Bài giảng môn Vật lí Khối 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn (Bản đẹp)

Kiểm tra bài cũ 
 Điều nào sau đây là sai khi nói về lực tác dụng và phản lực? 
a, Lực và phản lực luôn xuất hiện và mất đi đồng thời. 
b, Lực và phản lực bao giờ cũng cùng loại. 
c, Lực và phản lực luôn cùng hư ư ớng với nhau. 
d, Lực và phản lực không thể cân bằng. 
 Phỏt biểu Định Luật III NiuTơn 
Kiểm tra bài cũ 
Kiểm tra bài cũ 
Điền vào chỗ trống: 
a, Vec tơ lực có h ư ướng trùng với hưướng của véc tơ ...............mà vật đó truyền cho vật. 
b, Hai lực ................là hai lực cùng tác dụng vào một vật, cùng giá, cùng độ lớn nh ư ưng ngư ư ợc chiều. 
c, Những lực t ưư ơng tác giữa hai vật là hai lực............. nghĩa là cùng độ lớn, cùng giá nh ư ưng ngựơc chiều. 
cân bằng 
trực đối 
. gia tốc 
Niu – tơn(1642 - 1727) Nhà vật lý ngư ư ời Anh 
Chuyển động của Mặt Trăng quanh Trỏi Đất 
F hd 
Chuyển động của Mặt Trăng quanh Trỏi Đất nhờ cú lực hấp dẫn 
F’ hd 
Chuyển động của Mặt Trăng quanh Trỏi Đất nếu khụng cú lực hấp dẫn 
Chuyển động của Mặt Trăng quanh Trỏi Đất nhờ cú lực hấp dẫn 
Hỡnh ảnh mụ tả chuyển động 
 của một số hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời 
TẠI SAO TRÁI TÁO KHễNG CHUYỂN ĐỘNG ĐI LấN MÀ LẠI RƠI XUỐNG ĐẤT? 
Quaỷ taựo ruùng, maởt traờng khoõng rụi? 
Bài 11 
LỰC HẤP DẪN. 
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/ Lực hấp dẫn: 
I/ Lực hấp dẫn: 
 Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau với một lực gọi là lực hấp dẫn. 
 -Lực hấp dẫn là lực tác dụng từ xa, qua khoảng không gian giữa các vật. 
 ứng dụng 
Vệ tinh viễn thông 
F hd 
LỰC NÀO GIỮ CHO CÁC VỆ TINH CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH TRÁI ĐẤT? 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/ Lực hấp dẫn: 
II/Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng. 
m 1 
m 2 
r 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/ Lực hấp dẫn: 
II/Định luậtvạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức: 
2/ Hệ thức : 
* m 1 , m 2 là khối lượng của hai chất điểm (kg). 
* r là khoảng cách của hai chất điểm (m). 
* G là hằng số hấp dẫn (Nm 2 / kg 2 ). 
* G = 6,67.10 -11 ( Nm 2 / kg 2 ). 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/ Lực hấp dẫn: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức:	 
Hệ thức trên áp dụng cho hai trưường hợp : 
 - Khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích thước giữa chúng. 
 - Các vật đồng chất và có dạng hình cầu. 
m 2 
m 1 
r 
 Điểm đặt, phương, chiều ? 
 Mỗi ngày cú hai con nước lớn và hai con nước rũng 
THỦY TRIỀU 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/Lực hấp dẫn: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức: 
III/Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
III /Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
 Gọi m, M là khối lượng vật và Trái đất. 
 R bán kính Trái đất. 
 h là độ cao của vật so với mặt đất. 
*Lực hấp dẫn giữa Trái đất và vật là: 
 (1) 
 *Mặt khác: P = mg (2) 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/ Lực hấp dẫn: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức: 
III/Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
R 
Trái đất : M 
h 
m 
 III /Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
I/Lực hấp dẫn: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức: 
III/Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
 Từ (1) & (2) 
* Nếu vật ở sát mặt đất h<<R: 
g phụ thuộc vào đại lượng nào ? 
(Gia tốc của vật ở độ cao h) 
(Gia tốc của vật ở mặt đất) 
Bài 11: Lực hấp dẫn Định luật vạn vật hấp dẫn 
h(km) 
g(m/s 2 ) 
0 
1 
4 
8 
16 
9,806 
9,803 
9,794 
9,782 
9,757 
Bảng giá trị của g theo độ cao ở vĩ độ 45 0 
I/ Lực hấp dẫn: 
II/ Định luật vạn vật hấp dẫn: 
1/ Định luật: 
2/ Hệ thức: 
III/ Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn: 
bài tập vận dụng 
Cho biết: 
m 1 = m 2 = m=2.10 4 kg 
r = 40 m 
F hd = ? 
Lực hấp dẫn giữa hai xe tải là? 
Bài 1/ Hai xe tải giống nhau, mỗi xe có khối lượng 2.10 4 kg, ở cách xa nhau 40m. Hỏi lực hấp dẫn giữa chúng bằng bao nhiêu? (xem chúng là chất điểm). 
bài tập vận dụng 
Cho biết: 
R = 6.400 km= 64.10 5 m 
g 0 = 9,8 m/s 2 
M = ? 
Khối lưượng của trái đất là ? 
Bài 2/ Tính khối lưượng của Trái đất. Biết bán kính của Trái đất 
 R= 6.400 km và gia tốc trên mặt đất g 0 = 9,8 m/s 2 . 
Bài tập trắc nghiệm 
Bài1/ Trong các giá trị sau đây,giá trị nào đúng với hằng số hấp dẫn? 
C 
Bài tập trắc nghiệm 
Bài 2/ Câu nào sau đây là đúng khi nói về lực hấp dẫn do Trái đất tác dụng lên Mặt trăng và do Mặt trăng tác dụng lên Trái đất ? 
a/ Hai lực này cùng phưương,cùng chiều. 
b/ Hai lực này cùng phưương, ngưược chiều nhau. 
c/ Hai lực này cùng chiều cùng độ lớn. 
d/ Phưương hai lực này luôn thay đổi và không trùng nhau. 
r = 1,5.10 11 m 
T = 3156.10 4 s 
M 2 =? 
M 1 
Trỏi Đất chuyển động quanh Mặt Trời coi như trũn đều với bỏn kớnh r = 1,5.10 11 m và chu kỳ T = 365,25 ngày = 3156.10 4 s. Hóy xỏc định khối lượng của Mặt Trời 
a 
F hd 
Lực tỏc dụng vào Trỏi đất 
là lực hấp dẫn và gõy ra gia tốc a ht : 
Theo định luật II Niutơn : 
(1) 
Trong đú: 
(2) 
Và: 
(3) 
Thế (2) và (3) vào (1) ta được: 
BAỉI TAÄP Tệẽ LUAÄN 
Qua bài này cần nắm các nội dung 
Hư ư ớng dẫn về nhà 
* Trả lời câu hỏi và làm bài tập sách giáo khoa, sách bài tập. 
* Đọc phần: Em có biết. 
Đọc trưước bài mới: