Bài giảng Ngữ văn 9 tiết 112: Con cò (Chế Lan Viên)

TRƯỜNG THCS MẠC ĐĨNH CHIMÔN: NGỮ VĂN LỚP 9GV: NGUYỄN THỊ TRẦN MỸ1. Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ. CON CÒ( CHẾ LAN VIÊN)TIẾT: 112II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNCon cò bế trên tay Con chưa biết con còNhưng trong lời mẹ hát Có cánh cò đang bay“Con cò bay lảCon cò cổng phủCon cò Đồng Đăng...”Cò một mình cò, cò phải kiếm lấy ăn,Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ “Con cò ăn đêm,Con cò xa tổ,Cò gặp cành mềm, Cò sợ xáo măng...”Ngủ yên! Ngủ yên! Cò ơi, chớ sợ!Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng!Trong lời ru của mei thấm hơi xuân,Con chưa biết con cò, con vạcCon chưa biết những cành mềm mẹ hát,Sữa mẹ nhiều con ngủ chẳng phân vân. CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN) CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)1. Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ.II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN? Những câu ca dao nào được tác giả viết ra trong lời hát ru của mẹ?Con cò bế trên tay Con chưa biết con còNhưng trong lời mẹ hát Có cánh cò đang bay“Con cò bay lảCon cò cổng phủCon cò Đồng Đăng...”Cò một mình cò, cò phải kiếm lấy ăn,Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ “Con cò ăn đêm,Con cò xa tổ,Cò gặp cành mềm, Cò sợ xáo măng...”Ngủ yên! Ngủ yên! Cò ơi, chớ sợ!Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng!Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân,Con chưa biết con cò, con vạcCon chưa biết những cành mềm mẹ hát,Sữa mẹ nhiều con ngủ chẳng phân vân. CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN) CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)Con cò: hình ảnh ẩn dụ:+ Cuộc sống bình yên, giàu đẹp của đất nước.+ Hình ảnh người phụ nữ lao động nhọc nhằn, vất vả.? Qua hình ảnh con cò trong lời ru, tác giả muốn nói với chúng ta điều gì?1. Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ.II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN+ Tình yêu bao la và sự che chở của mẹ.- Cách vận dụng ca dao linh hoạt, sáng tạo, chân thực. Giọng thơ thủ thỉ, tâm tình, điệp ngữ, điệp từ.? Tác giả vận dụng VHDG vào lời ru với giọng điệu như thế nào? CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)Ngủ yên! Ngủ yên! Ngủ yên!Cho cò trắng đến làm quen,Cò đứng ở quanh nôiRồi cò vào trong tổ.Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.Mai khôn lớn, con theo cò đi học,Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.Lớn lên, lớn lên, lớn lên...Con làm gì?Con lam thi sĩ!Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉTrước hiên nhàVà trong hơi mát câu văn... CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN1. Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ.2. Hình ảnh con cò trong cuộc đời mỗi con người.? Hình ảnh con cò trong trong tiềm thức mỗi người được diễn tả như thế nào?+ Khi còn trong nôi?-> Cò hoá thân thành người mẹ che chở cho con trong từng giấc ngủ+ Khi đến tuổi đi học?-> Cò là người mẹ quan tâm chăm sóc nâng bước con. + Khi con khôn lớn?-> Cò là hiện thân của mẹ bền bỉ, âm thầm nâng bước con? Ý nghĩa hình ảnh con cò trong đoạn 2?Hình ảnh con cò gợi cho em suy nghĩ về ai, điều gì?Cánh cò từ trong lời ru đã đi vào tiềm thức tuổi thơ, trở nên gần gũi và sẽ theo cùng con người đến suốt cuộc đời.=> Là biểu tượng của tình mẹ ngọt ngào, che chở và nâng đỡ cho con. CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)3. Ý nghĩa hình ảnh con cò và lời ru.=> Tác giả đã khái quát một quy luật của tình cảm có ý nghĩa bền vững và rộng lớn. Tình cảm của mẹ mãi dạt dào và vững bền trong lòng mỗi người.Dù ở gần con,Dù ở xa con...Con dù lớn vẫn là con của mẹ, Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con...Con cò mẹ hát Cũng là cuộc đời Vỗ cánh qua nôi...II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN1. Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ.2. Hình ảnh con cò trong cuộc đời mỗi con người.? Nhà thơ khái quát lên tình mẹ như một quy luật có tính chất triết lý, điều đó được thể hiện qua câu thơ nào? Ý nghĩa? CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNIII. TỔNG KẾT1.NGHỆ THUẬT? Thể thơ tự do có khả năng thể hiện cảm xúc như thế nào?Viết theo thể tự do, tác giả thể hiện cảm xúc một cách linh hoạt ở nhiều biểu hiện, ở nhiều mức độ.? Nhà thơ khai thác và làm mới vẻ đẹp của ca dao ra sao?-Sáng tạo những câu thơ gợi âmhưởng lời hát ru những vẫn làmnổi bật giọng suy ngẫm, triết lý.Xây dựng hình ảnh thơ dựa trên sự liên tưởng, tưởng tượng độc đáo. CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNIII. TỔNG KẾT1. Nghệ thuậtBiểu hiện đáng quý nào trong tấm lòng nhà thơ được bộc lộ?2. Ý nghĩa văn bản.- Đề cao ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng.Ý nghĩa lớn lao của lời ru đối với mỗi người như thế nào?Khẳng định ý nghĩa lời ru trong cuộc đời mỗi người. CON CÒTIẾT: 112( CHẾ LAN VIÊN)IV. LUYỆN TẬP? Chỉ ra những nét khác nhau về ý nghĩa trong hai bài thơ: “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” của Nguyễn Khoa Điềm và bài “ con cò” của Chế Lan Viên?Ở bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” của Nguyễn Khoa Điềm, tác giả vừa trò chuyện với đối tượng với giọng điệu gần như lời ru, lại có những lời ru trực tiếp từ người mẹ. Khúc hát ru ở bài thơ ấy biểu hiện sự thống nhất giữa tình yêu con với tình yêu cách mạng, với lòng yêu nước và ý chí chiến đấu.Ở bài thơ “Con Cò” của Chế Lan Viên gợi lại điệu hát ru để tác giả muốn nói về ý nghĩa của lời ru và ngợi ca tình mẹ đối với đời sống mỗi người. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀBÀI VỪA HỌC: Học thuộc lòng bài thơ, nắm được giá trị nhân văn và tài năng sáng tạo của nhà thơ.Phân tích, cảm nhận một đoạn thơ yêu thích nhất.Sưu tầm những câu thơ nói về tình mẹ2. BÀI SẮP HỌC Nghĩa tường minh và hàm ýThế nào là nghĩa tường minh và hàm ý?Làm bài tập sách giáo khoa.Đặt câu (tình huống) có hàm ý?Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo và các emChúc tất cả một mùa xuân mới tràn đầy hạnh phúc