Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 64: Đọc văn Ông đồ (Vũ Đình Liên)

Vũ Đình Liên với bài thơ ông đồ"Cái di tích tiều tuỵ của một thời tàn"Tiết 64: Ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc - tìm hiểu chú thích: 1/ Đọc. 2/ Chú thích. a) Tác giả : - Vũ Đình Liên (1913-1996), quê gốc ở Hải Dương, sống chủ yếu ở Hà Nội, là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới. Thơ ông thường mang nặng lòng thương người và niền hoài cổ. b) Tác phẩm : - Ông đồ là một trong những bài thơ tiểu biểu trong phong trào thơ mới ( 1930-1945) - Thể thơ: Ngũ ngôn - Từ khó (SGK)Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thích 1/ Đọc. 2/ Chú thích. 3) Cấu trúc văn bản: ÔNG ĐồMỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu giấy đỏ bênBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài“Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay”.Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm;Mực đọn trong nghiên sầuÔng đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay,Lá vàng rơi trên giấy;Ngoài trời mưa bụi bay.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Những người muôn năm cũHồn ở đâu bay giờ? Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thích 1/ Đọc. 2/ Chú thích. 3) Cấu trúc văn bản: - Đoạn 1: khổ 1, 2: Hình ảnh ông đồ thời xưa . - Đoạn 2: khổ 3, 4: Hình ảnh ông đồ ngày nay. - Đoạn 3: khổ 5: Thái độ của tác giảTiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản:1/ Hình ảnh ông đồ ngày xưa: *. Khổ thơ 1: - Thời gian: hoa đào nở , tết đến, xuân về - Hoạt động:"Bày mực tàu giấy đỏ", viết chữ, bán chữ. - Không gian: Bên phố đông người qua. - Các từ: "mỗi năm lại thấy": diễn tả Quy luật đều đặn của thời gian và con người (ông đồ) - NT: Tự sự kết hợp miêu tả đã gợi ra một cảnh tượng hài hoà giữa con người với thiên nhiên.Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản: 1. Hình ảnh ông đồ ngày xưa: *. Khổ thơ 2: Bao nhiêu người thuê viết, Tấm tắc ngợi khen tài -> Thái độ của mọi người: Quý trọng ông đồ, quý trọng một nếp sống văn hoá đẹp của dân tộc. Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay. - NT: So sánh để ca ngợi tài năng, nét chữ của ông đồ.Cuộc sống có niềm vui và hạnh phúc vì được lao động, sáng tạo, được làm đẹp cho đời. Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh ông đồ ngày xưa: 2/ Hình ảnh ông đồ thời nay *. Khổ thơ 3:Mỗi năn mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu? - Ông đồ vẫn xuất hiện với mục tàu, giấy đỏ - Thái độ mọi người: Thờ ơ, lạnh nhạt dần - NT: Câu hỏi tu từ vang lên đã diễn tả nỗi thất vọng, sầu tủi của ông đồ Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nhgiên sầu - NT: phép nhân hoá : cực tả nỗi buồn, nỗi cô đơn, lạc lõng của ông đồ khi vắng khách, khi lỡ vận.Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh ông đồ ngày xưa: 2/ Hình ảnh ông đồ thời nay *. Khổ thơ 4: Ông đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay, - Ông đồ vẫn xuất hiện vẫn ngồi đấy. Nhưng lại không ai hay.Lá vàng rơi trên giấy; Ngoài trời mưa bụi bay. - NT: tả cảnh ngụ tình kết hợp với cách gieo vần đã gợi ra cảnh tượng thê lương, tiều tụy đáng thương của ông đồ. -> Ông đồ đã bị lãng quên, thành xưa cũ cùng với nền văn hoá Nho họcTiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh ông đồ ngày xưa: 2/ Hình ảnh ông đồ thời nay 3/ Thái độ của tác giả: ( khổ thơ cuối) - Thiên nhiên vẫn tồn tại đẹp đẽ và bất biến, nhưng ông đồ thì không còn, đã trở thành xưa cũ.=>NT: câu hỏi tu từ có sức ngân vang để thể hiện niềm xót thương, nuối tiếc cho những nhà nho danh giá, cho những giá trị văn hoá bị lãng quên.Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản:III. Tổng Kết: 1. Nghệ thuật: - Thể thơ ngũ ngôn, ngôn từ giản dị, cô đọng và gợi cảm. - Giọng thơ trầm lắng, kết hợp tinh tế với các biên pháp nghệ thuật. 2. Nội dung: -Thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của "ông đồ". - Niềm cảm thương chân thành của nhà thơ cho "ông đồ" và một giá trị văn hoá của dân tộc đã bị lãng quên.IV. Luyện tập: Đọc diễn cảm bài thơ:Tiết 64: ông đồ - Vũ Đình Liên-I. Đọc, tìm hiểu chú thíchII. Đọc - hiểu văn bản:III. Tổng Kết:IV. Luyện tập:* Củng cố: Nắm được nôi dung và nghệ thuật của bài thơ* Hướng dẫn học ở nhà: Học thuộc lòng bài thơ Phân tích được hình ảnh ông đồ trong bài thơ+ Hình ảnh ông đồ thời xưa (khổ thơ 1,2)+ Hình ảnh ông đồ thời nay ( khổ thơ 3.4)Thái độ của tác giảThe village School TeacherBy Vu Dinh Lien Year after year when beach blossoms bloomedAn elderly learned man was seenDisplaying his ink well and red papersOn the roadside where people were walking by. Many hired him to write parallel poems.His calligraphic style was audibly praised" To be of a genius with pen strokes Like phoenix dancing and dragon flying." Then, fewer and fewer customers showed up.Where were all the patrons ?Red papers faded with sorrow;Ink caked in sunken well ... He was still sitting there,Unnoticed by passers-by.Yellow leaves dropped on red papersAnd rain drops fluttered in the gloomy sky. This year peach blossoms bloom again.,But, the old man is no longer there.,Where are you now,Those venerated souls of yesterday ? Lão tú tàiMỗi niên hoa đào khaiTổng kiến lão tú tàiTruy nghĩên hồng tiên bãiThông cù nhân vãng lai.Đa thiểu thị tự dẩ Trách trách kiến chu kỳXảo phút nhất huy tựuNhư phụng vũ long phi.Lãnh lạc liên phục liênCô khách hà mang nhiên?Hồng tiên bi sắc thâmTuy nghiễn sầu mặc kiên.Tú tại do tại tyQuá lộ hữu thuỳ triTiên thượng hoàng diệp lạcThiên biến tế vũ phi.Kim niên đào hựu tânBất kiến hựu thời thânTrù tướng không hàng vọngCổ hồn hà quy vânLý Việt DũngThuỷ chungVũ Đình Liên Năm nay đào lại nở Chật đường chợ hàng hoa Từ đáy sâu quá khứÔng đồ lại hiện ra Sáng nay trời sứm tạnh Nắng nằm trên giấy hồng Một đám người ngồi cạnhCó nhà tgơ ngồi cùng.Xuân Giáp Dần – 1974