Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài (Nguyễn Huy Tưởng)

KIỂM TRA BÀI CŨCuộc đối thoại giữa Chí Phèo và Bá Kiến trong phần cuối tác phẩm “Chí Phèo” có phải là cuộc phỏng vấn không ? Vì sao?Đọc hiểu: Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài Trích “Vũ Như Tô” Nguyễn Huy TưỏngTiểu dẫn1. Vài nét về tác giả-Nguyễn Huy Tưởng (1912- 1960), xuất thân trong gia đình nhà nho thuộc xã Dục Tú, Đông Anh, Hà Nội-Gắn bó với phong trào cách mạng trong các tổ chức văn hoá văn nghệ do Đảng lãnh đạo từ rất sớm.-Thiên hướng khai thác đề tài lịch sử trong sáng tác. 2. Giới thiệu tác phẩmTiểu dẫn1. Vài nét về tác giả-”Vũ Như Tô” là vở bi kịch lịch sử 5 hồi, được viết xong vào mùa hè năm 1941, ghi lời tựa tháng 6- 1942. Từ vở kịch 3 hồi đăng trên tạp chí “Tri tân” (1943- 1944), được sự góp ý của nhiều nhà văn tiến bộ, tác giả đã sửa lại thành vở kịch 5 hồiBi kịch : + Sự khắc phục mâu thuẫn dẫn đến “diệt vong những giá trị quan trọng”+ Nhân vật chính : khát vọng lớn lao, kết thúc bi thảm nhưng mang ý nghĩa thức tỉnh2. Giới thiệu tác phẩmBảng nhân vậtLê Tương Dực- vua nhà Lê – 24 tuổiKim Phượng – Thứ phi – 20 tuổiTrịnh Duy Sản – Quận công – 60 tuổiNguyễn Vũ – Đông Các đại học sĩ – 52 tuổiLê An – Công bộ Thượng thư- 58 tuổiVũ Như Tô- Kiến trúc sư – 40 tuổiĐan Thiềm – Cung nữ - 38 tuổiThị Nhiên- Vợ Vũ Như Tô – 40 tuổiHai quát – Phó đốc công 	Phó Bảo – Phó nề	Phó Cõi – Phó mộc 	Phó Toét – Phó đúc	Phó Độ - Phó chạmLê Trung Mại – Thái giám – 42 tuổi Ngô Hạch – Võ sĩ của Trịnh Duy Sản – 25 tuổiThái tử Chiêm Thành - 18 tuổiThợ, Nội giám, Cung nữ, Quân sĩKịch xảy ra ở Thăng Long hồi1526- 1527Thợ giúp Vũ Như TôĐọc hiểu 1. Xung đột kịchAnh (chị) hãy tóm tắt đọan trích.Đọc hiểu 1. Xung đột kịchTrong cung cấmĐan Thiềm - giục Vũ Như Tô trốnNguyễn Vũ chạy vào Lê Trung Mại thông báoNguyễn Vũ khóc, tự tửNội giám thông báoQuân khởi loạn vàoVũ Như Tô đau đớn, vỡ mộng1. Xung đột kịch Anh (chị) hãy hoàn thành phiếu học tập theo mẫu sau;1. Xung đột kịchMối quan hệ của các nhân vật với hình tượng trung tâm1. Xung đột kịchThái độ của nhà vua và dân chúng là cơ sở của xung đột nào trong vở kịch? Xung đột này đã được giải quyết ra sao? 1. Xung đột kịchHôn quân bạo chúaNhân dân lao động“Loạn”“Biến”1. Xung đột kịch Từ thái độ của Vũ Như Tô, Đan Thiềm và dân chúng đối với Cửu Trùng Đài, anh (chị) hãy chỉ ra xung đột thứ hai trong vở kịch.1. Xung đột kịchQuan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý, muôn đờiLợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân1. Xung đột kịchQuan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý, muôn đờiLợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân Cửu Trùng Đài đã cháy Vũ Như Tô bị dẫn ra pháp trường.Vậy cũng như mâu thuẫn thứ nhất, mâu thuẫn này đã được giải quyết trọn vẹn, xong xuôi?Tâm trạng bi kịch của các nhân vậta. Đan ThiềmQuan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý, muôn đờiLợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dânVũ Như Tô cảm kích : Tấm lòng bà chỉ có lòng cha mẹ tôi mới sánh kịp.Một “tấm lòng” Đan Thiềm như vậy đã được thể hiện như thế nào trong đoạn trích?Tâm trạng bi kịch của các nhân vậta. Đan ThiềmQuan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý, muôn đờiTâm trạng bi kịch của các nhân vậta. Đan Thiềm- “Ông nghe tôi! Ông trốn đi! Ông nghe tôi! Ông phải trốn đi mới được! Tránh đi! Trốn đi! Đợi thời là thượng sách! Đừng để phí tài trời! Trốn đi!”“Tướng quân hãy nghe lời tôi, đừng phạm vào tội ác, Đừng giết ông Cả. Kẻo tướng quân mang hận về muôn đời. Tha cho ông Cả. Tôi xin chịu chết”“Ông Cả! Đài lớn tan tành! Ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt”“Bệnh Đan Thiềm”Trân trọng, hết mình bảo vệ cái Tài, cái Đẹp-Tỉnh táo, hiểu đời-Đau đớn, vỡ mộngTâm trạng bi kịch của các nhân vậtb. Vũ Như TôQuan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý, muôn đờiLợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dânĐan Thiềm cảnh báo Vũ Như Tô “Ông đừng mơ mộng nữa”Mơ mộng và vỡ mộng, phải chăng đó là tâm trạng đầy bi kịch của người nghệ sĩ Vũ Như Tô?Tâm trạng bi kịch của các nhân vậtb. Vũ Như Tô“Ai ai cũng cho ô ng là thủ phạm. Vua xa xỉ là .thần nhân trách móc là vì ông”-Đài lớn tan tành! Xin cùng ông vĩnh biệt“Mày không biết mấy nghìn người chếtoán mày hơn oán quỷ”“Ánh lửa sáng rực, cả tàn than, bụi khói bay vào”.“Họ hiểu nhầm”“Vô lí” “Có lí gì họ giết tôi”“Đời ta chưa tận, mệnh ta chưa cùng. Ta sẽ xây một toà đài vĩ đại để tạ lòng tri kỉ”“phân trần giảng giải cho người đời biết rõ nguyện vọng của ta”“Đốt thực rồi! Đốt thực rồi.. Ôi Cửu Trùng Đài!Tâm trạng bi kịch của các nhân vậtb. Vũ Như Tô“Họ hiểu nhầm”“Vô lí” “Có lí gì họ giết tôi”“Đời ta chưa tận, mệnh ta chưa cùng. Ta sẽ xây một toà đài vĩ đại để tạ lòng tri kỉ”“phân trần giảng giải cho người đời biết rõ nguyện vọng của ta”“Đốt thực rồi! Đốt thực rồi.. Ôi Cửu Trùng Đài!Mơ mộngVỡ mộngAnh (chị) hãy đánh giá những thành công về nghệ thuật của đoạn tríchHãy viết tóm tắt ý nghĩa của trích đoạn “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài”?Tư liệu tham khảoĐÒ tùaCh¼ng biÕt Vò Nh­ T« ph¶i hay những kÎ giÕt Nh­ T« ph¶i.еi Cöu Trïng kh«ng thµnh, nªn mõng hay nªn tiÕc ? Th¸p ng­êi Hêi nguyªn lµ gièng Angkor !M¶i vËt lén quªn c¶ ®µi cao méng lín. C«ng «ng cha hay lµ nçi thiÖt thßi? ¤i kh« khan! ¤i gay g¾t! Nh­ng ®õng véi tñi. Søc sèng trµn tõ ¶i B¾c ®Õn ®ång Nam.Than «i! Nh­ T« ph¶i hay những kÎ giÕt Nh­ T« ph¶i? Ta ch¼ng biÕt.CÇm bót ch¼ng qua cïng mét bÖnh víi Đan ThiÒm.Ngµy 3, th¸ng VI, năm 1942 (NguyÔn Huy T­ëng toµn tËp, S®d)Tư liệu tham khảoKý họa Nguyễn Tư Nghiêm vẽ tặng nhà văn. Tư liệu tham khảoTrang bìa cuốn nhật ký viết năm 1938.Tư liệu tham khảoTư liệu tham khảoTừ phải sang trái: Nguyễn Huy Tưởng, Huy Cận, Xuân Diệu, Thôi Hữu, Nguyễn Đình Thi, tại Hội nghị Văn hóa cứu quốc lần thứ nhất, tháng 11/1946. Ảnh tư liệu. Tư liệu tham khảoNhà văn Nguyễn Huy Tưởng trên giường bệnh. Ký họa của Trần Văn Lâm Nguyễn Huy Tưởng (1912- 1960)Trân trọng cảm ơn sự theo dõi của tất cả mọi ngườivà hẹn gặp lại!