Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 45: Đọc văn: Hạnh phúc của một tang gia (Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

HAÏNH PHUÙC CUÛA MOÄT TANG GIA(TrÝch Sè ®á)Vò träng phôngTiÕt 45: §äc v¨nI. Tìm hiểu chung1. Tác giả1. Ý nghĩa nhan đề3. Quang cảnh đám tangII. Tìm hiểu đoạn tríchKết cấu bài học:2. Tác phẩm 2. Những chân dung biếm họaI. Tìm hiểu chung1. Tác giả (1912 – 1939)* Cuộc đời- Là nhà văn hiện thực xuất sắc nhất trước cách mạng- Nổi tiếng về tiểu thuyết, truyện ngắn và đặc biệt thành công ở thể loại phóng sự* Sự nghiệp sáng tácVũ Trọng Phụng để lại nhiều kiệt tác như:- Tiểu thuyết: Số đỏ, Giông tố, Vỡ đê,- Phóng sự: Cơm thầy cơm cô, Cạm bẫy người, Kĩ nghệ lấy tâyHẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA? Nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà văn Vũ Trọng Phụng?HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAI. Tìm hiểu chung1. Tác giả (1912 – 1939)2. Tác phẩm* Tóm tắt tiểu thuyết Số đỏ (1936) (*) Số đỏ được coi là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của văn học Việt Nam, có thể “làm vinh dự cho mọi nền văn học” (Nguyễn Khải)* Vị trí đoạn tríchĐoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết Số đỏ(Nhan đề đầy đủ: Hạnh phúc của một tang gia, Văn Minh nữa cũng nói vào, một đám ma gương mẫu)HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAXuân tóc đỏ(mồ côi, vô học) sống bằng nhiều nghềMe Tây dâm đãng (phó Đoan)Làm ở tiệm may Âu hóaVợ chồng Văn Minh và những người trong gia đình, .Nhà cải cách xã hộiGiáo sư quần vợtAnh hùng cức quốcChấn hưng phật giáoSố đỏĐốc tờ xuân (bs) HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAVui mừng, sung sướngĐau buồn, thương tiếcHạnh phúc của một tang gia> <Mâu thuẫn, nghịch líEm có suy nghĩ gì về nhan đề của đoạn trích?hàm chứa tiếng cười chua chát, vừa kích thích trí tò mò của độc giả vừa phản ánh một sự thật mỉa mai, hài hước và tàn nhẫn.1. Ý nghĩa nhan đềHẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA2. Những chân dung biếm họa* Hạnh phúc của những người trong tang gia bề ngoài: nhắm nghiềm hai mắt mơ màngthực chất: biểu diễn trò để thiên hạ khen giàbề ngoài: phân vân, vò đầu, rứt tóc, mặt đâm đâm, chiêu chiêuthực chất: vui vì được chia gia tài; không biết xử trí Xuân như thế nào Bất hiếu, hám danh, quái gở Giả dối, bất nhân- Cụ cố Hồng- Ông Văn MinhHẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA* Hạnh phúc của những người trong tang gia - Bà Văn Minhbề ngoài: sốt ruột, bối rốithực chất: được dịp lăng xê những mốt y phục tân thời Chạy theo lối sống văn minh rởm- Cô Tuyếtbề ngoài: trang phục Ngây thơ, buồn lãng mạnthực chất: mong chờ Xuân Hư hỏng, lố lăng, kệch cỡm* Hạnh phúc của những người ngoài tang gia HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA- Cậu Tú tânbề ngoài: sốt ruột, điên người lênthực chất: sướng điên lên vì sắp được trổ tài chụp ảnh Cơ hội, giả dối- Ông Phán mọc sừngbề ngoài: nôn nóng, suy toanthực chất: hãnh diện vì giá trị của đôi sừng hươu vô hình, trù tính một cuộc doanh thương với Xuân Vô liêm sỉ, không biết nhục nhãĐám con cháu đại bất hiếu, giả dối, hám tiền, vô đạo đức* Hạnh phúc của những người ngoài tang gia- Xuân tóc đỏ: xuất hiện đúng lúc, danh giá và uy tín càng cao- Hai cảnh sát: đang lúc thất nghiệp được thuê giữ trật tự thì sung sướng cực điểm- Bạn cụ cố Hồng: có dịp để khoe râu, khoe huy chương- Giai thanh, gái lịch: được dịp hẹn hò, tán tỉnh HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIANhững con người vô văn hóa, cơ hội3. Quang cảnh đám tang- Bề ngoài thật long trọng, gương mẫu nhưng thật chất chẳng khác gì đám rước, nhố nhăng, lố bịch, có đủ “kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, kèn Tây kèn ta, vòng hoa câu đối”- Giai thanh, gái lịch thản nhiên nói chuyện, bình phẩm, cười tình- Điệp khúc “đám cứ đi”:+ Đám ma thật to, thật đông, thiên hạ tha hồ mà xem, mà ngắm nhìn thật kĩ sự giả dối, tàn nhẫn, vô đạo của lũ người quáy gỡ+ Sự vô liêm sỉ không khép lại, kéo dài như vô tận, đến tận huyệt- Đỉnh điểm của sự giả dối diễn ra lúc hạ nguyệt khi cậu tú Tân yêu cầu mọi người tạo dáng để chụp ảnh, con cháu tự nguyện trở thành những diễn viên đại tài và nhất là “màn kịch siêu hạng” của ông Phán mọc sừng Thái độ phê phán mạnh mẽ xã hội đương thời khoác áo văn minh, “Âu hóa” nhưng thật chất hết sức giả dối, đồi bại và nỗi xót xa kín đáo của tác giả trước sự băng hoại đạo đức của con ngườiHẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAIII. Tổng kết1. Nghệ thuật- Tạo tình huống trào phúng cơ bản rồi mở rộng ra những tình huống khác- Phát hiện những chi tiết đối lập gay gắt cùng tồn tại trong một con người, sự việc, sự vật- Thủ pháp cường điệu, nói ngược, nói mỉa,  được sử dụng một cách linh hoạt- Miêu tả biến hóa, linh hoạt và sắc sảo đến từng chi tiết, nói trúng nét riêng từng nhân vật2. Ý nghĩa văn bản: Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia là một bi hài kịch, phơi bày bản chất nhố nhăng, đồi bại của một gia đình đồng thời phản ánh bộ mặt thật của xã hội thượng lưu thành thị trước Cách mạng tháng TámHẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA