Bài giảng môn Sinh học Lớp 10 - Bài 16: Hô hấp tế bào

Bài 16 
Người thực hiện : PHẠM NGỌC MẬU 
Trường THPT KRÔNG BUK 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
I/ KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
II/ CÁC GIAI ĐOẠN CHÍNH CỦA QUÁ TRÌNH HÔ HẤP TẾ BÀO 
Đường phân 
Chu trình Crep 
Chuỗi chuyền êlectron hô hấp 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Bài 16 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
Thế nào là hô hấp tế bào? 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Bài 16 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
Trong quá trình này, chất nào bị phân giải? 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Sản phẩm cuối cùng của quá trình phân giải đó là gì? 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Quá trình này diễn ra ở đâu trong tế bào nhân thực? 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Trong các loại cacbohidrat thì chất nào 
được xem là nguyên liệu chủ yếu của hô 
hấp tế bào? 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Bản chất của hô hấp tế bào là gì? 
Bản chất của hô hấp tế bào là một chuỗi các phản ứng ôxi hóa khử. 
Ôxihóa 
Khử 
Mất e - 
Nhận e - 
Mất Hidro 
Nhận Hidro 
Nhận Oxi 
Mất Oxi 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Tốc độ của quá trình hô hấp tế bào nhanh hay chậm phụ thuộc vào điều gì? 
Hô hấp tế bào là quá trình chuyển đổi năng lượng rất quan trọng của tế bào sống. 
Chất bị phân giải là các phân tử cacbohidrat 
cacbohidrat bị phân giải đến CO 2 và H 2 O, đồng thời năng lượng của chúng được giải phóng và chuyển thành dạng năng lượng rất dễ sử dụng chứa trong các phân tử ATP. 
Quá trình này diễn ra chủ yếu trong ti thể. 
Nguyên liệu chủ yếu là đường Glucôzơ. 
Bản chất của hô hấp tế bào là một chuỗi các phản ứng ôxi hóa khử. Thông qua chuỗi các phản ứng này, phân tử glucôzơ được phân giải dần dần và năng lượng của nó không được giải phóng ồ ạt mà được lấy ra từng phần ở các giai đoạn khác nhau 
Tốc độ quá trình hô hấp tùy thuộc vào nhu cầu năng lượng của tế bào. 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Tóm lại: Hô hấp tế bào là quá trình chuyển đổi năng lượng của các nguyên liệu hô hấp thành năng lượng tích trữ trong ATP. Quá trình này diễn ra chủ yếu trong ti thể. 
Phương trình tổng quát của quá trình phân giải hoàn toàn 1 phân tử Glucôzơ như sau: 
C 6 H 12 O 6 + 6O 2  6CO 2 + 6H 2 O + Năng lượng (ATP + nhiệt) 
I. KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Tại sao tế bào không sử dụng luôn năng lượng của các phân tử glucozơ phải đi vòng qua hoạt động sản xuất ATP của ti thể? 
Vì ATP là nguồn năng lượng phổ biến nhất và dễ huy động nhất của tế bào. 
Đề mục 
NADH 
ĐƯỜNG PHÂN 
Glucôzơ Axit piruvic 
CHUỖI CHUYỀN 
ELECTRON HÔ HẤP 
ATP 
ATP 
ATP 
Ti thể 
Sơ đồ tóm tắt quá trình hô hấp tế bào 
NADH 
FADH 2 
CHU TRÌNH 
CREP 
Tế bào chất 
Đề mục 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
ATP 
ATP 
ADP 
ADP 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
P 
C 
C 
C 
P 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
NAD + 
NADH 
NAD + 
NADH 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Axit piruvic (C 3 H 4 O 3 ) 
Giai đoạn đường phân 
Xảy ra trong bào tương 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
1. Giai đoạn đường phân: 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
ATP 
ATP 
ADP 
ADP 
NAD + 
NADH 
NAD + 
NADH 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
2 
2 
2 
2 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Glucôzơ 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
P 
Fructôzơ 1,6 điphôtphat 
C 
C 
C 
P 
P 
C 
C 
C 
 
 
Axit Phôtphoênolpiruvic 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Axit piruvic (C 3 H 4 O 3 ) 
C 6 H 12 O 6 + 2ADP + 2NAD +  2 C 3 H 4 O 3 + 2ATP + 2NADH 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
ATP 
ATP 
ADP 
ADP 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
P 
C 
C 
C 
P 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
NAD + 
NADH 
NAD + 
NADH 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Axit piruvic (C 3 H 4 O 3 ) 
Giai đoạn đường phân 
Xảy ra trong Tế bào chất 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
Đề mục 
NAD + 
NAD + 
ADP 
P 
FAD 
NAD + 
Coenzim A 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
CO 2 
Axetyl CoA 
Axit Ôxalôaxêtic 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Axit citric 
C 
C 
C 
C 
C 
CO 2 
Axit xêtôglutaric 
NADH 
Axit piruvic 
C 
C 
C 
C 
C 
CO 2 
Axit Succinic 
NADH 
ATP 
Coenzim A 
Axit malic 
Axit Ôxalôaxêtic 
NADH 
FADH 2 
NADH 
NAD + 
Chu trình Crep 
Xảy ra trong chất nền của ti thể 
Sản phẩm phân giải 1 phân tử axit piruvic qua chu trình crep 
2. Chu trình Crep: 
NADH 
Axit piruvic 
C 
C 
C 
+Cooenzim A 
C 
C 
Axêtyl CoA 
CO 2 
C 
C 
C 
C 
NAD + 
NADH 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
 
 
 
 
NADH 
FADH 2 
FAD 
NAD + 
NADH 
ATP 
NAD + 
ADP 
NAD + 
CO 2  
CO 2  
Axit citric 
Axit ôxalôaxêtic 
Axit xêtôglutaric 
Axit succinic 
Axit malic 
Chu trình Crep 
Xảy ra trong chất nền của ti thể 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
C 
C 
C 
Cooenzim A 
Axit piruvic 
NADH 
C 
C 
C 
Co A 
C 
C 
Axêtyl CoA 
CO 2 
C 
C 
C 
C 
NAD + 
NADH 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
 
 
 
NADH 
FADH 2 
FAD 
NAD + 
NADH 
ATP 
NAD + 
ADP 
NAD + 
CO 2 
CO 2 
Axit citric 
Axit ôxalôaxêtic 
Axit xêtôglutaric 
Axit succinic 
Axit malic 
C 
Axit piruvic 
NADH 
C 
C 
C 
Co A 
C 
C 
Axêtyl CoA 
CO 2 
C 
C 
C 
C 
NAD + 
NADH 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
 
 
 
