Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 101: Bàn luận về phép học - Nguyễn Thị Linh Sương

Ngöõ vaên 8PHÒNG GD& ĐT HUYỆN ĐÔNG GIANG-QUẢNG NAM TRƯỜNG THCS KIM ĐỒNGGV: NguyÔn Thi Linh S­¬ngCHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP!TiÕt 101: Bµn luËn vÒ phÐp häc TiÕt 101bµn luËn vÒ phÐp häcLa S¬n Phu Tö NguyÔn ThiÕpI. TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả : -NguyÔn ThiÕp: (1723-1804).-Tù :Kh¶i Xuyªn, hiÖu: L¹p Phong C­ SÜ, ng­êi ®­¬ng thêi kÝnh träng gäi lµ La S¬n Phu Tö.Quª qu¸n: Hµ TÜnh. Lµ ng­êi ®øc träng, tµi cao.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC2. Tác phẩm : * Đọc văn bảnTIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC a. Hoàn cảnh sáng tác:Tháng 8 năm 1791 b. Thể loại: TấuTấu là một loại văn thư của bề tôi , thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc , ý kiến , đề nghị. Tấu có thể viết bằng văn xuôi hay văn vần ,văn biền ngẫu . Bài Tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung bàn khi ông vào Phú Xuân hội kiến với nhà vua. Bài tấu NT gởi vua bàn về ba điều mà theo ông bậc đế vương nên biết .Bµi tÊu( cña NguyÔn ThiÕp göi vua Quang Trung )Qu©n ®øc( §øc cña vua )D©n t©m( Lßng d©n )Häc ph¸p( PhÐp häc )c. Vị trí đoạn trích : Phần thứ 3 của bài tấu.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌCd. Bè côc: 3 phÇn§o¹n 1: Tõ ®Çu ®Õn “ ®Òu do nh÷ng ®iÒu tÖ h¹i Êy”: Bµn vÒ môc ®Ých cña viÖc häc.§o¹n 2: TiÕp ®Õn “ xin chí bá qua”: Bµn vÒ c¸ch häc.§o¹n 3: Phần còn lại: Bµn vÒ t¸c dông cña phÐp häc ch©n chÝnh. Em hãy xác định bố cục của văn bản? II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:Nội dung: - Đoạn trích trình bày quan điểm của Nguyễn Thiếp về sự học:TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌCTheo tác giả việc học dành những ai? + Việc học dành cho nhiều đối tượng. * Häc tËp lµ mét quy luËt trong cuéc sèng cña con ng­êi.* ChØ cã häc tËp, con ng­êi míi trë nªn tèt ®Ñp. Ngọc không mài, không thành đồ vật ; người không học không biết rõ đạo . Đạo là lẽ đối xử hằng ngày giữa mọi người. Kẻ đi học là học điều ấy. Häc ®Ó lµm ng­êi, häc ®Ó biÕt ®¹o.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌCTheo em t¸c gi¶ bµy tá suy nghÜ g× vÒ viÖc häc? Tõ ®ã theo t¸c gi¶, môc ®Ých cña viÖc häc ch©n chÝnh lµ g×? Theo em, quan niÖm vÒ môc ®Ých cña viÖc häc nh­ thÕ cã ®iÓm nµo tÝch cùc cÇn ®­îc viÖc häc ngµy h«m nay ph¸t huy ? Cã nh÷ng ®iÓm nµo cÇn ®­îc bæ sung ? §iÓm tÝch cùc §iÓm cÇn bæ sung Coi träng môc tiªu ®¹o ®øc cña viÖc häc Môc ®Ých häc kh«ng chØ lµ rÌn luyÖn ®¹o ®øc mµ cßn rÌn n¨ng lùc trÝ tuÖ ®Ó con ng­êi cã søc m¹nh x©y dùng, c¶i t¹o x· héi trªn mäi lÜnh vùc.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC Môc ®Ých häc ch©n chÝnh vµ c¸ch häc ®óng ®¾n ®­îc t¸c gi¶ gäi lµ “§¹o häc”. Theo t¸c gi¶ “®¹o häc thµnh” sÏ cã t¸c dông nh­ thÕ nµo ? * T¹o ®­îc nhiÒu ng­êi tèt. * TriÒu ®×nh ngay ng¾n, thiªn h¹ thÞnh trÞ. §Êt n­íc nhiÒu nh©n tµi, chÕ ®é v÷ng m¹nh, quèc gia h­ng thÞnh.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC * T¸c dông cña việc häc + Mục đích của việc học: để trở thành người tốt, vì sự thịnh trị của đất nước; học không cầu danh lợi. Khi bµn vÒ c¸ch häc, t¸c gi¶ ®· ®Ò xuÊt quan ®iÓm nµo ? H×nh thøc häc Ph­¬ng ph¸p häc Hình thức họcMë tr­êng d¹y häc ë c¸c phñ huyÖn, më tr­êng t­ con ch¸u c¸c nhµ tiÖn ®©u häc ®Êy. ViÖc häc ph¶i ®­îc phæ biÕn réng kh¾p.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC _ Bµn vÒ c¸ch häc Tõ ®ã, t¸c gi¶ ®· tr×nh bµy ph­¬ng ph¸p häc nh­ thÕ nµo? NhËn xÐt cña em vÒ ®Æc ®iÓm lêi v¨n trong ®o¹n nµy ? §o¹n v¨n ®­îc cÊu t¹o b»ng c¸c c©u ng¾n, liªn kÕt chÆt chÏ khiÕn ý v¨n m¹ch l¹c, râ rµng, dÔ hiÓu.