Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Người trong bao (Sê-khốp) - Trường THPT Lê Thanh Hiền

TRƯỜNG THPT LÊ THANH HIỀN A.P. SÊ-KHỐPNGƯỜI TRONG BAOI/. TÌM HIỂU CHUNG1/ Tác giả (1860-1904)(Sgk) Là một trong những đại biểu kiệt xuất cuối cùng của văn học hiện thực NgaSự nghiệp sáng tác (SGK) Truyện ngắn của ông thường ngắn gọn, giản dị nhưng lại đặt ra những vấn đề xã hội có ý nghĩa to lớn, ý nghĩa nhân bản sâu xa Nhà cách tân thiên tài về thể loại truyện ngắn và kịch nóiDựa vào phần tiểu dẫn SGK em hãy tóm tắt vài nét về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Sê-khốpMộ của Sê-khốpMột số tác phẩm của Sê-khốp ở Việt Nam2/ Tác phẩm “Người trong bao”a/ Hoàn cảnh sáng tác1898 lúc nhà văn dưỡng bệnh ở thành phố I-an-ta, trên bán đảo CrưmBối cảnh: XH Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỷ XIXHãy nêu hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm? Bối cảnh XH của tác phẩm lúc bấy giờ như thế nào?Tóm tắt tác phẩmTruyện kể về Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hy Lạp cổ nổi tiếng vì lối sống trong baoLối sống đó đã ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần và hoạt động của các giáo viên và người dân thành phố khi hắn sống cũng như khi hắn chếtĐiều đó khiến bác sĩ I-Van suy nghĩ và đi đến kết luận “Không thể sống mãi như thế được”Em hãy tóm tắt lại nội dung của tác phẩmb/ Nội dung Là câu chuyện cười ra nước mắt về cuộc đời của một con người mắc chứng bệnh sợ hãi, sống chết đều thảm hại  Phản ánh hiện thực XH và có ý nghĩa triết lý sâu sắcNội dung của tác phẩm “Người trong bao” là gì?c/ Bố cục- Đoạn 1: “Từ đầu  không nói thêm điều gì” Một đoạn đời của Bê-li-cốp- Đoạn 2: Còn lại Cuộc sống của người dân thành phố sau cái chết của Bê-li-cốpVăn bản có thể thành mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần?II/. TÌM HIỂU TÁC PHẨMĐi giày cao su ngay cả khi đẹp trờiMặc áo bành tôCầm ô, đeo kính râm, lỗ tai nhét bông, đội mũNgoại hình Bê-li-cốp được miêu tả như thế nào?1. Hình tượng nhân vật Bê-li-cốpa/ Ngoại hình Kì quái, lập dịb/ Lối sống, cách sinh hoạtCái ô để trong baoLối sống, cách sinh hoạt của Bê-li-cốp được tác giả miêu tả như thế nào?Cái đồng hồ để trong baoCái dao gọt bút chì để trong baob/ Lối sống, cách sinh hoạtĐồ dùng: ô, đồng hồ, dao  đều để trong baoSinh hoạt:+ Buồng ngủ như cái hộp, cửa đóng kín, cài then, khi ngủ trùm chăn kín đầu, đi xe ngựa luôn kéo mui lên+ Đến nhà đồng nghiệp: “kéo ghế ngồi, chẳng nói chẳng rằng” 1 tiếng sau ra về  cách duy trì mối quan hệ với mọi ngườiKhát vọng thu mình trong cái vỏ để bảo vệ mình thoát khỏi những ảnh hưởng bên ngoài Là một người có lối sống kỳ quặc, khép kínNhút nhát, ghê sợ hiện tại nhưng lại ngợi ca, tôn sùng quá khứ+ “Lúc nào cũng ngợi ca quá khứ, ngợi ca những gì không bao giờ có thật”+ Say mê tiếng Hy Lạp cổBảo thủ, giáo điều, máy móc+“Đối với hắn . mới là những cái rõ ràng”+ Đi xe đạp, mặc áo thêu ra đường là những việc buông thả+ Phụ nữ đi xe đạp  kinh khủngc/ Tính cáchTìm những chi tiết tiêu biểu cho tính cách của nhân vật Bê-li-cốpVa-ren-ca và Cô-va-len-cô đi xe đạpSống cô độc, luôn luôn lo lắng, sợ hãi, sợ tất cả+ Câu nói cửa miệng: “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”+Sợ hiệu trưởng, sợ ông thanh tra+Sợ cả những thứ vớ vẩn như: kẻ trộm vào nhà, sợ bị chế giễu Luôn thoả mãn hài lòng với lối sống cổ hủ, kỳ quái, luôn tự tin ở cách sống đúng chuẩn mực của mình “Lúc nào tôi  đúng đắn”Hình tượng một con người kì quái, lạc lõng + Hèn nhát, cô độc, giáo điều, thu mình trong bao+ Cảm thấy yên tâm, sung sướng, hạnh phúc, mãn nguyện trong đó Đó là kiểu người trong bao, lối sống trong bao, tính cách trong baoCó thể khái quát con người Bê-li-cốp bằng những từ ngữ nào?d/ Ảnh hưởng của Bê-li-cốpMọi người đều ghét, sợ y, tránh xa y, không muốn dây với y+ Các bà các cô không dám tổ chức diễn kịch+ Giới tu hành không dám ăn thịt, đánh bài+ Sợ tất cả: sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen Một số người tò mò muốn thay đổi cách sống của y nhưng không được mà còn bị tác động lại Lối sống của Bê-li-cốp đã đầu độc, làm cho sợ hãi, ám ảnh tinh thần mọi người suốt 15 năm trời cho đến khi hắn chếtLối sống của Bê-li-cốp đã có ảnh hưởng như thế nào đối với mọi người?2/ Cái chết của Bê-li-cốpa/ Nguyên nhân cái chếtVì bị ngã đau  mắc bệnh nặng lại không chịu chữaVì bị sốc nặng trước thái độ và hành động của chị em Va-ren-caSợ việc đến tai ông hiệu trưởng, ông thanh tra, sợ bị ép về hưu, sợ bị mọi người giễu cợtVì sao Bê-li-cốp chết? Ý nghĩa cái chết của y* Hình ảnh Bê-li-cốp khi chếtVẻ mặt hiền lành, dễ chịu có vẻ tươi tỉnh như mừngCái chết là sự giải thoát và hạnh phúc Quan tài là cái bao tốt nhất, bền vững nhấtb/ Thái độ của mọi người đối với Bê-li-cốpKhi y còn sống: sợ hãi, căm ghét, bị ám ảnh sâu sắcKhi y chết: cảm thấy nhẹ nhàng, thoải máiSau đó lại nặng nề như cũẢnh hưởng dai dẳng nặng nề của lối sống trong bao đối với XH đương thời Cái chết mang ý nghĩa XH, ý nghĩa triết họcThái độ của mọi người đối với Bê-li-cốp như thế nào (lúc hắn sống và khi hắn chết)3/ Hình ảnh cái baoNghĩa đen (gốc): dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hoá Nghĩa bóng (chuyển): lối sống và tính cách của Bê-li-cốpNghĩa biểu trưng: kiểu người trong bao, lối sống trong bao. XH Nga cuối thế kỉ XIX là một cái bao khổng lồ trói buộc tù hãm ngăn chặng tự do của mọi ngườiHình ảnh cái bao có ý nghĩa như thế nào?Chủ đề tư tưởng của truyện- Lên án phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tác hại của nó đối với hiện tại và tương lai của nước Nga- Cảnh cáo và kêu gọi mọi người phải thay đổi cuộc sống, cách sống, không thể sống tầm thường, hèn nhát, ích kì, vô vị mãiEm hãy nêu lên chủ đề tư tưởng của truyện?4/ Nghệ thuậtChọn ngôi kể, giọng kểCấu trúc kể truyện lồng trong truyệnXây dựng nhân vật điển hình trong hoàn cản điển hìnhXây dựng hình ảnh biểu tượng độc đáo, nghệ thuật đối lập đặc sắcCách kết thúc truyện gây ấn tượng mạnhNêu lên một vài nét đặc sắc về nghệ thuật của truyện?III/. TỔNG KẾTGHI NHỚ (sgk)IV. LUYEÄN TAÄPBT3. Doøng naøo sau ñaây coù theå thay theá cho nhan ñeà cuûa truyeän ngaén? Vì sao?A. Beâ-li-coápB. Moät con ngöôøi kyø quaùi.C. Khoâng theå soáng nhö theá ñöôïc.D. Caâu chuyeän trong nhaø kho.E. Ngöôøi mang voû oác.BT4. Tìm moät vaøi thaønh ngöõ, tuïc ngöõ Vieät Nam coù noäi dung gaàn guõi vôùi loái soáng trong bao, kieåungöôøi trong bao?1.Böng tai, bòt maét. 2.Ngaäm haït thò.3.Nhaùt nhö caùy. 4.Muõ truøm qua gaùy.IV- LUYEÄN TAÄPCAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM Caâu 1: Caùc ñoà vaät cuûa Beâ-li-coáp coù ñaëc ñieåm gì gioáng nhau?A- Ñeàu raát sang troïng ñaét tieàn C- Ñeàu raát giaûn dò, cuõ kó B- Ñeàu raát tieän duïng D- Ñeàu ñöôïc ñaët trong baoCaâu 2: Doøng naøo noùi ñuùng yù nghó thöôøng xuyeân xuaát hieän trong ñaàu Beâ-li-coáp?A- Sôï nhôõ xaûy ra chuyeän gìB- Sôï coù ai ñeán nhaø haén maø khoâng noùi tröôùcC- Sôï coù tieáng chuoâng ñieän thoaïi reo trong ñeâmD- Sôï coù ai ñoù laøm haén giaät mìnhCaâu 3 : Nhan ñeà “ ngöôøi trong bao” ñuùng vôùi kieåu ngöôøi naøo sau ñaây ?Hay töï ti vaø haø tieän .Hay sôï haõi vaø soáng baïc nhöôïc Bò moïi ngöôøi xa laùnh .Khoâng thích giao tieáp vôùi moïi ngöôøi . A B C DCaâu 4 : Thaùi ñoä kính troïng ñoái vôùi chính quyeàn cuûa Beâ-li-coáp cuõng laø moät thöù bao nhaèm ñeå che ñaäy ñieàu gì ôû haén ? Taâm lí thích vuoát ve , nònh bôï nhöõng keû coù quyeàn .Taâm lí thích doaï naït , hoáng haùch tröôùc nhöõng ngöôøi treû tuoåi .Taâm lí heøn nhaùt , run sôï tröôùc quyeàn löïc .Taâm lí caàu caïnh , döïa daãm vaøo quyeàn löïc . B C D ACaâu 5 : Vieäc Beâ-li-coáp ñeán nhaø hai chò em Va-len-ca ñeå noùi chuyeän veà vieäc hai ngöôøi ñaõ ñi xe ñaïp , cho thaáy haén laø ngöôøi nhö theá naøo ?Khoâng muoán ngöôøi khaùc hôn mình .Baûo thuû , raát sôï caùi môùi .Coi thöôøng ngöôøi treû tuoåi hôn mình .Coi thöôøng phuï nöõ . A B C DCaâu 6: Sau ñaùm tang Beâ-li-coáp, moïi ngöôøi “ñeàu caûm thaáy nheï nhaøng , thoaûi maùi . Nhöng chöa ñaày moät tuaàn sau, cuoäc soáng ñaõ laïi dieãn ra nhö cuõ , naëng neà , meät nhoïc , voâ vò” . Taïi sao nhö theá ?	Bôûi vì moïi ngöôøi ñaõ bò aùm aûnh suoát 15 naêm trôøi neân khoâng theå deã queân.Bôûi vì hoàn ma Beâ-li-coáp trôû veà ñaàu ñoäc cuoäc soáng moïi ngöôøi.Bôûi vì kieåu ngöôøi trong bao, loái soáng trong bao vaãn coøn .Vì hoï khoâng coøn bò xeùt neùt bôûi nhöõng giaùo ñieàu. A B C DCaâu 7 : Qua ñoaïn trích “Ngöôøi trong bao”, nhaø vaên Seâ-khoáp muoán”:	Pheâ phaùn loái soáng heøn nhaùt, baïc nhöôïc, baûo thuû, ích kæ töø ñoù thöùc tænh moïi ngöôøi.Ca ngôïi loái soáng laäp dò, kieåu caùch, ích kyû, laïc haäu, baûo thuû.Keâu goïi moïi ngöôøi giöõ nguyeân loái soáng cuõ khoâng neân thay ñoåi noù.Keâu goïi moïi ngöôøi thay ñoåi loái soáng hieän taïi. A B C D HẾT