Bài giảng môn Sinh học Khối 11 - Bài 18: Tuần hoàn máu (Bản hay)
Mục tiêu bài học
- Sự tiến hoá của hệ tuần hoàn ở động vật
- Các dạng hệ tuần hoàn: hệ tuần hoàn hở, hệ tuần hoàn kín, hệ tuần hoàn đơn, hệ tuần hoàn kép.
Ở động vật chưa có hệ tuần hoàn.
Hãy quan sát những động vật dưới đây, cho biết tên của chúng
Chúng đã có hệ tuần hoàn. Tuy nhiên hệ tuần hoàn của chúng cấu tạo còn đơn giản
NỘI DUNG BÀI HỌC
CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN
Cấu tạo chung
Chức năng chủ yếu của hệ tuần hoàn
CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Hệ tuần hoàn hở
Hệ tuần hoàn kín
Hệ tuần hoàn đơn
Hệ tuần hoàn kép
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng môn Sinh học Khối 11 - Bài 18: Tuần hoàn máu (Bản hay), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
welcome to bài 18 TUẦN HOÀN MÁU KIỂM TRA BÀI CŨ 1 . Sự trao đổi khí ở nhóm động vật nào được thực hiện trực tiếp qua màng tế bào ( hoặc bề mặt cơ thể )? Chọn phương án đúng nhất . A. Giun đốt , giun tròn , thân mềm , chân khớp B. Ruột khoang , giun dẹp , giun tròn , giun đốt C. Giun dẹp , giun tròn , giun đốt , chân khớp D. Ruột khoang , giun tròn , giun đốt , chân khớp 2.Chú thích hình vẽ . Khí quản Túi khí trước Phổi Túi khí sau 1 2 3 4 Tìm các từ phù hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh các câu sau : Sự vận chuyển từ cơ quan hô hấp đến tế bào và từ tế bào tới cơ quan hô hấp ( mang và phổi ) được thực hiện nhờ O 2 CO 2 máu và dịch mô I . Mục tiêu bài học - Sự tiến hoá của hệ tuần hoàn ở động vật - Các dạng hệ tuần hoàn : hệ tuần hoàn hở , hệ tuần hoàn kín , hệ tuần hoàn đơn , hệ tuần hoàn kép . Tiến hoá của hệ tuần hoàn 1. Ở động vật chưa có hệ tuần hoàn . Hãy quan sát những động vật dưới đây , cho biết tên của chúng 1 2 3 amip Trùng đế giày thuỷ tức Quan sát những động vật sau và cho biết tên của chúng,chúng thuộc nhóm ĐV nào?chúng đã có hệ tuần hoàn chưa ? Bạch tuộc(Thân mềm ) Giun đốt Chúng đã có hệ tuần hoàn . Tuy nhiên hệ tuần hoàn của chúng cấu tạo còn đơn giản Châu chấu ( Chân khớp ) NỘI DUNG BÀI HỌC CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN Cấu tạo chung Chức năng chủ yếu của hệ tuần hoàn CÁC DẠNG HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT Hệ tuần hoàn hở Hệ tuần hoàn kín Hệ tuần hoàn đơn Hệ tuần hoàn kép Hệ tuần hoàn được cấu tạo chủ yếu bởi các bộ phận sau : Hệ thống mạch máu Tim Dịch tuần hoàn I/ Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hòan 1. Cấu tạo chung Hệ tuần hoàn gồm : - Dịch tuần hoàn : - Tim: - Hệ thống mạch máu : + Động mạch + Tĩnh mạch + Mao mạch là một cái máy bơm hút và đẩy máu chảy trong mạch máu máu,hoặc hỗn hợp máu + dịch mô 2. Chức năng chủ yếu của hệ tuần hoàn Vận chuyển các chất từ bộ phận này đến bộ phận khác để đáp ứng cho các hoạt động sống của cơ thể . I/ Cấu tạo và chức năng của hệ tuần hòan Ở động vật đa bào có cơ thể nhỏ , dẹp và động vật đơn bào : Chưa có hệ tuần hoàn , Các chất được trao đổi qua bề mặt cơ thể . Ở động vật đa bào có kích thước cơ thể lớn : Có hệ tuần hoàn HỆ TUẦN HOÀN HỆ TUẦN HOÀN HỞ HỆ TUẦN HOÀN KÍN HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN HỆ TUẦN HOÀN KÉP II. Các dạng hệ tuần hoàn ở động vật 1.Hệ tuần hoàn hở 2. Hệ tuần hoàn kín Đại diện Cấu tạo Đường đi của máu ( bắt đầu từ tim ) Đặc điểm Đa số động vật thân mềm ( ốc sên , trai ...) Chân khớp ( côn trùng , tôm ...) Không có mao mạch Hệ tuần hoàn hở có 1 đoạn máu đi ra khỏi mạch máu và trộn lẫn với dịch mô . Máu chảy dưới áp lực t hấp và chảy chậm 1. Hệ tuần hoàn hở Tim Động mạch Khoang cơ thể ( Trao đổi chất ) Tĩnh mạch Hệ tuần hoàn của châu chấu là hệ tuần hoàn kín hay hở ? HTH của châu chấu là HTH hở vì HTH của châu chấu có một đoạn máu không chảy trong mạch kín . * Hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín 1. Hệ tuần hoàn hở - Đa số có ở thân mềm ( ốc , sên , trai trừ bạch tuộc,mực ống ), chân khớp ( côn trùng , tôm ) Một số động vật có hệ tuần hoàn hở Sinh vật có hệ tuần hoàn hở Lời dẫn - Còn các động vật như giun đốt , bạch tuộc , mực ống ĐV có xương sống chúng có hệ tuần hoàn như thế nào ? Chúng ta cùng nghiên cứu - Đa số động vật như thân mền , chân khớp có hệ tuần hoàn hở . Đại diện Cấu tạo Đường đi của máu ( bắt đầu từ tim ) Đặc điểm có mao mạch Hệ tuần hoàn kín có máu lưu thông liên tục trong mạch kín Máu chảy dưới áp lực cao hoặc trung bình và chảy nhanh 2. Hệ tuần hoàn kín Tim Động mạch Mao mạch ( Trao đổi chất ) Tĩnh mạch Mùc ống , bạch tuộc , giun đốt , chân đầu và động vật có xương sống * Hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín 1. Hệ tuần hoàn hở 2 . Hệ tuần hoàn kín . - Có ở : Giun đốt , mực ống , bạch tuộc và ở tất cả các động vật có xương sống Một số động vật có hệ tuần hoàn kín Hệ tuần hoàn hở Hệ tuần hoàn kín Đại diện Cấu tạo Đường đi của máu ( bắt đầu từ tim ) Đặc điểm Tim ĐM Khoang cơ thể Tim ĐM MM TM Đa số động vật thân mềm và Chân khớp Mùc ống , bạch tuộc , giun đốt , chân đầu và động vật có xương sống Có mao mạch Không có mao mạch TM Hệ tuần hoàn hở có 1 đoạn máu đi ra khỏi mạch máu và trôn lẫn với dịch mô . Máu chảy dưới áp lực t hấp và chảy chậm Hệ tuần hoàn kín có máu lưu thông liên tục trong mạch kín Máu chảy dưới áp lực cao hoặc trung bình và chảy nhanh Động mạch Máu ( tim ) Xoang cơ thể Trộn với nước mô Hỗn hợp máu - dịch mô Tĩnh mạch TB(TĐC) * Hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín 1. Hệ tuần hoàn hở Sự vận chuyển máu trong hệ tuần hoàn hở : 2. Hệ tuần hoàn kín - Sự vận chuyển máu trong hệ tuần hoàn : Động mạch Máu(tim ) TB(TĐC) Mao mạch Tĩnh mạch * Hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín 1. Hệ tuần hoàn hở Trong hệ tuần hoàn kín , máu chảy trong động mạch dưới áp lực cao hoặc trung bình . Tốc độ máu chảy nhanh , máu đi được xa , đến các cơ quan nhanh đáp ứng tốt hơn nhu cầu trao đổi khí và trao đổi chất của cơ thể . Cho biết ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở ? Vì sao hệ tuần hoàn hở chỉ thích hợp cho động vật có kích thước nhỏ , ít hoạt động ? Vì tốc độ máu chậm , khả năng điều hòa phân phối máu đến các cơ quan chậm . Nhưng côn trùng vẫn hoạt động mạnh ? VD dế mèn , châu chấu . Vì hoạt động trao đổi khí cho các tế bào ở côn trùng do hệ thống ống khí đảm nhận , chứ không phải là hệ tuần hoàn Cho biết vai trò của Tim trong tuần hoàn máu ? Tim hoạt động như một bơm đẩy , đẩy máu đi và hút máu về . Tim là động lực chính đẩy máu tuần hoàn trong các mạch máu . Làm thế nào để có một quả tim khỏe mạnh ???? Ăn nhiều loại trái cây , rau quả và cá Giảm chất béo Tập thể dục thể thao thường xuyên Không hút thuốc lá HỆ TUẦN HOÀN HỆ TUẦN HOÀN HỞ HỆ TUẦN HOÀN KÍN HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN HỆ TUẦN HOÀN KÉP HTH ĐƠN HTH KÉP HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÉP ĐIỀN VÀO BẢNG SAU Hệ tuần hoàn đơn Hệ tuần hoàn kép Đại diện Cấu tạo tim Số vòng tuần hoàn Áp lực của máu chảy trong động mạch HỆ TUẦN HOÀN ĐƠN VÀ HỆ TUẦN HOÀN KÉP Hệ tuần hoàn đơn Hệ tuần hoàn kép Đại diện Cấu tạo tim Số vòng tuần hoàn Áp lực của máu chảy trong động mạch Cá ĐV có phổi như lương cư , bò sát , chim và thú 3 hoặc 4 ngăn Máu chảy dưới áp lực Cao Máu chảy dưới áp lực trung bình Có 2 ngăn 1 vòng 2 vòng Trong động mạch của hệ tuần hoàn kép máu chảy dưới áp lực cao , máu chảy nhanh , đi xa tạo ra áp lực thuận lợi cho quá trình trao đổi chất ở mao mạch trao đổi chất diễn ra nhanh . Cho biết ưu điểm của hệ tuần hoàn kép so với hệ tuần hoàn đơn ? 1. Tại sao hệ tuần hoàn của côn trùng được gọi là hệ tuần hoàn hở ? 2. Tại sao hệ tuần hoàn của cá , lưỡng cư , bò sát , chim và thú được gọi là hệ tuần hoàn kín ? CỦNG CỐ Câu 3: Cấu tạo chung của hệ tuần hoàn gồm : A. Tim, động mạch , tĩnh mạch , mao mạch B. Tim, hệ mạch , dịch tuần hoàn C. Tim, hệ mạch , máu D. Động mạch , tĩnh mạch , mao mạch , máu CỦNG CỐ B Câu 4: Đường đi của máu trong hệ tuần hoàn hở theo thứ tự là : Động mạch , mao mạch , tĩnh mạch , tim Động mạch , tĩnh mạch , mao mạch , tim Động mạch , khoang cơ thể , tĩnh mạch , tim Động mạch , tĩnh mạch , khoang cơ thể , tim D C B A C CỦNG CỐ Câu 5: Nhóm động vật KHÔNG có sự pha trộn giữa máu giàu O 2 và máu giàu CO 2 ở tim : Cá xương , chim , thú Lưỡng cư , thú Bò sát ( trừ cá sấu ), chim , thú Lưỡng cư , bò sát , chim D C B A CỦNG CỐ 2. Những ĐV sau thuộc HTH nào ? Củng cố BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN
File đính kèm:
bai_giang_mon_sinh_hoc_khoi_11_bai_18_tuan_hoan_mau_ban_hay.ppt