NADH 
FADH 2 
FAD 
NAD + 
NADH 
ATP 
NAD + 
ADP 
NAD + 
CO 2  
CO 2  
Axit citric 
Axit ôxalôaxêtic 
Axit xêtôglutaric 
Axit succinic 
Axit malic 
C 
ATP 
ATP 
ADP 
ADP 
NAD + 
NADH 
NAD + 
NADH 
ADP 
ADP 
ATP 
ATP 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
Glucôzơ 
P 
C 
C 
C 
C 
C 
C 
P 
C 
C 
C 
C 
ATP 
ADP 
ADP 
ATP 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
ĐƯỜNG PHÂN 
CREP 
CREP 
NADH và FADH 2 được tổng hợp từ giai đoạn đường phân và chu trình crep được chuyển đến màng trong của ti thể để tham gia vào chuỗi chuyền điện tử ở giai đoạn 3 
 2 C 3 H 4 O 3 + 2NAD + 2CoA  2 axêtyl–CoA + 2CO 2 + 2NADH 
 2 axêtyl–CoA + 2ADP+ 6NAD + + 2FAD  2CoA + 4CO 2 + 2ATP+6NADH +2FADH 2 
2 C 3 H 4 O 3 + 2NADH+ 2ADP + 6NAD + + 2FAD  6CO 2 + 8NADH + 2FADH 2 + 2ATP 
Tóm tắt phản các phản ứng của chu trình Crep 
Đề mục 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
3. Chuỗi chuyền electron hô hấp: Xảy ra trên màng trong của ti thể 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Màng ngoài 
Màng trong 
Xoang dịch gian màng 
Chu trình Crep 
Đường 
phân 
NADH 
FADH 2 
NAD + 
FAD 
Các chất dẫn truyền H + và electron 
ADP 
ATP 
1/2O 2 
H 2 O 
ATP được sử dụng để cung cấp năng lượng cho tế bào 
Hạt hình nấm chứa enzim tổng hợp ATP 
H + 
H + 
ATP 
3. Chuỗi chuyền electron hô hấp 
e- 
NADH và FADH 2 tạo ra từ đường phân và chu trình crep bị ôxihóa qua 1 chuỗi các phản ứng ôxihóa khử và trong phản ứng cuối cùng ôxi bị khử thành nước. Năng lượng từ quá trình oxihóa được sử dụng để tổng hợp ATP. 
H + 
H + 
O 2- 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
FADH 2 
FAD 
Fe 2+ 
Xit c 
Fe 3 + 
1/2O 2 
O 2- 
Fe 3+ 
Xit b 
Fe 2 + 
Fe 3+ 
Xit a 
Fe 2 + 
Fe 2+ 
Xit a3 
Fe 3 + 
2H + 
H 2 O 
Năng lượng 
Electron được truyền từ NADH và FADH 2 tới Oxi qua các phản ứng oxi hóa khử kế tiếp nhau. Phản ứng cuối cùng Oxi bị khử thành H 2 O. 
(1) C 6 H 12 O 6 + 2NAD + + 2ADP  2 axit piruvic + 2NADH + 2ATP 
(2) 2 axit piruvic +8NAD + + 2FAD + 2ADP  6CO2 + 8NADH + 2FADH2 + 2ATP 
(3) 10NADH + 2FADH2 + 6O 2 + 34 ADP  10NAD + + 2FAD + 6H 2 O + 34ATP 
C 6 H 12 O 6 + 6O 2 + 38 ADP  6CO2 + 6H2O + 38ATP 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Phản ứng tổng quát của hô hấp tế bào 
Thế nào là hô hấp tế bào? 
Hô hấp tế bào được chia thành mấy giai đoạn? Nêu đặc điểm của mỗi giai đoạn? 
Quá trình hô hấp tế bào của 1 vận động viên đang luyện tập diễn ra mạnh hay yếu? 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ 
Câu 1 :Việc phân chia giai đoạn trong quá trình hô hấp tế bào dựa vào yếu tố nào? 
Lượng ATP tổng hợp được 
Nơi diễn ra của các giai đoạn 
Sản phẩm thu được 
A 
B 
C 
Sai rồi !!! 
Sai rồi !!! 
Rất đúng!!! 
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ 
Câu 2: Chuỗi chuyền electron hô hấp xảy ra ở đâu? 
Tế bào chất 
Chất nền của ti thể 
Trên màng trong của ti thể 
A 
B 
C 
Sai rồi !!! 
Sai rồi !!! 
Rất đúng!!! 
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ 
Câu 3: Số ATP thu được nhiều nhất vào giai đoạn nào? 
Đường phân 
Chuỗi chuyền điện tử hô hấp 
Chu trình Crep 
A 
B 
C 
Đúng rồi !!! 
Sai rồi !!! 
Sai rồi!!! 
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ 
Câu 4: Bản chất của hô hấp tế bào là gì? 
Chuỗi phản ứng Oxi hóa khử 
Hấp thụ O 2 và thải CO 2 
Tổng hợp NADH và FADH 2 
A 
B 
C 
Sai rồi !!! 
Đúng rồi !!! 
Sai rồi!!! 
I/ KHÁI NIỆM HÔ HẤP TẾ BÀO 
II/ CÁC GIAI ĐOẠN CHÍNH CỦA QUÁ TRÌNH HÔ HẤP TẾ BÀO 
Đường phân 
Chu trình Crep 
Chuỗi chuyền êlectron hô hấp 
HÔ HẤP TẾ BÀO 
Bài 16 
HẾT BÀI