Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 19: Tóm tắt văn bản tự sự - Dương Thị Hoa

TRÖÔØNG THCS A.YERSINGiaùo vieân: Döông Thò HoaNgöõ vaên 8Chaøo möøng quyù thaày coâ veà döï giôøKIEÅM TRA BAØI CUÕ1. Theá naøo laø töø ngöõ ñòa phöông, bieät ngöõ xaõ hoäi?2. Söu taàm moät soá caâu thô coù söû duïng töø ngöõ ñòa phöông? Chæ ra töø ngöõ ñoù? Cho bieát töø ngöõ ñoù thuoäc ñòa phöông naøo?Töø ñòa phöông laø töø ngöõ chæ söû duïng ôû moät (hoaëc moät soá) ñòa phöông nhaát ñònh.	Bieät ngöõ xaõ hoäi chæ ñöôïc duøng trong moät taàng lôùp xaõ hoäi nhaát ñònh.2. Söu taàm: 	“Raêng khoâng, coâ gaùi beân soâng 	 Ngaøy mai coâ seõ töø trong tôùi ngoaøi 	 Thôm nhö höông nhuïy hoa laøi	 Saïch nhö nöôùc suoái ban mai giöõa röøng”	( Toá Höõu)TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏGIÔÙI THIEÄU BAØI MÔÙI	Chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi ñaïi buøng noå thoâng tin, coù raát nhieàu löôïng thoâng tin ñöôïc caäp nhaät haèng ngaøy treân caùc keânh phaùt tin khaùc nhau ( saùch baùo, truyeàn thanh, truyeàn hình, maïng in-ter-net.). Trong ñoù, saùch ñöôïc coi laø moät trong nhöõng phöông tieän trao ñoåi thoâng tin quen thuoäc. Chæ tính rieâng saùch vaên hoïc vaø saùch giaùo khoa ngöõ vaên maø chuùng ta caàn ñoïc cuõng laø moät con soá khaù lôùn, vì vaäy ñeå kòp thôøi caäp nhaät thoâng tin, chuùng ta coù theå ñoïc caùc baûn toùm taét taùc phaåm hoaëc toùm taét taùc phaåm nhaèm giuùp cho ngöôøi khaùc coù ñieàu kieän nhanh choùng naém ñöôïc löôïng thoâng tin maø hoï caàn.Hai kæ naêng ñoïc vaø toùm taét taùc phaåm luoân coù moái lieân heä gaén boù chaët cheõ vôùi nhau. Tieát hoïc hoâm nay seõ giuùp caùc em hieåu ñöôïc theá naøo laø toùm taét vaên baûn töï söï vaø naém ñöôïc caùc thao taùc toùm taét vaên baûn töï söï.TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏI. THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:H: Haõy cho bieát nhöõng yeáu toá quan troïng nhaát trong taùc phaåm töï söï?-> Nhöõng yeáu toá quan troïng nhaát: Söï vieäc vaø nhaân vaät chính (hoaëc coát truyeän vaø nhaân vaät chính)H: Ngoaøi nhöõng yeáu toá quan troïng aáy, taùc phaåm töï söï coøn coù nhöõng yeáu toá naøo khaùc?-> Nhöõng yeáu toá khaùc: Mieäu taû, bieåu caûm, caùc nhaân vaät phuï, caùc chi tieát.H: Khi toùm taét taùc phaåm töï söï thì ta phaûi döïa vaøo nhöõng yeáu toá naøo laø chính?-> Phaûi döïa vaøo söï vieäc vaø nhaân vaät chính.TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏ - Khi học các văn bản tự sự như "Lão Hạc" của Nam Cao ; "Tức nước vỡ bờ" của Ngô Tất Tố ... có phần tóm tắt, theo em mục đích của việc tóm tắt này là gì ? Tóm tắt văn bản tự sự là một yêu cầu cần thiết trong cuộc sống và học tập. Vì văn bản tự sự thường dài, muốn nhớ được lâu, muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì phải tóm tắt văn bản tự sự.TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏI. THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:* Trao đổi nhóm 2 em: - Từ gợi ý trên, theo em thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau : A. Ghi lại đầy đủ mọi chi tiết của văn bản tự sự. B. Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự. C. Kể lại một cách sáng tạo nội dung của văn bản tự sự. D. Phân tích nội dung, ý nghĩa và giá trị của văn bản tự sự.TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏI. THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ: - Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? 	 Tóm tắt văn bản tự sự là dùng lời văn của mình trình bày một cách ngắn gọn nội dung chính (bao gồm sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng) của văn bản đó.I. THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:(yù 1/ghi nhôù SGK/61)TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏII. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏa) Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung của văn bản nào? Dựa vào đâu mà em nhận ra điều đó? Văn bản tóm tắt trên có nêu được nội dung chính của văn bản ấy không? b) Văn bản tóm tắt trên có gì khác so với văn bản ấy (về độ dài, về số lượng nhân vật sự việc, về lời văn ...) ? - Độ dài của văn bản tóm tắt ngắn hơn nhiều so với độ dài của tác phẩm. - Số lượng và nhân vật sự việc ít hơn (chỉ lựa chọn sự việc chính và nhân vật quan trọng) - Văn bản tóm tắt không phải trích nguyên văn mà phải là lời của người tóm tắt. TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏĐọc văn bản tóm tắt sau: Vua Hùng thứ mười tám có một người con gái đẹp tên là Mị Nương. Nhà vua muốn kén một chàng rể xứng đáng. Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng đến một lúc cầu hôn. Cả hai người đều có tài, vua Hùng không biết gả con cho ai, bèn ra điều kiện thách đố để dễ bề lựa chọn. Sơn Tinh thắng cuộc, cưới Mị Nương rồi đưa về núi. Thủy Tinh tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng bị thua. Từ đó hàng năm Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại.II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : 1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt? -Văn bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của văn bản được tóm tắt. - Đáp ứng đúng mục đích và yêu cầu cần tóm tắt. - Đảm bảo tính hoàn chỉnh và tính cân đối. 	(yù 2 ghi nhôù SGK/61)TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏII. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :THẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :2) Các bước tóm tắt văn bản : 2) Các bước tóm tắt văn bản : * Thảo luận nhóm: Muốn viết được một văn bản tóm tắt, theo em phải làm những việc gì? Những việc ấy phải được thực hiện theo quy trình nào? - Đọc kỹ tác phẩm được tóm tắt để nắm chắc nội dung. - Xác định nội dung chính cần tóm tắt: lựa chọn nhân vật quan trọng, những sự việc tiêu biểu. - Sắp xếp nội dung chính ấy theo một trình tự hợp lý. - Viết văn bản tóm tắt bằng lời văn của mình. 	1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : TIEÁT 19	TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN TÖÏ SÖÏ Tiết 19 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰTHẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :2) Các bước tóm tắt văn bản : 1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : GHI NHỚ- Tóm tắt văn bản tự sự là dùng lời văn của mình trình bày một cách ngắn gọn nội dung chính (bao gồm sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng) của văn bản đó.- Văn bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của văn bản được tóm tắt.- Muốn tóm tắt văn bản tự sự, cần đọc kỹ đề , hiểu đúng chủ đề văn bản, xác định nội dung chính cần tóm tắt, sắp xếp nội dung chính ấy theo một trình tự hợp lý, sau đó viết thành văn bản tóm tắt.(yù 3 ghi nhôù SGK/61) Tiết 19 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰTHẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :2) Các bước tóm tắt văn bản : 1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : BÀI TẬP BỔ SUNG BÀI TẬP BỔ SUNG 1) Từ đầu năm lớp 8 đến nay, em đã học những văn bản tự sự nào? Trong những văn bản ấy, văn bản nào là khó tóm tắt? Vì sao?Ghi nhớ (SGK/61)- Boán vaên baûn: “Toâi ñi hoïc”, “Trong loøng meï”,”Laõo Haïc”, “Töùc nöôùc vôõ bôø”.- Hai vaên baûn: “Toâi ñi hoïc”, “Trong loøng meï” khoù toùm taét vì ñoù laø nhöõng vaên baûn tröõ tình, chuû yeáu mieâu taû nhöõng dieãn bieán trong ñôøi soáng noäi taâm cuûa nhaân vaät, ít caùc söï vieäc ñeå keå laïi. Tiết 19 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰTHẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :2) Các bước tóm tắt văn bản : 1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : BÀI TẬP BỔ SUNG BÀI TẬP BỔ SUNG 2) Trong các văn bản đã hoc sau đây, văn bản nào không thể tóm tắt theo cách tóm tắt của một văn bản tự sự ? A. Thánh Gióng B.Quan Âm Thị Kính C. Ý nghĩa văn chương D. Thạch Sanh XXXGhi nhớ (SGK/61) Tiết 19 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰTHẾ NÀO LÀ TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:II. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ :2) Các bước tóm tắt văn bản : 1) Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt : BÀI TẬP BỔ SUNG 3) Sắp xếp lại các bước tóm tắt văn bản tự sự sau đây theo một trình tự hợp lý? A. Xác định nội dung chính cần tóm tắt : lựa chọn những sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng. B. Sắp xếp các nhân vật chính theo một trật tự hợp lý. C. Đọc kỹ toàn bộ tác phẩm cần tóm tắt để nắm chắc nội dung của nó.D. Viết văn bản tóm tắt bằng lời văn của mình. Ghi nhớ (SGK/61)BÀI TẬP BỔ SUNG TROØ CHÔI ÑOÙA HOA KIEÁN THÖÙC