Bài giảng Ngữ văn lớp 7 tiết 118, 119: Quan âm thị kính (Trích đoạn "Nỗi oan hại chồng")

GV: Trương Thị Kim Hoan Tr­êng THCS Thanh Văn.Ng÷ V¨n líp 7.*quan ©m thÞ kÝnhTiết 118,119 ? Em có nhận xét gì về cố đô Huế qua văn bản Ca Huế trên sông Hương ? Kiểm tra bài cũ:Đáp án:- Cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hoá - âm nhạc thanh lịch và tao nhã : một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển. ?Vì sao có thể nói: Ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng uy nghi ?A. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian.B. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc thính phòng.C. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình.D. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình.Chèo Tiết 118-119 Quan AÂm Thò KínhTrích đoạn: Nỗi oan hại chồngI. T×m hiÓu chung: 1. ThÕ nµo lµ chÌo?2. §äc, tãm t¾t:3. VÞ trÝ: - PhÇn cuèi cña ®o¹n 14. Bè côc: 3 phÇnTừ đầu  một mực”:Trước khi bị oan-Tiếp về cùng cha con ơi”Trong khi bị 	oan- 	Còn lại :Sau khi bị oan.TiÕt 118,119: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång) I. Tìm hiểu chung: 1- Khái niệm: ChÌo lµ lo¹i kÞch h¸t, móa d©n gian, kÓ chuyÖn, diÔn tÝch b»ng h×nh thøc s©n khÊu.TiÕt 118,119: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång) Tuần Ti - Đào HuếQuan Âm Thị KínhTrương ViênKim Nham Các vở chèo tiêu biểu* Nguån gèc: ChÌo n¶y sinh vµ ®­îc phæ biÕn réng r·i ë B¾c Bé.* Đặc trưng Chèo thuộc loại hình sân khấu:+ Kể chuyện giáo dục đạo đức. + Nhân vật có đặc trưng tính cách riêng.* §Æc tr­ng+ Ước lệ và cách điệu cao.+ Tổng hợp các yếu tố nghệ thuật.ThiÖn SÜ: Vai th­ sinhThÞ MÇu: Vai n÷ lÖchMÑ ®èp: Vai hÒSïng bµ: Vai mô ¸cThÞ KÝnh: Vai n÷ chÝnhMét sè nh©n vËt trong vë chÌo Quan ¢m ThÞ KÝnhHề chèoQuốc TrượngQuốc AnhMột số làn điệu Chèo cổ.Hát sử rầuHát sắp chợtHát sử TiÕt 121-122: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång)I- Đọc - Tìm hiểu chung: 1- Khái niệm:* Nguồn gốc:* Các đặc trưng cơ bản: 2- Ñoïc-Tóm tắt vở chèo: 3 n¨m liÒn KÝnh T©m ®i xin s÷a nu«i con cña ThÞ Mµu bá l¹i. Nµng ®­îc gi¶i oan, ho¸ thµnh PhËt Bµ Quan ThÕ ¢m Bå t¸t. Mäi ng­êi míi biÕt KÝnh T©m - ThÞ KÝnh lµ mét. ¸n hoang thaiOan t×nh ®­îc gi¶i, ThÞ KÝnh lên tòa senThÞ KÝnh bÞ vu oan giÕt ThiÖn SÜ vµ bÞ ®uæi ra khái nhµ hä Sïng. Nµng gi¶ trai đi tu hµnh, mong nhê phËt ph¸p v« biªn gi¶i tiÒn oan nghiÖp ch­íng.ThÞ KÝnh - TiÓu KÝnh T©m bÞ ThÞ Mµu vu oan vµ bÞ ®uæi ra khái chïa. ¸n giÕt chångI. T×m hiÓu chung: 1. ThÕ nµo lµ chÌo?2. §äc, tãm t¾t:3. VÞ trÝ: 4. Bè côc:TiÕt 121=122: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång) - PhÇn cuèi cña ®o¹n 1 3 phÇnTrước khi bị oan-Trong khi bị oan-Sau khi bị oanII/ Phân tích văn bản:1. Nhân vật Sùng bà:- Xuất thân: giàu có, đầy quyền uy- Lời buộc tội:+ Cái con mặt sứa gan lim này! Mày định giết con bà à?+ Tuồng bay mèo mả gà đồng lẳng lơ.