Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Thương vợ (Trần Tế Xương)

I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG1. Taùc giaû: (1870 - 1907)- Quê làng Vị Xuyên, huyện Mĩ Lộc, tỉnh Nam Định.- Là người thông minh, tính tình tự do, phóng túng nên suốt đời lận đận đường khoa cử- Sự nghiệp thơ ca của ông có khoảng 100 bài.,sáng tác gồm 2 mảng: thơ trữ tình và thơ trào phúng.→Là nhà thơ trào phúng xuất sắc của văn học trung đại giai đoạn cuối thế kỉ XIX2. Baøi thô:-Thể loại: thất ngôn bát cú Đường luật-Đề tài: viết về vợ-Nội dung: bày tỏ tấm lòng yêu thương, quí trọng và biết ơn của nhà thơ đối với người vợ đảm đang, giàu đức hi sinh cho chồng con→ “Thương vợ” là một trong những bài thơ hay và cảm động nhất của TX viết về bà Tú.Trình bày những hiểu biết của em về nhà thơ Trần Tế Xương và bài thơ Thương vợ?II.ÑOÏC HIEÅU VAÊN BAÛN:1. Ñoïc vaên baûn:Quanh naêm buoân baùn ôû mom soâng.Nuoâi ñuû naêm con vôùi moät choàng.Laën loäi thaân coø khi quaõng vaéng.Eo seøo maët nöôùc buoåi ñoø ñoâng.Moät duyeân hai nôï aâu ñaønh phaän,Naêm naéng möôøi möa daùm quaûn coâng.Cha meï thoùi ñôøi aên ôû bac,Coù choàng hôø höõng cuõng nhö khoâng.THÖÔNG VÔÏ2.Tìm hieåu vaên baûn:a.Hai caâu ñeà:Quanh naêm buoân baùn ôû mom soâng.Nuoâi ñuû naêm con vôùi moät choàng.Hai câu đề giới thiệu về điều gì?Tìm và phát hiện các từ chỉ không gian, thời gian, nghề nghiệp của bà Tú?Ấn tượng mà các từ ngữ đó gợi ra trong lòng người đọc? +Công việc: buôn bán+Không gian: mom sông +Thời gian: quanh năm →công việc tất bật, vất vả, cực nhọc- Nuôi đủ năm con với một chồng→tự trào: nghịch lí trong cái “sự nuôi” của bà Tú →đảm đang, vén khéo Cách giới thiệu cụ thể, sâu sắc, thấm thía, làm nổi bật vai trò trụ cột của bà Tú và nổi tủi hổ cay đắng của nhà thơb.Hai caâu thöïcLaën loäi thaân coø khi quaõng vaéng.Eo seøo maët nöôùc buoåi ñoø ñoâng.-Trật tự ở hai câu 3-4 có gì đặc biệt? Hình ảnh thân cò gợi em liên tưởng đến câu ca dao nào? So với những câu ca dao đó, cách dùng của TX gợi ra cảm nhận mới mẻ gì?- Hình ảnh thơ độc đáo: thân cò, đò đông -Phép đảo ngữ: lặn lội thân cò, eo sèo mặt nước-Từ láy gợi hình: lặn lội, eo sèo -Nghệ thuật đối→tái hiện sống động, thấm thía những bươn chải nhọc nhằn, cực nhục của bà Tútấm lòng tri ơn, tri công của nhà thơ đối với vợc.Hai caâu luaän:Moät duyeân hai nôï aâu ñaønh phaän,Naêm naéng möôøi möa daùm quaûn coâng-Ở hai câu luận này, theo em, đó là giọng điệu của ai? tại sao lại có giọng điệu đó?-Sự chuyển đổi giọng điệu: ông Tú→bà Tú-Vận dụng sáng tạo thành ngữ: một duyên hai nợ, năm nắng mười mưaChỉ ra cái hay của lối vận dụng thành ngữ? nhà thơ ca ngợi vẻ đẹp nào của bà Tú? -Số đếm: một-hai-năm-mười→chất chồng, nhấn thêm vào nỗi vất vả, cực nhọc→Tác giả nhập vai bà Tú để nói lên tiếng lòng của vợ: âm thầm hi sinh một đời ,vất vả vì chồng conđức hi sinh cao cả→đức tính tốt đẹp của người phụ nữVN d.Hai caâu keát:Cha meï thoùi ñôøi aên ôû bac,Coù choàng hôø höõng cuõng nhö khoâng.Tiếng chửi trong 2 câu kết là của ai? Ông Tú chửi ai, trách ai?Tiếng chửi đó thể hiện cảm xúc gì của tác giả? →tiếng chửi mình, chửi đời→giọt nước mắt của nỗi đau, của tâm trạng phẫn uất, của bi kịch Tú Xương bật ra qua câu chữIII. TOÅNG KEÁT1.Nội dung: Bài thơ dựng lên bức chân dung người phụ nữ VN vất vả, tảo tần, đảm đang, giàu đức hi sinh, và tình yêu thương, qúi trọng , biết ơn của nhà thơ đối với vợ2.Nghệ thuật: Bài thơ vừa chặt chẽ về thi luật vừa tự nhiên như 1 dòng tâm tình tuôn chảy.TX đã làm mới lại thi liệu của VHDG để bài thơ gần gũi, dễ nhớ với người đọc* Ghi nhớ: SGK BÀI HỌC KẾT THÚC !!!CẢM ƠN CÁC EM...