Bài giảng môn Sinh học Lớp 12 - Bài 24: Các bằng chứng tiến hóa (Bản đẹp)
-Khái niệm :Bằng chứng tiến hóa là những bằng chứng nói lên mối quan hệ họ hàng giữa các loài sinh vật
-Các loại bằng chứng tiến hóa :
+Bằng chứng trực tiếp : là các bằng chứng về hóa thạch ( học bài 33 )
+ Bằng chứng gián tiếp : bằng chứng về giải phẫu so sánh , phôi sinh học , địa lí sinh vật học , sinh học phân tử và tế bào .
Cơ quan tương đồng: là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể , có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau và có thể thực hiện những chức năng khác nhau .
-Cơ quan tương đồng thể hiện sự tiến hoá phân li
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng môn Sinh học Lớp 12 - Bài 24: Các bằng chứng tiến hóa (Bản đẹp), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
TIẾT 24 : CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA PHẦN VI : TIẾN HÓA CHƯƠNG I : BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA VÀ CƠ CHẾ TIẾN HÓA - Khái niệm : Bằng chứng tiến hóa là những bằng chứng nói lên mối quan hệ họ hàng giữa các loài sinh vật - Các loại bằng chứng tiến hóa : + Bằng chứng trực tiếp : là các bằng chứng về hóa thạch ( học bài 33 ) + Bằng chứng gián tiếp : bằng chứng về giải phẫu so sánh , phôi sinh học , địa lí sinh vật học , sinh học phân tử và tế bào . 1-xương cánh 2-xương trụ 3-xương quay 4-xương cổ bàn 5-xương bàn 6-xương ngón Người Mèo Cá voi Dơi 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 H ình 24.1 Cấu trúc chi trước của Người , mèo , cá voi , dơi I/ Bằng chứng giải phẫu so sánh : 1/Cơ quan tương đồng Loài Tiêu chí Người mèo Cá voi Dơi Tên CQ Ng/ cứu Nguồn gốc (ở loài tổ tiên ) Chức năng PhiÕu häc tËp § äc SGK T104, QS H24.1 Hoµn thµnh phiÕu häc tËp (3phót) Loài Tiêu chí Người mèo Cá voi Dơi Tên CQ Ng/ cứu Tay Chi Vây Cánh Nguồn gốc (ở loài tổ tiên ) Chi trước Chi trước Chi trước Chi trước Chức năng Linh hoạt Cầm,nắm Đi , vồ mồi bơi Bay §¸p ¸n phiÕu häc tËp Thế nào là cơ quan tương đồng ? Cơ quan tương đồng : là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể , có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo gi ống nhau và có thể thực hiện những chức năng khác nhau . - Cơ quan tương đồng thể hiện sự tiến hoá phân li Ruột thừa Ruột tịt Ruột thừa ở người và ruột tịt ở động vật ăn cỏ có phải cơ quan tương đồngkhông ? 2/ C¬ quan tho¸I hãa NÕp thÞt nhá ë m¾t ngêi MÝ m¾t thø 3 ë bå c©u MÊu låi ë vµnh tai thó § Çu nhän ë vµnh tai ngêi Ruét tÞt ë §V ¨n cá Ruét thõa ë ngêi Một số cơ quan thoái hoá ở người Cơ quan thoái hoá là gì ? Cơ quan thoái hoá : Là những cơ quan phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành do điều kiện sống thay đổi nên chúng mất dần chức năng ban đầu , hoặc chức năng bị tiêu giảm . Điều gì xảy ra khi khi cơ quan thoái hóa lại phát triển mạnh ? Khi cơ quan thoái hóa lại phát triển mạnh và biểu hiện ở 1 cá thể nào đó gọi là hiện tương lại tổ . Hiện tương này do cơ quan thoái hóa lại phát triển mạnh và biểu hiện ở 1 cá thể nào đó . Hiện tương này được gọi là gì ? Hiện tương lại tổ Cơ quan tương tự Gai hoa hồng do sự phát triển của biểu bì thân Gai cây hoàng liên là sự biến dạng của lá Cánh ong phát triển từ mặt lưng của phần ngực Cánh chim là biến dạng của chi trước Nhận xét về cánh chim và ong về nguồn gốc và chức năng ? Thế nào là cơ quan tương tự ? 