+ Mày có trót say hoa đắm nguyệt Đã trên dâu dưới bộc hẹn hò...+ Gọi Mãng tộc phó về cho rảnh. -> Cho rằng Thị Kính là loại đàn bà hư đốn phụ bạc chồng. + Chém bổ băm vằm xả xích mặt! Gái say trai lập chí giết chồng?Sïng bµ: Vai mô ¸c -> Khép Thị Kính vào tội giết chồng TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)+ Con gái nỏ mồn thì về ở với cha... -> Có tâm địa xấu xa, phải bị đuổi đi.II. T×m hiÓu chi tiÕt:1. H¹nh phóc vî chång:Th¶o luËn nhoùm- §o¹n ®Çu cho thÊy quan hÖ vî chång ThÞ KÝnh nh­ thÕ nµo?- Quan hÖ Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng chi tiÕt nµo?=> ThÞ KÝnh lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?TiÕt 121=122: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång) 1. Khung c¶nh gia ®×nh tr­íc khi ThÞ KÝnh bÞ oan - C¶nh sinh ho¹t gia ®×nh + Vî ngåi kh©u + Chång ®äc s¸ch => Gia ñình Êm cóng h¹nh phóc II- Tìm hiểu đoạn trích : TiÕt 121-122: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång)1. Khung c¶nh gia ®×nh tr­íc khi ThÞ KÝnh bÞ oan + Qu¹t cho chång ngủ, thÊy sîi r©u mäc ng­îc => Ng­êi vî yªu chång tha thiÕt, ch©n thËt, tù nhiªn. + CÇm dao kh©u toan xÐn ®i  Lo l¾ng ¢n cÇn , dÞu dµng  Cö chØ : TiÕt 121-122: quan ©m thÞ kÝnh(TrÝch ®o¹n: nçi oan h¹i chång)2.Trong khi bị oan:a. Sïng bµ:- Quy kÕt cho ThÞ KÝnh giÕt chång.- Vu oan cho ThÞ KÝnh ngo¹i t×nh.- Lêi lÏ ®éc ®Þa- Cö chØ th« b¹o.- Lµm ng¬ tr­íc nçi ®au khæ cña ThÞ KÝnh.- §uæi ThÞ KÝnh ra khái nhµ.=> §éc ¸c, nhÉn t©m.b. Sïng «ng:- Vî nãi g× nghe nÊy.- Tµn ¸c kh«ng kÐm Sïng bµ.c. ThiÖn Sü:- Th­¬ng vî, biÕt vî bÞ oan.- Nhu nh­îc, kh«ng d¸m b¶o vÖ.d. ThÞ KÝnh:- ChØ biÕt kªu oan, kªu cøu.- BÞ oan øc nh­ng kh«ng biÕt lµm thÕ nµo.III. Tæng kÕt:Ghi nhí: SGK3. QuyÕt ®i tu:- Kh«ng thÓ ë l¹i- Kh«ng thÓ vÒ nhµ- Kh«ng thÓ lÊy ng­êi kh¸c- Kh«ng thÓ bá ®i chç kh¸c- Kh«ng ai tin=> BÕ t¾c, kh«ng biÕt lµm thÕ nµo.IV.LuyÖn tËpDòng nào sau đây nhận định đúng nhất về chèo?A. Chèo là loại kịch hát, múa dân gian.B. Chèo kể chuyện, diễn tích bằng sân khấu. C. Chèo nảy sinh và được phổ biến rộng rãi ở đồng bằng Bắc Bộ. D. Cả A, B và C đều đúng.2. Tích truyện trong chèo được khai thác từ đâu?	A. Từ truyền thuyết	B. Từ thần thoại	C. Từ truyện cổ tích và truyện Nôm	D. Từ ca dao, dân ca3. Dòng nào không phải là nội dung chính của vở chèo Quan Âm Thị Kính?	A. Thị Kính bị đổ oan là gái giết chồng.	B. Thị Kính giả trai lên chùa, bị Thị Màu chọc ghẹo.	C. Thị Kính chịu án hoang thai.	D. Oan tình được giải, Thị Kính lên tòa sen. 4. Đoạn trích Nỗi oan hại chồng nằm ở phần thứ mấy của vở chèo và có mấy nhân vật?	A. Phần thứ nhất – Năm nhân vật	B. Phần thứ hai – Năm nhân vật	C. Phần thứ ba – Bốn nhân vật	D. Phần thứ tư – Bốn nhân vậtHướng dẫn chuẩn bị tiết học tiếp theo:- Tóm tắt đoạn trích. Nắm nét đặc sắc của chèo cổ. Đọc kĩ lại đoạn trích Nỗi oan hại chồng. - Tìm hiểu đoạn trích: Phân tích hai nhân vật Thị Kính và Sùng bà (theo câu hỏi 4 -> 8 /SGK trang 120).