Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 65,66: Đọc văn: Tình yêu và thù hận (Trích Romeo và Juliet - Sếch-xpia) - Nguyễn Thị Vân

Tiết 65-66. Đọc vănTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN(TRÍCH “RÔ-MÊ-Ô VÀ GIU-LI-ÉT”)- U.SẾCH-XPIA -GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ VÂN TRƯỜNG THPT HIỆP HOÀ SỐ 1TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNG1. Về thời đại phục hưng- Khoảng thế kỉ XV, XVI, ở châu Âu, hình thành một phong trào văn hoá mang tinh thần nhân văn, hướng về Hi lạp, La mã để học tập truyền thống tốt đẹp:trân trọng, ca ngợi, đấu tranh vì con người, tố cáo các thế lực phong kiến và nhà thờ thù địch với con người, nói lên nhu cầu và khát vọng của con người, vạch rõ những bước đi và triển vọng của xã hội mới.Ăng-ghen: Thời đại phục hưng là “bước ngoặt tiến bộ vĩ đại nhất từ trước đến bấy giờ mọi người chưa từng thấy, bước ngoặt ấy đã diễn ra làm thay đổi mọi mặt kinh tế, xã hội,chính trị, tôn giáo tư tưởng và tinh thần.Chính trong bối cảnh đó, văn học nghệ thuật phục hưng đã nở hoa kết quả, một mùa hoa quả tốt đẹp hiếm có”TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNG1. Về thời đại phục hưng2. Về tác giảa. Cuộc đờib. Sự nghiệp:+ Về mặt nội dung: Tác phẩm của ông là tiêngs nói của lương tri tiến bộ, của khát vọng tự do, của lòng nhân ái bao la và của niềm tin bất diệt vào khả năng hướng thiện và khả năng vươn dậy để khẳng định cuộc sống của con người2. Về tác giả2. Về tác giả- Uy-li-am Sếch-xpia(1564-1616) là nhà thơ, nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và của nhân loại thời Phục hưng.- Sinh ra ở một thị trấn nhỏ ở miền tây nam nước Anh-Phong phú, đồ sộ :37 vở bi kịch, hài kịch, chính kịch trong đó có những kiệt tác: Hăm-let, Vua Lia, Người lái buôn thành Vơ-ni-dơTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN1. Về thời đại phục hưngI- TÌM HIỂU CHUNG2. Về tác giảa. Cuộc đờib. Sự nghiệp:+ Về mặt nghệ thuật: Tác phẩm của Sếch-xpia thể hiện tài năng tạo dựng và dẫn dắt hành động kịch, điển hình hoá nhân vật và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.3. Về vở bi kịch “ Rô-mê-ô và Giu-li-ét”a. Thời gian ra đời:Vào khoảng năm 1594- 1595, gồm 5 hồi bằng thơ xen lẫn văn xuôib. Nguồn gốc đề tài- Tác phẩm dựa trên một câu chuyện có thật về mối hận thù giữa hai dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (I-ta-li-a) thời cổ đạic. Tóm tắt vở kịch: SGKTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNG- Các nhân vật chính:Rô-mê-ô – con trai nhà Môn-ta-ghiuGiu-li-ét – con gái nhà Ca-piu-létPa-rít – cháu Vương chủ thành Vê-rô-na, người cầu hôn Giu-li-étMơ-kiu-xi-ô – ngưòi nhà Môn-ta-ghiuVương chủ thành Vê-rô-na- Xung đột kịch:Xung đột giữa khát vọng yêu đương mãnh liệt với hoàn cảnh thù địch vây hãm- Chủ đề vở kịch:+ Khẳng định và ngợi ca sức mạnh của tình yêu tự do, khát vọng yêu đương, sức sống và sức vươn dậy, vượt qua hoàn cảnh trói buộc, đe doạ để có được tình yêu hạnh phúc của con người+ Lời kết án và tố cáo đanh thép thành kiến phong kiến, nguyên nhân thù hận của tình người, của chủ nghĩa nhân vănI- TÌM HIỂU CHUNGTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN4. Đoạn trích “ Tình yêu và thù hận”a. Vị trí đoạn trích:Cảnh ở lớp 2, đầu hồi II của vở kịch ( trong văn bản đựoc viết bằng thơ)b. Tư tưởng chủ đề: Ca ngợi tình yêu trong trắng giữa Rô-mê-ô và Giu-li-ét bất chấp sự thù hận truyền