Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 49: Đọc hiểu văn bản Bài toán dân số

Chào mừng quý thầy cô đến dự giờ lớp 8A3.KIỂM TRA BÀI CŨ? Nêu nội dung, ý nghĩa văn bản “Ôn dịch, thuốc lá”?Ghi nhớ: Giống như ôn dịch, nạn nghiện thuốc lá rất dễ lây lan và gây những tổn thất to lớn cho sức khỏe và tính mạng con người. Song nạn nghiện thuốc lá còn nguy hiểm hơn cả ôn dịch: nó gặm nhấm sức khỏe con người nên không thể kịp thời nhận biết, nó gây tác hại nhiều mặt đối với cuộc sống gia đình và XH. Bởi vậy,muốn chống lại nó, cần phải có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt để hơn là phòng chống ôn dịch. BÀI TOÁN DÂN SỐThái AnBÀI TOÁN DÂN SỐ Văn bản “Bài toán dân số” trích từ báo Giáo dục và thời đại Chủ nhật số 28 năm 1995 .Bài viết này nguyên là của tác giả Thái An ,tên đầy đủ là Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại .Văn bản này phục vụ cho chủ đề “dân số và tương lai của dân tộc,nhân loại”. Mượn câu chuyện về một bài toán cổ,tác giả lên tiếng báo động về nguy cơ bùng nổ và gia tăng dân số của thế giới,nhất là các dân tộc chậm phát triển.I. Giới thiệu chung: 1. Tác giả: SGK/ 131 2. Tác phẩm: SGK/ 131Tiết 49(Thái An) II . Đọc- Hiểu văn bản:1. Đọc- tìm hiểu chú thích - Chàng A-đam và nàng E-va.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)Chàng A-đam và nàng E-va: theo Kinh Thánh của đạo thiên chúa (Ki tô ,Gia tô ),đó là cặp vợ chồng đầu tiên trên Trái đất được Chúa tạo ra và sai xuống trần gian để hình thành và phát triển loài người.- Tồn tại hay không tồn tại : Câu nói nổi tiếng của nhân vật Hăm - lét trong vở bi kịch Hăm - lét của U.Sếc-x pia (Anh ) - Tồn tại hay không tồn tại . Là văn bản nhật dụng vì văn bản này đề cập đến một vấn đề thời sự vừa cấp thiết,vừa lâu dài của đời sống nhân loại,đó là vấn đề gia tăng dân số thế giới và hiểm họa của nó II . Đọc- Hiểu văn bản: 1. Đọc- tìm hiểu chú thích : - Chàng A-đam và nàng E-va. - Tồn tại hay không tồn tại .Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An) 2. Thể loại: Văn bản nhật dụng + Mở bài: từ đầu đến “ sáng mắt ra”: Bài toán dân số và kế hoạch hoá gia đình đã được đặt ra từ thời cổ đại .+ Thân bài: Tiếp theo đến “sang đến ô 31 của bàn cờ: Tập trung làm rõ vấn đề :Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng . + Kết bài: Phần còn lại : Kêu gọi loài người cần hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số. Đó là con đường tồn tại của chính loài người .II . Đọc- Hiểu văn bản: 1. Đọc- tìm hiểu chú thích : - Chàng A-đam và nàng E-va. - Tồn tại hay không tồn tại . 2. Thể loại: Văn bản nhật dụng Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An) 3. Bố cục: 3 phần 4. Phân tích :a. Nêu vấn đề:- Bài toán dân số . thời cổ đại không tin - Vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình  vài chục năm nay.- Độ chênh về thời gian ấy ai mà tin được ?- Thế mà nghe xong .. tôi bỗng “ sáng mắt ra”Lập luận phản đề , hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng, diễn đạt nhẹ nhàng giản dị : Tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi cuốn sự chú ý.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)b. Làm rõ vấn đề: * Từ một bài toán cổ:- Có 1 bàn cờ gồm 64 ô - Đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, ô thứ hai đặt 2 hạt, các ô tiếp theo cứ thế nhân đôi.Số thóc tính ra . phủ khắp bề mặt trái đất .  So sánh, gây hứng thú, dễ hiểu.