Bài giảng Ngữ văn 9 tiết 16: Chuyện người con gái Nam Xương (Trích Truyền kì mạn lục - Nguyễn Dữ)
Lại bài viếng Vũ Thị
Nghi ngút đầu ghềnh tỏa khói hương,
Miếu ai như miếu vợ chàng Trương.
Bóng đèn dầu nhẫn đừng nghe trẻ,
Cung nước chi cho lụy đến nàng.
Chứng quả đã đôi vầng nhật nguyệt,
Giải oan chẳng lọ mấy đàn tràng.
Qua đây bàn bạc mà chơi vậy,
Khá trách chàng Trương khéo phũ phàng.
Lê Thánh Tông
không thể chấp nhận được , không thể làm lại . Nên nàng chỉ biết giãi bày thề nguyền với dòng sông quê hương để chứng minh lòng trong sạch của mình . Bao nhiêu công sức, tâm sức chắt chiu để vun đắp gìn giữ cái gia đình bé nhỏ đã trở nên hoàn toàn vô nghĩa, nàng đã trắng tay, bơ vơ, không lối thoát, nên tìm đến cái chết ... Thực chất là Vũ Nương đã bị bức tử, nhưng nàng đi đến cái chết thật bình tĩnh : tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng ... Cái chết ấy là sự đầu hàng số phận nàng không còn con đường nào khác cái chết thật là vô lý bi thảm, cái chết để bảo toàn danh dự nhưng cũng là lời tố cáo thói ghen tuông ích kỉ, sự hồ đồ, vũ phu của đàn ông và luật lệ phong kiến hà khắc dung túng cho sự độc ác, tối tăm.Theo em trong xã hội ngày nay thanh lịch văn minh liệu có những nỗi oan nào tương tự như vậy không ? Đặt vào nhân vật Vũ Nương em có đi tìm cái chết hay có cách giải quyết như thế nào ?Mặc dù sống trong xã hội thanh lịch văn minh vẫn có những nỗi oan khuất , những cái chết thương tâm của những kẻ vũ phu coi thường pháp luật cướp của giết người đâm thuê chém mướn vì tiền, những tệ nạn xã hội , hay những ghen tuông mù quáng , ích kỷ tầm thường gây ra những cái chết không đáng có .Không đi tìm cái chết, mạng sống con người là đáng quý .Xã hội ngày nay nữ giới cũng có quyền bình đẵng như nam giới nếu như không tự chứng minh được lòng trong sạch của mình em sẽ nhờ các tổ chức xã hội giúp đỡ như :hội phụ nữ xóm ,chính quyền địa phương can thiệp luôn vượt lên số phận làm chủ cuộc sống .Cuối truyện Vũ Nương có được giải oan không ? Giải oan như thế nào ?Vũ Nương được Trương Sinh lập đàn giải oan ở bến Hoàng Giang . Vũ Nương trở lại dương thế ,rực rỡ uy nghi, nhưng chỉ thấp thoáng ở giữa dòng sông , lúc ẩn lúc hiện với lời từ tạ ngậm ngùi: “ Đa tạ tình chàng , thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa”, rồi “trong chốc lát bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến mất” I. Đọc, tìm hiểu chungTiết 17: Văn bản: CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG (Trích Truyền kì mạn lục) - Nguyễn Dữ. II Đọc hiểu nội dung văn bảnKhi bị nghi oan: + Có ba lời than vang lên thật đáng thương tội nghiệp. + Trẫm mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn để chứng minh tấm lòng trong sạch của mình.a. Những phẩm chất tốt đẹp b. Nỗi oan của Vũ Nương- Được giải oan nhưng nàng không thể trở về nhân gian sum họp hạnh phúc gia đình> Đó là một kết thúc vừa có hậu vừa không công thức gieo vào lòng mỗi người đọc niềm thương cảm về số phận con người . 1. Nhân vật Vũ Nương( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc )1. Nh©n vËt Vò N¬ng.Người phụ nữ xinh đẹp mang vẻ đẹp truyền thống nhưng bị oan trái là nạn nhân của chế độ phong kiến phụ quyền hình ảnh tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam trong chế độ phong kiến.b. Nçi oan cñaVò N¬ng. a. Nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp Chuyện người con gái Nam XươngI.Đọc tìm hiểu chungII. Đọc hiểu nội dung văn bảnEm hãy nhận xét khái quát chung về nhân vật Vũ Nương ? Từ hiểu lầm mà dẫn đến sai phạm ,theo em những vi phạm kỷ luật trong nhà trong nhà trường ngoài xã hội ,những mâu thuẫn sảy ra thường do những nguyên nhân nào ? Làm sao để trở thành học sinh văn minh thanh lịch mà không vi phạm điều đó ?Do nhiều nguyên nhân khác nhau như :do hiểu nhầm ,nóng giận không kiềm chế được bản thân ,sai nhưng không biết nói lời xin lỗi ,không biết tôn trọng người khác tự cao tự đại thiếu văn hóa trong giao tiếp ứng xử .Là học sinh văn minh thanh lịch thì phải biết lắng nghe ,biết cảm ơn, nói lời xin lỗi ,khiêm nhường , ân cần nhiệt tình trong mọi công việc , sẵn sàng nhường nhịn giúp đỡ người thiệt thòi yếu đuối khó khănphải có kỹ năng sống giao tiếp ,luôn tự hào và sống xứng đáng là người thủ đô văn minh thanh lịch Chẳng thơm cũng thể hoa nhài Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng AnTiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam Xương( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc )I. Đọc ,tìm hiểu chungII. Đọc hiểu nội dung văn bản1. Nh©n vËt Vò N¬ng.2. Tr¬ng Sinh vµ h×nh ¶nh c¸i bãng.- Trương Sinh : đa nghi độc đoán, cố chấp, nông nổi và tàn nhẫn. Là hình ảnh tiêu biểu cho người đàn ông gia trưởng, coi thường phụ nữ trong xã hội phong kiến nam quyền .b. Nçi oan cñaVò N¬ng. a. Nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp Nêu suy nghĩ về nhân vật Trương Sinh ?Nếu Vũ Nương là hiện thân của người phụ nữ Việt Nam mang vẻ đẹp truyền thống , thì Trương sinh tiêu biểu cho hình ảnh hạng người nào trong xã hội ấy ? Chi tiết cái bóng do con trẻ nói ra có ý nghĩa như thế nào đối với từng nhân vật ? Với Vũ Nương , với Trương Sinh và bé Đản? ( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc ) 1. Nh©n vËt Vò N¬ng. 2. Tr¬ng Sinh vµ h×nh ¶nh c¸i bãng.Với Vũ Nương: Dỗ con, cho khuây nguôi nỗi nhớ chồng.Với bé Đản : Là người đàn ông lạ, bí ẩn.Với Trương Sinh : + Lần 1: Là bằng chứng cho sự hư hỏng của vợ.+ Lần 2 : Mở mắt cho chàng sự thật về tội ác do chàng gây ra.Tiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam XươngII. Đọc hiểu nội dung văn bảnI. Đọc ,tìm hiểu chung( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc ) 1. Nh©n vËt Vò N¬ng.2. Tr¬ng Sinh vµ h×nh ¶nh c¸i bãng.Tiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam XươngII. Đọc hiểu nội dung văn bảnI. Đọc ,tìm hiểu chung- Cái bóng đầu mối thắt nút câu chuyện ,đồng thời là điểm mở nút câu chuyện , và với từng nhân vật có ý nghĩa khác nhau.- Phải chăng nó ẩn dụ cho cuộc đời số phận của Vũ Nương.> Nàng chập chờn như chiếc bóng trên tường không làm chủ được cuộc đời số phận của mình mong manh như sương khói và ngắn ngủi tựa kiếp sống của đóa phù dung sớm nở tối tàn .Xét về cốt truyện cái bóng có giá trị như thế nào ?Đặt trong hoàn cảnh địa vị của Trương Sinh khi nghe con nói thế em sẽ giải quyết như thế nào để thể hiện mình là người văn minh thanh lịch ?Nghe lời con nhỏ nói những câu nói lạ em suy nghĩ kỹ về những lời nói của con .Bởi ngay trong câu nói ngây thơ “người đàn ông đêm nào cũng đến mẹ Đản đi cũng đi mẹ Đản ngồi cũng ngồi” mà lại “nín thin thít” câu nói đã hàm chứa sự ngờ vực, làm gì có người đàn ông như thế.Phải có lòng tin ở Vũ Nương và những người thânBình tĩnh xem xét kỹ sự việcNói cho Vũ Nương nghe điều con nói với mình và để vợ thanh minh kể rõ đầu đuôi sự việc.Nghe lời hàng xóm những người xung quanh nhận xét đánh giá về Vũ Nương. cuối cùng mới kết luận sự việc. Phải hiểu rõ rằng trong cuộc sống có được hạnh phúc là một điều khó khăn nhưng giữ được hạnh phúc lâu bền lại càng là điều khó khăn hơn .Là sự ứng xử giao tiếp có văn hóa biết tôn trọng người khác không vội vàng nóng giận đổ lỗi cho người khác, không ghen tuông mù quáng .( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc ) 1. Nh©n vËt Vò N¬ng.2. Tr¬ng Sinh vµ h×nh ¶nh c¸i bãng.3. YÕu tè k× ¶oTiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam XươngII. Đọc hiểu nội dung văn bảnI. Đọc ,tìm hiểu chungYếu tố kỳ ảo cuối truyện có ý nghĩa như thế nào ?