kiếp giữa hai dòng họTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGII- TÌM HIỂU VĂN BẢN1. Hình thức của các lời thoại- Sáu lời thoại đầu: Nhân vật nói một mình, mình nói để mình nghe đó là những lời độc thoại nội tâmTác dụng: Giãi bày, thổ lộ chân thành những điều nhân vật nghĩ ngợi, mong muốn, hé mở những tâm tư, cảm xúc thầm kín- Mười lời thoại sau: Là lời đối thoại giữa hai nhân vật2. Tình yêu trên nền thù hận-Thù hận giữa hai dòng họ kéo dài và sâu sắc, thể hiện qua lời thoại của các nhân vật ( Rô-mê-ô: 3 lần, Giu-li-ét: 5 lần)- Nỗi ám ảnh về thù hận giữa hai dòng họ xuất hiện ở Giu-li-ét nhiều hơn; nàng không chỉ lo cho mình mà còn lo cho cả người yêu- Thái độ của Rô-mê-ô đối với mối hận thù giữa hai dòng họ quyết liệt hơn: chàng sẵn sàng từ bỏ dòng họ của mình, dũng cảm đến với tình yêuSự hận thù của hai dòng họ là cái nền còn tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét không xung đột với hận thùTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNII- TÌM HIỂU VĂN BẢNI- TÌM HIỂU CHUNG3. Tâm trạng của Rô-mê-ô- Không gian và thời gian của cuộc gặp gỡ:đêm khuya, trăng sáng- Khi Giu-li-ét xuất hiện: Rô-mê-ô choáng ngợp, ngưỡng mộ Giu-li-étMặt trờiVầng dương rươi đẹpKhiến “ả Hằng Nga” héo hon, nhợt nhạtĐôi mắt của Giu-li-étKhẳng định vẻ đẹp của đôi mắtCa ngợi vẻ rực rỡ của đôi gò máCác nét đẹp của Giu-li-ét lần lượt hiện lênKhát vọng yêu đương hết sức mãnh liệtTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGII- TÌM HIỂU VĂN BẢNTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGKhông gian huyền ảo, tĩnh lặng - một không gian bao bọc, chở cheHai ngôi sao đẹp nhất bầu trờiII- TÌM HIỂU VĂN BẢNI- TÌM HIỂU CHUNGTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN4. Tâm trạng của Giu-li-ét:Băn khoăn, day dứt, dằn vặt thể hiện tâm trạng rối bời trước hoàn cảnh éo le- Lời thoại đầu tiên:Ôi chao!Cảm xúc dồn nén, không thể thổ lộ thành lờiKhông biết Rô-mê-ô có thật yêu mình không- Những lời độc thoại:Cho thấy sự chín chắn trong suy nghĩ- Những lời đối thoại :Ngạc nhiênMuốn biết Rô-mê-ô thực sự có yêu mình khôngLo lắng cho Rô-mê-ôKhẳng định tình yêu của mìnhI- TÌM HIỂU CHUNGTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNII- TÌM HIỂU VĂN BẢNI- TÌM HIỂU CHUNGTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNLà tiếng thở dài đầy lo âuThù hận giữa hai dòng họII- TÌM HIỂU VĂN BẢNTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNG5. Tình yêu bất chấp thù hận- Trong toàn bộ vở kịch: Xung đột cơ bản là xung đột giữa tình yêu và thù hận- Trong đoạn trích: Thù hận không xuất hiện như một thế lực cản trở tình yêu+ Đối với Rô-mê-ô: Chàng đã gặp Giu-li-ét và sẵn sàng làm tất cả vì tình yêu ấy+ Đối với Giu-li-ét: Sự xuất hiện cảm thức về cái bức tường cản trở là có thật, nhưng khi biết và cảm nhận chắc chắn Rô-mê-ô đến với mìnhbằng tình yêu thì mọi nghi ngại không còn,các băn khoăn cũng chấm dứtTình yêu diễn ra trên nền thù hận, thù hận bị đẩy lùi, bị xoá đi vĩnh viễn, chỉ còn lại tình yêu chân thành, tha thiếtTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGII- TÌM HIỂU VĂN BẢNTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGII- TÌM HIỂU VĂN BẢNTÌNH YÊU VÀ THÙ HẬNI- TÌM HIỂU CHUNGIII- TỔNG KẾTThông qua câu chuyện tình yêu vượt lên trên thù hận của Rô-mê-ô và Giu-li-ét, tác giả ca ngợi và khẳng định vẻ đẹp của tình người, tình đời theo lí tưởng của chủ nghĩa nhân văn