Bài giảng môn Vật lí Khối 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn

CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Bài 1:Một vật đang chuyển động với vận tốc 5m/s.Nếu bỗng nhiờn cỏc lực tỏc dụng lờn nú mất đi thỡ  
A.Vật dừng lại ngay 
B.vật đổi hướng chuyển động 
C.Vật chuyển động chậm dần rồi mới dừng lại 
D.Vật tiếp tục chuyển động với vận tốc 5m/s 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Bài 2: Một vật bắt đầu chuyển động nhanh dần đều trong thời gian 5s vật đạt vận tốc 20m/s.Với lực khụng đổi F =1200N. Tớnh khối lượng của vật 
A.200kg 
B.250kg 
C.205kg 
D. 300kg 
V 0=0 
a= (V-V 0 )/t=(20-0):5=4 
m= F/a=1200 : 4= 300 kg 
Điều gỡ khiến cho cỏc vật rơi về phớa trỏi đất ? 
Do trỏi đất hỳt cỏc vật về phớa nú 
Khi trỏi đất hỳt cỏc vật thỡ cỏc vật cú hỳt trỏi đất khụng ? 
Theo định luật III New Tơn vật rơi tự do cũng hỳt trỏi đất về phớa nú 
QUAN SÁT: Chuyển động của trỏi đất quanh mặt trời 
CHUYỂN ĐỘNG CỦA MẶT TRĂNG QUANH TRÁI ĐẤT 
CHUYỂN ĐỘNG CỦA CÁC HÀNH TINH QUANH MẶT TRỜI 
Baứi 11 : 
LệẽC HAÁP DAÃN 
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
Trong bài ta tỡm hiểu cỏc vấn đề sau : 
1)Lực hấp dẫn là gỡ ? 
2)Định luật vạn vật hấp dẫn ? 
3) Cụng thức tớnh lực hấp dẫn ? 
4)Tại sao cú thể núi : “ trọng lực chỉ là trường hợp riờng của lực hấp dẫn ”? 
I - lực hấp dẫn: 
Lực nào gi ữ cho Trái Đ ất chuyển đ ộng gần nh ư tròn quanh Mặt Trời ? 
Lực hấp dẫn là gì ? 
Là lực hút giữa mọi vật trong vũ trụ 
Mặt Trời 
Mặt Trăng 
Trái Đất 
 Chuyển đ ộng của Mặt Trăng quanh Trái Đ ất và của Trái Đ ất quanh Mặt Trời 
Lực nào gi ữ cho Măt Trăng chuyển đ ộng gần nh ư tròn đ ều quanh Trái Đ ất ? Lực nào gi ữ cho Trái Đ ất chuyển đ ộng gần nh ư tròn đ ều quanh Mặt Trời ? 
II - đ ịnh luật vạn vật hấp dẫn 
1) Đ ịnh luật : 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất đ iểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng 
F hd 
F hd 
r 
m 1 
m 2 
F hd ~ m 1 . m 2 
F hd ~ 
1 
r 2 
2.Hệ Thức 
F hd : Lực hấp dẫn giữa hai vật ( N ) 
 : Hằng số hấp dẫn . 
m 1 , m 2 : khối lượng của hai vật ( kg ) 
r : Khoảng cỏch giữa hai vật ( m ) 
3. Đ ặc đ iểm của lực hấp dẫn : 
Là lực hút 
Đ iểm đ ặt : Đ ặt tại trọng tâm của vật(chất đ iểm ) 
Gi á của lực : là đư ờng thẳng đi qua tâm 2 vật . 
* Chú ý: Đ ịnh luật vạn vật hấp dẫn chỉ đ úng khi : 
Khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích thước của chúng hoặc các vật đ ồng chất và có dạng hình cầu . 
F hd 
r 
m 1 
m 2 
F hd 
Vì rất nhỏ nên F hd rất nhỏ Do đ ó ta không cảm nhận đư ợc lực hấp dẫn . 
Tại sao chúng ta không cảm nhận thấy đư ợc lực hút giữa các vật thể thông thường ? 
III - Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn : 
1) ẹũnh nghúa : 
 Trọng lực của một vật là lực hấp dẫn giữa Trái Đ ất và vật đ ó . 
P 
m 
M 
O 
R 
h 
 - Khi thaỷ rụi moọt vaọt coự khoỏi lửụùng 
m ụỷ ủoọ cao h so vụựi maởt ủaỏt thỡ troùng 
lửùc P taực duùng leõn vaọt laứ : 
Lực hấp dẫn của trỏi đất lờn vật là : 
(1) 
(2) 
2) Gia tốc rơi tự do: 
- 
P 
m 
M 
g 
O 
R 
h 
2) Gia toỏc rụi tửù do : 
- Khi h << R, ta coự : 
 g = G 
M 
R 2 
R 
O 
 TểM LẠI 
I. Lực hấp dẫn 
 Lực hấp dẫn là lực hút lẫn nhau giữa mọi vật trong vũ trụ . 
II. Đ ịnh luật vạn vật hấp dẫn 
1. Đ ịnh luật Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kỡ tỉ lệ thuận với tớch hai khối lượng của chỳng và tỉ lệ nghịch với bỡnh phương khoảng cỏch giữa chỳng 
2. Hệ thức : 
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn 
Nếu h << R th ì : 
CÂU 1 :Khi khối lượng của hai vật và khoảng cỏch giữa chỳng đều tăng lờn gấp đụi thỡ lực hấp dẫn giữa chỳng cú độ lớn : 
A.Tăng gấp đụi B. Giảm đi một nửa 
C. tăng gấp 4 D. giữ nguyờn như cũ 
BÀI TẬP ÁP DỤNG 
Caõu 2 : Vieỏt bieồu thửực lửùc haỏp daón giửừa hai vaọt trong hỡnh veừ sau 
r 1 
m 2 
m 1 
r 2 
l 
A 
B. 
C. 
D. 
Chào tạm biệt