Bài giảng Ngữ Văn 7: Tiếng Gà Trưa - Xuân Quỳnh

NhiÖt liÖt chµo mõng Thaày coâ giaùo veà döï giôø2./ Em hãy cho biết hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính của hai bài thơ?1./ Những hình ảnh sau đây gợi cho em nhớ đến những bài thơ nào đã học trong chương trình Ngữ văn 7? Đọc thuộc những bài thơ đó?Hang Pắc BóTIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm: (SGK trang 150)a./ Tác giả: Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942 -1988)quê ở làng La Khê, ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (nay thuộc quận Hà Đông - Hà Nội)- Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam- Viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày, biểu lộ trái tim phụ nữ chân thành, tha thiết và đằm thắm.b./ Tác phẩm: (Hoàn cảnh sáng tác)- Được viết trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ.- In lần đầu trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào” (1968)Văn họcTập thơ Xuân Quỳnh dịch từ Tiếng Việt-PhápTIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ ĐọcVăn họcQuan sát SGK (từ trang 148) đọc bài thơ.Xuân Quỳnh (1942-1988)Tiếng gà trưaTrên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ ***Tiếng gà trưaỔ rơm hồng những trứngNày con gà mái mơKhắp mình hoa đốm trắngNày con gà mái vàngLông óng như màu nắng ***Tiếng gà trưaTay bà khum soi trứngDành từng quả chắt chiuCho con gà mái ấp ***Cứ hàng năm hàng nămKhi gió mùa đông tớiBà lo đàn gà toiMong trời đừng sương muốiĐể cuối năm bán gàCháu được quần áo mới ***Ôi caí quần chéo goÔng rộng dài quét đấtCái áo cánh trúc bâu Đi qua nghe sột soạt. ***Tiếng gà trưaMang bao nhiêu hạnh phúcĐêm cháu về nằm mơGiấc ngủ hồng sắc trứng ***Cháu chiến đấu hôm nayVì lòng yêu tổ quốcVì xóm làng thân thuộcBà ơi, cũng vì bàVì tiếng gà cục tácỔ trứng hồng tuổi thơ. ***Tiếng gà trưaCó tiếng bà vẫn mắng - Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng ***(Xuân Quỳnh)TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ Đọcb./ Thể thơVăn họcXuân Quỳnh (1942 -1988)Em cho biết thể thơ của bài thơ? (Chú ý mỗi dòng có bao nhiêu tiếng, có dòng nào khác số lượng tiếng không?)Tiếng gà trưaTrên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ ***Tiếng gà trưaỔ rơm hồng những trứngNày con gà mái mơKhắp mình hoa đốm trắngNày con gà mái vàngLông óng như màu nắng ***Tiếng gà trưaTay bà khum soi trứngDành từng quả chắt chiuCho con gà mái ấp ***Cứ hàng năm hàng nămKhi gió mùa đông tớiBà lo đàn gà toiMong trời đừng sương muốiĐể cuối năm bán gàCháu được quần áo mới ***Ôi caí quần chéo goÔng rộng dài quét đấtCái áo cánh trúc bâu Đi qua nghe sột soạt. ***Tiếng gà trưaMang bao nhiêu hạnh phúcĐêm cháu về nằm mơGiấc ngủ hồng sắc trứng ***Cháu chiến đấu hôm nayVì lòng yêu tổ quốcVì xóm làng thân thuộcBà ơi, cũng vì bàVì tiếng gà cục tácỔ trứng hồng tuổi thơ. ***Tiếng gà trưaCó tiếng bà vẫn mắng - Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng ***(Xuân Quỳnh)TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ Đọcb./ Thể thơ:Ngũ ngôn (biến thể)Văn họcXuân Quỳnh (1942 -1988)TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ Đọcb. Thể thơ:Ngũ ngôn (biến thể)3./ Cấu trúc văn bảnVăn