Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 78: Đọc, hiểu văn bản: Khi con tu hú

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!Câu1: Nhận định nào dưới đây nói đúng nhất tình cảm của Tế Hanh đối với cảnh vật , cuộc sống và con người của quê hương ông?A/ Nhớ về quê hương với những kỷ niệm buồn bã và đau xót, thương cảmB/ Yêu thương trân trọng, tự hào và gắn bó sâu sắc với cảnh vật, cuộc sống và con người của quê hương.B/ Yêu thương trân trọng, tự hào và gắn bó sâu sắc với cảnh vật, cuộc sống và con người của quê hương.C/ Đáp án khácCâu2: Tế Hanh đã so sánh “ cánh buồm” với hình ảnh nào?A/ Con tuấn mãB/ Mảnh hồn làng.C/ Dân làng. D/ Quê hương.oTiết 78 KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)-Tố Hữu (1920-2002),quê Thừa Thiên Huế.-Là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến.-Tác phẩm chính:Từ ấy(1937-1946); Việt Bắc(1946-1954);Ra trận(1962-1971);Máu và hoa(1972-1977); Một tiếng đờn(1979-1992).-Bài thơ khi con tu hú được sáng tác trong nhà lao Thừa Phủ,khi tác giả mới bị bắt giam ở đây.2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)Tiết 78 KHI CON TU HÚ(Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:	 KHI CON TU HÚ	Khi con tu hú gọi bầy Lúa chim đang chín, trái cây ngọt dần	Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào	Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.....	Ta nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!	Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu! (Tố Hữu)Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:-Hai phần:+6 câu đầu : Cảnh mùa hè trong tâm tư người tù.+4 câu cuối:Tâm trạng người tù cách mạng.2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:-Em hiểu như thế nào về nhan đề bài thơ Khi con tu hú ?-Nhan đề bài thơ chỉ là một mệnh đề phụ,chưa phải là câu,nội dung bỏ ngõ-> gây sự chú ý cho người đọc, người nghe.-Hãy viết một câu văn tóm tắt nội dung bài thơ? ‘Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cách mạng (nhân vật trữ tình) cảm thấy vô cùng ngột ngạt trong phòng giam, thèm khát cuộc sống tự do.-Vì sao tiếng chim tu hú lại tác động mạnh mẽ đến nhà thơ như vậy?-Đây là hình ảnh hoán dụ, là biểu tượng của mùa hè, là tín hiệu của sự sống bên ngoài mà người tù cộng sản nghe được trong tù.Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:Nhan đề bài thơ chỉ là một mệnh đề phụ,chưa phải là câu,nội dung bỏ ngõ-> gây sự chú ý cho người đọc, người nghe.Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ->gây sự chú ý,gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài.2.2Cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù. ‘’	Khi con tu hú gọi bầyLúa chim đang chín, trái cây ngọt dần	Vườn râm dậy tiếng ve ngânBắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào	Trời xanh càng rộng càng caoĐôi chim diều sáo lộn nhào từng không.....’’-Xác định vị trí xuất hiện của tác giả-Tác giả đang ở trong tù, cảm nhận cuộc sống bên ngoài qua thính giác, qua tâm hồn nhạy cảm của mình.-Tiếng tu hú đã làm thức dậy trong tâm hồn người chiến sĩ cách mạng một khung cảnh mùa hè có những hình ảnh, màu sắc, âm thanh, hương vị nào ?