Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 73: Đọc văn bản Nhớ rừng (Thế Lữ) - Vũ Bá Long

KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ TỚI DỰ GIỜ NGỮ VĂN LỚP 8NGƯỜI THỰC HIỆN: VŨ BÁ LONG KiÓm tra bµi còĐọc thuộc lòng bài thơ “Ông đồ” của nhà thơ Vũ Đình Liên và cho biết nội dung chính của bài thơ? Trả lời:Bài thơ đã tình cảm đáng thương của “ông đồ”, qua đó toát lên niềm cảm thương chân thành trước một lớp người đang tàn tạ và nỗi tiếc nhớ cảnh cũ, người xưa của nhà thơ.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc Hướng dẫn đọc:Đoạn 1+ 4 giọng buồn bực bội, u uất; có những từ kéo dài, hoặc dằn giọng, mộtvài từ mỉa mai, khinh bỉĐoạn 2 + 3 + 5 giọng hào hứng, thiế ttha,, trầm bổng, mạnh mẽ, hùng tráng nhưng nuối tiếc, kết thúc bằng câu than thở đầy nuối tiếc.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung *Tác giả -Tác phẩmHãy nêu tóm tắt những nét cơ bản về tác giả Thế Lữ và bài thơ Nhớ rừng?- Nguyễn Thứ Lễ (1907-1989) - Bắc Ninh. Nhà thơ tiêu biểu của Thơ mới - Bài thơ “Nhớ rừng” trong tập thơ đầu tay “Mấy vần thơ” (1935)Tác giả mượn lời con Hổ trong vườn bách thú để diễn tả tâm trạng tâm của mình*. T×m hiÓu chó thÝch:S¾p xÕp c¸c tõ ë cét A cho phï hîp víi c¸ch gi¶i nghÜa ë cét BABNg¹o m¹nOai linhSa c¬Oanh liÖtUÊt hËnC¨m giËn, uÊt øc dån nÐn trong lßngKiªu ng¹o, coi th­êng ng­êi kh¸cSøc m¹nh linh thiªngL©m vµo c¶nh kh«ng may ph¶i thÊt b¹iLõng lÉy, vang déiI. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung * Tác giả -Tác phẩm * Thể thơ và bố cục:? Em hãy cho biết : so với một số bài thơ đã học về thể thơ và bố cục của bài thơ này có gì đặc biệt ?+ Thể thơ : Thơ 8 chữ, tự do linh hoạt không niêm luật.+ Bố cục : 3 phần-P 1: Khổ thơ 1 và khổ thơ 4: Tâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thú.-P 2: Khổ thơ 2 và khổ thơ 3: Nhớ tiếc quá khứ oai hùng nơi rừng thẳm.-P 3: Khổ cuối : Nỗi khao khát “Giấc mộng ngàn”* Tìm hiểu chú thích* Phương thức biểu đạt: Biểu cảm gián tiếpI. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy với bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.Hoàn cảnh của Hổ lúc này?- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.Em có nhận xét gì về việc sử dụng các thanh bằng, trắc trong 2 câu thơ? Câu 1- 6 thanh trắcCâu 2 – 7 thanh bằng Dồn nén, uất ứcBuông xuôi, mất hết sinh khíTâm trạng của con hổ được dồn vào từ ngữ nào? I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy với bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.-Động từ: gậm, nằm (dài), trông, sa cơ, chịu,-Động từ được danh từ hoá: khối căm hờn.Các từ ngữ đó cho ta thấy những nỗi khổ nào Hổ khi ở trong cũi sắt?+ Mất tự do + Biến thành trò chơi+ Ở chung với bọn gấu, cặp báo thấp hènKhông may, sa cơBị hạ nhụcBất bìnhI. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy với bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.-Động từ: gậm, nằm dài, trông, sa cơ, chịu,-Động từ được danh từ hoá: khối căm hờn.Tìm và cho biết tác dụng của các từ xưng hô trong khổ thơ?Đại từ xưng hô “Ta” – “lũ người” “bọn”Hổ là vị chúa tể “Ta”. Trong mắt vị chúa tể ấy thì mọi vật xung quanh rất quá bé nhỏ, tầm thường-Các động từ: Gậm, nằm dài, trông, sa cơ,chịu-Các hình ảnh : Khối căm hờn, cũi sắt Thể hiện rõ nét nỗi căm uất, tâm trạng ngao ngán của vị chúa tể rừng xanh, không có cách gì thoát ra được, đành buông xuôi, bất lực,-Đại từ xưng hô : Ta Giọng điệuI. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúNay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòngLen dưới nách những mô gò thấp kém;Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vuCủa chốn ngàn năm cao cả, âm u.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúNay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòngLen dưới nách những mô gò thấp kém;Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vuCủa chốn ngàn năm cao cả, âm u. Phép liệt kê.Cảnh vườn bách thú hiệnLên qua những hình ảnh nào?dải nước đen - giả suốiMô gò - thấp kém.Dăm vừng lá ... không bí hiểm Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng cây trồng.Cảnh tượng ấy mang tính chất gì? Cảnh giả tạo, nhỏ bé, vô hồnI. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúNay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòngLen dưới nách những mô gò thấp kém;Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vuCủa chốn ngàn năm cao cả, âm u. Cảnh giả tạo, nhỏ bé, vô hồnNhận xét của em về nhịp thơ, giọng thơ?-Cách ngắt nhịp ngắn, dồn dập, kéo dài.-Giọng giễu nhại.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thú- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòngLen dưới nách những mô gò thấp kém;Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vuCủa chốn ngàn năm cao cả, âm u.-Phép liệt kê.-Cách ngắt nhịp ngắn, dồn dập, kéo dài.-Giọng giễu nhại.=>Th¸i ®é ch¸n ch­êng, khinh ghÐt cao ®é ®èi víi c¶nh v­ên b¸ch thó cña con hæ.=> Nçi c¨m hËn cuéc sèng thùc t¹i mÊt tù do.=> NiÒm khao kh¸t tù do.Dựa vào giai đoạn lịch sử bấy giờ, em thấy tâm trạng này của con hổ giống với tâm trạng nào của người dân Việt Nam mất nước thời bấy giờ? Vậy hai khổ thơ (1 và 4) cho em thấy điều gì? Em đọc được thái độ nào phản ứng gì của hổ qua giọng thơ và nhịp thơ ấy? Khổ 1 và 4: ThÓ hiÖn râ nÐt nçi c¨m uÊt, t©m tr¹ng ngao ng¸n, bu«ng xu«i bÊt lùc, ch¸n ch­êng, khinh ghÐt cao ®é ®èi víi c¶nh v­ên b¸ch thó cña con hæ. Nçi c¨m hËn cuéc sèng thùc t¹i mÊt tù do.=> NiÒm khao kh¸t tù do.. *Nh÷ng thµnh c«ng về nghệ thuật cña hai khæ th¬ 1 vµ 4: -Tõ ng÷ mang tÝnh biÓu c¶m cao.- H×nh ¶nh th¬ cã ý nghÜa biÓu t­îng thÝch hîp.=> T¹o thuËn lîi trong viÖc nãi lªn t©m sù, c¶m høng l·ng m¹n cña nhµ th¬. * Bài tập nhanhDặn dò- Học thuộc lòng, nắm chắc nội dung và nghệ thuật 2 khổ thơ vừa học của bài thơ. Soạn kĩ tiết 74Tiết 73-74CÁM ƠN CÁC THẦY CÔ VÁC EM, XIN CHÀO TẠM BIỆT!I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy với bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.* Khổ 1:-Động từ: gậm, nằm dài, trông, sa cơ, chịu,-Động từ được danh từ hoá: khối căm hờn.I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG1. Đọc 2. Tìm hiểu chung II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNTâm trạng của con hổ trong cũi sắt vườn bách thúGậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm.Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy với bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.- Hoàn cảnh: bị cầm tù trong cũi sắt.-Động từ: gậm, nằm dài, trông, sa cơ, chịu,-Động từ được danh từ hoá: khối căm hờn.Thể hiện rõ nét nỗi căm uất, tâm trạng ngao ngán của vị chúa tể rừng xanh, không có cách gì thoát ra được, đành buông xuôi, bất lực,