Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Văn bản Đập đá ở Côn Lôn (Phan Châu Trinh)

§Ëp ®¸ ë C«n L«n( Phan Ch©u Trinh)H×nh ¶nh C«n §¶o ngµy nay nh×n tõ xaCôn Đảo nay thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng TàuTiết 58 :§Ëp ®¸ ë c«n l«n( Phan Ch©u Trinh )I. Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ:1. Tác giả:Điểm du lịch Côn Đảo hôm nay§Ëp §¸ ë c«n l«nI.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ:1. Tác giả: Hiệu là Tây Hồ ,biệt hiệu Hi Mã, huyện Hà Đông, tỉnh Quảng Nam .- Ông là người giỏi biện luận và có tài văn chương. - Thơ văn ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân tộc.Phan Châu Trinh (1872-1926)Phan Châu Trinh và các chí sĩ yêu nướcTiết 58 :( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nNhững tác phẩm chính:( Phan Ch©u Trinh )I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ:1. Tác giả:TuyÓn TËpBót tÝch cña Phan Ch©u Trinh*Tác phẩm:Tây Hồ thi tậpTỉnh quốc hồn ca Xăng tê thi tập Giai nhân kì ngộ§Ëp ®¸ ë c«n l«n( Phan Châu Trinh ) 2. Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ sáng tác trong thời gian Phan Châu Trinh bị đày ra Côn Đảo và phải lao động khổ sai cùng các tù nhân khác (1908-1910). I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả:C¶nh nhµ tï C«n §¶o d­íi chÕ ®é thùc d©n Ph¸pI.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả 2. Hoàn cảnh sáng tác:II. Đọc, tìm hiểu chung:§Ëp §¸ ë C«n L«n( Phan Ch©u Trinh ) Lµm trai ®øng gi÷a ®Êt C«n L«n,Lõng lÉy lµm cho lë nói non.X¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng,Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn.Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái,M­a n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son.Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì b­íc,Gian nan chi kÓ viÖc con con ! (Phan Ch©u Trinh)I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả 2. Hoàn cảnh sáng tác:II.Đọc, tìm hiểu chung:§Ëp §¸ ë C«n L«n( Phan Ch©u Trinh )*Thể thơ: Thất ng«n b¸t có ®­êng luËt. *Về thể loại, so với những bài thơ thất ngôn bát cú vừa học (Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác), bài thơ Đập đá ở Côn Lôn có những điểm giống và khác là: - Giống: + Mỗi bài đều có 8 câu. Mỗi câu 7 chữ. + Cấu trúc nội dung bài thơ cũng theo các trình tự: Đề, thực, luận, kết với 2 cặp câu thực và câu luận đối nhau rất chỉnh về ý và lời. - Khác: + Cách hiệp vần ở hai bài thơ có khác nhau. Bài Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác: tiếng cuối câu 2 (câu đề) hiệp vần với câu 6 (câu luận) ; câu 4 (câu thực) hiệp vần với câu 8 (câu kết). Bài Đập đá ở Côn Lôn: tiếng cuối các câu 1,2,4,6,8 hiệp vần với nhau.Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nPhân tích theo kết cấu của bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật , gồm 4 phần: Đề, thực, luận, kết III. Phân tích văn bản:Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«n Lµm trai ®øng gi÷a ®Êt C«n L«n,Lõng lÉy lµm cho lë nói non.Hai câu đề: 	Đứng giữa đất Côn Lôn 	Lừng lẫy lở núi non Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sống hiên ngang, sẵn sàng chấp nhận thử thách .Phãng ®¹i – khoa tr­¬ng ? Em h·y t×m nh÷ng c©u ca dao, c©u th¬ nãi vÒ chÝ lµm trai ? Lµm trai cho ®¸ng nªn trai Xu«ng ®«ng ®«ng tÜnh lªn §oµi ®oµi tan 	 (Ca dao) ChÝ lµm trai Nam, B¾c, §«ng , T©y Cho phØ søc vÉy vïng trong bèn bÓ. 	(ChÝ anh hïng - Ng. C«ng Trø) Lµm trai trong câi thÕ gian Phß ®êi cøu n­íc ph¬i gan anh hïng. 	(Lôc V©n Tiªn - Ng .§×nh ChiÓu)Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nX¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng,Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn.Hai câu đề: Đứng giữa đất Côn Lôn 	 Lừng lẫy làm cho lở núi non Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sống hiên ngang, sẵn sàng chấp nhận thử thách . Hai câu thực: 	Búa đánh tan năm bảy đống 	Tay đập bể mấy trăm hòn Khí phách, ý chí quyết tâm, sức mạnh phi thường của người chiến sĩ cách mạng.X¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng,Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn.PhÐp ®èi - C¸ch dïng sè tõTiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Đứng giữa đất Côn Lôn 	 Lừng lẫy lở núi non Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Búa đánh tan năm bảy đống 	 Tay đập bể mấy trăm hòn Khí phách, ý chí quyết tâm, sức mạnh phi thường của người chiến sĩ cách mạng. Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái,M­a n¾ng chi sên d¹ s¾t son. Hai câu luận: 	Tháng ngày thân sành sỏi 	 Mưa nắng dạ sắt son Chí khí bền vững, lòng son sắt thủy chung với dân với nước của đấng nam nhi. PhÐp ®èi - H×nh ¶nh Èn dô Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái,M­a n¾ng chi sên d¹ s¾t son. Chí khí bền vững lòng son sắt thủy chung với dân với nước của đấng nam nhi .Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Đứng giữa đất Côn Lôn 	 Lừng lẫy lở núi non Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Búa đánh tan năm bảy đống 	 Tay đập bể mấy trăm hòn Khí phách, ý chí quyết tâm, sức mạnh phi thường của người chiến sĩ cách mạng. Hai câu luận: Tháng ngày thân sành sỏi 	 Mưa nắng dạ sắt son Chí khí bền vững lòng son sắt thủy chung với dân với nước của đấng nam nhi. PhÐp t­¬ng ph¶n: Gian nan ><Việc con con Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì b­íc , Gian nan chi kÓ viÖc con con. Hai câu kết: 	Những kẻ vá trời khi lỡ bước 	Gian nan chi kể việc con con Dũng khí hiên ngang và lòng tự tin, lạc quan của nhà chiến sĩ. Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì b­íc , Gian nan chi kÓ viÖc con con.Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Quyết tâm sắt đá , chí khí hào hùng không lùi bước trước mọi gian khổ hy sinh. Hai câu luận: Khí phách, ý chí quyết tâm, sức mạnh phi thường của người chiến sĩ cách mạng. Hai câu kết: Dũng khí hiên ngang và lòng tự tin, lạc quan của nhà chiến sĩ.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Quyết tâm sắt đá , chí khí hào hùng không lùi bước trước mọi gian khổ hy sinh.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.LuyÖn tËpBµi tËp tr¾c nghiÖm Hai câu luận: Chí khí bền vững lòng son sắt thủy chung với dân với nước của đấng nam nhi. Hai câu kết: Dũng khí hiên ngang và lòng tự tin, lạc quan của nhà chiến sĩ.Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Quyết tâm sắt đá , chí khí hào hùng không lùi bước trước mọi gian khổ hy sinh. Hai câu kết: Chí khí bền vững lòng son sắt thủy chung với dân với nước của đấng nam nhi. Hai câu luận: Phong thái ung dung tự tại, biểu thị dũng khí hiên ngang và lòng tự tin, lạc quan của nhà chiến sĩ.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.Hướng dẫn về nhà1. Học thuộc lòng bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn”.2. Nắm chắc những nét khái quát về nội dung và nghệ thuật của hai bài thơ.3. Tìm đọc những bài thơ cùng chủ đề của các nhà thơ khác?4. Chuẩn bị bài: “Muốn làm thằng Cuội” ( Tản Đà) - Đọc thuộc lòng bài thơ. -Trả lời những câu hỏi 1,2,3,4 SGK trang 156. -Tìm hiểu nghệ thuật đối trong bài thơ.