Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Vội vàng (Xuân Diệu)

Xuân DiệuVỘI VÀNGII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Tình yêu đời, yêu cuộc sống của nhà thơ:“Tôi muốn tắt nắng đi.Cho hương đừng bay đi.” Bài thơ mở đầu bằng bốn câu thơ năm chữ, kiểu câu khẳng định kết hợp với điệp từ, điệp câu khẳng định một ước muốn táo bạo, mãnh liệt: muốn ngự trị thiên nhiên, muốn đoạt quyền của tạo hóa. ước muốn ngăn thời gian, chặn sự giá nua, tàn tạ để giữ mãi hương sắc cho cuộc đời (ý tưởng của nhà thơ thật độc đáo mới lạ)+ Thi nhân muốn “tắt nắng”, muốn “buộc gió”Tâm hồn yêu đời thiết tha với cuộc sống.II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Tình yêu đời, yêu cuộc sống của nhà thơ:“Của ong bướm này đây tuần tháng mật; ..Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”- Bức tranh thiên nhiên ở đây có đủ ong, bướm, hoa, lá, yến oanh và cả ánh bình minh rực rỡ.- Tất cả đều tràn đầy sức sống, tất cả đều hiện hữu có đôi có lứa, quấn quít giao hòa:+ Ong bướm có tuần tháng mật+ Hoa của đồng nội. + Lá của cảnh tơ+ Yến anh có khúc tình si.Thi sĩ đã đón chào, chiêm ngưỡng cuộc sống, thiên nhiên bằng “cặp mắt xanh non” của tuổi trẻ.II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Tình yêu đời, yêu cuộc sống của nhà thơ:Đoạn thơ sử dụng điệp từ “này đây” dồn dập, sử dụng nhân hóa, cách diễn đạt mới lạ 	Niềm khao khát tình yêu, tận hưởng cuộc sống, tha thiết với cuộc sống của nhà thơ.Khu vườn xuân vui tươi, ấm áp như những món ăn tinh thần sẵn có đang mời gọi quyến rũ. Cuộc sống như là thiên đường trên mặt đất hãy tận hưởng.“Tháng giêng ngon như một cặp môi gần” - Câu thơ với cách mới lạ, lối diễn đạt độc đáo, lấy vẻ đẹp của con người làm chuẩn mực. “Tháng giêng = cặp môi gần”Với Xuân Diệu, một đời đẹp nhất là tuổi trẻ cũng như một năm đẹp nhất là mùa xuân và mùa xuân đẹp nhất là tháng giêng (cái đẹp nằm ở sự bắt đầu, tinh khôi, mới mẻ). Câu thơ không chỉ gợi hình thể mà gợi cả hương thơm vị ngọt khiến người ta đắm say ngây ngất.II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Tình yêu đời, yêu cuộc sống của nhà thơ:“Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa: Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.””Tác giả đề xuất một cách sống mới: sống “vội vàng” . Sống có ý nghĩa, sống hết mình để tận hưởng mọi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ban tặng.HươngSắcMùaXuânII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN2. Nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người trước sự trôi đi nhanh chóng của thời gian:“Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua, .Mau đi thôi! mùa chưa ngả chiều hôm” - Sử dụng hình ảnh đối lập: + Lòng tôi rộng >< chẳng còn tôi- Kết hợp điệp từ, giọng thơ buồn u uất ( hết, mất, không cho, chẳng còn, rớm vị chia phôi, than thầm tiễn biệt, phải bay đi,..) Tâm trạng tiếc nuối, lo sợ ngậm ngùi khi mùa xuân qua mau, tuổi trẻ chóng tàn Xuân Diệu ý thức rất rõ một điều tuổi trẻ một đi không trở lại.