Bài giảng môn Sinh học Lớp 11 - Bài 8: Quang hợp ở thực vật (Bản chuẩn kiến thức)

Bộ GD & ĐT 
Trường ĐH Đồng Tháp 
Khoa Sinh Học 
BÀI GiẢNG MÔN SINH HỌC 
LỚP 11_BAN CƠ BẢN 
GVHD: Phạm Đình Văn 
SVTH: Đinh Văn Du 
Lớp : Sinh 06A 
4/8/2022 
1 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Câu 1: Ở nốt sần cây họ đậu , các vi khuẩn cố định nitơ lấy ở cây chủ : 
 a. Oxi 
 b. Đường 
 c. Protein 
 d. Nitrat 
4/8/2022 
2 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Câu 2: Trong các loại vi khuẩn cố định nitơ trong khí quyển gồm Azotobacter , Rhizobium , Clostridium, Anabaena. Loại vi khuẩn sống trong nốt sần cây họ đậu : 
 a. Azotobacter 
 b. Anabaena 
 c. Rhizobium 
 d. Clostridium 
4/8/2022 
3 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Câu 3: Cơ sở sinh học của phương pháp bón phân qua lá : 
 a. Dựa vào khả năng hòa tan của các chất khoáng 
 b. Dựa vào khả năng thẩm thấu các ion khoáng vào lá khi khí khổng mở 
 c. Dựa vào khả năng hấp thụ các ion khoáng qua lớp cutin của lá 
 d. Dựa vào khả năng hấp thụ các ion khoáng qua khí khổng 
4/8/2022 
4 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Câu 4: Một trong các biện pháp hữu hiệu nhất để hạn chế xảy ra quá trình chuyển hóa nitrat thành nitơ phân tử ( NO - 3 N 2 ) là : 
 a. Bón phân vi lượng thích hợp 
 b. Giữ độ ẩm vừa phải và thường xuyên cho đất 
 c. Khử chua cho đất 
 d. Làm đất kĩ , đất tơi xốp và thoáng . 
4/8/2022 
5 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
Làm thế nào để thực vật có thể sống được? 
4/8/2022 
6 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
BÀI 8: QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
 1. Quang hợp là gì? 
 2. Vai trò của quang hợp 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
 1. Hình thái, giải phẩu của lá thích nghi với chức năng quang hợp 
 2. Lục lạp là bào quan quang hợp 
 3. Hệ sắc tố quang hợp 
4/8/2022 
7 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
1. Quang hợp là gì? 
 Quan sát hình bên, hãy nêu nguyên liệu và sản phẩm của quang hợp, từ đó cho biết quang hợp là gì? ( nhận xét sự biến đổi năng lượng qua quá trình quang hợp) 
4/8/2022 
8 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
1. Quang hợp là gì? 
- Quang hợp là quá trình biến đổi năng lựợng ánh sáng mặt trời thành năng lượng hóa học dưới dạng các hợp chất hữu cơ. 
- Cây xanh hấp thu năng ánh sáng mặt trời bằng hệ sắc tố của mình để tổng hợp chất hữu cơ ( glucose ) từ các chất vô cơ là CO 2 và H 2 O 
4/8/2022 
9 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
1. Quang hợp là gì? 
 Dựa vào khái niệm quang hợp kết hợp với quan sát hình bên thì phương trình quang hợp được viết như thế nào? 
 Phương trình tổng quát của quá trình quang hợp: 
6CO 2 + 12H 2 O C 6 H 12 O 6 + 6O 2 + 6H 2 O 
Ánh sáng mặt trời 
 Diệp lục 
4/8/2022 
10 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
2. Vai trò của quang hợp 
 Dựa vào phương trình tổng quát hãy cho biết quang hợp có những vai trò nào? 
 Vai trò của quang hợp: 
 - Là nguồn cung cấp chủ yếu các chất hữu cơ làm thức ăn cho mọi SV, là nguồn nguyên liệu cho công nghiệp, dược liệu 
4/8/2022 
11 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT 
2. Vai trò của quang hợp 
- Chuyển hóa quang năng thành hóa năng trong các hợp chất hữu cơ – tạo nguồn năng lượng duy trì hoạt động sống của sinh giới 
- Điều hòa không khí ( cân bằng nồng độ O 2 và CO 2 trong khí quyển) 
4/8/2022 
12 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
Quang hợp chủ yếu ở cơ quan nào của cây , tại sao ? 
4/8/2022 
13 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
1. Hình thái, giải phẫu của lá thích nghi 
với chức năng quang hợp 
 Quan sát hình thái bên ngoài của lá 1 số loại cây sau và rút ra nhận xét về sự thích nghi với chức năng quang hợp? 
4/8/2022 
14 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
1. Hình thái, giải phẫu của lá thích nghi 
với chức năng quang hợp 
- Hình thái bên ngoài: Diện tích bề mặt lớn giúp hấp thụ dược nhiều tia sáng, trong lớp biểu của mặt lá có khí khổng giúp cho khí CO 2 khuếch tán vào bên trong lá đến lục lạp 
 Quan sát hình vẽ sau về đặc điểm giải phẫu lá cây và nhận xét sự thích nghi với chức năng quang hợp? 
- Cấu tạo trong: 
4/8/2022 
15 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
1. Hình thái, giải phẫu của lá thích nghi 
với chức năng quang hợp 
4/8/2022 
16 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
Đặc điểm 
Ý nghĩa 
- Lớp biểu bì của mặt lá có khí khổng 
- Khí CO 2 khuêch tán vào trong lá đến lục lạp để quang hợp 
- Mô giậu có nhiều TB chứa diệp lục,phân bố ngay dưới lớp TB biểu bì mặt trên của lá 
- Các phân tử sắc tố hấp thụ trực tiếp ánh sáng chiếu lên mặt trên lá 
- Các TB mô khuyết phân bố cách xa nhau tạo nên khoảng rỗng 
- Thuận lợi cho trao đổi khí trong quang hợp 
- Hệ gân lá có mạch dẫn gồm mạch gỗ và mạch rây xuất phát từ bó mạch ở cuống lá đi đến tận từng TB nhu mô của lá 
- Nước và ion khoáng đến được từng tế bào để thực hiện quang hợp và vận chuyển sản phẩm QH ra khỏi lá 
- Trong lá có nhiều lục lạp 
- Lục lạp là bào quan tham gia vào quá trình quang hợp 
4/8/2022 
17 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
2. Lục lạp là bào quan quang hợp 
 Quan sát hình mô tả cấu trúc lục lạp và nêu cấu tạo phù hợp chức năng quang hợp? 
4/8/2022 
18 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
2. Lục lạp là bào quan quang hợp 
4/8/2022 
19 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
Các bộ phận của lục lạp 
Cấu tạo 
Chức năng 
Màng 
Kép 
Bao bọc tạo không gian giữa 2 màng 
Các tilacoit (grana) 
 Các tilacoit chứa sắc tố, các chất truyền electron và các trung tâm phản ứng 
Thực hiện pha sáng trong quang hợp 
Chất nền (stoma) 
Thể keo có độ nhớt cao, trong suốt và chứa nhiều enzym cacboxy hóa 
Thực hiện pha tối trong quang hợp 
4/8/2022 
20 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
2. Lục lạp là bào quan quang hợp 
Đoạn phim về vai trò quang hợp của lục lạp 
4/8/2022 
21 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
3. Hệ sắc tố quang hợp 
 Dựa vào SGK hãy vẽ sơ đồ nhánh thể hiện hệ sắc tố quang hợp? 
 Phân loại: 
Hệ sắc tố 
Carotenoit 
(sắc tố phụ) 
Diệp lục 
(sắc tố chính) 
DL a 
DL b 
Xantophyl 
Caroten 
4/8/2022 
22 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
II. LÁ LÀ CƠ QUAN QUANG HỢP 
3. Hệ sắc tố quang hợp 
 Dựa vào SGK cho biết vai trò chung của các sắc tố? Sắc tố nào có vai trò quang trọng nhất? 
 Vai trò: 
 - Diệp lục (diệp lục a và diệp lục b): làm cho lá có màu xanh 
 - Carotenoit: tạo nên màu đỏ, da cam , vàng của lá, quả, củ 
 Trong các sắc tố quang hợp chỉ có diệp lục a tham gia trực tiếp vào sự vận chuyển hóa năng lượng ánh sáng hấp thụ được thành năng lượng của các liên kết hóa học trong ATP và NADPH. Các sắc tố khác chỉ hấp thụ năng lượng ánh sáng và truyền năng lương đó cho diệp lục a 
 Carotenoit DL b DL a Dla ở trung tâm phản ứng 
4/8/2022 
23 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
CÙNG TÌM HIỂU 
 Những cây có lá màu đỏ như rau dền đỏ, huyết dụ,thì có quang hợp không? Tại sao? 
  Những cây có lá màu đỏ vẫn có sắc tố màu lục nhưng bị che khuất bởi màu đỏ của nhóm sắc tố dịch bào là antixianan. Do vậy, những cây này vẫn quang hợp bình thường nhưng cường độ quang hợp thường không cao 
 Vì sao thực vật thủy sinh lại có nhiều màu sắc? 
  Trong điều kiện tự nhiên chỉ trong môi trường nước thành phần quang phổ mới thay đổi mạnh. Thực vật ở độ sâu khác nhau chịu tác dụng của thành phần quang phổ khác nhau, trong khi thực vật ở cạn không có sự khác nhau về lượng ánh sáng 
4/8/2022 
24 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
CỦNG CỐ 
 Cấu tạo lá phù hợp với chức năng. Hãy chọn nội dung ở cột B sao cho phù hợp với cột A rồi điền vào cột trả lời: 
Cột A 
Cột B 
Trả lời 
1. Lá có bản rộng 
2. Cuống, gân lá 
3. Biểu bì 
4. Mô giậu 
5. Khí khổng 
a. Trao đổi không khí, nước 
b. Chứa lục lạp thực hiện QH 
c. Hấp thụ được nhiều Á S 
d. Vận chuyển nước, khoáng và các chất hữu cơ 
e. Bảo vệ 
f. Tổng hợp ATP, C 6 H 12 O 6 
1 
2 
3 
4 
5 
a 
b 
d 
c 
e 
4/8/2022 
25 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 Bài tập 
 Quan sát các loài cây mọc trong vườn nhà (cách sắp xếp lá trên cây, diện tích bề mặt, màu sắc) dựa trên kiến thức quang học, hãy giải thích tại sao có sự khác nhau giữa chúng? 
 Chuẩn bị bài mới (bài 9) 
 Mối quan hệ giữa pha sáng và pha tối? 
 Phân tích những đặc điểm cấu tạo của lục lạp thích nghi với chức năng quang hợp? 
4/8/2022 
26 
Đinh Văn Du_Sinh 06A 
4/8/2022 
27 
Đinh Văn Du_Sinh 06A