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)- 1: Vấn đề dân số được nhìn nhận từ một bài toán cổ ( đó là câu chuyện  biết nhường nào )2: Bài toán dân số được tính toán từ một chuyện trong Kinh Thánh ( Bây giờ  không quá 5%)3: Vấn đề dân số được nhìn nhận từ thực tế sinh sản của con người ( trong thực tế  ô thứ 31 của bàn cờ )* Từ một chuyện trong Kinh Thánh:- Lúc đầu trái đất chỉ có 2 người .- Gia đình chỉ có 2 con  năm 1995 dân số là 5,63 tỉ người.- Xấp xỉ ở ô thứ 30 của bàn cờ. Dùng số liệu so sánh. Mức độ gia tăng dân số nhanh chóng trên thế giới.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)Các nướcChâu PhiTỉ lệCác nướcChâu ÁTỉ lệRu-an-đaTan-da-ni-aMa-đa-gat-xca8,16,76,6Ấn Độ Nê-panViệt Nam4,56,33,7* Từ thực tế : - Tỉ lệ sinh con- Dự đoán: Năm 2015 sẽ là hơn 7 tỉ người .- Số dân ấy đã mon men sang ô thứ 31 của bàn cờ . Dùng số liệu thống kê.  Dân số tăng cao kìm hãm sự phát triển xã hội, là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo, lạc hậu .BẢNG THỐNG KÊ DÂN SỐ:N¨m200120022003ViƯt Nam78.685.80079.727.40080.402.400ThÕ giíi6.114.135.0006.215.431.0006.314.000.000Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)THỐNG KÊ DÂN SỐ XÃ NINH GIA NĂM 2007ThônSố hộSố nhân khẩuĐại Ninh 3741758Ninh Hoà 4131922Hiệp Thuận 357 1606Ninh Thiện2401199Đăngsrõn4742249Hiệp Hoà 5191949KTM Thiện Chí 167812Thiện Chí 175835Tân Phú2981101Tổng Cộng301713438c. Kết thúc vấn đề:- Đừng để mỗi con người chỉ còn diện tích 1 hạt thóc.- Làm cho chặng đường đi đến ô thứ 64 càng dài lâu càng tốt .- Đó là con đường “ tồn tại hay không tồn tại”. Nhận thức đúng đắn, có trách nhiệm với cộng đồng, trân trọng cuộc sống tốt đẹp.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)I. Giới thiệu chung :II . Đọc- Hiểu văn bản: 1. Đọc- tìm hiểu chú thích : 2. Thể loại : 3. Bố cục : 4. Phân tích : a. Nêu vấn đề :b. Làm rõ vấn đề : * Từ bài toán cổ. * Từ một chuyện trong Kinh Thánh. * Từ thực tế.c. Kết thúc vấn đề :III. Tổng kết: Ghi nhớ ( SGK trang 132 )1. Nội dung:Bài tốn dân số :Đất đai khơng sinh thêm>< Con người nhiều lên gấp bội.Khống chế gia tăng dân số là sự sống cịn của lồi người2. Nghệ thuật :Lập luận chặt chẽ, giản dị, dễ hiểu qua yếu tố tự sự, con số, qua hình tượng ... Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)IV. Luyện tập: SGK trang 132 3031N¨m 1995 5,63 tỉN¨m 20157 tỉBài ca dao	G¸i mét con tr«ng mßn con m¾t G¸i hai con con m¾t liÕc ngangBa con cỉ ng¼ng r¨ng vµngBèn con quÇn ¸o ®i ngang khÐt mïiN¨m con tãc rèi tỉ cuS¸u con yÕm trơt v¸y dï vỈn ngang.MỘT SỐ CÂU HỎI TRẮC NGHIỆMCâu 1. Nguyên nhân chính của việc gia tăng dân số là do:khả năng sinh con của người phụ nữ là rất lớn.kinh tế thấp kém,không có biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An)D. con người nhất là phụ nữ chưa được hưởng quyền lợi giáo dục.Câu 2. Vấn đề đúng về sự liên hệ mật thiết với sự gia tăng dân số là: B. chỉ riêng sự phát triển giáo dục. C. chỉ riêng sự phát triển kinh tế. D. chỉ riêng sự phát triển chính trị.Tiết 49 BÀI TOÁN DÂN SỐ (Thái An) sự phát triển của đời sống xã hội nói chung. MỘT SỐ TRANH ẢNH MINH HỌAHoàn thành phần luyện tập.Học thuộc ghi nhớ SGK trang 132.Soạn bài: “ Chương trình địa phương phần Văn”.+ Đọc hai câu hỏi SGK trang 141.+ Nghiên cứu thật kĩ hai câu hỏi để thực hiện đúng yêu cầu.+ Sưu tầm và chép lại một số bài thơ, bài văn.4. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: