Bài giảng Ngữ văn 9 tiết 141: Văn bản những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê

Những ngôi sao xa xôi Tác giả: Lê Minh khuêI. Đọc – Hiểu chú thích1. Tác giả:Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê sinh năm 1949- quê ở Thanh Hoá. Thuộc thế hệ những nhà văn thời kỳ chống Mỹ. Là thanh niên xung phong.- Đề tài: +Trưước 1975: Viết về cuộc sống chiến đấu của TNXP, bộ đội trên đưường Trưường Sơn.+Sau 1975: Viết về những chuyển biến xã hội và con ngưười trên tinh thần đổi mới.- Sở trưường: Viết truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm lý tinh tế, đặc sắc.Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnNhững ngôi sao xa xôi 1. Tác giả:Tác phẩm chính: Cao điểm mùa hạ (Truyện ngắn-1978), Đoàn kết (1980), Bi kịch nhỏ (1993), Một mình qua đưường (tập truyện- 2006)Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thíchNhững ngôi sao xa xôi 1. Tác giả: 2. Tác phẩm Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” được sáng tác năm 1971, in lần đầu trong tạp chí “Tác phẩm mới”. a. Xuất xứ: Ca ngợi cuộc sống chiến đấu của TNXP trên tuyến đưường Trưường Sơn.b. Đề tài: II. Đọc- Tìm hiểu chung:1. Đọc- Tóm tắt:Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thích3. Từ khó+ Cao điểm : chỗ cao hơn mặt đất, nhưư gò, đồi núi hoặc trên nóc công trình kiến trúc cao  ở đây chỉ chỗ ở của ba cô TNXP.+ Trọng điểm : điểm, nơi được xác định là có vai trò quan trọng so với những điểm, những nơi khác  ở đây chỉ chỗ làm việc của ba cô TNXP. 2. Tác phẩmNhững ngôi sao xa xôi 1. Tác giả:II. Đọc- Tìm hiểu chung:1. Đọc - Tóm tắt:Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thích- Ba nữ TNXP Nho, Định, Thao làm thành một tổ trinh sát mặt đưường, tại một trọng điểm trên tuyến đưường Trưường Sơn.- Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lưượng đất đá phải san lấp, đánh dấu các trái bom chưa nổ và phá.- Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì phải thưường xuyên chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất kỳ. Họ phải đối mặt với thần chết trong khi phá bom.- Họ ở trong một cái hang, dưới chân cao điểm, tách xa đơn vị.- Cuộc sống của họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng.Tóm tắt:2. Tìm hiểu chung.Nhóm 1: Nhận xét về ngôn ngữ, giọng điệu và cách viết câu trong văn bản? Nhóm 2: Truyện được trần thuật theo ngôi thứ mấy? Người kể chuyện là ai? Cách chọn ngôi kể như vậy có tác dụng gì?Nhóm 3: Nêu phương thức biểu đạt, xác định bố cục văn bản? 2. Tác phẩm 1. Tác giả:II. Đọc- Tìm hiểu chung:1. Đọc - Tóm tắt:Những ngôi sao xa xôi Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnThảo luận nhómI. Đọc – Hiểu chú thích 2. Tác phẩmNhững ngôi sao xa xôi 1. Tác giả:II. Đọc- Tìm hiểu chung:1. Đọc - Tóm tắt:- Giọng điệu: Tự nhiên gần với khẩu ngữ thể hiện tính cách trẻ trung, nhí nhảnh.- Câu văn: Ngắn, nhịp nhanh tạo không khí khẩn trương của chiến trường.- Ngôi thứ nhất - người kể là nhân vật chính.- Tác dụng: Thuận lợi để miêu tả, biểu hiện thế giới tâm hồn, những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật.Lê Minh Khuê- Ngôn ngữ : Trần thuật phù hợp với nhân vật kể.Tiết 141: Văn bản 2. Tìm hiểu chung.Những ngôi sao xa xôi Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thíchNhững ngôi sao xa xôi 2. Tác phẩm 1. Tác giả:II. Đọc- Tìm hiểu chung:1. Đọc - Tóm tắt:Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bản 2. Tìm hiểu chung. Bố cục: 2 phầnPhần 1: Chúng tôi Thường xuyên (Cuộc sống chiến đấu và hoàn cảnh riêng của các nữ TNXP).Phần 2: Tôi một quả