Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 29: Hướng dẫn đọc văn Chiếc lá cuối cùng (O Hen-ri)

. - Mơ ước tầm thường.-Mê muội hão huyền. -Tỉnh táo thực tế.-Dũng cảm. - hèn nhátNghệ thuật tương phản làm nổi bật tính cách nhân vật. * Điểm đáng khen -Đơn-Ki-hơ-tê: Dũng cảm,trọng danh dự,lý tưởng cao đẹp.-Xan-cho Pan-xa:Tỉnh táo,thực tế,hành động khơn ngoan *Đáng chê trách-Đơn-ki-hơ-tê:Chỉ nghĩ đến việc lập cơng để trở thành hiệp sĩ chân chính,suy nghĩ hoang tưởng, hành động điên rồ. -Xan-cho Pan-xa: Xem trọng vật chất trước mắt,nghĩ đến bản thân nhiều hơn nghĩ đến người khác. 3/ Nêu những nét chính về giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản “đánh nhau với cối xay gió”4/ Qua tính cách của hai nhân vật Xéc-van-tét nhắc nhỡ chúng ta điều gì? Trả lời 3/ Bằng nghệ thuật tương phản tác giả đã xây dựng thành công cặp nhân vật bất hủ trong văn học thế Giới .Đôn- Ki- hô –te thật nực cười nhưng cơ bản có những phẩm chất đáng quí; Xan-chô- Phan-xa có những mặt tốt song cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách.4/ Qua tính cách của hai nhân vật Xéc-van-tét nhắc nhỡ chúng ta không nên quá hão huyền như Đôn- Ki-hô-tê ,cũng không nên quá thực dụng như Xan-chô- Phan-xa.O-Hen-riTheo bản dịch của Ngô Vĩnh ViễnTiết PPCT: 29Ngày dạy: (Trích)I/ Đọc -Tìm chú thích1/ Đọc2/ Tác giả -Tác phẩm O-Hen-ri(1862-1910) là nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn.Tác phẩm:tríchphần cuối truyện ngắn “chiếc lá cuối cùng” +Thể loại: Truyện ngắn3/ Giải nghĩa từ khĩ: SGK trang 89O Hen – ri (1862 -1910)O-Hen-riNhà ở của O-Hen-riNơi làm việc của O- Hen-riNhững quyễn sách viết về cuộc đời của nhà văn O- Hen-riII/ Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1/ Kiệt tác của cụ Bơ-men. a/ Thái độ và hành động của cụ Bơ –men. -..sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ ,nhìn cây thường xuân ..chẳng nói năng gì. - Âm thầm vẽ chiếc lá. Giàu lòng yêu thương ,sống cao cả.(?) Tại sao tác giả lại bỏ qua chi tiết cụ Bơ-men vẽ chiếc lá mà phải đợi đến những dòng cuối cùng mới cho bạn đọc biết?*Thể hiện tài năng của tác giả vì có như vậy mới tạo bất ngờ cho Giôn-xi và cả Xiu ,đồng thời mang lại cảm giác hồi hộp cho Xiu và cả người đọc khi Xiu kéo mành lên Hứng thú,bất ngờ khi chiếc lá vẫn còn.II/ Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1/ Kiệt tác của cụ Bơ-men. a/ Thái độ và hành động của cụ Bơ – men. b/ Chiếc lá cuối cùng .Câu hỏi thảo luận Em có đồng ý với ý kiến của Xiu : “chiếc lá chính là kiệt tác của cụ Bơ-men” không?vì sao?Ýđúng: Đúng vì nó sống động như thật đánh lừa được cặp mắt nhà nghề của các cô họa sĩ , màu sắc giàu ý nghĩa tác động đến tâm hồn nhạy cảm của Giôn-xi ;chiếc lá được vẽ bằng tất cả tấm lòng thương yêu và cả hơi thở cuối cùng của người nghệ sĩ ; chiếc lá có tác dụng nhiệm mầu Cứu sống Giôn-xi , khôi phục ở cô ước mơ sáng tác.- Là kiệt tác vì: nó cho thấy qui luật nghiệt ngã của nghệ thuật . + Kiệt tác là bất ngờ là hiếm hoi ngoài ý muốn của con người . + Kiệt tác chỉ thật sự là kiệt tác khi nó có giá trị nhân sinh và nghệ thuật rất cao. + Kiệt tác nhất thiết phải hướng tới phải phục vụ cho cuộc sống con người.II/ Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1/ Kiệt tác của cụ Bơ-men. a/ Thái độ và hành động của cụ Bơ – men. b/ Chiếc lá cuối cùng . - Chiếc lá là một kiệt tác vì: - Giống y như thật, được hồn thành trong thời tiết khắc nghiệt, đúng vào chỗ dây thường xuân rụng chiếc lá cuối cùng.Cứu một mạng người,cướp đi một mạng người. Được vẽ bằng cả tình thương yêu và đức hy sinh thầm lặng, cao quý của cụ Bơ-men.=>Nghệ thuật chân chính luơn hướng tới sự sống và hạnh phúc của con người. Củng cố và luyện tập1/ Em hãy nêu vài nét về tác giả ,tác phẩm của văn bản “chiếc lá cuối cùng” 2/ Nêu cảm nghĩ của em về nhân vật cụ Bơ-men .Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà1/ Học bài , hoàn chỉnh câu hỏi 1,2 sách giáo khoa trang 90 ,làm bài tập trong vở bài tập ngữ văn.2/ Chuẩn bị : “chiếc lá cuồi cùng”(tiếp theo) + Tìm hiểu nhân vật Xiu. + Tìm hiểu diễn biến tâm trạng của nhân vật Giôn-xi. +Tìm hiểu kết cấu đảo ngược tình huống mang lại hiệu quả diễn đạt gì?Xin chúc sức khỏe các thầy cô cùng các em KIỂM TRA BÀI CŨ1/ Em hãy cho biết vài nét về tác giả tác phẩm của văn bản “chiếc lá cuối cùng”? TL: - Tác giả O- Hen-ri ( 1862-1910) là nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn. - Tác phẩm: trích phần cuối của truyện ngắn “chiếc lá cuối cùng”2/ Kể tóm tắt lại văn bản “chiếc lá cuối cùng”. TL: Bối cảnh một ngôi nhà ba tầng tồi tàn với những căn phòng cho thuê giá rẻ trong một khu phố nhỏ ở phía tây công viên Oa-sin-tơn .Tháng 11 khi gió lạnh mùa đông tràn về .Hai nữ họa sĩ trẻ nghèo sống ở tầng dưới cùng .Giôn- xi bị bệnh sưng phổi nặng,nghèo không có tiền thuốc thang, cô không thiết sống nữa ,mặc cho Xiu chăm sóc động viên.Giôn-xi nằm quay ra cửa sổ nhìn những chiếc lá rụng dần .Mỗi lần chiếc lá rơi ,cô lại đếm số lá còn lại và chờ khi nào ciếc lá cuối cùng rụng nốt thì cô cũng buôn xuôi lìa Đời.Cụ Bơ-men biết chuyện đêm tối mưa giông ông cố leo lên chiếc thang cùng cây đèn bão với một mớ bút ,màu và cuối cùng chiếc lá đã hoàn thành cũng chính là lúc cụ trút hơi thở sau cùng .Sáng hôm sau Giôn-xi kéo mành lên chiếc lá cuối cùng vẫn nằm đó như bám lấy tường làm cho cô có ý hồi sinh . 3/ Phân tích thái độ và hành động của cụ Bơ-men ,qua đó em thấy cụ là một con người như thế nào? TL: ..sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ ,nhìn cây thường xuân ..chẳng nói năng già. - Âm thầm vẽ chiếc lá. Giàu lòng yêu thương ,sống cao cả.4/ Em hiểu thế nào là kiệt Tác?Và theo em chiếc lá cuối cùng cuả cụ Bơ-men có phải là kiệt tác không? + Kiệt tác là bất ngờ là hiếm hoi ngoài ý muốn của con người . + Kiệt tác chỉ thật sự là kiệt tác khi nó có giá trị nhân sinh và nghệ thuật rất cao. + Kiệt tác nhất thiết phải hướng tới phải phục vụ cho cuộc sống con người. Vậy chiếc lá cuối cùng của cụ Bơ-men là kiệt tác.O-Hen-riTiết PPCT: 30Ngày dạy: (Trích)Theo bản dịch của Ngô Vĩnh ViễnII/ Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1/ Kiệt tác của cụ Bơ-men. a/ Thái độ và hành động của cụ Bơ – men. b/ Chiếc lá cuối cùng . 2/ Tình thương yêu của Xiu - Sợ sệt nhìn cây thường xuân  - Cuối gương mặt hốc hác . -Xiu làm theo một cách chán nản  Lo sợ chiếc lá rụng,sợ Giơn-xi chết,luơn động viên ,chăm sĩc an ủi bạn.Thương yêu ,vị tha,hy sinh thầm lặng,cĩ trái tim nhân hậu.3/ Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi3/ Diễn biến tâm trạng của Giôn-xiQuan sát tranh Suy nghĩcủa Giơn-xi khi chiếc lá cuối cùng rụng là cơ cũng sẽ chết, nĩi lên điều gì?Suy nghĩ đĩ dẫn đến tâm trạng cơ ra sao???Lá thường xuân3/ Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi- Suy nghĩ chiếc lá cuối cùng rụng thì cơ cũng sẽ lìa đời như chiếc lá lìa cành “Chuẩn bị sẵn sàng cho chuyến đi xa xôi bí ẩn”Mất niềm tin,thiếu nghị lực, yếu đuối->bệnh tình càng nặng hơnTuyệt vọng-.trông thấy chiếc lá thường xuân đơn độc níu vào cái cuống của nó trên tườngsau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn đóGiơn-xi nghĩ: Chiếc lá cịn kiên trì chống chọi với thời tiết khắc nghiệt để sống,huống chi là con người.Chuyển biến trong tư tưởng và hành động-Chờ chết -> Chết là cĩ tội. -Nằm im nhìn lá thường xuân -> Ngồi dậy xem chị làm việc. -Khơng ăn uống -> xin tí cháo,sữa pha rượu. -Nhìn cây thường xuân -> xem gương. -Buơng xuơi -> hy vọng. Khát vọng sống Câu hỏi thảo luận(?) Vậy nguyên nhân làm cho Giôn- xi khỏi bệnh là gì ? Từ chiếc lá cuối cùng không chịu rụng? Từ sự chăm sóc tận tình của Xiu ? Hay từ tác dụng của thuốc ? Và việc Giôn –xi khỏi bệnh nói lên điều gì? -Giôn-xi khỏi bệnh không phải vì thuốc men,không phải vì sự chăm sóc của Xiu mà chính từ tâm trạng hồi sinh ,cái ý định muốn sống cứ mạnh dần trong cô .Nhưng cái quyết định cho sự thay đổi tâm trạng đó là sự khâm phục chiếc lá gan góc ,kiên cường mong manh lầm lì chóng chọi với mưa gió bão tuyết bám lấy dây leo bám lấy cuộc sống không chịu rụng chiếc lá là một phương thuốc nhiệm mầu ,kì diệu -Một con người muốn thoát khỏi bệnh tật thì chính bản thân họ phải có niềm tin phải có khát vọng sống . Tâm trạng của Giôn-xi đi từ tuyệt vọng ,thản nhiên đón nhậân cái chết đến hồi sinh (nhờ chiếc lá).II/ Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1/ Kiệt tác của cụ Bơ-men. a/ Thái độ và hành động của cụ Bơ – men. b/ Chiếc lá cuối cùng . 2/ Tình thương yêu của Xiu 3/ Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi. 4/ Đão ngược tình huống hai lần. - Giôn-xi từ chổ đi gần đến cái chết >< Cái chết bất ngờLiên quan đến bệnh sưng phổi và chiếc lá cuối cùng ,gây bất ngờ hứng thú. *Ghi nhớ sách giáo khoa trang 90 Củng cố và luyện tập1/Truyện ca ngợi những ai? TL: -Đức hy sinh vì tình người của cụ Bơ men, tình bạn giữa Xiu và Giôn-xi.2/ Theo em bức thơng điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua “Chiếc lá cuối cùng” là gì? TL:- Đó là tình yêu thương cao cả của những con người nghèo khổ với nhau. - Sức mạnh của tình yêu cuộc sống chiến thắng bệnh tật . - Sức mạnh và giá trị nhân sinh của nghệ thuật.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà1/ Học bài ,thuộc ghi nhớ +Tóm tắt lại truyện + Hoàn chỉnh các bài tập trong vở bài tập ngữ văn.2/ Chuẩn bị : “Hai cây phong” + Đọc-tóm tắc văn bản. +Tìm hiểu tác giả tác phẩm. +Trả lời câu hỏi SGK trang 100-101 Xin chúc sức khỏe quí thầy cô cùng các em.