Bài giảng Ngữ Văn Lớp 8 - Tiếng Việt: Tiết 43: Câu ghép - Lê Thị Nguyệt

Ngữ Văn ĐƠN VỊ: TRƯỜNG THCS MỸ CÁTKÍNH CHÀO QUÝ THẦY, CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ THAM DỰ HỘI GIẢNGLớp 8 Ng­êi thùc hiƯn: LÊ THỊ NGUYỆTKiểm tra bài cũ: ? Thế nào nói giảm nói tránh? Cho ví dụ. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh trong câu sau: “Bác đã đi rồi sao Bác ới Mùa thu đang đẹp nắng xanh trời” ( TỐ HỮU)Tiếng Việt:Tiết 43: Câu ghépI. Đặc điểm của câu ghépXét ví dụ sau: Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc,lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi trên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường ,lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn:hôm nay tôi đi học. ( Thanh Tịnh,Tôi đi học) I. Đặc điểm của câu ghép:(1)Tôi/ quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy/ nảy nở trong lòng tôi như CN1 VN1 C Vmấy cành hoa tươi/ mỉm cười giữa bầu trời quang đãng. CN2 VN2 V(2)Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đày sương thu và gió lạnh, mẹ tôi/ âu yếm nắm C Vtay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. V(3)Cảnh vật xung quanh tôi/ đều thay đổi, vì chính lòng tôi/ đang có sự thay đổi lớn: C1 V1 C2 V2 hôm nay tôi/ đi học. C3 V3 Đặc điểm của câu ghép:Cách nối các vế câu: 1, Các câu ghép: (4) Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.(5) Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã.(6)Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.Câu hỏi thảo luận :Em hãy xác định cấu trúc C-V trong các câu ghép trên? Cho biết các cụm C- V trong mỗi câu ghép trên nối với nhau bằng cách nào?Bài tập : Tìm các câu ghép trong đoạn trích ở mục I trang 1114/ Hằng năm cứ vào cuối thu , lá ngồi đường rụng nhiều và trênkhơng cĩ những đám mây bàng bạc , lịng tơi lại nao nức nhữngkỉ niệm mơn man của buổi tựu trường .5/ Những ý tưởng ấy tơi chưa lần nào ghi lên giấy , vì hồi ấy tơi khơng biết ghi và ngày nay tơi khơng nhớ hết .6/ Con đường này tơi đã quen đi lại lắm lần , nhưng lần nàytự nhiên thấy lạ . 3/ Cảnh vật chung quanh tơi đều thay đổi , vì chính lịng tơi đang cĩ sự thay đổi lớn : hơm nay tơi đi học . C1V1C2V2C3V3C1V1C2V2C3V3C1V1V2C1V1C2V2C3V3( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 	Em hãy xác định các vế trong những câu ghép sau 	được 	nối với nhau bằng phương tiện nào ?Cặp quan hệ từ : vì nên 2 : Cây non vừa trồi , lá đã xồ sát mặt đất .Cặp phĩ từ : vừa  đã 3 : Nước sơng dâng lên bao nhiêu , đồi núi dâng cao bấy nhiêu .Cặp đại từ : bao nhiêu  bấy nhiêu 4 : Mẹ bảo đi đường này , nĩ lại đi đường kia .Cặp chỉ từ : này  kia 1 : Vì trời mưa to nên Hà Nội ngập lụt. Cách nối các vế trong câu ghép Dùng những từ cĩ tác dụng nối Khơng dùng từ nối Nối bằng một quan hệ từ : Vì , và , nhưng Cần cĩ dấu phẩy , dấu chấm phẩy hoặc dấu hai chấm Nối bằng cặp quan hệ từ : Vì ( do , bởi , tại ) nên ( cho nên )Nếu ( giá , giá như , hễ )  thì Tuy ( dù , mặc dù  ) nhưng .Cặp phĩ từ :  vừa vừa ; càng càng; chưa đãCặp đại từ :  bao nhiêu bấy nhiêu; nào ấy ; đâu  đấy Cặp chỉ từ : này kia Bài tập 2 : ( trang 113 )Với mỗi cặp quan hệ từ dưới đây hãy đặt một câu ghép . a/ Vì  nên b/ Nếu thì c/ Tuy  nhưng I. Đặc điểm của câu ghép:II. Cách nối các vế câu:Bài tập 3 : ( trang 113 )Chuyển những câu ghép em vừa đặt thành những câu ghép mới bằng một trong hai cách sau : a/ Bỏ bớt một quan hệ từ .b/ Đảo lại trật tự các vế câu .III. Luyện tập:bµi tËp Bài tập 4:(trang 114)Đặt câu ghép với mỗi cặp từ hơ ứng dưới đây : a / vừa đã b / chưa đã c/ đâu đấy d/  càng càng  Bài tập 5:(trang 114)Viết một đoạn văn ngắn về một trong các đề tài sau ( trong đoạn văn cĩ sử dụng ít nhất là một câu ghép ) :a/ Thay đổi thĩi quen sử dụng bao bì ni lơngb/ Tác dụng của việc lập dàn ý trước khi viết bài tập làm vănHướng dẫn :Bước 1: Lựa chọn đề tài .Bước 2 : xác định cấu trúc đoạn văn ( Quy nạp , diễn dịch, song hành )Bước 3 : Viết các câu văn Bước 4 : Kiểm tra tính liên kết của đoạn văn Bước 5 : gạch chân câu ghép đã sử dụng trong đoạn vănVí dụ :Lớp 8A học ngữ văn , lớp 8B học tốn cịn lớp 8 C học tiếng anh.C1V1C2V2C3V3Câu ghép :Câu hỏi thảo luận : So sánh câu đơn mở rộng thành phần với câu ghép .Giống nhau : Đều cĩ từ 2 cụm c – v trở lênKhác nhau : *Câu đơn mở rộng thành phần cĩ một cụm c – v làm nịng cốt , các cụm c – v cịn lại bị bao chứa bên trong thành phần nào đĩ của câu * Câu ghép cĩ các cụm c – v khơng bao chứa nhau , mỗi cụm c – v làm thành một vế câu Dặn dịHoàn thành bài vẽ ở nhà nếu chưa xong.Đọc trước bài 11: Vẽ theo mẫu “Lọ hoa và quả” (Vẽ bằng bút chì)KÝnh chĩc c¸c thÇy c« gi¸o m¹nh khoỴC¸c em ch¨m ngoan häc giái!KÝnh chĩc c¸c thÇy c« gi¸o m¹nh khoỴC¸c em ch¨m ngoan häc giái!KÝnh chĩc c¸c thÇy, c« gi¸o m¹nh khoỴC¸c em ch¨m ngoan häc giái!Kết thúc bàiKÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔCHÀO CÁC EM HỌC SINH