòch thuoác laù ñe doaï söùc khoeû vaø tính maïng loaøi ngöôøi coøn naëng hôn caû AIDS. Nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm lôøi vaên thuyeát minh trong caùc thoâng tin naøy? Neâu taùc duïng cuûa caùch duøng treân?So saùnh, thuaät ngöõ y teá:Thoâng baùo ngaén goïn, chính xaùcnaïn dòch thuoác laù, nhaán maïnh hieåm hoaï to lôùn cuûa dòch naøy.b. Taùc haïi cuûa thuoác laù: Taùc haïi cuûa thuoác laù ñöôïc thuyeát minh treân nhöõng phöông dieän naøo?* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: Söï huyû hoaïi cuûa thuoác laù ñeán söùc khoeû con ngöôøi ñöôïc phaân tích treân caùc chöùng cöù naøo?OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: b. Taùc haïi cuûa thuoác laù:* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: Khoùi thuoác laù chöùa nhieàu chaát ñoäc thaám vaøo cô theå ngöôøi huùt.+ Chaát haéc ín  gaây ho hen, vieâm pheá quaûn, ung thö voøm hoïng vaø phoåi.+Chaát oâ-xít caùc-bon khieán söùc khoeû giaûm suùt.+ Chaát ni-coâ-tingaây beänh huyeát aùp cao, taéc ñoängmaïch, nhoài maùu cô tim, coù theå töû vong.Khoùi thuoác laù coøn ñaàu ñoäc nhöõng ngöôøi xung quanh :gaây ñau tim maïch, ung thö, ñeû non, thai nhi yeáu Nhaän xeùt veà caùch thuyeát minh cuûa taùc giaû trong ñoaïn naøy? Chöùng côù khoa hoïc, phaân tích vaø minh hoaï baèng soá lieäu : Möùc ñoä taùc haïi cuûa thuoác laù ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi nhö theá naøo?Thuoác laù huyû hoaïi nghieâm troïng söùc khoeû ngöôøi huùt. Thuoác laù huyû hoaïi nghieâm troïng söùc khoeû coäng ñoàng.OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: b. Taùc haïi cuûa thuoác laù:* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: Ung thư vòm họnggaây ñau tim maïch, ung thö, ñeû non, thai nhi yeáu Thuoác laù huyû hoaïi nghieâm troïng söùc khoeû coäng ñoàng.OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: b. Taùc haïi cuûa thuoác laù:* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: Sức khỏe giảm sútXUẤT HUYẾT NÃOgaây ñau tim maïch, ung thö, ñeû non, thai nhi yeáu Thuoác laù huyû hoaïi nghieâm troïng söùc khoeû coäng ñoàng.OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: b. Taùc haïi cuûa thuoác laù:* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: *Ñoái vôùi ñaïo ñöùc con ngöôøi: Nhöõng thoâng tin noåi baät cuûa ñoaïn naøy laø gì?Tæ leä thanh thieáu nieân huùt thuoác ôû caùc thaønh phoá lôùn nöôùc ta ngang vôùi caùc thaønh phoá AÂu – Mó.Ñeå coù tieàn huùt thuoác sang, thieáu nieân ta sinh troäm caép.Töø nghieän thuoác coù theå daãn ñeán nghieän ma tuyù. ÔÛ ñoaïn naøy, taùc giaûsöû duïng phöông phaùp gìñeå thuyeát minh? Phöông phaùp so saùnh, soá lieäu: Möùc ñoä taùc haïi cuûa thuoác laù ñeán cuoäc soáng ñaïo ñöùc con ngöôøi nhö theá naøo? Huyû hoaïi loái soáng, nhaân caùch ngöôøi Vieät Nam, nhaát laø thanhthieáu nieân. Toaøn boä thoâng tin ôû phaàn thaân baøi cho ta hieåu bieát veà thuoác laù nhö theá naøo?gaây ñau tim maïch, ung thö, ñeû non, thai nhi yeáu Thuoác laù huyû hoaïi nghieâm troïng söùc khoeû coäng ñoàng. OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: b. Taùc haïi cuûa thuoác laù:* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: * Ñoái vôùi ñaïo ñöùc con ngöôøi: Phöông phaùp so saùnh : Huyû hoaïi loái soáng, nhaân caùch ngöôøi Vieät Nam, nhaát laø thanhthieáu nieân. Em hieåu theá naøo laø chieán dòch vaø chieán dòch choáng thuoác laù? Haõy chæ ra caùc bieåu hieän cuï theå veà vieäcchoáng thuoác laù?taùi phaïm phaït 500 ñoâ la.-Chæ trong vaøi naêm, chieán dòch ñaõ laøm giaûm haún soá ngöôøi huùtNöôùc ta ngheøo hôn Chaâu AÂu nay laïi theo ñoøi caùc nöôùc phaùttrieån, nhieãm theâm caùc beänh do thuoác laù  Nhaän xeùt veà caùch thuyeátminh cuûa taùc giaû? Taùc duïng cuûa phöông phaùp thuyeát minh naøy laø gì?Duøng ví duï, soá lieäu thoáng keâ vaøso saùnh: c. Kieán nghò choáng thuoác laù:Thuyeát phuïc baïn ñoïc tin ôû tính khaùch quan cuûa chieán dòch choáng thuoác laù. ÔÛ Bæ, töø naêm 1987, vi phaïm laàn thöù nhaát phaït 40 ñoâ la, Coå vuõ chieán dòch choáng thuoác laù. OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)3. Boá cuïc:4. Phaân tích:a.Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: I. Giôùi thieäu chung:II. Ñoïc-Hieåu vaên baûn:1. Ñoïc, tìm hieåu chuù thích:2. Theå loaïi:b. Taùc haïi cuûa thuoác laù: c. Kieán nghò choáng thuoác laù:Thuyeát phuïc baïn ñoïc tin ôû tính khaùch quan cuûa chieán dòch choáng thuoác laù. Coå vuõ chieán dòch choáng thuoác laù.III. Toång keát:1. Ngheä thuaät: Ngheä thuaät tieâu bieåu maø taùc giaû söû duïng trong vaên baûn naøy laø gì?2. Noäi dung: Qua vaên baûn taùc giaû muoán noùi vôùi ngöôøi ñoïc ñieàu gì?Sgk/122.IV. Luyeän taäp:IV. Luyeän taäp:Biển báo giao thông hình điếu thuốc nổi bật trên đường phố Brazil. Tấm biển có nội dung “Stop”, đồng nghĩa với lời kêu gọi hãy ngừng hút thuốc. III/TỔNG KẾT:- Nội dung:Thông tin cho chúng ta biết về nạn dịch thuốc lá gây tác hại đến đời sống con người nên cần chống lại nạn dịch thuốc lá.- Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ, có căn cứ khoa học tin cậy,so sánh độc đáo, giàu sức thuyết phục,theo lối thuyết minhOÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)Löùa tuoåi (nam)11-1516-20Soá ñoái töôïng traû lôøi140350Vui baïn, neå baïn60%50%Baét chöôùc16%8%Thöû, toø moø4%6%Ra veû ngöôøi lôùn0%3%Giaûi buoàn0%4%Kích thích, giaûi trí5%3%Vì lòch söï, xaõ giao0%3%Khoâng coù yù thöùc2%7%* Một số lý do khiến thanh thiếu niên tập tành hút thuốc	1. Địa vị xã hội thấp	2. Sử dụng hoặc hút thuốc do anh chị em trong nhà/ hoặc những người ngang hàng chấp thuận.	3. Hút thuốc do cha mẹ	4. Thiếu sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ.	5. Nhận thức về bản thân, lòng tự trọng còn thấp* Hậu quả của việc hút thuốc ở tuổi thanh thiếu niên 	1.  Viêm họng mãn tính – nếu hút thuốc liên tục	2.  Sức đề kháng kém	3.  Khó thở	4.  Vàng răng	5.  Quần áo hôi	6.  Hình thành thói quen tiêu tiền xa xỉ – nếu hút 1bao thuốc/ngày, mất khoảng 300.000VND/tháng. OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)OÂn dòch, thuoác laùThoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù.Taùc haïi cuûa thuoác laù.Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi.Söùc khoeûngöôøi huùt.Söùc khoeûcoäng ñoàng.Ñoái vôùi ñaïo ñöùc con ngöôøi.Kieán nghò choáng thuoác laù.Giới trẻ Hà Nội "tẩy chay" hút thuốc nơi công cộng05/11/2008 18h34 (GMT+7)Kết quả điều tra toàn cầu về hút thuốc trong thanh thiếu niên Việt Nam cho thấy, có tới 91% thanh thiếu niên Hà Nội ở độ tuổi 13-15 ủng hộ cấm hút thuốc lá nơi công cộng.Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm có khoảng 40.000 người tử vong vì thuốc lá. Với tình trạng hút thuốc như hiện nay, con số này sẽ tăng lên 70.000 người trong vòng 20 năm tới, cao gấp 3 lần số người tử vong vì TNGT. TS Shigeru Omi, Giám đốc văn phòng WHO tại khu vực Tây Thái Bình Dương cho biết, Việt Nam được đánh giá là quốc gia có tỷ lệ hút thuốc và hút thuốc thụ động rất cao: Hơn 50% nam giới có hút thuốc và phần lớn đều hút thuốc khi rất trẻ, ở độ tuổi từ 13-24 tuổi.  "Ước tính khoảng 70% trẻ em tại Việt Nam phơi nhiễm với khói thuốc thụ động thường xuyên tại gia đình hoặc nơi công cộng", tiến sĩ Omi nói.  Tuy nhiên, điều tra toàn cầu về hút thuốc trong thanh thiếu niên Việt Nam đã thể hiện rõ ràng thái độ ủng hộ của đối tượng này với việc cấm hoàn toàn việc hút thuốc tại nơi công cộng.  Riêng tại Hà Nội, 91% thanh thiếu niên ở độ tuổi 13-15 ủng hộ việc cấm hút thuốc lá nơi công cộng.Ngày 11/11/2004, Việt Nam đã phê chuẩn Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới, Công ước đã có hiệu lực tại Việt Nam từ ngày 17/3/2005.Mục tiêu của Công ước: Nhằm bảo vệ các thế hệ hiện nay và tương lai khỏi các hậu quả tàn phá về sức khoẻ, xã hội, môi trường và kinh tế của việc tiêu thụ thuốc lá và phơi nhiễm với khói thuốc.OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙTieát 45(Nguyeãn Khaéc Vieän)HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ - Naém noäi dung chính cuûa vaên baûn “OÂn dòch, thuoác laù”. - Nhaän xeùt phöông phaùp thuyeát minh trong vaên baûn naøy vôùi vaên baûn “Thoâng tin veà Ngaøy Traùi ñaát naêm 2000”. - Hoïc thuoäc ghi nhôù sgk/ 122. - Chuaån bò baøi môùi: Caâu gheùp (Tieáp theo). + Ñoïc kó caùc ví duï vaø traû lôøi caâu hoûi trong sgk/ 123. + Töï giaûi quyeát tröôùc caùc baøi taäp phaàn luyeän taäp sgk/ 124, 125.