Bài giảng Ngữ văn 6 Tuần 13 – tiết 52: Số từ và lượng từ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐĂK LĂKCuộc thi thiết kế hồ sơ bài giảng điện tửBài giảngSỐ TỪ VÀ LƯỢNG TỪTuần 13 – tiết 52Chương trình Ngữ văn lớp 6Giáo viên: Trần Thị NgọcTranngocdl67@gmail.comTrường THCS Đinh Tiên HoàngHuyện Cư Mgar – Tỉnh Đăk LăkTháng 10/2013 chương trình Ngữ văn lớp 6KIỂM TRA BÀI CŨ Trả lời câu hỏi bằng cách kích chuột vào đáp án em cho là đúng nhất trong những câu trả lời. Mỗi câu hỏi các em được phép kích chuột 2 lần.Câu 1: Cụm danh từ là: chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạicố gắng làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) Là tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.B) Là tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. C) Là tổ hợp từ do tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Câu 2: Đặc điểm ngữ nghĩa của cụm danh từ chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) Nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn nghĩa của danh từ. B) Nghĩa của cụm danh từ không đầy đủ bằng nghĩa của danh từ. C) Tất cả đều sai. Câu 3: Chức năng cú pháp của cụm danh từ trong câu giống như danh từ: chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) ĐúngB) Sai. Câu 4 Cấu tạo đầy đủ của cụm danh từ gồm:chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) Hai phần, B) Bốn phần, C) Ba phần.Đáp án của các câu hỏiCâu 1: Cụm danh từ là tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Đáp án đúng là bCâu 2: Đặc điểm ngữ nghĩa của cụm danh từ: Nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn nghĩa của danh từ.Đáp án đúng là aCâu 3: Chức năng cú pháp của cụm danh từ trong câu giống như danh từ. Đáp án đúng là aCâu 4: Cấu tạo đầy đủ của cụm danh từ gồm:ba phần.Đáp án đúng là cTuần 13- tiết 52Tiếng Việt số từ và lượng từMức độ cần đạtNhận biết, nắm được ý nghĩa, công dụng của số từ và lượng từ.Biết cách dùng số từ và lượng từ khi nói và viết.Tuần 13- tiết 52 số từ và lượng từTiếng ViệtI. SỐ TỪ1.Xét VD ( SGK/ 128)VD1:a. Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: “Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”. ( Sơn Tinh- Thủy Tinh)b.Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. (Thánh Gióng)2. Trả lời câu hỏi- Các từ được bổ sung đều là danh từ.Bổ sung về số lượng →đứng trước danh từ.Bổ sung về thứ tự →Đứng sau danh từ.Số từ là từ chỉ số lượngvà thứ tự sự vật. số từ và lượng từTuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ1.Xét VD ( SGK/ 128)2. Trả lời câu hỏi- Số từ là từ chỉ số lượng và thứ tự sự vật.Ví dụ 1a: SGK/128 Hai chàng tâu hỏi đồ sính lễ cần sắm những gì, vua bảo: “ Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi” ( Sơn Tinh, Thủy Tinh)Đôi: đứng sau số từ mộtÝ nghĩa: chỉ số lượng là haiĐôi: không phải số từ vì đôi không mang đặc điểm của số từ.“ đôi” không phải số từ, nó là danh từ chỉ đơn vị.- Cần phân biệt số từ và danh từ đơn vị.3. Kết luận: Ghi nhớ ( SGK/128)Số từ là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật. Khi biểu thị số lượng sự vật, số từ thường đứng trước danh từ. Khi biểu thị thứ tự, số từ đứng sau danh từ.- Cần phân biệt số từ với những danh từ chỉ đơn vị gắn với ý nghĩa số lượng.BÀI TẬP BỔ TRỢ Bài 1: Trong những VD sau, chỉ ra số từ và cho biết số từ đó kết hợp với từ loại nào?Phong trào hai tốtb.Phụ nữ ba đảm đangc. Bảy nổi ba chìmSTTTSTTTSTĐTBài 2: Nhận xét về số từ trong câu: Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. ( Hồ Chí Minh)Số từ có thể kết hợp với tính từ, động từ để tạo thành những quán ngữ, thành ngữ.STSTSố từ có thể độc lập làm thành một thành phần câu mà không phụ thuộc vào danh từ.Tuần 13- tiết 52 số từ và lượng từSơ đồ tư duy số từ và lượng từSơ đồ tư duyTuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ số từ và lượng từII. LƯỢNG TỪ1. Xét VD ( SGK/ 128)a. Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng. Thạch Sanh sai dọn một bữa cơm thết đãi những kẻ thua trận. Cả mấy vạn tướng lĩnh, quân sĩ thấy Thạch Sanh chỉ cho dọn ra vẻn vẹn có một niêu cơm tí xíu, bĩu môi, không muốn cầm đũa. ( Thạch Sanh)b. Đầu lòng hai ả tố nga,Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.Mai cốt cách tuyết tinh thần,Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười. (Nguyễn Du)2. Trả lời câu hỏi- Giống: Cùng đứng trước danh từ.Khác: + Số từ: Chỉ lượng hoặc số thứ tự+ Lượng từ: Chỉ lượng nhiều hay ít của sự vật- Lượng từ là từ chỉ lượng nhiều hay ít của sự vậtLượng từ chia làm 2 nhóm:+ Lượng từ chỉ ý toàn thể: cả, tất cả, tất thảy+ Lượng từ chỉ ý tập hợp hay phân phối: các, những, mọi, mỗi, từng.Phần trướcPhần Trung tâmPhần saut2t1T1T2s1s2 Cụm danh từPhần trướcPhần Trung tâmPhần saut2t1T1T2s1s2Cáchoàng tửNhữngkẻthua trậnCảmấyvạntướng lĩnh, quân sĩMỗingườiCụm danh từLưu ýKhả năng kết hợp của số từ và lượng từ ( trong mô hình cấu tạo CDT)+ Số từ chỉ số lượng giữ vai trò làm phụ ngữ t1 ở trước trung tâm.+ Số từ chỉ số thứ tự giữ vai trò làm phụ ngữ s1 sau trung tâm.+ Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể giữ vai trò làm phụ ngữ t2 trước trung tâm.+ Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối giữ vai trò làm phụ ngữ t1 trước trung tâm.Tuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ số từ và lượng từII. LƯỢNG TỪ1. Xét VD ( SGK/ 128)2. Trả lời câu hỏi- Giống: Cùng đứng trước danh từ.Khác: + Số từ: Chỉ lượng hoặc số thứ tự+ Lượng từ: Chỉ lượng nhiều hay ít của sự vật- Chỉ lượng nhiều hay ít của sự vật3. Kết luận: Ghi nhớ ( SGK/129)* Lượng từ là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật* Dựa vào vị trí trong cụm danh từ, có thể chia lượng từ thành hai nhóm :	- Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể;	- Nhóm chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối.Tuần 13- tiết 52 số từ và lượng từSơ đồ tư duy số từ và lượng từSơ đồ tư duyBài tập nhanhDựa vào những bức tranh và đặt câu có số từ, lượng từ.H1H2H3H4Bài tập nhanhDựa vào những bức tranh và đặt câu có số từ, lượng từ.H1: - Một con chim.Trên cành đậu một con chim.Một con chim đậu trên cành.H2: - Những chiếc thuyền bập bềnh trên sóng biển.Ngoài khơi, những chiếc thuyền lênh đênh trên sóng biển.Trên biển, những chiếc thuyền đang đánh cá.H3: Những bông hoa hồng thật đẹp.Những đóa hồng tuyệt đẹp.Đẹp tuyệt vời là những đóa hồng.H4: - Hai quả trứng.Trong ổ có hai quả trứng.Hai quả trứng khác nhau.Tuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ số từ và lượng từII. LƯỢNG TỪIII. LUYỆN TẬPBài 1: Tìm số từ trong bài thơ sau.Xác định ý nghĩa của các số từ ấy.Không ngủ đượcMột canhhai canhlại ba canh,Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành;Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt, Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.( Hồ Chí Minh)* Một, hai, ba ( canh), năm ( cánh) - chỉ số lượng* Bốn, năm ( canh bốn, canh năm)- chỉ số thứ tựBài tập 2: Các từ in đậm trong hai dòng thơ sau được dùng với ý nghĩa như thế nào? Con đi trăm núi ngàn kheChưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm. ( Tố Hữu)	 Trăm, ngàn, muôn - dùng với ý nghĩa chỉ số lượng rất nhiềuTuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ số từ và lượng từII. LƯỢNG TỪIII. LUYỆN TẬPBài tập 3: Qua hai ví dụ sau, em thấy nghĩa của từ từng và mỗi có gì giống và khác nhau:a.Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi ()	( Sơn Tinh, Thủy Tinh)b. Một hôm, bị giặc đuổi, Lê Lợi và các tướng rút lui mỗi người một ngả.	(Sự Tích Hồ Gươm)* Giống nhau:Mỗi, từng: đều tách ra từng sự vật, từng cá thể*Khác nhau:- Từng: mang ý nghĩa lần lượt theo trình tự, hết cá thể này đến cá thể khác- Mỗi: mang ý nghĩa nhấn mạnh, tách riêng từng cá thể, không mang ý nghĩa lần lượtTuần 13- tiết 52I. SỐ TỪ số từ và lượng từII. LƯỢNG TỪIII. LUYỆN TẬP Trả lời câu hỏi bằng cách kích chuột vào đáp án em cho là đúng nhất trong những câu trả lời. Mỗi câu hỏi các em được phép kích chuột 2 lần.Bài tập bổ trợCâu 1: Dòng nào có số từ? chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạicố gắng làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) Em đi học.B) Năm học sinh đi học.C) Tất cả chúng em đi học. Câu 2: Dòng nào có lượng từ? chấp nhậnchấp nhậnlàm lạilàm lạiđúng-Click để tiếp tụcSai - Click để làm lạibạn phải trả lời câu này trước khi tiếp tụcYou answered this correctly!Your answer:The correct answer is:You did not answer this question completelyA) Em đi học.B) Năm học sinh đi học.C) Tất cả chúng em đi học. 	+ Học thuộc nội dung bài học ở phần ghi nhớ ( hoặc học bằng sơ đồ tư duy).	+ Làm bài tập đầy đủ vào vở bài tập.	+ Chọn một số tác phẩm văn học và xác định số từ, lượng từ .Chuẩn bị bài mới:Kể chuyện tưởng tượng + Kể tóm tắt truyện: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng. Xác định những chi tiết tưởng tượng trong truyện. + Đọc truyện: Lục súc tranh công. Giấc mơ trò chuyện với Lang Liêu để suy nghĩ về cách kể một câu chuyện tưởng tượng.HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Chào tạm biệt các em