họcXuân Quỳnh (1942 -1988)Bài thơ có mấy khổ thơ? Có thể chia ra làm mấy phần? Tiếng gà trưaTrên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ ***Tiếng gà trưaỔ rơm hồng những trứngNày con gà mái mơKhắp mình hoa đốm trắngNày con gà mái vàngLông óng như màu nắng ***Tiếng gà trưaTay bà khum soi trứngDành từng quả chắt chiuCho con gà mái ấp ***Cứ hàng năm hàng nămKhi gió mùa đông tớiBà lo đàn gà toiMong trời đừng sương muốiĐể cuối năm bán gàCháu được quần áo mới ***Ôi caí quần chéo goÔng rộng dài quét đấtCái áo cánh trúc bâu Đi qua nghe sột soạt. ***Tiếng gà trưaMang bao nhiêu hạnh phúcĐêm cháu về nằm mơGiấc ngủ hồng sắc trứng ***Cháu chiến đấu hôm nayVì lòng yêu tổ quốcVì xóm làng thân thuộcBà ơi, cũng vì bàVì tiếng gà cục tácỔ trứng hồng tuổi thơ. ***Tiếng gà trưaCó tiếng bà vẫn mắng - Gà đẻ mà mày nhìn Rồi sau này lang mặt! Cháu về lấy gương soi Lòng dại thơ lo lắng ***(Xuân Quỳnh)TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ Đọcb./ Thể thơ:Ngũ ngôn (biến thể)3./ Cấu trúc văn bản:a./ Khổ thơ 1: Tiếng gà trưa khơi dậy tình cảm làng quê.b./ Khổ thơ 2 đến 6: Tiếng gà trưa khơi gợi kỉ niệm thời thơ ấu. c./ Khổ thơ 7+8: Suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa. Văn họcXuân Quỳnh (1942 -1988)Quan sát và hiểu như thế nào về những hình ảnh sau đây?Hình 1Hình 2Hình 3Hình 4Hình 5TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:a./ Tác giảb./ Tác phẩm2./ Đọc, tìm hiểu thể thơa./ Đọcb./ Thể thơ:3./ Cấu trúc văn bản II./ TÌM HIỂU VĂN BẢN:1./Tiếng gà trưa khơi dậy tình cảm làng quê:- Tiếng gà trưa: trên đường hành quân xa, khi dừng chân bên xóm nhỏ, nghe tiếng gà ai nhảy ổ.Văn họcNgười chiến sỹ bắt gặp âm thanh của tiếng gà trưa trong hoàn cảnh nào?Trên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNG1./ Tác giả, tác phẩm:2./ Đọc, tìm hiểu thể thơ3./ Cấu trúc văn bản II./ TÌM HIỂU VĂN BẢN:1./Tiếng gà trưa khơi dậy tình cảm làng quê:- Tiếng gà trưa: trên đường hành quân xa, khi dừng chân bên xóm nhỏ, nghe tiếng gà ai nhảy ổ.- Cảm giác mới lạ:+ Nghe xao động nắng trưa+ Nghe bàn chân đỡ mỏi+ Nghe gọi về tuổi thơVăn họcTiếng gà trưa đã mang đến những cảm giác mới lạ nào?Trên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ TIẾNG GÀ TRƯA(Xuân Quỳnh)I./ TÌM HIỂU CHUNGII./ TÌM HIỂU VĂN BẢN:1./Tiếng gà trưa khơi dậy tình cảm làng quê:- Tiếng gà trưa: trên đường hànhquân xa, khi dừng chân bên xóm nhỏ, nghe tiếng gà ai nhảy ổ.- Cảm giác mới lạ:+ Nghe xao động nắng trưa+ Nghe bàn chân đỡ mỏi+ Nghe gọi về tuổi thơ- Điệp ngữ: “nghe”=> Chuyển đổi cảm giác: không chỉ cảm nhân bằng thính giác mà cảm nhận bằng tâm hồn, bằng tình cảm thương yêu.Văn họcCó từ ngữ nào được lặp đi lặp lại? Đó là phép tu từ gì?Em hãy thảo luận (trong bàn) và chỉ ra cái hay của phép tu từ đó?Trên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ Một bếp lửa chờn vờn sương sớmMột bếp lửa ấp iu nồng đượmCháu thương bà biết mấy nắng mưaNăm bốn tuổi cháu đã quen mùi khóiNăm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô gạt ngựa gầyChỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sóng mũi vẫn còn cay”() Bếp lửa ( Bằng Việt)Tieát hoïc ñaõ keát thuùcChaøo thaày coâ vaø caùc em!