-Âm thanh:+Tiếng tu hú.+Ve ngân.+Sáo diều.rộn ràng.->* Bức tranh mùa hè:-Màu sắc:+Lúa chín.+Trời xanh.+Nắng đào.+Bắp vàng.->Sắc màu rực rỡ.-Hương vị:+Vị ngọt của trái cây.+Mùi thơm của lúa.->Ngào ngạt.-Âm thanh:+Tiếng tu hú.+Ve ngân.+Sáo diều.rộn ràng.->* Bức tranh mùa hè:-Màu sắc:+Lúa chín.+Trời xanh.+Nắng đào.+Bắp vàng.->Sắc màu rực rỡ.-Hương vị:+Vị ngọt của trái cây.+Mùi thơm của lúa.->Ngào ngạt.-Nhận xét về cảnh sắc mùa hè trong tâm tưởng tác giả ?Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:->gây sự chú ý,gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài.2.2 .Cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù.-> Không gian khoáng đạt rất sống động, đầy hình ảnh màu sắc âm thanh........2.3 Tâm trạng của người tù cách mạng: .......”Ta nghe hè dậy bên lòngMà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !	Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu ! “+ Cách ngắt nhịp thay đổi bất thường: 6/2 (câu8), 3/3 (câu 9).+ Dùng những từ ngữ mạnh: đạp tan phòng, chết uất.+ Dùng những từ ngữ cảm thán : ôi, thôi, làm sao.=>Tâm trạmg đau khổ, uất ức, ngột ngạt, khát khao cháy bỏng cuộc sống tự do.* Phân tích những tác động khác nhau của tiếng chim tu hú ở đầu và cuối bài thơ ?-Ở câu thơ đầu, tiếng tu hú kêu dã gợi ra cảnh tượng trời đất bao la tưng bừng sự sống lúc vào hè -Ở câu kết tiếng chim lại khiến cho chiến sĩ đang bị giam cảm thấy hết sức đau khổ ,bực bội.Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:->gây sự chú ý,gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài.2.2Cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù.->Rất sống động, đầy hình ảnh màu sắc âm thanh........2.3 Tâm trạng của người tù cách mạng:->Đau khổ, uất ức, ngột ngạt- khát khao tự doIII/Tổng kết:(sgk)IV/Luyện tập:Tiết 78 (Văn học) KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)I/Tìm hiểu chung:1/Tác giả- Tác phẩm:(SGK)2/Tìm hiểu từ khó: (sgk)II/Tìm hiểu văn bản:1/Bố cục:2/Phân tích:2.1Nhan đề bài thơ:->gây sự chú ý,gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài.2.2Cảnh mùa hè trong tâm tưởng người tù.->Rất sống động, đầy hình ảnh màu sắc âm thanh........2.3 Tâm trạng của người tù cách mạng:->Đau khổ, uất ức, ngột ngạt- khát khao tự doIII/Tổng kết:(sgk)IV/Luyện tập:Câu 1:Điền cụm từ thích hợp nhất để hoàn thành câu nhận xét về cảnh mùa hè được miêu tả trong 6 câu thơ đầu của bài thơ ‘Khi con tu hú:‘’Bằng tưởng tượng, nhà thơ đã khắc hoạ sinh động một bức tranh mùa hè..................”a/ Tràn ngập âm thanh .b/ Có màu sắc sáng tươi.c/ Ảm đạm ủ êd/ .náo nức âm thanh và rực rỡ sắc màud/ .náo nức âm thanh và rực rỡ sắc màuCâu 2:Ý nào nói đúng nhất tâm trạng người tù -chiến sĩ được thể hiện ở bốn câu cuối trong bải thơ “Khi con tu hu” ?A/ Uất ức, bồn chồn, khao khát tự do đến cháy bỏng.B/ Nung nấu ý chí hành động để thoát khỏi chốn ngục tùC/ Buồn bực vì chim tu hú ngoài trời cứ kêu.D/ Mong nhớ da diết cuộc sống ngoài chốn ngục tù .A/ Uất ức, bồn chồn, khao khát tự do đến cháy bỏngCâu 3: Bài thơ khi con tu hú được khơi nguồn từ tiếng chim tu hú gọi bầy.A/ĐúngB/ SaiA/ĐúngcH¢N THµNH C¶M ¥N QUÍ THÇY C¤ GI¸O Vµ C¸C EM HỌC SINH!