Bài giảng Ngữ văn 6 tiết 135: Ôn tập truyện và kí

TRƯỜNG THCS Cát NhơnMôn: Ngữ vănTiết 135:ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍI. Nội dung cơ bản những truyện, kí đã học:Hãy cho biết các văn bản đã họcở kì II ?Các văn bản đã học là:	+ Bài học đường đời đầu tiên	+ Sông nước Cà Mau	+ Bức tranh của em gái tôi	+ Vượt thác	+ Buổi học cuối cùng	+ Cô Tô	+ Cây tre Việt Nam	+Lòng yêu nước 	+ Lao xaoI/Nội dung cơ bản của các truyện, kí đã học.STTTên VB (đoạn trích)Tác giảThể loạiNội dung1Bài học đường đời đầu tiên (trích: chương I Dế Mèn phiêu lưu kí)Tô Hoài (1920)Truyện đồng thoại.- Dế Mèn tự tả chân dung.- Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cài chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận rút ra bài học đường đời đầu tiên.3Bức tranh của em gái tôi	Tạ Duy Anh (1959)Truyện ngắnTài năng và tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu của cô em gái đã giúp người anh trai vượt lên lòng tự ái, đố kị tự ti của bản thân.2Sông nước Cà Mau (trích chương 18 Đất rừng Phương Nam)Đoàn Giỏi (1925 – 1989)Truyện dàiCảnh sắc phong phú vùng Sông Nước Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn ồn ào, đông vui, tấp nập. Chợ häp ngay trên sông.4Vượt thác (trích chương 11 Quê Nội)Võ Quảng (1920 –2007)Truyện dàiTả lại một đoạn trong hành trình vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên và con người lao động trên nền cảnh ấy.5Buổi học cuối cùngAn-phông-xơ-đô-đê (1840 – 1897)Truyện ngắnBuổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng An-dát bị quân phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng.6Cô Tô (trích: tùy bút Cô Tô)Nguyễn Tuân (1910 – 1987)Kí Vẻ tươi sáng, phong phú của cảnh thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và cảnh sinh hoạt của con người trên đảo.7Cây tre Việt NamThép Mới (1925 – 1991)KíTre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam. Tre anh hùng lao động, tre anh hùng chiến đấu và là biểu tượng cho đất nước con người Việt Nam.8Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng)Hồi kí tự truyệnMiêu tả bức tranh làng quê vào hè sôi động của thế giới các loài chim.Duy Khán (1934 – 1995)Thảo luận theo tổ: Tổ 1: văn bản: -Bài học đường đời đầu tiên-Sông nước Cà MauTổ2:- Bức tranh của em gái tôi-Vượt thácTổ3:Buổi học cuối cùng.- Cô TôTổ 4:-Cây tre Việt Nam.-Lòng yêu nước.-Lao Xao II. Đặc điểm của truyện và kí:Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªnTruyÖn CãKÓ theo tr×nh tù thêi gian.Cã nh©n vËt chÝnh:DÕ MÌn vµ nh©n vËt phô: DÕ Cho¾t, chÞ CècDÕ MÌnNg«i thø nhÊtS«ng n­íc Cµ MauTruyÖn dµiCó¤ng Hai.Th»ng An, th»ng Cß.Th»ng An, th»ng bÐ l­u l¹c, chän ng«i kÓ thø nhÊt.Bøc tranh cña em g¸i t«iTruyÖn ng¾nCã.Tr×nh tù kÓ theo thêi gian.Ng­êi anh trai.Em g¸i KiÒu Ph­¬ng, chó TiÕn LªNg­êi anh trai Ng«i thø nhÊtTªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn V­ît th¸cTruyÖn dµiCóD­îng H­¬ng Th­ cïng c¸c b¹n chÌoHai chó bÐ Côc vµ Cï Lao.Ng«i thø nhÊt x­ng chóng t«iBuæi häc cuèi cïngTruyÖn ng¾nCã.KÓ theo tr×nh tù thêi gianChó bÐ Phr¨ngThÇy HamenCô H«deChó bÐ Phr¨ng.Chän ng«i kÓ thø nhÊtC« T«KÝ - Tuú bótKh«ngAnh hïng Ch©u Hoµ M·n vµ vî con, nh÷ng ng­êi d©n trªn ®¶o vµ t¸c gi¶ T¸c gi¶Ng«i kÓ thø nhÊt.Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn C©y tre ViÖt NamBót kÝKh«ng cã cèt truyÖn C©y tre,hä hµng cña tre Nh©n d©n ViÖt NamGiÊu m×nh.Kể theo ng«i thø 3Lßng yªu n­ícBót kÝKh«ngNh©n vËt: Nh©n d©n c¸c d©n téc, c¸c n­íc céng hoµ trong ®Êt n­íc Liªn X«GiÊu m×nh.Kể theo ng«i thø 3Lao xaoHåi kÝ – tù truyÖn Kh«ngC¸c loµi hoa, ong, b­ím, chim.T¸c gi¶, chon ng«i kÓ thø 1, x­ng t«i, chóng t«i Những yếu tố thường có chung ở cả truyện và kí:Giống nhau: Đều thuộc phương thức tự sự, tức là tái hiện lại bức tranh đời sống bằng cách kể và tả là chính.- Có lời kể.Khác nhau:Truyện Kí - Phần lớn dựa vào tưởng tượng, sáng tạo của tác giả nên không cần đúng trong thực tế.- Có cốt truyện, có nhân vật- Kể về những gì có thực, đã từng xảy ra.- Thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật.Câu 4: Những tác phẩm truyện, kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước, về cuộc sống và con người?=> Các truyện, kí đã học giúp chúng ta hình dung và cảm nhận được nhiều cảnh sắc thiên nhiên đất nước và cuộc sống con người ở nhiều vùng, miền, từ cảnh sông nước bao la, chằng chịt vùng Cà Mau cực nam tổ quốc, đến sông Thu Bồn ở miền Trung êm ả và lắm thác nhiều ghềnh; rồi vẻ đẹp trong sáng, rực rỡ của vùng biển Cô Tô,  đến thiên nhiên làng quê miền Bắc qua hình ảnh các loài chim,  Cùng với cảnh sắc thiên nhiên đất nước là hình ảnh con người và cuộc sống của họ. III. TæNG KÕT BµI HäC* TruyÖn cã nhiÒu thÓ nh­: TruyÖn ng¾n truyÖn võa, truyÖn dµi, tiÓu thuyÕt,;kÝ bao gåm nhiÒu thÓ nh­: kÝ sù, bót kÝ, nhËt kÝ, phãng sù, TruyÖn vµ kÝ hiÖn ®¹i th­êng viÕt b»ng v¨n xu«i.* C¸c thÓ truyÖn vµ phÇn lín c¸c thÓ kÝ (nh­ bót kÝ, kÝ sù, phãng sù) thuéc lo¹i h×nh tù sù. Tù sù lµ ph­¬ng thøc t¸i hiÖn ®êi sèng chñ yÕu b»ng kÓ vµ t¶. T¸c phÈm tù sù lµ c©u chuyÖn vÒ ng­êi ho¹c sù viÖc nµo ®ã ®­îc kÓ l¹i, miªu t¶ l¹i qua lêi ng­êi kÓ chuyÖn. C¸c yÕu tè cèt truyÖn, nh©n vËt, lêi kÓ th­êng kh«ng thÓ thiÕu trong t¸c phÈm truyÖn. Cñng cè1. Nhắc lại tên những văn bản mà em đã học theo thứ tự xuất hiện trong sách giáo khoa.2. Truyện và kí có những điểm nào giống và khác nhau? VỀ NHÀ1. Em thấy thích những đoạn văn miêu tả nào trong những truyện, kí đã học? Nhân vật nào trong các truyện đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật đó.2. Học bài (ghi nhớ)3. Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ là.- Xem lại bài Câu trần thuật đơn có từ là.- Trả lời câu hỏi phần tìm hiểu bài.- So sánh sự giống và khác nhau giữa câu trần thuật đơn có từ là và không có từ là.XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN