Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Hạnh phúc của một tang gia (Trích: Số đỏ của Vũ Trọng Phụng)

hạnh phúc của một tang gia(Trích : Số đỏ của Vũ Trọng Phụng)đọc văn : Tiết ppct:44; 45 ;46đọc vĂn : tiết 44; 45;46 hạnh phúc của một tang giaI . tìm hiểu chung1. Tác giả:* Cuộc Đời :- Vũ Trọng Phụng (1912-1939) Sinh tại Hà Nội, gốc Hưng Yên, gia đình “nghèo truyền thống” (Ngô Tất Tố) Sống chật vật, bấp bênh bằng nghề viết văn, làm báo.- Cuộc đời ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật.Em hãy Nêu vài nét ngắn gọn về tác giả Vũ Trọng Phụng?đọc VĂN: hạnh phúc của một tang gia* Sửù nghieọp:- OÂng saựng taực nhieàu theồ loaùi nhửng noồi tieỏng treõn hai lúnh vửùc: phoựng sửù vaứ tieồu thuyeỏt. OÂng ủửụùc goùi laứ “oõng vua phoựng sửù Baộc Kỡ”.Nhửừng taực phaồm tieõu bieồu:+ Phoựng sửù : Caùm baóy ngửụứi (1933), Kyừ ngheọ laỏy Taõy (1934), Cụm thaày cụm coõ (1936)+ Tieồu thuyeỏt : Soỏ ủoỷ (1936), Gioõng Toỏ (1936), Vụừ ủeõ ( 1936)đọc vĂn :tiết 44; 45 ;46 hạnh phúc của một tang giaGiá trị nổi bật trong các sáng tác của Vũ Trọng Phụng là gì ?- Sáng tác của Vũ Trọng Phụng tố cáo đanh thép và là niềm căm phẫn mãnh liệt cái xã hội đen tối, thối nát đương thời.2. Tác phẩm “Số đỏ”:- Hoàn cảnh sáng tác: 1936 in thành sách năm 1938- năm đầu của mặt trận dân chủ Đông Dương, không khí đấu tranh sôi nổi, chế độ kiểm duyệt sách báo khắt khe của chính quyền thực dân tạm thời bị bãi bỏ - tạo điều kiện cho nhà văn công khai, vạch trần bản chất thối nát, giả dối, bịp bợm của các phong trào “Âu hoá”,thể thaođọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia* Giá trị nội dung: Đả kích sâu cay xã hội tư sản thành thị đang chạy theo lối sống nhố nhăng, đồi bại đương thời làm mất đi truyền thống đạo đức dân tộc.* Giá trị nghệ thuật: nghệ thuật trào phúng đặc sắc, mỗi chương là một màn hài kịch, mỗi nhân vật là một chân dung biếm hoạ xuất sắc.đọc vĂn : tiết: 44; 45;46 hạnh phúc của một tang gia3. Đoạn trích “Haùnh phuực cuỷa moọt tang gia”. * Xuất xứ: chương XV-Tiểu thuyết Số đỏNhan đề của chương đã lược bỏ một đoạn“Hạnh phúc của một tang gia văn minh nữa cũng nói vào một đám ma gương mẫu”2. Tiếp đú đến – Gõy ra cho tuyết vậy : - Cỏi chết của cụ cố tổ và niềm hạnh phỳc của cỏc thành viờn trong tang gia3. Đoạn cũn lại :- Miờu tả cảnh hạ huyệt và đưa đỏm.* Bố cục: Chia làm 3 phần 1. Từ đầu đến của cụ cố hồng : Giới thiệu cỏi chết của cụ cố tổ đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)Em có suy nghĩ thế nào về nhan đề của đoạn tríchNiềm vui sướng của con người đạt được ước nguyện trong cuộc sốngLà nỗi đau buồn của gia đình có người thân ra đi mãi mãi, mất mát không có gì bù đắp đượcHaùnh PhuựcTang giaChứa đựng maõu thuaón, Trào phúng* YÙ nghúa đoan trích: pheõ phaựn sửù suy ủoài ủaùo ủửực trong xaừ hoọi bũ chi phoỏi bụỷi ủoàng tieàn vaứ danh voùng.CHOẽN CAÂU ẹUÙNG Caõu 1Tỏc phẩm nào sau đõy là sỏng tỏc của Vũ Trọng Phụng ?Moọt ủaựm cửụựiMoọt bửừa noCaựi thuỷ lụùnGioõng toỏõẹuựng roài!Sai roài, ủi tỡm ủaựp aựn khaực thoõiSai roài, ủi tỡm ủaựp aựn khaực thoõiSai roài, ủi tỡm ủaựp aựn khaực thoõiTrở vềCÂU 2CÂU 2 Dũng nào sau đõy nhận định đỳng về sỏng tỏc của Vũ Trọng PhụngA. Tố cỏo, chống lại những tiờu cực, hủ tục trong xó hội.B. Tố cỏo và căm phẫn xó hội đó làm những số phận của những người nụng dõn lương thiện khổ cực.C. Tố cỏo đanh thộp và là niềm căm phẫn mónh liệt xó hội đen tối, thối nỏt.D. Căm phẫn xó hội và miờu tả về cuộc chiến đấu anh dũng, bất khuất của nhõn dõn.ẹoùc Vaờn: Tieỏt thửự 45;46 Haùnh Phuực cuỷa moọt tang gia ( Trớch : Tieồu thuyeỏt “Soỏ ẹoỷ” cuỷa Vuừ Troùng Phuùng)II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Cỏi chết cụ cố tổ và niềm hạnh phỳc của những người trong và ngoài đỏm tangCaựi cheỏt cuỷa cuù coỏ toồ hai toọi nhoỷ vaứ moọt caựi ụn to (Hỡnh aỷnh minh hoùa) Caỷnh phaựt phuùc vui veỷ (Hỡnh aỷnh minh hoùa)đọc vĂn : tiết: 45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)Đọc- Hiểu Văn bản1. Cái chết của cụ cố tổ và niềm hạnh phúc của những người trong và ngoài đám tang :Trước cái chết của cụ cố tổ, tâm trạng các thành viên trong tang gia như thế nào ?* Cụ cố Hồng : Gọi là cụ cố nhưng mới 50 tuổi muốn được gọi là cụ cố để cho mình được già.Nằm một chỗ, mơ màng đến lúc mặc áo xô gai, lụ khụ chống gậy vừa ho khạc vừa mếu diễn trò ốm yếu giữa đường phố để cho thiên hạ phải trầm trồ...=> Đúng là một bức biếm hoạ về một con người ngu dốt, háo danh.a. Những thành viên trong tang gia Cuù Coỏ Hoàng ( Hỡnh aỷnh Minh Hoùa) Neựt taõm traùng cuỷa oõng VAấn Minh (Hỡnh aỷnh minh hoùa)đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)*Ông Văn Minh:“Phân vân”,“đăm đăm chiêu chiêu”, “vò đầu rứt tóc” => Nhưng không phải vì cái chết của ông nội, mà vì- Làm thế nào để chúc thư kia sớm đi vào thời kì thực hành-Xử trí với Xuân tóc đỏ ra sao khi hắn có “2 cái tội nhỏ”, “1 cái ơn to”Em có nhận xét gì về thái độ và tâm trạng của nhân vật văn minh?- Thái độ, vẻ mặt của Văn Minh vô tình hợp với cảnh gia đình có tang.- Nhà văn muốn vạch trần bản chất giả dối, bất nhân của hắn.đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)* Bà Văn Minh:- được mặc bộ đồ xô gai tân thời và được dịp lăng xê những mốt y phục táo bạo nhất.* Cô Tuyết:- được dịp mặc bộ y phục ngây thơEm thấy giọng văn miêu tả hai Nhân vật này như thế nào ?- Giọng văn: mỉa mai đã phô bày sự lố bịch, thiếu văn hoá, vô đạo đức của 2 đứa cháu quý hoá. - hài hước: cái chết và đám tang của cụ Tổ là cơ hội, sàn diễn để bà Văn Minh và cô Tuyết thể hiện, trưng diện, chứng minh mình còn Trinh tiết. * ễng phỏn mọc sừng:( Hỡnh aỷnh minh hoùa)Neựt taõm traùng cuỷa oõng Phaựn moùc sửứng (Hỡnh aỷnh minh hoùa)đọc vĂn : tiết: 44; 45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)* Ông Phán mọc sừng:- sung sướng vì cái sừng hươu vô hình trên đầu có giá trị đến thế. bị vợ cắm sừng mà không thể làm gì, không biết nhục, không thấy xấu hổ, trái lại còn tự hào về giá trị đôi sừng - đúng là kẻ trục lợi, vô lương tâm, không biết liêm sỉ.* Cậu tú Tân:sướng điên người lên vì được dùng đến cái máy ảnh mua đã lâu mà chưa có dịp để sử dụng.Em cú nhận xột như thế nào về nhõn vật ụng phỏn mọc sừngđọc vĂn : tiết: 44;45; 46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)Cụ cố HồngVăn Minh Vợ VănMinhTuyếtÔng PhánCậu Tú TânCái Chết Của cụ cố Tổ Giả dối -Bất hiếuđọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)Cái chết của cụ cố tổ ngoài việc đem lại hạnh phúc cho các thành viên trong gia đình thì còn đem lại hạnh phúc cho những ai ?b. Niềm hạnh phúc của nghững người ngoài tang gia* Hai viên cảnh Sát:- đang thất nghiệp được thuê giữ trật tự cho đám tang thì sung sướng cực điểm.* Bạn của cụ cố Hồng :vui sướng vì được dịp khoe đủ mọi thứ huân huy chương, khoe các kiểu râu* Sư cụ Tăng Phú:sung sướng mà vênh váo vì “ sư cụ đã đánh đổ được Hội Phật giáo”đọc vĂn : tiết: 45 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)2. Cảnh đưa đám và hạ huyệta. Cảnh đưa đám :* Một đám ma to được tổ chức theo cả lối Ta,Tầu, Tây - Đám ma hổ lốn, đám ma như đám rước. * Người đi đưa: - Đủ mọi thành phần, từ già đến trẻ, từ cảnh sát đến sư sãi, từ thằng lưu manh đến nhà cải cách,..đặc biệt là 2 đám: bạn cụ cố Hồng và đám trai thanh gái lịch bạn của cô Tuyết, cô Hoàng hôn.Cảnh đưa đám được tác giả miêu tả như thế nào ?đọc vĂn : tiết: 44; 45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)Cái đáng cười ở những người đi đưa đám là gì ?* Toát ra từ hành vi, dáng điệu, ngôn ngữ. - Đám ma thành đám diễn trò bịp bợm. Sự lố lăng, đồi bại, vô văn hoá được khoác bên ngoài vẻ quý phái.“Thật là một đám ma to tát có thể làm cho người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng nếu không gật gù cái đầu”đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)* Điệp khúc “Đám cứ đi”=> ý nghĩa hài hước đặc biệt:- Đám ma to, dòng người vẫn cứ chuyển động, nhưng quan sát từng con người, cử chỉ, câu nói...thì thấy họ không hề đi đưa ma mà đang đi trong 1 đám rước -> tác giả muốn phơi bày trước thanh thiên bạch nhật tất cả cái giả dối của xã hội thượng lưu vô đạo đức.Em có nhận xét gì về cụm từ “Đám cứ đi” điệp lại trong đoạn trích ?đọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)b. Cảnh hạ huyệt bi hài:cảnh hạ huyệt bi hài diễn ra bằng chi tiết hình ảnh nào ?* Cậu tú Tân: bắt mọi người phải diễn thế này thế nọ để chụp ảnh.* Ông Phán mọc sừng: khóc oặt người mãi không thôi, nhưng kín đáo dúi vào tay Xuân tờ giấy bạc 5 đồng gấp tư để trả công ( thời điểm đau xót nhất, ông cháu rể đã tranh thủ tiến hành 1 vụ làm ăn, tỏ ra mình là người giữ chữ tín)* Tiếng cười toát ra từ hành động diễn xuất đại tài của ông Phán. Đây đúng là đỉnh điểm của sự đểu giả, trào phúng .Em cú nhận xột như thế nào về nghệ thuật trào phỳng của đoạn trớch?3. Nghệ Thuật: - Cỏch quan sỏt và miờu tả của tỏc giả trong toàn bộ chương truyện .Nhất là cảnh đưa đỏm .Giỳp nghười đọc người nghe nhận ra toàn cảnh và cận cảnh.+ Toàn cảnh là đỏm ma to* Cận cảnh phơi bày sự hỗn tạp.+ Toàn cảnh là đỏm ma sang trọng* Cận cảnh là lời ong ve tỏn tỉnh chờ bai nhau+ Toàn cảnh là đỏm ma hoành trỏng* Cận cảnh cậu tỳ tõn bắt bẻ từng người nghĩa là như trờn sõn khấu >< Giữa chõn thành và giả dối đả kớch trực diện vào xó hội tư sản thành thị trước CMSử dụng nhiều hỡnh ảnh tỏi hiện nhiều lần “ Đỏm cứ đi”khắc sõu cho người đọc bờn ngoài là đỏm ma to nhưng bờn trong trống rỗng khụng cú gỡ Lời văn cũng làm tăng thờm chất trào phỳng ( Cỏch đặt tờn nhõn vật..cỏch so sỏnh vừa cú lớ vừa vụ lớ) giọng văn trào phỳng vỡ xen vào đú là những lời lẽ hài hước, núi ngượcđọc vĂn : tiết: 44;45;46 hạnh phúc của một tang gia (Trích : Số đỏ – vũ trọng phụng)III. Tổng kết- Qua tác phẩm, tác giả đã phê phán mãnh liệt bản chất giả tạo, lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu thành thị trước cách mạng tháng 8.- Vạch trần sự thật xấu xa của cái gọi là âu hoá, văn minh, gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về sự xuống cấp đạo đức của 1 bộ phận người dân trong xã hội lúc bấy giờ.