- Hoàn chỉnh thêm nét đẹp vốn có của Vũ Nương- Tạo nên một kết thúc có hậu cho tác phẩm- Gieo vào lòng người đọc niềm thương cảm về số phận người phụ nữ Hình ảnh người phụ nữ ngày nay họ có những vẻ đẹp truyền thống như Vũ Nương không ?Phụ nữ ngày nay họ vẫn đang kế thừa và phát huy vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ xưa như tế nhị ,khéo léo,khiêm nhường đậm đà tình cảm , hết lòng yêu thương chồng con, mặc dù có quyền bình đẳng,nhưng vẫn nhận mình là phái yếu họ được học hành có trình độ giữ nhiều những chức vụ khác nhau trong xã hội không kém gì nam giới . Đó là những phụ nữ ba đảm đang giỏi việc nước đảm việc nhà Bảng di tích văn hóa trước cổng Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương, thuộc thôn Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam. Cổng đền Nếu được tới nơi di tích lịch sử văn hóa này em sẽ thể hiện như thế nào là học sinh thanh lịch văn minh ?Là một người con thủ đô thanh lịch văn minh em sẽ ứng xử như thế nào nếu được đến nơi di tích danh thắng đó ?- Em sẽ lắng nghe lời giới thiệu của hướng dẫn viên để hiểu hơn nơi di tích danh thắng- Thể hiện sự trân trọng và có hành vi ứng xử đúng đắn:+ Trang phục phù hợp kín đáo khi đến nơi linh thiêng như đình, đền, chùa, miếu + Nói năng thanh lịch, nói nhỏ vừa đủ nghe không cười nói đùa, nghịch, ồn ào làm mất sự trang nghiêm+ Không hái hoa bẻ cành xâm hại nơi di tích , có ý thức giữ gìn vệ sinh chung,vứt rác đúng nơi quy định + Không mê tín dị đoan, không khắc viết những dòng chữ thiếu văn hóa trên các di tích danh thắng Có ý thức bảo vệ phát huy giá trị của những di tích danh thắng ,tự hào về quê hương đất nước có những di tích danh thắng góp phần làm nên giá trị văn hóa dân tộc .( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc )III. Tổng kết. 1. Nh©n vËt Vò N¬ng.1. Nội dung:2. Nghệ thuật : 3. YÕu tè k× ¶oTiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam XươngI. Đọc ,tìm hiểu chungII. Đọc hiểu nội dung văn bản2. Trương Sinh và hình ảnh cái bóng .Hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật toàn bài ?( TrÝch TruyÒn kú m¹n lôc )III. Tổng kết. 1. Nh©n vËt Vò N¬ng.1. Nội dung:2. Nghệ thuật : Bố cục chặt chẽ, nhân vật có tính cách riêng. -Nghệ thuật kể chuyện: Tình huống truyện bất ngờ, kết hợp thực và ảo, chi tiết cái bóng được cài đặt đầy dụng ý. - Các chi tiết kỳ ảo, hoang đường góp phần khắc sâu thêm giá trị tố cáo của tác phẩm.- Phương thức biểu đạt : tự sự kết hợp trữ tình- Khẳng định vẻ đẹp, tâm hồn truyền thống của người phụ nữ Việt Nam- Thái độ cảm thông với số phận bất hạnh bi kịch của họ trong chế độ phong kiến 3. YÕu tè k× ¶oTiết 17 Văn bản : Chuyện người con gái Nam XươngI. Đọc ,tìm hiểu chungII. Đọc hiểu nội dung văn bản2. Trương Sinh và hình ảnh cái bóng .Lại bài viếng Vũ Thị Nghi ngút đầu ghềnh tỏa khói hương, Miếu ai như miếu vợ chàng Trương. Bóng đèn dầu nhẫn đừng nghe trẻ, Cung nước chi cho lụy đến nàng. Chứng quả đã đôi vầng nhật nguyệt, Giải oan chẳng lọ mấy đàn tràng. Qua đây bàn bạc mà chơi vậy, Khá trách chàng Trương khéo phũ phàng. Lê Thánh Tông1. Chñ ®Ò cña truyÖn lµ :A. Kh¼ng ®Þnh vÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam.B. C¶m th«ng víi sè phËn bÊt h¹nh, bi kÞch cña hä díi chÕ ®é phong kiÕn.C. Phª ph¸n thãi ghen tu«ng tÝnh ®éc quyÒn gia trëng cña ngêi ®µn «ng trong chÕ ®é phong kiÕn nam quyÒn.D. Tè c¸o chiÕn tranh phi nghÜa g©y nªn c¶nh h¹nh phóc gia ®×nh chia l×a, ®æ vì .E. ý kiÕn cña em.IV. Luyện tập Bài tậpE. ý kiÕn cña em: A,B,C,D ®Òu ®óng.
File đính kèm:
- van 9(2).ppt