Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 45,46: Đọc văn: Hạnh phúc của một tang gia (Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY CO ÑEÁN DÖÏ GIÔØ THAÊM LÔÙP! TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngTIẾT 45 + 46 : ĐỌC VĂN:HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung1. Tác giả: (1912-1939) a) Cuộc đời:? Dùa vµo phÇn tiÓu dÉn, em h·y cho biÕt vµi nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi t¸c gi¶ Vò Träng Phông?Quª gốc: lµng H¶o, MÜ Hµo, H­ng Yªn nhưng chủ yếu sống ở Hà Nội. Xuất thân: Trong một gia đình “nghèo gia truyền”. Bản thân: + Lµm nhiÒu nghÒ kiÕm sèng. + Sèng chËt vËt b»ng nghÒ b¸o, viÕt v¨n chuyªn nghiÖp. + M¾c bÖnh lao phæi, mÊt sím.=> Là con người tài hoa nhưng cuộc đời ngắn ngủi. Ông mất khi ngòi bút đang ở độ sung sức.TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung1. Tác giảa) Cuộc đời:b) Sự nghiệp văn chương:Söï nghieäp saùng taùc ñoà soä, nổi tiếng ở hai lĩnh vực: + Phoùng söï+ Tieåu thuyeát Kó ngheä laáy TaâyCaïm baãy ngöôøiCôm thaày, côm coâ Gioâng toáSoá ñoûVôõ ñeâ?VÒ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Vò Träng Phông cã g× ®¸ng chó ý? TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA“Ông vua phóng sự đất Bắc”“Tập tri giác đại thành về đô thị”TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngMột số tác phẩm của Vũ Trọng Phụng được tái bản gần đây.TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngTrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung1. Tác giảa) Cuộc đời:b) Sự nghiệp văn chương:Söï nghieäp saùng taùc ñoà soä, nổi tiếng ở hai lĩnh vực: + Phoùng söï+ Tieåu thuyeát Kó ngheä laáy TaâyCaïm baãy ngöôøiCôm thaày, côm coâ Gioâng toáSoá ñoûVôõ ñeâ caêm phaãn maõnh lieät vaøo xaõ hoäi ñen toái, thoái naùt ñöông thôøi.TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA-> Cây bút hiện thực trào phúng xuất sắc nhất của văn họcViệt Nam trước Cách mạng tháng 8/1945.TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung1. Tác giả2. Tiểu thuyết “Số đỏ”Em hãy nêu xuất xứ của tác phẩm?a) Xuất xứ: Đăng ở Hà Nội báo, số 40, ngày 7.10.1936, in thành sáchnăm 1938.b) Tóm tắt: -T¸c phÈm “ghª gím lµm vinh dù cho mäi nÒn v¨n xu«i” - (NguyÔn Kh¶i)- Thµnh tùu xuÊt s¾c cña v¨n xu«i ViÖt Nam hiÖn ®¹i.- Mét t¸c phÈm “V« tiÒn kho¸ng hËu” (NXB V¨n häc)TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngXu©n tãc ®áV« häcV« l¹iTinh qu¸iH¹ l­u vØa hÌBµ Phã §oanGi¸o s­ quÇn vît¤ng V¨n minh & ¢u ho¸Nhµ c¶i c¸ch x· héiCè HångCè TæDoctorThi sÜCè vÊn b¸o Gâ mâAnh hïng cøu quècb) Tóm tắt: TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung1. Tác giả2. Tiểu thuyết “Số đỏ”TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAc) Chủ đề + Tái hiện bức tranh xã hội thượng lưu đương thời với đầy đủ những cảnh đàng điếm, dâm loạn, lừa đảo, bịp bợm được che đậy bằng những phong trào văn minh, Âu hoá, vui vẻ trẻ trung + Dùng tiếng cười vạch trần bản chất xấu xa, đồi bại của xã hội ấy.TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng Phôngd) Hình thức nghệ thuật: + Thể loại: Tiểu thuyết trào phúng: Trào phúng: Dùng lời lẽ khôi hài để mỉa mai, cười nhạo kẻ khác. Tiếng cười phát ra khi ta phát hiện ra mâu thuẫn trào phúng. Đó là sự mâu thuẫn,hay không tương xứng giữa hình thức và nội dung, mục đích và phương tiện, bản chất và biểu hiện ,hành động và tình huống.) -> Để tiếng cười bật ra, cần: Bản chất mang tính hài của đối tượng( nhân vật kì quái); sự cường điệu, phóng đại; sự sắc bén, ý nhị của tác giả-> gây cười từ đầu đến cuối qua 1 loạt các tình tiết, tình huống hài hước với chân dung biếm hoạ, kí hoạ. + Xây dựng thành công một số nhân vật điển hình phản diện.TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chung2.Tóm tắt : Cô tæ bÞ èm nÆng, c¶ ®¸m con ch¸u mong cô chÕt sím. ChØ v× mét c©u nãi cña Xu©n tè c¸o tr­íc mÆt mäi ng­êi vµ cô tæ r»ng: ¤ng Ph¸n - chång c« Hoµng H«n, ch¸u rÓ cô cè tæ lµ mét ng­êi chång mäc sõng -> cô tæ ®· uÊt qu¸ -> chÕt. C¶ gia ®×nh nh¸o nhµo lªn chuÈn bÞ cho mét ®¸m ma chu ®¸o nhÊt -> c¶nh ®¸m ma to nhÊt, mét ®¸m ma g­¬ng mÉu.1. Vị trí : Chương XVTIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAII. Đọc - hiểu đoạn trích Qua đoạn trích, ta thấy được bản chất lố lăng, đồi bạicủa xã hội “thượng lưu” thành thị những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 và nghệ thuật trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng. 3. Đại ý:TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chungII. Đọc - hiểu đoạn trích:a. Nhan đề Hạnh phúc: niềm vui, sự sung sướng, mãn nguyện. Tang gia: Nỗi đau thương, mất mát trước sự qua đời của người thân.Mâu thuẫn trào phúng: Tang gia lại hạnh phúc, nhà có người chết lại vui vẻ, sung sướng.=>Võa g©y sù chó ý (tin giËt g©n), võa mang tÝnh chÊt kh«i hµi,m©u thuÉn, đối lập gay gắt.Em có suy nghĩ gì về nhan đề của chương truyện ?TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA4. Đọc - hiểu cụ thể: 2.Tóm tắt : 1. Vị trí : 3. Đại ý:TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chungII. Đọc - hiểu đoạn trích:b) Tình huống trào phúng:Em hãy nhận xét về câu văn mở đầu chương truyện?- “Ba h«m sau, «ng cô giµ chÕt thËt ”  Mong ­íc cña con ch¸u ®· thµnh sù thËt.Không khí nhộn nhịp, nhốn nháo. Không phải lo ma chay cho người chết mà lo cứu chữa cho người đã chết  Màn bi hài kịch bỉ ổi.“C¸i chÕt kia ®· lµm cho nhiÒu ng­êi sung s­íng l¾m” C¶ nhµ ®Òu vui vẻ.a) Nhan đềTIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA4. Đọc - hiểu cụ thể: Bản di chúc chia gia tài của cụ Tổ tới lúc được thực hiện-> Đám tang thành ngày hội của người sống, cái chết của cụ Tổ đem đến cho gia đình một luồng sinh khí mới: Tràn ngập niềm vui . -> Trái với luân thường đạo lý. Đám tang => Đám rước, đám hộiTIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng Phông- Đám tang được cử hành, hạnh phúc được thoả mãn, toại nguyện.-Đám ma được tổ chức rất lố bịch nói lên sự nhố nhăng, đồi bại của xã hội thượng lưu đương thời.TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngI. Tìm hiểu chungII. Đọc - hiểu đoạn tríchb. Tình huống trào phúng:c. Nhân vật trào phúng:a. Nhan đềTIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA4. Đọc - hiểu cụ thể:?C©u hái th¶o luËn: Các nhân vật hiện lên qua những chi tiết nào? Tính độc đáo và giá trị phê phán của chi tiết? *Nhóm 3Cháu gái , cháu trai(Cô Tuyết, cậu Tú Tân)?TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA*Nhóm 4Con rể(Ông phán mọc sừng)?*Nhóm 1:Con trưởng( Vợ, Chồngcụ cố Hồng)?*Nhóm 2:Cháu trưởng( Vợ chồng Văn Minh)?TrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng Phôngc .Nhân vật trào phúngTIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA* Cụ cố Hồng:Bề ngoài: Gắt 1872 câu:“Biết rồi khổ lắm nói mãi”,“Nhắm nghiền mắt mơ màng đến lúc mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu”Thực chất: Diễn trò già nua, ốm yếu giữa phố đông ngườiĐại bất hiếu, ngu dốt, háo danh đến quái gởTrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngTrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng PhôngGi¶ dèi, bÊt nh©n, ®ª tiÖn .*V¨n Minh chång Thùc chÊt: .Vui v× gia tµi khæng lå s¾p ®­îc chia; .Suy nghÜ t×m c¸ch xö trÝ víi Xu©n Tãc §á. BÒ ngoµi: b¨n kho¨n, ph©n v©n, vß ®Çu, bøt tãc, mÆt ®¨m ®¨m, chiªu chiªu..TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIATrÝch ‘Sè ®á’ – Vò Träng Phông*V¨n Minh vî Bề ngoài: Sèt ruét, bèi rèiThực chất: Mõng rì–> cã dÞp ®­îc l¨ng xª c¸c trang phôc cña tiÖm may ©u ho¸, mÆc ®å x« gai t©n thêi. H¸m lîi, ch¹y theo lèi sèng v¨n minh rëm, lè l¨ng.TIẾT 45 +46 : ĐỌC VĂN: HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIAxin ch©n thµnh c¶m ¬nchóc c¸c thÇy, c« gi¸o m¹nh khoÎ vµ c«ng t¸c tèt, c¸c em häc tèt.C¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh