Bài giảng Ngữ văn 12 tiết 88: Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ, THĂM LỚPPHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT Tiết 88I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :1.Khái niệm: * Khảo sát ví dụ : Văn bản 1Cho anh hỏi : Em đã có người yêu chưa đấy ?Văn bản 2Đến đây mận mới hỏi đào Vườn hồng đã có ai vào hay chưa ?Nội dung Hỏi về chuỵên đã có người yêu chưa.Ngôn ngữ hàm ẩn,ẩn dụ.Lời ăn tiếng nói hằng ngày KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO CÙNG CÁC EM HỌC SINH2. Phạm vi sử dung : “Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học,Chúng thẳng tay chém giết , những người yêu nướcChúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong bể máu” .“Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông Một người chín nhớ mười mong một người ”.- Hương ơi! đi nhanh lên!- Gớm, gì mà chậm như rùa thế ! 3.Phân loại : “ Phi nghe xong, chẳng nói chẳng rằng, mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân đi tắt ra cửa bắc” ... “ Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về”.“Ánh sáng nào vừa lóe lên cửa sổ kia? Đấy là phương Đông và nàng Juyliet là mặt trời! Vẻ rực rỡ của đôi gò má nàng sẽ làm cho các vị tinh tú ấy phải hổ ngươi, như ánh sáng ban ngày làm cho đèn nến phải thẹn thùng”.... ( Trích “ Romeo và Juyliet”- Sech-xpia)4.Chức năng : Trong đầm gì đẹp bằng sen Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàngNhị vàng bông trắng lá xanh Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn . Nơi sinh sống, cấu tạo,hương vị và sự trong sạch của cây sen. Biểu hiện cái đẹp, gợi tư tưởng, cảm xúc: Cái đẹp có thể hiện hữu và bảo tồn trong môi trường có nhiều cái xấu .II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT ; 1.Tính hình tượng :* Ví dụ : Tả cây liễu Thơ Xuân DiệuLá liễu dài như một nét miRặng liễu đìu hiu đứng chịu tang Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng Từ điển Cây liễu: loài cây nhỡ,cành mềm rủ xuống .Lá hình ngọn giáo có răng cưa nhỏ ,thường trồng làm cảnh ở ven hồ. Gợi tả cây liễu như một sinh thể sống khi mang dáng hình thanh xuân xinh đẹp của người thiếu nữ ,lúc mang dáng hình một thiếu phụ u sầu . Gợi tả đặc điểm sinh học đơn thuần .“ Thuyền ơi có nhớ bến chăng.Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền” (Ca dao)“...Áo chàm đưa buổi phân lyCầm tay nhau biết nói gì hôm nay...” (Tố Hữu)So s¸nhHo¸n dôÈn dô“Làn cây ven hồ gươm như làn mi, như ai dướn đôi lông mày.Không thể nghĩ cái đầm nước tuyệt vời ấy lại vắng hàng mi những rèm cây”. (Tô Hoài)Thêm một lời dại dộtTức thì em bỏ điNhưng thêm chút lầm lìThế nào em cũng khóc!Thêm một người thứ baChuyện tình đâm dang dởCứ thêm một lời hứaLại một lần khả nghi! Thêm một chiếc lá rụngThế là thành mùa thuThêm một tiếng chim gùThành ban mai tinh khiết Dĩ nhiên là tôi biếtThêm một – phiền toái thay!Nhưng mà tôi cũng biếtThêm một – lắm điều hay Nhận thêm một thiếp cướiThấy mình lẻ loi hơnThêm một đêm trăng trònLại thấy mình đang khuyếtDĩ nhiên là tôi biếtThêm một – lắm điều hay ( Thêm một – Trần Hòa Bình)2.Tính truyền cảmVí dụ Hồ Chủ Tịch kính yêu của chúng ta không còn nữa. Tổn thất này thật lớn lao! Đau thương này thật là vô hạn! Dân tộc ta và Đảng ta mất đi một vị lãnh tụ thiên tài, một người thầy vĩ đại” (Trích: Điếu văn của BCH TƯ Đảng Lao Động VN do ĐC Lê Duẩn đọc ngày 9-9-1969)Lẳng lặng mà nghe nó chúc nhau .Chúc nhau trăm tuổi bạc đầu râu.Phen này ông quyết đi buôn cối .Thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu . TÚ XƯƠNGTôi nghe kẻ cướp nó lèn ông .Nó lại lôi ông đến giữa đồng .Lấy của đánh người quân tệ nhỉ .Thân già da cóc có đau không . NGUYỄN KHUYẾN 3.Tính cá thể hóa :Nguyễn Bính Xuân Diệu Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông Một người chín nhớ mười mong một ngườiGió mưa là bệnh của giời Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng.Hai thôn chung lại một làng Có sao bên ấy chẳng sang bên này(Tương tư )Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!Em! Xích lại! Và đưa tay anh nắm!(Tương tư chiều )C©u 3:Khi nãi : “§©y lµ giäng th¬ Tè H÷u, Kia giäng ChÕ Lan Viªn; §©y ng«n ng÷ NguyÔn Tu©n, Cßn kia v¨n Vò Trong Phông ...” ng­êi ta muèn nãi tíi: A- TÝnh h×nh t­îng cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt B- TÝnh c¸ thÓ ho¸ C- TÝnh truyÒn c¶m cña ng«n ng÷ v¨n häc D- TÝnh ®a nghÜa cña ng«n ng÷ v¨n ch­¬ngC©u1:Ng«n ng÷ nghÖ thuËt cßn gäi lµ:	A- Ng«n ng÷ v¨n ch­¬ng	B- Ng«n ng÷ v¨n häc	C- Ng«n ng÷ th¬	D- C¶ A vµ BC©u 2:Chøc n¨ng chÝnh cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt lµ g×? A- Gi¶i trÝ vµ tuyªn truyÒn B- Th«ng tin vµ thÈm mÜ C- NhËn thøc vµ giao tiÕp D- Gi¸o dôc vµ tuyªn truyÒnBài tập củng cố DBB