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC- TuÇn tù tiÕn lªn tõ thÊp ®Õn cao.- Häc réng, nghÜ s©u, tãm l­îc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n, cèt yÕu.- Häc ph¶i biÕt kÕt hîp víi hµnh. - Bµn vÒ c¸ch häc Phương pháp học Em cã suy nghÜ g× vÒ c¸c ph­¬ng ph¸p häc mµ t¸c gi¶ ®­a ra?C¸c ph­¬ng ph¸p häc tÝch cùc vµ cßn nguyªn gi¸ trÞ ®Õn ngµy nay.+ Học phải có phương pháp, học rộng rồi tóm lấy tinh chất , học đi đôi với hành. Còng trong ®o¹n v¨n nµy, khi ®­a ra nhËn xÐt: “ Ng­êi ta ®ua nhau lèi häc h×nh thøc hßng cÇu danh lîi kh«ng cßn biÕt ®Õn tam c­¬ng ngò th­êng”, t¸c gi¶ ®· phª ph¸n lèi häc nµo ? Phª ph¸n lèi häc h×nh thøc, cÇu danh lîi, kh«ng theo chÝnh häc, kh«ng thùc häc. * Lèi häc chuéng h×nh thøc: häc thuéc lßng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung, chØ cã danh mµ kh«ng cã thùc. * Lèi häc cÇu danh lîi: Häc ®Ó cã danh tiÕng, ®­îc träng väng, ®­îc lîi léc.TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC Lèi häc lÖch l¹c sai tr¸i ®ã ®em ®Õn hËu qu¶ nh­ thÕ nµo ?HËu qu¶ th¶m khèc kh«n l­êng: * Chóa tÇm th­êng ( C¸c vua Lª, chóa TrÞnh: Lª C¶nh H­ng, Lª Chiªu Thèng, TrÞnh S©m, TrÞnh Kh¶i ®Òu lµ lo¹i b¹o chóa, bï nh×n, d©m lo¹n, hÌn nh¸t , tÇm th­êng vµ b¸n n­íc ). * ThÇn nÞnh hãtTIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC Phª ph¸n lèi häc h×nh thøc, cÇu danh lîi, kh«ng theo chÝnh häc, kh«ng thùc häc.§¶o lén gi¸ trÞ con ng­êi.Kh«ng cã ng­êi tµi, ®øc.DÉn ®Êt n­íc ®Õn th¶m häa.Phê phán những quan niệm không đúng về việc học:+ Học để cầu danh lợi cho cá nhân.+ Lối học chuộng hình thức.VĂN MIẾU QUỐC TỬ GIÁM NƠI DỰNG BIA GHI TÊN CÁC TIẾN SĨ908988878685848382818079787776757473727170696867666564636261605958575655545352515049484746454443424140393837363534333231302928272625242322212019181716151413121110987654321HÕt giê§äc nh÷ng lêi tÊu tr×nh cña NguyÔn ThiÕp vÒ phÐp häc, em hiÓu thªm ®­îc nh÷ng ®iÒu s©u xa nµo vÒ ®¹o häc cña «ng cha ngµy tr­íc ? th¶o luËn nhãm 1. Häc ®Ó lµm ng­êi, häc ®Ó biÕt vµ lµm, häc gãp phÇn lµm cho quèc gia h­ng thÞnh.2. Bốn mục tiêu giáo dục của UNESCO: Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình.Học để làm ngườiHọc gắn với hànhDạy học lấy người học làm trung tâm. Theo em quan ®iÓm d¹y häc nµo cña chóng ta nay rÊt gÇn víi quan ®iÓm cña NguyÔn ThiÕp trong v¨n b¶n “Bµn luËn vÒ phÐp häc”?Nhóm 1Nhóm 2 Em hiÓu g× vÒ NguyÔn ThiÕp – T¸c gi¶ cña nh÷ng lêi tÊu tr×nh nµy ? Lµ ng­êi thiªn t­ s¸ng suèt, häc réng hiÓu s©u; yªu n­íc, quan t©m ®Õn vËn mÖnh cña ®Êt n­íc; träng ch÷, träng tµi. T­ t­ëng cña NguyÔn ThiÕp lµ nÒn t¶ng cho nh÷ng quan ®iÓm häc ®óng ®¾n ngµy nay: häc ®Ó lµm ng­êi, häc ®i ®«i víi hµnh.III. TỔNG KẾT	 *2. Ý NGHĨA: Bằng hình thức lập luận chặt chẽ, sáng tỏ , Nguyễn Thiếp nêu lên quan niệm tiến bộ của ông về sự học.NGHỆ THUẬTLập luận : đối lập hai quan niệm về việc học , lập luận của Nguyễn Thiếp bao hàm sự lựa chọn . Quan niệm , thái độ phê phán ấy cho thấy trí tuệ , bản lĩnh, nhận thức tiến bộ của người chân chính . Quan niệm ấy vẫn còn có ý nghĩa đối với chúng ta hôm nay .Luận điểm rõ ràng, lí lẽ chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ LẬP LUẬN CỦA VĂN BẢN: “BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC”MỤC ĐÍCH CHÂN CHÍNH CỦA VIỆC HỌC PHÊ PHÁN LỐI HỌC LỆCH LẠC SAI TRÁI ,KHẲNG ĐỊNH QUAN ĐIỂM , TƯ TƯỞNG HỌC TẬP ĐÚNG ĐẮN TÁC DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP ĐÚNG ĐẮN H­íng dÉn häc ë nhµHäc bµi cò:Nhí ®­îc tr×nh tù lËp luËn trong v¨n b¶nNhí ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p häc mµ t¸c gi¶ nªu ra, liªn hÖ víi thêi ®¹i ngµy nay.2. ChuÈn bÞ bµi “ LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm”