Bài giảng Ngữ văn lớp 6 - Tiết 40: Thầy bói xem voi (Truyện ngụ ngôn)

Chào mừngquý thầy cô và các em học sinh 1. Thế nào là truyện ngụ ngôn? 2. Hãy trình bày bài học, ý nghĩa rút ra từ truyện “ Ếch ngồi đáy giếng” Kiểm tra bài cũ2. Truyện “ếch ngồi đáy giếng” ngụ ý phê phán những kẻ có hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, khuyênnhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.1.Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống Tiết 40 Văn bản:THẦY BÓI XEM VOITruyện ngụ ngônA/ Kiểm tra bài cũB/ Giới thiệu bài mớiC/ Nội dung bài họcI) Tìm hiểu chung 1. Đọc - Tìm hiểu từ khó 2. Bố cụcII) Tìm hiểu nội dung văn bảnHoàn cảnh xem voi2. Các thầy xem và nhận định về voiIII) Tổng kếtNỘI DUNGI. Tìm hiểu chung văn bản Thầy bói: người làm nghề chuyên đoán những việc lành, dữ cho người ta “theo mê tín”. Thầy bói thường là người mùĐọc - Tìm hiểu chú thích Chuyện gẫu: Nói chuyện linh tinh cho qua thời gian Đòn càn: đòn làm bằng đoạn tre nguyên cả ống, đẽo vát hai đầu cho thon lại.Tiết 40: THẦY BÓI XEM VOI Quạt thóc: loại quạt lớn bằng tre phất vải dùng để quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc Chổi sể: chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây thanh haoI. Tìm hiểu chung văn bảnĐọc - Tìm hiểu chú thíchC©u 1,2,3TiÕp theo ... nh­ c¸i chæi sÓ cïn.Cßn l¹i Bè côc ng¾n gän, chÆt chÏI. Tìm hiểu chung văn bảnĐọc Bố cụcEm nào có thể thử chia bố cục của truyện “Thầy bói xem voi”II. Tìm hiểu nội dung văn bản1. Hoàn cảnh xem voi Đặc điểm: các thầy đều bị mù và không ai biết về voi Hoàn cảnh: ế hàng, ngồi tán gẫu, voi đi qua Không nghiêm túc Em hãy cho biếtcác thầy bói có những điểm chung gì?Các thầy xem voi trong hoàn cảnh như thế nào? Em có nhận xét gì về cách mở truyện?Cách mở truyện ngắn gọn, lý thúCách xem voi của các thầy có gì đặc biệt?II. Tìm hiểu nội dung văn bản1. Hoàn cảnh xem voi2. Các thầy xem và nhận địnhvề voia. Cách xem voiSê vßiSê vßiSê ngµSê ®u«iSê taiSê ch©n Cách xem: Dùng tay để sờ Mỗi thầy sờ vào một bộ phận của con voiII. Tìm hiểu nội dung văn bản1. Hoàn cảnh xem voi2. Các thầy xem và nhận định về voia. Cách xem voi II. Tìm hiểu nội dung văn bản2. Các thầy xem và phán về voia. Cách xem voib. Các thầy phán về voiCác thầy bói đã nhận định về voi như thế nào?Nó sun sun như con đĩaNó chần chẫn như cái đòn cànNó bè bè như cái quạt thócII. Tìm hiểu nội dung văn bản2. Các thầy xem và phán về voia. Cách xem voib. Các thầy nhận định về voi* Nhận định:Sờ vòi: sun sun như con đĩaSờ ngà: chần chẫn như cái đòn cànSờ tai: bè bè như cái quạt thócSờ chân: sừng sững như cái cột đìnhSờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùnNhận định khác nhau*Nhận định: Dùng từ láy tượng hình, phép so sánh làm cho sự vật trở nên cụ thể, sinh động\ Lấy bộ phận để chỉ toàn thể ở đây các tác giả dân gian đã sử dụngbiện pháp nghệ thuật gì?Tại sao các thầy lại có những nhận định khác nhau? Đâu là điểm sai trong nhận thức của các thầy?Nhận định chủ quan, phiến diệnThái độ “Tưởng thế nào...hóa ra.” “Không phải!” “Đâu có!”“Ai bảo!” “Không đúng. Chính nó”Dùng hàng loạt các từ ngữ phủ định nhằm bác bỏ ý kiến của người khác. II. Tìm hiểu nội dung văn bản2. Các thầy xem và phán về voiKhi nói ra nhận xét của mình về con voi, các thầy đã nóivới thái độ như thế nào? a. Cách xem voib. Các thầy nhận định về voiNhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy bóiCác tác giả dân gian sử dụng các câu phủ định đó nhằm mục đích gì?Qua đó nhân dân ta muốn thể hiện thái độ như thế nào với nghề thầy bói?Giễu cợt, phê phán nghề thầy bói “Năm thầy, thầy nào cũng cho là mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.”Kết thúc truyện hợp lý, gây cười nhằmnhấn mạnh cái sai lầm và tính bảo thủ của các thầy II. Tìm hiểu nội dung văn bản2. Các thầy xem và phán về voi- Cuộc trao đổi biến thành cuộc khẩu chiến → xô xát nhau Em hãy nhận xét về cách kết thúc truyện?a. Cách xem voib. Các thầy nhận định về voic. Kết quảI. Tìm hiểu chung văn bảnII. Tìm hiểu nội dung văn bảnTiết 40: THẦY BÓI XEM VOIIII. Tổng kếtVậy bài học mà nhân dân ta muốn nhắn nhủ qua truyện “thầy bói xem voi” là gì?Nội dungPhê phán tính bảo thủ, chủ quan, đoán mòBài học về cách nhận thức, đánh giá sự vật và con người2. Nghệ thuậtTình huống truyện độc đáo Lời kể ngắn gọn, dễ nhớChi tiết chọn lọc gây cười Ghi nhớ (sgk)Chọn ý nghĩa đúng cho truyện “thầy bói xem voi”Muốn xem xét đúng sự vật phải xem xét một cách toàn diệnB. Phải không ngừng trau dồi nhận thức và phải có phương pháp nhận thức đúngC. Phải có cách xem xét sự vật phù hợp với sự vật đó D. Cả ba ý trên đều đúngEm hãy trình bày điểm giống và khác nhau ở hai truyện“ếch ngồi đáy giếng” và “thầy bói xem voi”Bài tập thảo luậnGiống nhau Đều nêu bài học về nhận thức, nhắc nhở mọi người phải chú ý tìm hiểu xung quanh nột cách toàn diện, không được chủ quan, kiêu ngạo Gắn với hai truyện là hai thành ngữKhác nhau Ếch ngồi đáy giếngNhắc nhở mọi người phảikhông ngừng học hỏi để mở rộng thêm tầm hiểu biết,không được chủ quan, kiêu ngạo.vì sớm muộn gì căn bệnh nàycũng làm hại họ Thầy bói xem voiChủ yếu nói về phương pháp nhận thức: muốn nhận thức đúng sự vật, hiện tượng, phải xem xét kĩ lưỡng và toàn diện đối tượng đó rồi mới đưa ra nhận xét của mình Phê phán cách đánh giá nhận xét chủ quan, phiến diện, thấy bộ phận mà không thấy toàn thể. Không phản ánh đúng bản chất của sự vậtEm hãy giải thích ý nghĩa thành ngữ “thầy bói xem voi”IV. Dặn dòKể diễn cảm truyện thầy bói xem voiNắm được ý nghĩa, bài học của câu chuyệnSoạn bài “Danh từ” (tt)Cảm ơn quý thầy cô Chúc các em có một buổi học thật thú vị