bomtrong tâm trí tôi. (Một lần phá bom và tâm trạng của họ) - Phương thức biểu đạt: Kết hợp giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm I. Đọc – Hiểu chú thíchNhững ngôi sao xa xôi II. Đọc- Tìm hiểu chung:III. Tìm hiểu chi tiết:1. Những nét chung về ba nhân vật nữ TNXP: Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thíchNhững ngôi sao xa xôi a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu. Nơi ở: Trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm, trên tuyến đường Trường Sơn. Nơi tập trung nhất bom đạn và sự nguy hiểm, ác liệt. Công việc: + Phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa trọng điểm đánh phá của máy bay địch. + Đo, ước tính khối lượng đất đá, đếm số bom chưa nổ và dùng thuốc nổ để phá.II. Đọc- Tìm hiểu chung:III. Tìm hiểu chi tiết:1. Những nét chung về ba nhân vật nữ TNXP: Lê Minh KhuêTiết 141: Văn bảnI. Đọc – Hiểu chú thíchCông việc khó khăn, gian khổ, nguy hiểmNhững ngôi sao xa xôi a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu. II. Đọc- Tìm hiểu chung:III. Tìm hiểu chi tiết:Lê Minh KhuêI. Đọc – Hiểu chú thích1. Những nét chung về ba nhân vật nữ TNXP: Tiết 141: Văn bản Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn.- Không có lá xanh hai bên đường.- Thân cây bị tước khô cháy.- Một vài thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất.- Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dầnNhững ngôi sao xa xôi b. Phẩm chất chung.- Tinh thần trách nhiệm cao với công việc, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.- Lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không quản khó khăn gian khổ.- Tình đồng đội gắn bó.- Dễ xúc cảm nhiều mơ ước.- Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình. Tiểu kết:a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu .II. Đọc- Tìm hiểu chung:III. Tìm hiểu chi tiết:1. Những nét chung về ba nhân vật nữ TNXP: Lê Minh Khuê - Lòng yêu nước, khát vọng hoà bình. - Lạc quan, yêu đời. - ý thức về trách nhiệm của lớp trẻ trước Tổ quốc. - Nơi ở: Trên cao điểm Trường Sơn. - Công việc: + Chạy trên cao điểm giữa ban ngày + Đo, ước tính khối lượng đất đá, đếm bom chưa nổ và dùng thuốc phá bom. - Phẩm chất chung: + Tinh thần trách nhiệm cao với công việc. + Lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh. + Tình đồng đội gắn bó. + Dễ xúc cảm, nhiều mơ ước. + Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình.Tiết 141: Văn bản- Nhan đề lãng mạn: “Những ngôi sao xa xôi’’ là những cô gái TNXP hồn nhiên trong sáng dũng cảm trong cuộc chiến tranh chống đế quốc Mỹ trên tuyến lửa Trường Sơn.I. Đọc – Hiểu chú thích- Tâm hồn trong sáng, cao đẹp.IV. Luyện tập:Bài tập 1: Hãy điền những từ ngữ giới thiệu về 3 nhân nhân vật nữ thanh niên.a, Nơi ở:b, Công việc:c, Phẩm chất chung:Trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm, trên tuyến đường Trường Sơn. + Phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa trọng điểm đánh phá của máy bay địch. + Đo, ước tính khối lượng đất đá, đếm số bom chưa nổ và dùng thuốc nổ để phá.+ Tinh thần trách nhiệm cao với công viêc, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ + Lòng dũng cảm, sãn sàng hi sinh, không quản khó khăn gian khổ+ Tình đồng đội gắn bó.+ Dễ xúc cảm nhiều mơ ước.+ Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình.. ....Bài tập 2: Viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Hướng dẫn về nhà: Tiếp tục tìm hiểu về văn bản: “Những ngôi sao xa xôi”. Sưu tầm những câu thơ viết về thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.