Bài giảng Ngữ văn 6: Ôn tập truyện và kí

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thµy c« gi¸o vÒ dù giê NGỮ VĂN 6Giáo viên: Nguyễn Thị Phương ThúyXem tranh đoán tên tác phẩmDế MènDế TrũiBọ NgựaSTTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung1Bài học đường đời đầu tiên (trích: chương I Dế Mèn phiêu lưu kí)Tô Hoài (1920)Truyện đồng thoại.- Dế Mèn tự tả chân dung.- Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cài chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận rút ra bài học đường đời đầu tiên.STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung2Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng)Hồi kí tự truyệnMiêu tả bức tranh làng quê vào hè sôi động của thế giới các loài chim.Duy Khán (1934 – 1995)STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung3Bức tranh của em gái tôi	Tạ Duy Anh (1959)Truyện ngắnTài năng và tâm hồn trong sángvà lòng nhân hậu của cô em gái đã giúp người anh trai vượt lên lòng tự ái, đố kị tự ti của bản thân.Đọc đoạn văn sau: “ Tôi giật sững người . Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế cơ ư ? Tôi nhìn như thôi miên vào dòng chữ đề trên bức tranh: “ Anh trai tôi’. Vậy mà dưới mắt tôi thì(Trích Ngữ văn 6)STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung4Vượt thác (trích chương 11 Quê Nội)Võ Quảng (1920 –2007)Truyện dàiTả lại một đoạn trong hành trình vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên và con người lao động trên nền cảnh ấy.“ Bỗng đồng hồ điểm mười hai giờ, rồi đến chuông cầu nguyện buổi trưa. Cùng lúc đó, tiếng kèn của bọn lính Phổ đi tập về vang lên ngoài cửa sổThầy Ha-men đứng dậy trên bục, người tái nhợt. Chưa bao giờ tôi cảm thấy thầy lớn lao đến thế”Đọc đoạn vănSTTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung5Buổi học cuối cùngAn-phông-xơ-đô-đê (1840 – 1897)Truyện ngắnBuổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng An-dát bị quân phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng.( Trích Ngữ văn 6)STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung6Cô Tô (trích: tùy bút Cô Tô)Nguyễn Tuân (1910 – 1987)Kí Vẻ tươi sáng, phong phú của cảnh thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và cảnh sinh hoạt của con người trên đảo.“ Lạt này gói bánh chưng xanhCho Mai lấy Trúc cho anh lấy nàng”STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung7Cây tre Việt NamThép Mới (1925 – 1991)KíTre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam. Tre anh hùng lao động, tre anh hùng chiến đấu và là biểu tượng cho đất nước con người Việt Nam.Đọc đoạn văn“ Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu những vật tầm thường nhất:”STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung8Lòng yêu nước ( trích báo Thử lửa)I-li-a-Ê Ren Bua( Nga )Tùy bútLòng yêu nước bắt đầu từ lòng yêu những vật tầm thường nhất- Lòng yêu nước được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc (Trích Ngữ văn 6)STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung9Sông nước Cà Mau (trích chương 18 Đất rừng Phương Nam)Đoàn Giỏi (1925 – 1989)Truyện dàiCảnh sắc phong phú vùng Sông Nước Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn ồn ào, đông vui, tấp nập. Chợ họp ngay trên sông.4Vượt thác (trích chương 11 Quê Nội)Võ Quảng (1920 –2007)Truyện dàiTả lại một đoạn trong hành trình vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên và con người lao động trên nền cảnh ấy.1Bài học đường đời đầu tiên (trích: chương I Dế Mèn phiêu lưu kí)Tô Hoài (1920)Truyện đồng thoại.- Dế Mèn tự tả chân dung.- Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cài chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận rút ra bài học đường đời đầu tiên.2Sông nước Cà Mau (trích chương 18 Đất rừng Phương Nam)Đoàn Giỏi ( 1925 – 1989)Truyện dàiCảnh sắc phong phú vùng Sông Nước Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn ồn ào, đông vui, tấp nập. Chợ hợp ngay trên sông.3Tạ Duy Anh (1959)Truyện ngắnTài năng và tâm hồn trong sángvà lòng nhân hậu của cô em gái đã giúp người anh trai vượt lên lòng tự ái, đố kị tự ti của bản thân.5Buổi học cuối cùngAn-phông-xơ-đô-đê (1840 – 1897)Truyện ngắnBuổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng An-dát bị quân phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng.6Cô Tô (trích: tùy bút Cô Tô)Nguyễn Tuân (1910 – 1987)Kí Vẻ tươi sáng, phong phú của cảnh thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và cảnh sinh hoạt của con người trên đảo.8Lòng yêu nước (trích báo Thử lửa)I-li-a-Ê Ren Bua( Nga )Tùy bútLòng yêu nước bắt đầu từ lòng yêu những vật tầm thường nhất- Lòng yêu nước được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc 7Cây tre Việt NamThép Mới (1925 – 1991)KíTre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam. Tre anh hùng lao động, tre anh hùng chiến đấu và là biểu tượng cho đất nước con người Việt Nam.9Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng)Hồi kí tự truyệnMiêu tả bức tranh làng quê vào hè sôi động của thế giới các loài chim.Duy Khán (1934 – 1995)Bức tranh của em gái tôi	STTTên tác phẩm( đoạn trích)Tác giảThể loại Tóm tắt nội dung ( đại ý )Tên Văn bảnThể loạiCốt truyệnNhân vậtNhân vật kể chuyệnBài học đường đời đầu tiênTruyện XXDế MènSông nước Cà MauTruyện XXTác giảBức tranh của em gái tôiTruyện Người anhVượt thácTruyện XXTác giảBuổi học cuối cùngTruyện XXPhrăngCô TôKíTác giảCây tre Việt NamKíLao xaoKíTác giảLòng yêu nướcKíXXXXXXXĐánh dấu X vào vị trí tương ứng ở các cột tiếp theo nếu thấy có yếu tố đó ?Giống nhau: Đều thuộc phương thức tự sự, tức là tái hiện lại bức tranh đời sống bằng cách kể và tả là chính.- Có lời kể.Khác nhau:Truyện Kí - Phần lớn dựa vào tưởng tượng, sáng tạo của tác giả nên không cần đúng trong thực tế.- Có cốt truyện, có nhân vật- Kể về những gì có thực, đã từng xảy ra.- Thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật.Tìm điểm giống và khác nhau giữa thể loại truyện và kí?Bài tập nhanhXác định những câu văn sau nói về nhân vật nào, thuộc văn bản nào, điền vào nội dung tương ứng theo bảngSTTCâu vănNhân vậtVăn bản1Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà tả nợ cho những cử chỉ ngu dại của mình thôi2Thưa anh, em cũng muốn khôn nhưng không khôn được3Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá.4Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắtDế MènBài học đường đời đầu tiênDế choắtBài học đường đời đầu tiênNgười anhBức tranh của em gái tôiDượng Hương ThưVượt thác Tìm tên tác giả ứng tên tác phẩmSông nước Cà MauBức tranh của em gái tôiBài học đường đời đầu tiên Cô TôĐoàn GiỏiTạ Duy AnhTô HoàiNguyễn Tuân Cây tre Việt Nam Vượt thác Lao xao Buổi học cuối cùngThép MớiDuy KhánI-ÊrenbuaVõ QuảngAn-phông-xơ Đô đê Lòng yêu nướcTrong tất cả các nhân vật trong mỗi câu truyện mà em đã được học, em thích và nhớ nhất nhân vật nào? Em hãy phát biểu cảm nghĩ của mình về nhân vật ấy?