3/Cơ quan tương tự : Cơ quan tương tự là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau nhưng đảm nhiệm những chức năng giống nhau nên có kiểu hình thái tương tự - Cơ quan tương tự thể hiện sự tiến hoá đồng quy 3/Cơ quan tương tự Kết Luận : Sư ̣ tương đồng vê ̀ nhiều đặc điểm giải phẫu giữa các loài là những bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay điều được tiến hóa tư ̀ một tô ̉ tiên chung . Sơ đồ 24.2 SGK C¸ K× nh«ng Rïa Gµ Lîn Bß Thá Ngêi Ngêi Rïa Õch C¸ Gµ II. Bằng chứng phôi sinh học Quan sát hình sau và nhận xét về những đểm giống nhau trong giai đoạn đầu phát triển của phôi ở các sinh vật trên hình ? Từ đó rút ra kết luận gì về mối quan hệ của chúng? Trong giai đoạn đầu, phôi các lo à i trên, người đều có đuôi và khe mang -> chúng có chung nguồn gốc -> Sự tương đồng về quá trình phát triển phôi ở một số loài động vật là bằng chứng gián tiếp chứng minh các loài này có chung tổ tiên II. Bằng chứng phôi sinh học . + S ự giống nhau trong quá trình phát triển phôi của các loài thuộc các nhóm phân loại khác nhau là 1 bằng chứng về nguồn gốc chung của chúng + Những điểm giống nhau đó càng nhiều càng kéo dài trong giai đoạn phát triển muộn của phôi chứng tỏ quan hệ họ hàng càng gần . Vîn c¸o Lîn Ngêi §©u lµ ngêi ? III. Bằng chứng địa lý sinh học Điều kiện sống ở đảo và lục địa khác nhau , tại sao SV ở đảo và lục địa lại giống nhau ? - Nhiều loài phân bố ở các vùng địa lí khác nhau nhưng lại giống nhau về một số đặc điểm đã được chứng minh là chúng bắt nguồn từ một loài tổ tiên, sau đó phát tán sang các vùng khác . Tại sao có những loài không có họ hàng gần gũi nhưng lại có những đặc điểm giống nhau (VD: cá voi - lớp thú , cá mập - lớp cá )? Sự giống nhau giữa các loài sinh vật chủ yếu do chúng có chung nguồn gốc hơn là do chúng sống trong những môi trường giống nhau . IV. Bằng chứng v ề tế bào học và sinh học phân tử : 1. Bằng chứng tế bào học : - Nêu nội dung của học thuyết tế bào ? - Học thuyết tế bào đã phản ánh điều gì về nguồn gốc của sinh giới - Mọi sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào , các tế bào được sinh ra từ các tế bào sống trước đó . Tế bào là đơn vị tổ chức cơ bản của cơ thể sống . - Tế bào nhân sơ và nhân thực đều có các thành phần cơ bản : màng sinh chất , tế bào chất và Vùng nhân hoặc nhân phản ánh nguồn gốc chung của sinh giới Các loài đều có cơ sở vật chất chủ yếu là axít Nuclêic ( gồm ADN và ARN) ADN được cấu tạo từ 4 loại Nucleotit là : A, T, G, X. Prôtêin đều cấu tạo từ hơn 20 loại aa khác nhau . Các loài sinh vật đều sử dụng chung một mã di truyền . IV . Bằng chứng tế bào học và sinh học phân tử Người - XGA – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG- Tinh tinh - XG T – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG- Gô ri la - XG T – TGT – TGG – GTT – TGT – T AT - Đười ươi - T G T – TG G – TGG –GT X – TGT – GAT- Trình tự các nucleotit trong mạch mang mã gốc của 1 đoạn gen mã hóa cấu trúc của 1 nhóm enzim đêhidrogennaza ở người và các loài vượn người Tỉ lệ % các aa sai khác nhau trong chuỗi polipeptittrong phân tử hemoglobin Phân tích tỉ lệ các aa trình tự các aa trong cùng một loại Pr hay trình tự các Nu trong cùng một gen của các loài cho phép ta kết luận gì về quan hệ họ hàng giữa các loài ? Phân tích tỉ lệ các aa , trình tự các aa trong cùng một loại Pr hay trình tự các Nu trong cùng một gen ở các loài khác nhau có thể cho ta biết mối quan hệ họ hàng giữa các loài SV có họ hàng càng gần thì tỉ lệ các aa , trình tự các axit amin hoặc nuclêôtit càng giống nhau và ngược lại Sự tương đồng về nhiều đặc điểm ở cấp phân tử và tế bào cho thấy các loài trên trái đát đều có chung tổ tiên Câu 1 : Dạng vượn người nào dưới đây có mối quan hệ họ hàng gần gũi với người nhất Vượn người Đười ươi Tinh tinh Khỉ đột A B C D Sai Đúng Sai Sai 2.Ví dụ nào sau đây là cơ quan tương đồng ? A. Ngà voi và sừng tê giác B. Vòi voi và vòi bạch tuộc . C. Cánh dơi và cánh tay người . D. Đuôi cá mập và đuôi cá voi .
File đính kèm:
bai_giang_mon_sinh_hoc_lop_12_bai_24_cac_bang_chung_tien_hoa.ppt
