Bài giảng Ngữ văn 8 bài 28 tiết 114: Lựa chọn trật tự từ trong câu

LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBµi 28-TIẾT 114Gi¸o viªn d¹y: TrƯƠNG THỊ KIM HOAN TRƯỜNG THCS THANH VĂN THANH OAI - hµ néi KIỂM TRA BÀI CŨ1.Em hiểu thế nào là lượt lời trong hội thoại? Chúng ta phải làm gì để đảm bảo lịch sự khi tham gia cuộc hội thoại?2. Lµm bµi tËp sè 41. - Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời.- Để giữ lịch sự cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh lượt lời, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác.Bµi 28- tiÕt 114: lùa chän trËt tù tõ trong c©uAnh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dây thừng.Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau! (Ngô Tất Tố, Tắt đèn)Ho¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK) Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt (1) , cai lÖ (2)thÐt(3) b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò(4): (Ngô Tất Tố, Tắt đèn)5. B»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò , gâ ®Çu roi xuèng ®Êt cai lÖ thÐt: (4-1-2-3)6. Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, b»ng giäng khÇn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, cai lÖ thÐt: (1-4-2-3)1. Cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò:(2-1-3-4)2.Cai lÖ thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, gâ ®Çu roi xuèng ®Êt:(2-3-4-1)3. ThÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt :(3-4-2-1)4.B»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò ,cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt thÐt:(4-2-1-3)Bµi 28- tiÕt 114: lùa chän trËt tù tõ trong c©uAnh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dây thừng.Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau! (Ngô Tất Tố, Tắt đèn)Ho¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)*NhËn xÐt : -Cã 7 c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ.- T¸c gi¶ chän c¸ch ®ã v× muèn nhÊn m¹nh sù hung h·n cña cai lÖ. Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt (1) , cai lÖ (2)thÐt(3) b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò(4): (Ngô Tất Tố, Tắt đèn) Nhấ mạnh sự hung hãn của cai lệ.5. B»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò , gâ ®Çu roi xuèng ®Êt cai lÖ thÐt: (4-1-2-3) Liªn kÕt chÆt víi c©u ®øng sau.6. Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, b»ng giäng khÇn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, cai lÖ thÐt: (1-4-2-3) Liªn kÕt chÆt víi c©u ®øng sau.1. Cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò:(2-1-3-4) liªn kÕt chÆt víi c©u ®øng tr­íc vµ ®øng sau2.Cai lÖ thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, gâ ®Çu roi xuèng ®Êt:(2-3-4-1)	 liªn kÕt chÆt víi c©u ®øng tr­íc 3. ThÐt b»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò, cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt :(3-4-2-1)4.B»ng giäng khµn khµn cña ng­êi hót nhiÒu x¸i cò ,cai lÖ gâ ®Çu roi xuèng ®Êt thÐt:(4-2-1-3) Liªn kÕt chÆt víi c©u ®øng sau.Bµi 28- tiÕt 114: lùa chän trËt tù tõ trong c©uHo¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)*NhËn xÐt : -Cã 7 c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ.- T¸c gi¶ chän c¸ch ®ã v× muèn nhÊn m¹nh sù hung h·n cña cai lÖ.* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1:1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?a. Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gì, hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói. Đùng đùng, Cai lệ giật phắt cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu.Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn.	 (Ngô Tất Tố- Tắt đèn)Bµi 28-TIẾT 115LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUHo¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)*NhËn xÐt : -Cã 7 c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ.- T¸c gi¶ chän c¸ch ®ã v× muèn nhÊn m¹nh sù hung h·n cña cai lÖ.* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1:Bµi 28- tiÕt 114: lùa chän trËt tù tõ trong c©uHo¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1: -1a :ThÓ hiÖn thø tù tr­íc sau cña ho¹t ®éng 1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?b. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thừng.	 (Ngô Tất Tố- Tắt đèn)	LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBµi 28- tiÕt 114Ho¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1: -1a :ThÓ hiÖn thø tù tr­íc sau cña ho¹t ®éng-1b : Thø bËc cao thÊp cña c¸c nh©n vËt. 1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?c. Lom khom dưới núi tiều vài chú. (Bà Huyện Thanh Quan Qua Đèo Ngang) - Dưới núi, vài chú tiều lom khom. - Vài chú tiều lom khom dưới núi. d. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét:- Thằng kia ! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau! 	Bµi 28-TiÕt 114LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUHo¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1: -1a :ThÓ hiÖn thø tù tr­íc sau cña ho¹t ®éng-1b : Thø bËc cao thÊp cña c¸c nh©n vËt. -1c : NhÊn m¹nh h×nh ¶nh ,®Æc ®iÓm cña sù vËt ,hiÖn t­îng. -1d : Liªn kÕt c©u víi nh÷ng c©u kh¸c trong v¨n b¶n. 	Bµi 28-TIẾT 114LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU2.- So sánh tác dụng của những cách sắp xếp trật tự từ trong các bộ phận câu in đậm dưới đây:a. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người.	 (Thép Mới - Cây tre Việt Nam)b. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ làng, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.c. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.Tre giữ làng, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.Ho¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1: -1a :ThÓ hiÖn thø tù tr­íc sau cña ho¹t ®éng-1b : Thø bËc cao thÊp cña c¸c nh©n vËt. -1c : NhÊn m¹nh h×nh ¶nh ,®Æc ®iÓm cña sù vËt ,hiÖn t­îng. -1d : Liªn kÕt c©u víi nh÷ng c©u kh¸c trong v¨n b¶n.* VÝ dô 2: §¶m b¶o sù hµi hoµ vÒ ng÷ ©m cña lêi nãi.Bµi 28- tiÕt 114: lùa chän trËt tù tõ trong c©uHo¹t ®éng I : TrËt tù tõ trong c©u* VÝ dô :(SGK)* Ghi nhí 1( SGK - Tr 111)Ho¹t ®éng II : Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ.* VÝ dô 1: * VÝ dô 2 : * Ghi nhí 2( SGK- Tr112)Ho¹t ®éng III : LuyÖn tËp * Bµi 1:LUYỆN TẬP:Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm sau:a.- Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.* Kể tên các vị anh hùng theo thứ tự xuất hiện của họ gắn với lịch sử dân tộc.b.- Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! (1) Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát (2) Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca.	 (Ta đi tới- Tố Hữu)* (1) Nhấn mạnh cái đẹp của Tổ quốc Việt Nam mới giải phóng đang trên đà xây dựng, phát triển.* (2) Gieo vần trong câu thơ gợi sự mênh mang của sông nước, hài hoà về mặt ngữ âm trong câu thơ.c.- Ấy cũng may cho cô, vơ vẩn mãi ở ngoài phố thế này mà gặp mật thám hay đội con gái thì khốn. - Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái tôi cũng chả cần.	 (Ngựa người, người ngựa)* Lặp từ ở đầu các vế câu tạo sự liên kết giữa câu với câu. BÀI TẬP 2:Ý nào sau đây không nói lên được tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu?a. Thể hiện thứ tự nhất định, nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.b. Làm cho sự việc được nói đến trong câu trở nên dễ hiểu hơn.c. Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.d. Đảm bảo sự hài hoà về mặt ngữ âm trong lời nói.Bài vừa học: Nắm được tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu.Lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu cầu giao tiếp. Chuẩn bị bài: Trả bài Tập làm văn số 6- Nắm lại dàn ý một bài văn nghị luận.- Hệ thống luận điểm mà em đã sử dụng trong bài vừa làm. HƯỚNG DẪN TỰ HỌCTIẾNG VIỆT 8LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBai 28-TIẾT 114